Οι κανόνες του παιχνιδιού του Πούτιν

Αυτό δεν σημαίνει ότι ο Πούτιν κινδυνεύει άμεσα από μια λαϊκή εξέγερση. Έχει αξιόπιστο έλεγχο επί των καταναγκαστικών Αρχών του κράτους, συμπεριλαμβανομένης της μυστικής αστυνομίας και της Rosgvardiya, της πραιτωριανής φρουράς που δημιουργήθηκε το 2016 και ελέγχει την επίφοβη αστυνομία για τις ταραχές [στμ: τα «ΜΑΤ»]. Ο Πούτιν αναμφίβολα θα χρησιμοποιήσει την αποτυχημένη εξέγερση στις Ηνωμένες Πολιτείες για να ενισχύσει τα επιχειρήματά του σχετικά με τους κινδύνους των διαδηλώσεων. Επιπλέον, οι πολιτικές και οικονομικές ελίτ στην Ρωσία βρίσκονται στην ίδια θέση με τις μάζες. Ο Πούτιν ελέγχει τους πιο σημαντικούς μοχλούς εξουσίας και πλούτου. Το καθεστώς απέχει πολύ από το να είναι μονολιθικό, αλλά ακόμη και εκείνες οι ελίτ που έχουν αμφιβολίες για την τρέχουσα αποτελεσματικότητα του Πούτιν μπορεί να φοβούνται ότι η τύχη τους, κυριολεκτική αλλά και μεταφορική, μπορεί να απειληθεί από έναν διαφορετικό κυβερνήτη.

Αν και η κυριαρχία του Πούτιν φαίνεται πλέον ασφαλής, υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για απρόσμενα σοκ σε ένα φθίνον σύστημα. Η πρόκληση του Navalny έχει τρομάξει το Κρεμλίνο. Οι στρατηγικές αστυνόμευσης ήταν εντυπωσιακά θεληματικές τον Ιανουάριο. Μετά από χρόνια φαινομενικής ανεπίσημης απαγόρευσης της αναφοράς του ονόματος του Ναβάλνι στην ρωσική κρατική τηλεόραση, αποτελεί τώρα το αντικείμενο ανελέητων λεκτικών επιθέσεων -μια εντυπωσιακή αλλαγή στρατηγικής. Πολλοί από τους συνεργάτες του Navalny έχουν στοχευθεί για σύλληψη και αγωγές και το ίδρυμά του για την καταπολέμηση της διαφθοράς έχει επίσης χτυπηθεί με κατηγορίες για κακουργήματα. Ο Πούτιν ανησυχεί για τις εθνικές εκλογές της Δούμας που έχουν προγραμματιστεί για τον Σεπτέμβριο. Οι εκλογές δημιουργούν ευκαιρίες για ψήφους διαμαρτυρίας εναντίον του μη δημοφιλούς κυβερνώντος κόμματος της Ενωμένης Ρωσίας και των υποψηφίων του και για πραγματικές διαδηλώσεις εάν η νοθεία στην ψηφοφορία είναι υπερβολικά κραυγαλέα.

Οι δικτάτορες βλέπουν συχνά την λαβή τους στην εξουσία να καταρρέει όταν κάνουν λάθη. Όπως υποστήριξε ο πολιτικός επιστήμονας Daniel Treisman [8], θα μπορούσαν από ατύχημα να επιλέξουν το λανθασμένο μονοπάτι λόγω κακής πληροφόρησης, ύβρεως, εσφαλμένου υπολογισμού, ή κάποιου άλλου λάθους. Αυτό συνέβη στην Λευκορωσία πέρυσι, όταν ο πρόεδρος Alexander Lukashenko υποτίμησε την δημοτικότητα της Sviatlana Tsikhanouskaya και την ικανότητα της κοινωνίας της Λευκορωσίας να διαμαρτύρεται. Αν και ο Λουκασένκο κατάφερε μέχρι στιγμής να διατηρήσει την εξουσία, το καθεστώς του παραμένει ασταθές. Δεδομένων των αναφορών ότι ο Πούτιν βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις πληροφορίες που παρέχονται από τις υπηρεσίες ασφαλείας του, οι οποίες συνοδεύονται από εγγενείς προκαταλήψεις, ίσως να είναι ευάλωτος σε παρόμοιες γκάφες.

Το πιο σημαντικό συμπέρασμα από τις διαδηλώσεις τόσο στην Λευκορωσία όσο και στην Ρωσία είναι ότι ο Πούτιν δεν έχει λύσει καθόλου το πρόβλημα του 2024. Ακριβώς επειδή μπορεί πλέον να κατέβει [στις εκλογές] νόμιμα δεν σημαίνει ότι η επανεκλογή του θα είναι περίπατος. Με τον Πούτιν απο-αγιοποιημένο, ο έλεγχος της κρατικής τηλεόρασης και η χειραγώγηση των εκλογών για την αποφυγή επικίνδυνων αμφισβητών μπορεί να μην είναι αρκετά. Η νοθεία και η καταστολή θα είναι πιθανότατα απαραίτητες επίσης, και αυτές δεν λειτουργούν πάντα. Εάν η δημοτικότητα του Πούτιν συνεχίσει να πέφτει, ορισμένοι από την ελίτ μπορεί ακόμη και να συμπεράνουν ότι η διάσωση του καθεστώτος απαιτεί ένα νέο πρόσωπο στην κορυφή.

Με μια ευρύτερη έννοια, η προσωποπαγής απολυταρχία του Πούτιν θέτει σε δοκιμασία δύο ανταγωνιστικές θεωρίες σχετικά με την επίδραση της οικονομίας και της κοινωνίας μιας χώρας στο πολιτικό της σύστημα. Από τη μια πλευρά, η Ρωσία σήμερα είναι ασυνήθιστα αυταρχική για μια σχετικά πλούσια χώρα (με κατά κεφαλήν όρους). Κατά την διάρκεια του Παγκόσμιου Κυπέλλου [ποδοσφαίρου] ανδρών του 2018, πολλοί Δυτικοί επισκέπτες, των οποίων η μόνη γνώση της ρωσικής κοινωνίας προήλθε από ασαφείς εντυπώσεις σχετικά με τις σοβιετικές ελλείψεις και τις μάχες της μετα-σοβιετικής μαφίας, εξεπλάγησαν όταν βρήκαν ζωντανές πόλεις με hipster μπαρ και καφετέριες, διεθνή κουζίνα και πολλά από τα ίδια καταστήματα σχεδιαστών που θα έβλεπαν στο Λονδίνο, στη Νέα Υόρκη ή στο Παρίσι. Η σύνδεση μεταξύ της οικονομικής ανάπτυξης και της δημοκρατικής πολιτικής, γνωστή ως θεωρία του εκσυγχρονισμού, απέχει πολύ από το να είναι αυτόματη, αλλά η Ρωσία εξακολουθεί να είναι οριακή.

Από την άλλη πλευρά, η Ρωσία με κάποιους τρόπους μοιάζει με άλλα αυταρχικά πετροκράτη, όπου μια μικρή μειονότητα των ελίτ αποσπά προσόδους από εξαγωγές υδρογονανθράκων και ο λαός έχει περιορισμένη πολιτική φωνή. Το καθεστώς διατηρεί ταυτόχρονα τις υπηρεσίες ασφαλείας και τα κατασταλτικά όργανα σε τάξη, πληρώνοντάς τα καλά και αφήνοντάς τα να λυμαίνονται ιδιωτικές επιχειρήσεις. Αν και υπάρχει κάτι που μοιάζει με μια μεσαία τάξη, αυτή στην Ρωσία κυριαρχείται όχι από επιχειρηματίες μικρών επιχειρήσεων αλλά από εξαρτημένους κρατικούς υπαλλήλους.

Ωστόσο, τελικά η σύγχρονη Ρωσία δεν είναι μια ουδέτερη δοκιμασία αυτών των δύο θεωριών. Στο υπερ-προεδρικό πολιτικό της σύστημα, πολλά εξαρτώνται από τον ανώτατο κυβερνήτη της. Η αγάπη του Πούτιν για την τάξη, ο φόβος της αστάθειας, η υποψία για τις Ηνωμένες Πολιτείες, και το μίσος για τις λαϊκές επαναστάσεις σήμαιναν ότι θεωρεί τις κοινωνικές δυνάμεις [8] που αναζητούν αξιοπρέπεια και πολιτική φωνή ως προάγγελους μιας Δυτικής συνωμοσίας για να υπονομεύσει το καθεστώς του και να αποδυναμώσει την Ρωσία. Η εχθρότητά του προς τον Ναβάλνι, για παράδειγμα, φαίνεται να έχει ρίζες στις παρανοϊκές υποψίες ότι ο ηγέτης της αντιπολίτευσης είναι μέρος μιας μυστικής εκστρατείας των ΗΠΑ εναντίον του. Βραχυπρόθεσμα, οι προτιμήσεις του Πούτιν ξεπερνούν τις υποκείμενες οικονομικές δυνάμεις.

Η ΕΠΟΧΗ ΜΠΑΪΝΤΕΝ