«Η Ορθόδοξη Εκκλησία στην Πανδημία και η Σχέση της με την Επιστήμη και την Ιατρική» | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

«Η Ορθόδοξη Εκκλησία στην Πανδημία και η Σχέση της με την Επιστήμη και την Ιατρική»

Διαδικτυακή συζήτηση που οργάνωσε το Κέντρο Οικουμενικών, Ιεραποστολικών και Περιβαλλοντικών Μελετών (CEMES) με την υποστήριξη του Foreign Affairs The Hellenic Edition και του Ινστιτούτου Εξωτερικών Υποθέσεων (fainst.eu)

Το CEMES αποφάσισε να πάρει την πρωτοβουλία να συγκεντρώσει διαδικτυακά Ορθόδοξους θεολόγους από όλο τον κόσμο, αλλά και ειδικούς επιστήμονες προκειμένου να ρίξει φως στους προβληματισμούς που δημιουργήθηκαν στις διάφορες πτυχές της εκκλησιαστικής ζωής και όχι μόνο.

Το βιβλίο αυτό περιέχει όλες τις ανακοινώσεις θεολόγων και επιστημόνων άλλων ειδικοτήτων, που προσεγγίζουν το βαθύτερο νόημα του μυστηρίου της Εκκλησίας από τις διαφορετικές οπτικές γωνίες, τη Συνταγματική, την Ιστορική, τη Βιβλική και Λειτουργική, τη Θεολογική και Εκκλησιολογική, την Οικουμενική και Διαθρησκειακή, την Ιεραποστολική και Ποιμαντική, για να κλείσει με κάποιους ιδιαίτερους θεολογικούς προβληματισμούς.

Το εγχείρημα αυτού του βιβλίου θα το χαρακτηρίζαμε ως θαρραλέο. Ιδιαίτερα στα σημεία εκείνα που τολμά να εξηγήσει το βαθύτερο νόημα της Θείας Κοινωνίας, αλλά και να συμπληρώσει τη συμβατική αντίληψη που έχει η πλειοψηφία των πιστών για το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Με αυτό όμως ακριβώς τον τρόπο οφείλει να ανταποκριθεί και η Ορθόδοξη Εκκλησία στην πρόκληση της πανδημίας, με θάρρος, χωρίς απολογητική διάθεση. «Αυτό που κινδυνεύει δεν είναι η πίστη αλλά οι πιστοί, δεν είναι ο Χριστός αλλά οι Χριστιανοί μας, δεν είναι ο Θεάνθρωπος αλλά εμείς οι άνθρωποι», όπως τονίζει ο προκαθήμενος της Ορθοδοξίας Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος.

Η παρούσα πανδημική κρίση έθεσε σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία, αλλά και δημιούργησε αμφισβήτηση και προβληματισμό στην εκκλησιαστική ζωή των πιστών, στην αλλά και όλο τον κόσμο. Πέρα όμως από τον κίνδυνο αλλά και τον πόνο που έχει προκαλέσει λόγω των ανθρώπινων απωλειών, η πανδημία παρέχει και μια πληθώρα ευκαιριών. Σε προσωπικό επίπεδο να αναθεωρήσουμε τις προτεραιότητές μας και να κάνουμε μια αυτοκριτική ακούγοντας προσεκτικά τους ειδικούς επιστήμονες. Παρέχει όμως σε συλλογικό επίπεδο στην ανθρωπότητα μια σημαντική ευκαιρία στην ανθρωπότητα να εκτιμήσει την ανάγκη της ανθρώπινης αλληλεγγύης και να διορθώσει πολλές από τις κοινωνικές, πολιτιστικές, πολιτικές και οικονομικές της πρακτικές. Δίνει την ευκαιρία να ανακαλύψουμε εκ νέου αρετές, όπως την αυτοπειθαρχία και τη σεμνότητα. Κι όλα αυτά μαζί με τον συνάνθρωπό μας, ανεξάρτητα από αυτό που πιστεύει και αν πιστεύει, αναγνωρίζοντάς τον ως «εταίρο» στο διάλογο, ξεπερνώντας τον εγωκεντρισμό μας και άλλα παρόμοια όρια που σχετίζονται με τον εαυτό μας. Κυρίως όμως είναι μια μοναδική ευκαιρία για μια εκ βάθρων αναγέννηση της Ορθόδοξης Εκκλησίας, στην οποία δίνεται η δυνατότητα να προβάλει το κοινωνικό της ήθος, τη λειτουργία μετά τη λειτουργία, την κοινωνική της μαρτυρία και ευθύνη που χαρακτηρίζεται από ελπίδα, αισιοδοξία και όχι από απελπισία.

Προς το παρόν, αυτό που κοιτάμε όλοι, χειροκροτούμε και θαυμάζουμε είναι το παράδειγμα των υγειονομικών, γιατρών και νοσοκόμων, που ασκούν με απόλυτη πίστη και προσήλωση το λειτούργημά τους, αλλά, για να παραφράσω κι ένα θεολογικό όρο, το λειτούργημα μετά το λειτούργημα, την υπερπροσπάθειά τους αδιάκοπη και καθημερινή θυσιάζοντας πολλές φορές και την ίδια τους τη ζωή για τους συνανθρώπους τους.

Ο κόσμος όμως θέλει αλήθειες και προτάσεις και όλος αυτός ο προβληματισμός θα ήταν ελλιπής αν δεν παρουσίαζα και την προσωπική μου θέση έστω και σε ελάχιστες γραμμές. Αφουγκραζόμενος την αγωνία των συνανθρώπων μας παρατηρώ ότι τη θέση της ελπίδας έχει καταλάβει η απαισιοδοξία και ο φόβος, κάτι που σίγουρα προβληματίζει, θέλω να πιστεύω, όχι μόνο την Εκκλησία ως θεσμό, αλλά όλους τους φορείς και θεσμούς, την πολιτεία κλπ. Σ’ αυτόν τον κόσμο που βυθίζεται σε αβεβαιότητα και σε απελπισία, η οποία είναι ορατή ακόμα και πίσω από μια μάσκα, οφείλουμε όλοι τουλάχιστον μια συγγνώμη. Δεν είναι ντροπή να ζητάς συγγνώμη. Είναι έκφραση αγάπης και ενδιαφέροντος. Αυτό δεν το άκουσα από κανέναν θεσμό.
Ένα σχεδόν χρόνο μετά την πανδημία πιστεύω ότι η απόδοση ευθυνών και οι κατηγορίες δεν οδηγούν πουθενά. Η ποιμένουσα Εκκλησία βρίσκεται στη μέση των πυρών, (συντηρητικών από τη μια πλευρά, και προοδευτικών από την άλλη, ίσως να υπάρχουν και άλλες κατηγορίες) και αυτό από μόνο του παρουσιάζει μια διάσταση απόψεων και δυστυχώς μια διάσπαση στους κόλπους της.

Συνειδητοποιούμε ότι είναι πάρα πολύ αυτοί που εκκλησιάζονται και δεν γνωρίζουν τι είναι Εκκλησία, για αυτό αναφέρουμε ως υπότιτλο στο βιβλίο για το αν μπορεί η παρούσα πανδημία να οδηγήσει σε μια λειτουργική αναγέννηση. Δεν πρόκειται για επανίδρυση ενός νέου θεσμού αλλά για κατανόηση του ήδη υπάρχοντος και της ιερότητας του μυστηρίου της Θείας Κοινωνίας η οποία δεν αποτελεί σίγουρα μια μαγική πράξη.

Κλείνω με την ευχή αυτή η κρίση να μας οδηγήσει σ’ έναν επανευαγγελισμό «προς τα έξω», αλλά και σε μια εσωτερική ιεραποστολή μέσα στους κόλπους της Εκκλησίας, η οποία θεωρείται «μυστήριο», ο τόπος που ενεργείται το «κρυφό» σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία του κόσμου._

Η μαγνητοσκοπημένη συζήτηση μπορεί να βρεθεί στους ακόλουθους συνδέσμους: https://www.youtube.com/watch?v=qbN6zQyplmA&t=2397s και https://www.youtube.com/watch?v=EwHwNYDEib8&t=4243s

Copyright © 2021 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition