Η επικίνδυνη σύγκλιση Κίνας και Ρωσίας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η επικίνδυνη σύγκλιση Κίνας και Ρωσίας

Πώς να αντιμετωπιστεί μια αναδυόμενη εταιρική σχέση

Ο δεσμός μεταξύ των δύο χωρών είναι κάτι περισσότερο από στρατηγικός, καθώς η Κίνα και η Ρωσία μαθαίνουν η μια από την άλλη όταν πρόκειται για αυταρχικές τακτικές. Η επιθετική ανάπτυξη εκστρατειών παραπληροφόρησης για την COVID-19 από το Πεκίνο, για παράδειγμα, δείχνει ότι οι ηγέτες του έχουν αρχίσει να υιοθετούν τις από μακρού χρόνου μεθόδους του Κρεμλίνου. Αντί απλώς να προωθούν και να ενισχύουν τα θετικά αφηγήματα για το Κομμουνιστικό Κόμμα, οι εκστρατείες του Πεκίνου επιδιώκουν να σπείρουν σύγχυση, διαφωνίες και αμφιβολίες για την ίδια την δημοκρατία. Ακολουθώντας [κατευθυντήριες] γραμμές από το Πεκίνο, η Μόσχα με την σειρά της μαθαίνει να μειώνει την σχετική ελευθερία του διαδικτυακού χώρου της Ρωσίας -ένα έργο που έγινε πιο επείγον από τότε που ο Alexei Navalny επέστρεψε τον Ιανουάριο και μαζικές διαδηλώσεις σάρωσαν την χώρα. Με μέσα που μοιράζονται μεταξύ τους, η Κίνα και η Ρωσία καθιστούν δημοφιλή την αυταρχική διακυβέρνηση, αποδυναμώνουν τις προστασίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δημιουργούν επικίνδυνους κανόνες γύρω από την κυριαρχία στον κυβερνοχώρο και το Διαδίκτυο. Οι δύο χώρες αλληλοϋποστηρίζονται σε αυτά τα θέματα σε πολυμερή φόρουμ. Κάποιο ποσοστό από αυτόν τον συντονισμό είναι αναμφίβολα πιο τυχαίο παρά σκόπιμο, αλλά οι δύο χώρες τραγουδούν με την ίδια παρτιτούρα.

Για την Ρωσία, τα οικονομικά οφέλη μιας δυνατής σχέσης με την Κίνα δεν είναι ποτέ μακριά από τη ματιά της. Η Μόσχα συνεργάζεται με το Πεκίνο για τον μετριασμό των επιπτώσεων των αμερικανικών και ευρωπαϊκών κυρώσεων και, τελικά, για να μειώσει την κεντρική θέση της Ουάσιγκτον στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα -μια αλλαγή που θα μείωνε την αποτελεσματικότητα των οικονομικών εργαλείων των ΗΠΑ. Το Κρεμλίνο στράφηκε στο Πεκίνο για επενδύσεις κεφαλαίου, για μια αγορά για τις εξαγωγές όπλων, και για αμυντικά εξαρτήματα στα οποία η Ρωσία δεν έχει πλέον πρόσβαση στην Δύση. Μετά την παγωμένη συνάντηση ΗΠΑ-Κίνας στην Αλάσκα, ο Λαβρόφ τόνισε [6] την ανάγκη απομάκρυνσης από την χρήση του δολαρίου και των διεθνών συστημάτων πληρωμών που ελέγχονται από την Δύση.

ΠΩΣ ΝΑ ΥΠΑΡΞΕΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ

Η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει πλαισιώσει τον ανταγωνισμό με την Κίνα και την Ρωσία με ιδεολογικούς όρους -μια «θεμελιώδης συζήτηση [7] για το μέλλον και την κατεύθυνση του κόσμου μας», όπως το έθεσε ο Μπάιντεν. Αυτή η προσέγγιση είναι ορθή. Η Κίνα και η Ρωσία εργάζονται για να υπονομεύσουν την φιλελεύθερη δημοκρατία, μια έννοια την οποία αμφότερα τα καθεστώτα θεωρούν ως άμεση απειλή για τις φιλοδοξίες τους και για την λαβή τους στην εξουσία. Για αυτόν τον λόγο, μεταξύ άλλων, οι δύο χώρες επιδιώκουν να αποδυναμώσουν την θέση των ΗΠΑ σε σημαντικές [γεωγραφικές] περιοχές και σε διεθνείς θεσμούς.

Η δέσμευση της διοίκησης Μπάιντεν στους συμμάχους και στην πολυμέρεια θα παρεμποδίσει τέτοιες προσπάθειες. Ομοίως, οι προσπάθειες του Μπάιντεν για ενίσχυση των δημοκρατικών πολιτικών συστημάτων θα πλήξουν τις κινεζικές και ρωσικές προσπάθειες να σπείρουν αμφιβολίες για το πόσο επιθυμητά είναι [τα δημοκρατικά συστήματα]. Οι συντονισμένες προσπάθειες για την ανάπτυξη ανθεκτικών εκλογικών και διαδικτυακών υποδομών και για την ενίσχυση των πολιτικών κατά της διαφθοράς μπορούν να βοηθήσουν να αμβλυνθούν τα αποτελέσματα κακοήθων παρεμβολών.

Ωστόσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν να στηρίξουν την στρατηγική τους μόνο επαναβεβαιώνοντας την ηγεσία τους και προστατεύοντας την δημοκρατία, διότι η Κίνα και η Ρωσία συνδέονται όχι μόνο μέσω της ευθυγράμμισης των παγκόσμιων απόψεών τους αλλά και με την συμπληρωματικότητα των πόρων και των δυνατοτήτων τους. Το Κρεμλίνο, για παράδειγμα, δεν πιστεύει ότι έχει οικονομικό μέλλον στην Δύση. Καθώς αυξάνεται η οικονομική στασιμότητα και ο κίνδυνος εγχώριας αστάθειας, η Κίνα έχει γίνει ένας ακόμη πιο σημαντικός εταίρος. Το να χτυπήσει η Ουάσινγκτον στο θεμέλιο αυτής της σχέσης θα απαιτήσει να δείξει στη Μόσχα ότι κάποιος βαθμός συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι προτιμότερος από την υποταγή στο Πεκίνο. Η διαμόρφωση των υπολογισμών της Μόσχας με αυτόν τον τρόπο δεν θα αποτρέψει εντελώς την κινεζο-ρωσική συνεργασία, αλλά μπορεί να περιορίσει τις πιο κακοήθεις επιπτώσεις της ευθυγράμμισής τους.

Ορισμένοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και αναλυτές [8] συνέστησαν μια «αντίστροφου Νίξον» στρατηγική φλερτ ως προς την Ρωσία για να την απομακρύνει από την Κίνα. Προτείνουμε αντ' αυτού μια πολύ πιο μετριοπαθή και σταδιακή προσέγγιση που έχει σχεδιαστεί για να αποδείξει στους ανθρώπους γύρω από τον Πούτιν τα οφέλη μιας πιο ισορροπημένης και ανεξάρτητης ρωσικής εξωτερικής πολιτικής. Το έδαφος για την επιδίωξη μιας τέτοιας στρατηγικής είναι στενό, αλλά η Ουάσιγκτον θα μπορούσε να ξεκινήσει με την δηλωμένη επιθυμία της να χρησιμοποιήσει την παράταση της συνθήκης New START για τη μείωση των πυρηνικών όπλων τον Φεβρουάριο ως σημείο εκκίνησης διαλόγου για τον έλεγχο των όπλων, την στρατηγική σταθερότητα, και τη μη διάδοση των πυρηνικών. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να συνεργαστούν περαιτέρω με τη Μόσχα για να διευκολύνουν την επιστροφή του Ιράν στην πυρηνική συμφωνία του 2015 και να εξασφαλίσουν μια σταθερή ειρήνη στο Αφγανιστάν.