Η νέα εποχή προστατευτισμού | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η νέα εποχή προστατευτισμού

Ο «πόλεμος των εμβολίων» του κορωνοϊού θα μπορούσε να αναγγέλλει μια ευρύτερη υποχώρηση από την ελεύθερη αγορά

Το αποτέλεσμα ήταν ένα οργανωτικό χάος στο οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέληξε με πολύ λιγότερα εμβόλια για διανομή από όσα αναμενόταν. Αυτό ήταν εν μέρει το προϊόν της κακής τύχης -οι Βρυξέλλες έκαναν ένα μεγάλο στοίχημα στον γαλλικό φαρμακευτικό γίγαντα Sanofi, του οποίου το πρόγραμμα εμβολίων απέτυχε. Αλλά και οι πολιτικές διαμάχες δεν βοήθησαν, επίσης. Η ΕΕ ήλπιζε ότι το εμβόλιο AstraZeneca, που αναπτύχθηκε από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, θα ήταν φθηνό και αποτελεσματικό. Οι ελπίδες της λίγο-πολύ πραγματοποιήθηκαν, αλλά η εταιρεία ανακοίνωσε τον Φεβρουάριο ότι θα χάσει την προθεσμία για την παροχή εμβολίων στην ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνέχισε να καταγγέλλει την εταιρεία και υπαινίχθηκε έντονα ότι η AstraZeneca παρείχε στο Ηνωμένο Βασίλειο εμβόλια που προορίζονταν για την Ευρώπη.

Αυτές οι αποτυχίες επιδείνωσαν το πραγματικό πρόβλημα της ΕΕ: την απόφασή της να παραμείνει αφοσιωμένη στις παγκόσμιες αγορές την στιγμή που το Λονδίνο και η Ουάσιγκτον ξέφυγαν από αυτές. Ούτε το Ηνωμένο Βασίλειο ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες απαγορεύουν επίσημα τις εξαγωγές, αλλά και οι δύο τους τις εμπόδισαν ησύχως μέσω συμβολαίων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες χρησιμοποίησαν επίσης τον Νόμο περί Αμυντικής Παραγωγής, ο οποίος επιτρέπει στην κυβέρνηση να αναγκάσει τις ιδιωτικές εταιρείες να δώσουν προτεραιότητα στις εγχώριες ανάγκες. Αντίθετα, τα ευρωπαϊκά εργοστάσια παραμένουν εκτεθειμένα στις παγκόσμιες αγορές, παράγοντας δεκάδες εκατομμύρια εμβόλια με συμβόλαια για τον υπόλοιπο κόσμο. Μέχρι να αναλάβει δράση η ΕΕ στα τέλη Μαρτίου, οι ευρωπαϊκές εταιρείες ήταν ελεύθερες να πωλούν εμβόλια σε όλο τον κόσμο, ενώ οι αντίστοιχές τους στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες δεν ήταν. Ωστόσο, η άνοδος της λαϊκής πίεσης ωθεί τώρα την Ευρώπη προς τον προστατευτισμό.

Η ΤΕΛΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΗ ΜΟΥ

Οι δημοκρατικοί πολιτικοί στις Βρυξέλλες, το Λονδίνο, την Ουάσιγκτον και αλλού ανταποκρίνονται σε μια ριζική αλλαγή των πολιτικών κινήτρων. Για δεκαετίες, πίστευαν ότι μπορούσαν με ασφάλεια να μεταβιβάσουν κρίσιμες οικονομικές αποφάσεις σχετικά με την προσφορά και την ζήτηση σε παγκόσμιες αγορές και διεθνείς τεχνοκράτες. Αν και οι κυβερνήσεις θέτουν πρότυπα ασφάλειας για τα φαρμακευτικά προϊόντα και μερικές φορές επιδιώκουν να διαπραγματευτούν τις τιμές για τα εθνικά τους προγράμματα υγειονομικής περίθαλψης, άφησαν κεντρικές πτυχές της διαχείρισης της αλυσίδας εφοδιασμού στον ιδιωτικό τομέα.

Αλλά τώρα, εν μέσω της πανδημίας, οι πολίτες θεωρούν τους ηγέτες τους άμεσα υπεύθυνους για αποτυχίες σε αυτό το σύστημα. Οι πολιτικοί πρέπει να σκύψουν πάνω στις συμβάσεις προμηθειών και στις περιπλοκές των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού εμβολίων -καθήκοντα που κάποτε ήταν σε θέση να αναθέτουν σε τρίτους. Εάν θέλουν να επαναδιοριστούν ή να επανεκλεγούν, πρέπει να αποδώσουν, πράγμα που σημαίνει τώρα την παρακολούθηση της απίστευτα περίπλοκης διαδικασίας αγοράς εμβολίων, της αποθήκευσης και μεταφοράς τους, και της διασφάλιση της ένεσής τους στα μπράτσα των ανθρώπων. Τα λάθη, όπως η υπογραφή εκ των προτέρων συμβάσεων με κατασκευαστές εμβολίων που δεν παραδίδουν εγκαίρως, μπορεί να κοστίσουν στους εκλεγμένους αξιωματούχους την δουλειά τους.

Αυτό το νέο πολιτικό κλίμα βοηθά να εξηγηθεί γιατί οι δημοκρατικοί ηγέτες είναι τόσο απρόθυμοι να στείλουν εμβόλια στο εξωτερικό. Η ΕΕ, για παράδειγμα, δίστασε [3] προτού αποκαλύψει ότι εξήγαγε δεκάδες εκατομμύρια δόσεις, ανησυχώντας ότι η είδηση θα πυροδοτούσε οργή μεταξύ των απελπισμένων για εμβόλια Ευρωπαίων. Από την πλευρά τους, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δεκάδες εκατομμύρια δόσεις [4] του εμβολίου AstraZeneca, το οποίο πιθανότατα δεν θα χρειαστούν ποτέ και το οποίο οι ρυθμιστικές Αρχές τους δεν έχουν ακόμη εγκρίνει. Ωστόσο, χρειάστηκαν παραχωρήσεις [5] από την κυβέρνηση του Μεξικού και μια αυξανόμενη ανθρωπιστική κρίση στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού ώστε οι Ηνωμένες Πολιτείες να συμφωνήσουν να μοιραστούν μερικές από τις δόσεις με τον νότιο γείτονά τους. Η Ουάσιγκτον δεν έχει ακόμη δώσει δόσεις στους Ευρωπαίους συμμάχους της, παρά τα επανειλημμένα αιτήματά τους.

Οι αυταρχικοί κυβερνήτες, αντίθετα, είναι πιο προστατευμένοι από τις λαϊκές απαιτήσεις. Ήταν πολύ πιο πρόθυμοι από όσο οι δημοκρατίες να χρησιμοποιήσουν τα εμβόλια ως εργαλείο επιρροής. Παρά τα ομιχλώδη δεδομένα σχετικά με την αποτελεσματικότητα του εμβολίου Sputnik V, η Ρωσία πέτυχε να κάνει την Ουγγαρία και την Σλοβακία να το εγκρίνουν (προκαλώντας πολιτική κρίση [6] στην Σλοβακία). Η Κίνα, με την σειρά της, εξήγαγε το εμβόλιο Sinovac σε χώρες της Αφρικής, της Ασίας, της Ευρώπης και της Λατινικής Αμερικής, και το Πεκίνο μόλις ανακοίνωσε μια νέα πολιτική βίζας [7] για τους επισκέπτες που το έχουν λάβει. Παρόλο που οι δημοκρατίες έχουν αντιδράσει, ήταν απρόθυμες [8] να προσφέρουν τα δικά τους έτοιμα προς χρήση εμβόλια ως εναλλακτική λύση.

ΟΙ ΜΕΣΙΤΕΣ ΙΣΧΥΟΣ

Οι συγκρούσεις μεταξύ δημοκρατικών χωρών πιθανότατα θα υποχωρήσουν σύντομα. Εκτός από μια απροσδόκητη καταστροφή, η ΕΕ θα πρέπει να έχει μεταξύ 300 και 350 εκατομμύρια δόσεις εμβολίου έως το τέλος Ιουνίου [9]. Αυτό το απόθεμα θα αποδυναμώσει την αποφασιστικότητα της επιτροπής να επεκτείνει τους περιορισμούς στις εξαγωγές, γεγονός που θα έβλαπτε τις οικονομικές και πολιτικές σχέσεις της ΕΕ [10] και θα διατάρασσε τις αλυσίδες εφοδιασμού [11] για μελλοντικά εμβόλια.