Η στρατιωτική εικόνα της αντιπαλότητας Ελλάδας-Τουρκίας

Σχετικά με το Πολεμικό Ναυτικό της Τουρκίας (Τ.Π.Ν.), σε επίπεδο πλοίων είναι σύγχρονο και με νέες μονάδες, τουρκικής μάλιστα τεχνολογίας, σε αντίθεση με το ελληνικό Π.Ν. του οποίου ο στόλος είναι γερασμένος και θα παροπλιστεί σύντομα και απότομα. Αυτό, όμως, δεν επηρεάζει την ικανότητά του να αντιμετωπίσει το Τ.Π.Ν. στο Αιγαίο, καθόσον ο κρίσιμος παράγων είναι η διαθεσιμότητα των οπλικών συστημάτων και η σκληρή εκπαίδευση από τον καιρό της ειρήνης σε ρεαλιστικές συνθήκες (με κίνδυνο απωλειών). Το Π.Ν., μαζί με την Κύπρο, έχει την δυνατότητα να βουλιάξει τον τουρκικό στόλο δύο φορές με το πυραυλικό δυναμικό του. Το ίδιο ισχύει και για το Τ.Π.Ν., αλλά το Π.Ν. της Ελλάδος έχει εκπαιδευτεί από το 2004 στην αναχαίτιση πραγματικών πυραύλων επιφανείας-επιφανείας και έχει αποκτήσει πολύ μεγάλη εμπειρία. Απειλή για το Π.Ν. είναι τα μη επανδρωμένα οχήματα-drones κ.λ.π., όπου η Τουρκία είναι προχωρημένη.

ΘΕΑΤΡΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ – ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΝ

Ο ελληνικός χώρος αποτελείται από πολλές στενές λωρίδες στην ηπειρωτική χώρα ή κατακερματισμένα και μεμονωμένα εδάφη (νησιά). Ο κατακερματισμένος ελληνικός χώρος μπορεί να καταληφθεί και να κρατηθεί κατά τμήματα, ακόμα και πολύ μικρά. Ο εχθρός δεν είναι υποχρεωμένος να εμπλακεί στην πολεμική περιπέτεια κατάληψης ολόκληρης της ελληνικής επικράτειας προκειμένου ν' αποσπάσει ένα τμήμα της, όποιο θέλει και μπορεί. Όταν καταλάβει ένα τμήμα, έχει την δυνατότητα, εφ' όσον υπερέχει στρατιωτικά, να εδραιώσει την καινούργια κατάσταση, δημιουργώντας σε σχετικά σύντομο διάστημα τετελεσμένα γεγονότα.

Πώς μπορεί η Ελλάδα να εξουδετερώσει, σε περίπτωση πολέμου, τα γεωγραφικά της μειονεκτήματα;

Από πρόσφατο αποχαρακτηρισμό αμερικανικών αρχείων, σύμφωνα με αναφορά της CIA (1988) προέκυπτε ότι «οι Έλληνες είχαν το πάνω χέρι στο Αιγαίο, ενώ οι Τούρκοι είχαν ένα καθαρό πλεονέκτημα στην Κύπρο. Οι δύο πλευρές πιθανώς αναγνωρίζουν τις δυνάμεις και τις αδυναμίες τους, και καμία από αυτές δεν έχει παρανοήσεις σχετικά με την αδυναμία της να νικήσει».

Τούρκοι «Ίκαροι» κατά την τελετή αποφοίτηση στην ακαδημία Πολεμικής Αεροπορίας στην Κωνσταντινούπολη, στις 31 Αυγούστου 2009. TURKEY-SECURITY/AIRFORCE REUTERS/Murad Sezer/
-----------------------------------------------------------------

Σύμφωνα την μακροχρόνια εμπειρία στο αερο-ναυτικό περιβάλλον της Α. Μεσογείου, σήμερα, αυτό έχει αλλάξει άρδην με την απόκτηση των νέων υποβρυχίων κλάσης 214, κυρίως λόγω της μεγάλης διάρκειας παραμονής τους, και μάλιστα ανεντόπιστα, κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας (σύστημα AIP) με αθόρυβο πλου, αλλά και της ικανότητάς τους να εντοπίζουν ΠΑΝΤΑ πρώτα τα εχθρικά υποβρύχια (όπως στην κινηματογραφική ταινία «Κυνήγι του Κόκκινου Οκτώβρη»). Στην ουσία, έχουν την ικανότητα να στερήσουν από τον αντίπαλο την δυνατότητα να επιχειρεί σε μεγάλες θαλάσσιες περιοχές της Α. Μεσογείου και να του δημιουργήσουν άγχος μάχης.

Οι συγκρούσεις στο Αιγαίο και την Α. Μεσόγειο μπορούν να εξελιχθούν με διάφορους τρόπους και να κλιμακωθούν σε διαφορετικά επίπεδα έντασης. Θα μπορούσε να είναι το αποτέλεσμα ενός ατυχήματος (ακούσια σύγκρουση στον αέρα ή στην θάλασσα) ή μια ξεκάθαρη επιθετική ενέργεια. Ακόμα και στη περίπτωση ατυχήματος, οι μάχες θα μπορούσαν γρήγορα να επεκταθούν σε συνδυασμένες αεροπορικές, ναυτικές και επίγειες επιχειρήσεις στο Αιγαίο ή/και την Α. Μεσόγειο μέχρι την Κύπρο.

Όποια και αν είναι η μορφή της μάχης, μια σύγκρουση θα είναι σύντομη και δαπανηρή και για τις δύο πλευρές. Η διάρκεια της σύγκρουσης θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τα αποθέματα καυσίμων και από τα διαθέσιμα στην αρχή των εχθροπραξιών. Χωρίς τον εξωτερικό ανεφοδιασμό (από ξένες χώρες), τόσο η Ελλάδα όσο και η Τουρκία θα δυσκολευτούν να συνεχίσουν εντατικές μάχες πέραν του μηνός. Και οι δύο πλευρές πιθανότατα θα έχουν αρκετά καύσιμα στην αρχή για μεγάλης χρονικής διάρκειας σύγκρουση, αλλά και οι δύο θα αντιμετωπίσουν γρήγορα ελλείψεις πυραύλων αέρος-αέρος και αέρος-επιφανείας-αέρος. Οι εχθροπραξίες μπορούν να διαρκέσουν, ουσιαστικά, περισσότερο από δυο εβδομάδες εάν αμφότερες οι πλευρές περιόριζαν το πεδίο της μάχης σε έναν αεροπορικό πόλεμο τριβής, τοπικά ναυτικά επεισόδια, ή συνοριακές αψιμαχίες στον Έβρο.

Τα πιθανότερα πολεμικά σενάρια μπορούν να προκύψουν από εναέρια αντιπαράθεση στον αμφισβητούμενο εναέριο χώρο των έξι έως δέκα μιλίων γύρω από τα ελληνικά νησιά, ναυτικές αντιπαραθέσεις σε περιοχή της ελληνικής υφαλοκρηπίδας με ή χωρίς την παρουσία ερευνητικών πλοίων/γεωτρύπανων. Οι εσωτερικές πολιτικές εντάσεις πιθανότατα θα αυξηθούν και η στάση των δύο πλευρών θα προκαλούσε μια κατάσταση στην οποία ένα ή/και δύο πλοία μπορούν να συγκρουστούν, ένα ή περισσότερα αεροσκάφη πιθανόν να καταρριφθούν λόγω εσφαλμένου υπολογισμού, ατυχήματος ή εσφαλμένης αντίληψης για στρατιωτική απειλή.

Αν επιτευχθεί η αεροπορική υπεροχή υπεράνω των νησιών του Αιγαίου, τότε η Ελλάδα θα μπορούσε να απαγορεύσει και να χτυπήσει οποιαδήποτε ναυτική ομάδα που η Τουρκία θα προσπαθούσε να οργανώσει. Η αεροπορική υπεροχή για τους Τούρκους, από την άλλη πλευρά, θα τους επέτρεπε να περιπολούν το Αιγαίο, σχεδόν κατά βούληση, και να διακόπτουν κάθε προσπάθεια της Ελλάδας να ενισχύσει τα νησιά.

Εάν η εναέρια μάχη κλιμακωθεί σε ναυτικές και επίγειες επιχειρήσεις, οι στρατιωτικοί στόχοι για την Ελλάδα, μετά ή ταυτόχρονα με τις προσπάθειες επίτευξης της αεροπορικής υπεροχής, θα είναι η ενίσχυση των νησιών με στρατιώτες για προστασία των νησιών από τουρκική επίθεση και η διατήρηση των θαλάσσιων γραμμών επικοινωνίας τους, συμπεριλαμβανομένου του θαλάσσιου αποκλεισμού της Θράκης από εχθρικές δυνάμεις.