Οι συρρικνούμενες οικογένειες της Κίνας

Ωστόσο, ο πιο επακόλουθος οικονομικός αντίκτυπος της επερχόμενης επανάστασης στην οικογενειακή δομή της Κίνας ίσως να μην είναι στις μακροοικονομικές ισορροπίες, αλλά στα μικροοικονομικά θεμέλια της εθνικής οικονομίας. Από την αρχική καταγεγραμμένη ιστορία της Κίνας, τα άτυπων κοινωνικών σχέσεων δίκτυα guanxi (κυρίως αλλά όχι αποκλειστικά μέσω οικογενειακών δεσμών) έχουν συμβάλει στο να γίνεται η δουλειά τόσο για τους μετρίους όσο και τους ισχυρούς, μειώνοντας την αβεβαιότητα και διευκολύνοντας τις οικονομικές συναλλαγές. Αυτά τα είδη δικτύων παραμένουν απαραίτητα σήμερα και παρέχουν την απαραίτητη εμπιστοσύνη που βοηθά στο να γίνονται οι δουλειές. Η κατάρρευση των εκτεταμένων οικογενειακών δικτύων της Κίνας στις επόμενες δεκαετίες στα προμηνύει μια εθνική παρακμή σε αυτό το είδος εμπιστοσύνης και κοινωνικού κεφαλαίου.

Νεογέννητα στην Wuhan, στην Κίνα, τον Αύγουστο του 2006. Stringer / Reuters
--------------------------------------------------

Η μελλοντική βουτιά των εν ζωή βιολογικών συγγενών θα πλήξει την κινεζική οικονομία. Ακριβώς όπως ο πολλαπλασιασμός των συγγενών αίματος ήταν ένα ισχυρό διεγερτικό για την ανάπτυξη κατά την εποχή της οικονομικής ανάκαμψης της Κίνας, η ταχεία εξάτμιση αυτών των ίδιων δικτύων μπορεί να χρησιμεύσει ως οικονομικός υφεσιακός [παράγοντας] και να συμβάλει στην καθοδική πορεία.

Με λιγότερα μέλη στην οικογένεια, οι άνθρωποι ενδέχεται να αναλαμβάνουν λιγότερα ρίσκα, αποφεύγοντας την επιχειρηματικότητα για πιο αξιόπιστες αλλά λιγότερο παραγωγικές μορφές οικονομικής δραστηριότητας, όπως η αναζήτηση προσόδων. Αυτή η αποστροφή προς το ρίσκο μπορεί επίσης να μειώσει τόσο την γεωγραφική όσο και την κοινωνική κινητικότητα. Για παράδειγμα, οι [εσωτερικοί] μετανάστες που τροφοδότησαν την αστικοποίηση και την οικονομική ανάπτυξη της Κίνας συχνά εξαρτώνται από αξιόπιστες πηγές για να βρουν θέσεις εργασίας και καταλύματα. Οι μηχανές της αστικοποίησης μπορεί να καταρρεύσουν εάν οι άνθρωποι δεν διαθέτουν αυτά τα εκτεταμένα δίκτυα, εάν, για παράδειγμα, δεν μπορούν να μείνουν με έναν ξάδελφο στην πόλη ή να αφήσουν τα παιδιά τους σε συγγενείς στην ύπαιθρο. Σίγουρα, οι άνθρωποι είναι προσαρμόσιμα κοινωνικά όντα και οι λειτουργίες που παραδοσιακά εκτελούνται από συγγενείς θα είναι αναμφίβολα προσεγγίσιμες αύριο, κατά κάποιον τρόπο, από γείτονες, φίλους, ακόμη και από το Διαδίκτυο. Δεν είναι σαφές πόσο αποτελεσματικά θα αποδειχθούν αυτά τα υποκατάστατα, ακόμη και καθώς η επικείμενη κατάρρευση της εκτεταμένης οικογένειας -μέχρι τώρα, ίσως ο κεντρικός θεσμός του κινεζικού πολιτισμού- είναι ουσιαστικά βέβαιη.

ΕΝΑ ΕΜΠΟΔΙΟ ΣΤΙΣ ΦΙΛΟΔΟΞΙΕΣ ΠΕΡΙ ΜΕΓΑΛΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ

Οι εξελίξεις στην κινεζική οικογένεια θα μπορούσαν να περιπλέξουν την επιδίωξη του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος (ΚΚΚ) για εξουσία στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Η διάλυση της κινεζικής οικογένειας είναι πιθανό να περικόψει την οικονομική δυναμική της Κίνας με τρόπους που δεν έχουν ακόμη υπολογιστεί σε επίσημους υπολογισμούς. Σε μια γενιά από τώρα, η Κίνα πιθανότατα θα είναι πλουσιότερη και πιο παραγωγική από όσο σήμερα -αλλά δεν θα πλησιάζει καν να είναι τόσο πλούσια και παραγωγική όσο υποθέτει η εθνική κυβέρνησή της ότι θα είναι, χάρη σε αυτές τις δημογραφικές αντιξοότητες. Και αν η εξασθένιση της οικογένειας απαιτεί από την Κίνα να οικοδομήσει ένα τεράστιο κράτος κοινωνικής πρόνοιας για την επόμενη γενιά, όπως υποθέτουμε, τότε το Πεκίνο θα έχει πολύ λιγότερα μέσα στην διάθεσή του για να επηρεάσει γεγονότα στο εξωτερικό μέσω της οικονομικής διπλωματίας και της αμυντικής πολιτικής.

Η φυλλορρόηση της οικογένειας θα μπορούσε να διαμορφώσει τη μελλοντική κινεζική εξωτερική και αμυντική στρατηγική. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα είναι επιφυλακτικοί για τυχόν ενέργειες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μεγάλες [ανθρώπινες] απώλειες. Τέτοιες απώλειες θα μπορούσαν να προκαλέσουν αντίσταση και θυμό σε έναν πληθυσμό που αποτελείται κυρίως από οικογένειες ενός παιδιού, περιορίζοντας τις πολιτικές ασφαλείας του Πεκίνου στις επόμενες δεκαετίες.

Το Πεκίνο έχει μια καταπληκτική ομάδα καλά εκπαιδευμένων δημογράφων στους οποίους βασίζονται οι Κινέζοι ηγέτες για εξειδικευμένες συμβουλές. Όμως αυτοί οι ειδικοί δεν μπορούν να αναλύσουν αυτό που δεν μπορούν να μετρήσουν, και η Κίνα δεν έχει συγκεντρώσει ποτέ δεδομένα σχετικά με τα ευρέα οικογενειακά πρότυπα της χώρας. Ο επερχόμενος μετασχηματισμός της κινεζικής οικογένειας αποτελεί πιθανότατα ένα τυφλό σημείο για το ΚΚΚ -και έχει όλα τα συστατικά μιας «στρατηγικής έκπληξης», με την δυνατότητα να ρίξει τα μεγάλα σχέδια του Πεκίνου στο χάος.

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.ntaccounts.org/doc/repository/presentation%20Wang.pdf

Copyright © 2021 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2021-04-07/chinas-shrinkin...