«Η Ορθόδοξη Εκκλησία στην Πανδημία και η σχέση της με την Επιστήμη και την Ιατρική»

Επίσης, αντιμετωπίσαμε ένα πάρα πολύ σοβαρό ζήτημα συγκρούσεως καθηκόντων, όπως λέμε στο ποινικό δίκαιο. Με την υπόθεση του Μητροπολίτη Κέρκυρας, που πέρασε αβρόχοις ποσί ενώ, κατά τη γνώμη μου, θέτει μεγάλο ζήτημα, πρωτίστως θεολογικό και εκκλησιολογικό. Έχει, τώρα με τον νέο ποινικό κώδικα, από τον Ιούλιο του 2019, εισαχθεί ρητά στο ποινικό μας δίκαιο η σύγκρουση καθηκόντων. Κατά το άρθρο 33 ΠΚ η πράξη δεν καταλογίζεται σε εκείνον που την τέλεσε ( ποια πράξη στην προκειμένη περίπτωση; ότι παραβιάστηκαν οι κανόνες για τη λιτανεία του σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνος και γιατί υπήρξε προτροπή συμμετοχή στη μετάληψη από τον Μητροπολίτη) αν κατά την τέλεσή της ο δράστης αδυνατούσε να συμμορφωθεί προς το δίκαιο, λόγω ανυπέρβλητου, για τον ίδιο, διλήμματος εξαιτίας σύγκρουσης καθηκόντων. Και η προσβολή που προκλήθηκε από την πράξη είναι, κατά το είδος και τη σπουδαιότητα, ανάλογη με την προσβολή που απειλήθηκε. Απειλήθηκε η προσβολή στη θρησκευτική ελευθερία του κατηγορουμένου, επικαλέσθηκε σύγκρουση καθηκόντων, η πράξη του όμως, αν όντως είχε επίπτωση στη δημόσια υγεία, αν όντως εξέθεσε σε κίνδυνο την υγεία προσώπων, είναι μια πράξη κακουργηματική, σύμφωνα με το ισχύον δίκαιο. Είναι έκθεση σε κίνδυνο επειδή παραβιάζονται τα μέτρα κατά της πανδημίας. Εν πάση περιπτώσει, αυτό είναι μια νομική προσέγγιση. Πρέπει άλλωστε το άρθρο 33 ΠΚ να ερμηνευθεί υπό το πρίσμα του άρθρου 13 παρ. 4 Σ , σύμφωνα με το οποίο «Κανένας δεν μπορεί, εξαιτίας των θρησκευτικών του πεποιθήσεων, να απαλλαγεί από την εκπλήρωση των υποχρεώσεων προς το Kράτος ή να αρνηθεί να συμμορφωθεί προς τους νόμους». Η σύγκρουση καθηκόντων απαιτεί να τίθεται οξύ προσωπικό ηθικό δίλημμα για τον δράστη και όχι απλώς ζήτημα θρησκευτικών πεποιθήσεων που αφορά μια μεγάλη ομάδα προσώπων με τις ίδιες πεποιθήσεις και εν προκειμένω μια πολύ μεγάλη ομάδα καθώς η ορθόδοξη εκκλησία είναι η εκκλησία της επικρατούσας θρησκείας, δηλαδή της θρησκείας της συντριπτικής πλειονότητας.

Η εκκλησιολογική προσέγγιση αφορά τους άλλους επιχώριους επισκόπους και τη Σύνοδο καθαυτήν. Το συνοδικό σύστημα διοίκησης της Εκκλησίας έχει μειωμένη θρησκευτική συνείδηση, δεν επικαλείται τη ρήτρα σύγκρουσης καθηκόντων και την επικαλείται ένας; Αυτό το δέχονται οι άλλοι; Ότι είναι μειωμένης ευαισθησίας; Μειωμένης πίστης δηλαδή; Ο ένας είναι ομολογητής και οι άλλοι τι είναι; Είναι μετριοπαθείς και ορθολογιστές. Και τώρα βεβαίως εμβολιάζονται, ενώ ένα τουλάχιστον μέλος της Ιεραρχίας θέτει ζήτημα δογματικό για ορισμένα εμβόλια.

Πρέπει συνεπώς να ξέρουμε ποιο είναι, σε κάθε περίπτωση, το πλαίσιο μέσα στο οποίο θέτουμε τη συζήτηση αυτή. Όλα αυτά πρέπει να τα βλέπουμε στην οριακή τους στιγμή. Οριακή στιγμή δεν είναι όταν ένας Μητροπολίτης λέει, «όχι εγώ θα κάνω την λιτανεία ή ότι εγώ θα μεταλάβω όποιον προσέλθει χωρίς να περιορίζομαι στον αριθμό των συμμετεχόντων στις ακολουθίες και στις λειτουργίες». Αλλά όταν ο γιατρός κάνει το λεγόμενο «triage», όταν έχουν γεμίσει οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας και ο γιατρός πρέπει να κάνει διαλογή, ποιον θα βάλει, ποιον θα βγάλει. Ποιον θα διασωληνώσει ή όχι, αν έχει περιορισμένες κλίνες, περιορισμένα μέσα. Πώς τοποθετείται θεολογικά κάποιος απέναντι σε αυτό το δίλημμα; Τι κάνει ο γιατρός, ο χριστιανός γιατρός ο οποίος καλείται να κάνει triage στη ΜΕΘ. Αυτά συνέβησαν στην Νέα Υόρκη, στην Ιταλία, ενδεχομένως υπήρξαν και άλλου τέτοιου είδους προβλήματα κάποιες στιγμές, σε κάποιες περιοχές, σε κάποια νοσοκομεία.

Κλείνω με τα ερωτήματα αυτά, αλλά χρειάζεται να δούμε πώς δυο διαφορετικοί τύποι επιστημόνων, πιστοί και κοσμικοί, αντιδρούν απέναντι στα ζητήματα που τίθενται._

Η μαγνητοσκοπημένη συζήτηση μπορεί να βρεθεί στους ακόλουθους συνδέσμους: https://www.youtube.com/watch?v=qbN6zQyplmA&t=2397s και https://www.youtube.com/watch?v=EwHwNYDEib8&t=4243s

Copyright © 2021 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition