Η υπόθεση της μικρο-πολυμέρειας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η υπόθεση της μικρο-πολυμέρειας

Με την υποστήριξη των ΗΠΑ, τα μικρά κράτη μπορούν να ηγηθούν επιδέξια σε παγκόσμιες προσπάθειες
Περίληψη: 

Συχνά ούσες καλύτερα εξοπλισμένες για την πιλοτική εφαρμογή νέων προγραμμάτων και σε καλύτερη θέση για να παίξουν τον ρόλο των ειλικρινών μεσολαβητών σε ακανθώδη ζητήματα, οι μικρές χώρες είναι μερικές φορές σε καλή θέση για να ηγηθούν πολυμερών προσπαθειών με πιο ισχυρά έθνη.

Ο JARED COHEN είναι CEO της Jigsaw και πρόσθετος ανώτερος συνεργάτης στο Council on Foreign Relations. Προηγουμένως διετέλεσε μέλος του Προσωπικού Προγραμματισμού Πολιτικής του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ.
Ο RICHARD FONTAINE είναι CEO του Center for a New American Security. Έχει εργαστεί στο Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και ως σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του γερουσιαστή John McCain.

Σε αντίθεση με την ατζέντα του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και η κυβέρνησή του έχουν εμφανώς αγκαλιάσει την πολυμέρεια. Η νέα ομάδα πέρασε τις πρώτες εβδομάδες της στην εξουσία αναστρέφοντας μερικές από τις πιο αμφιλεγόμενες εκδηλώσεις της προσέγγισης του προκατόχου της -επανάκαμψη στην κλιματική συμφωνία του Παρισιού, αναστολή της αποχώρησης των Ηνωμένων Πολιτειών από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), επανένταξη στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, και επαναδέσμευση υπό όρους στην πυρηνική συμφωνία με το Ιράν- και ο Μπάιντεν και οι συνεργάτες του σπάνια χάνουν την ευκαιρία να μιλήσουν για την σημασία των συμμαχιών και της διεθνούς συνεργασίας.

06052021-1.jpg

Η διάσκεψη κορυφής «Tech For Good» που συγκλήθηκε από την πρωθυπουργό της Νέας Ζηλανδίας, Jacinda Ardern, ετοιμάζεται να εκκινήσει την αντιτρομοκρατική «Christchurch Call», στο Παρίσι, στην Γαλλία, τον Μάιο του 2019. Bertrand Guay / Pool via Reuters
-------------------------------------------------------------------

Όλα αυτά είναι γενικά προς το καλό. Από την πλευρά της Ουάσινγκτον, η συνεργασία με άλλες χώρες για την επίλυση κοινών προκλήσεων συχνά σημαίνει μεγαλύτερη νομιμοποίηση και χαμηλότερο κόστος σε σύγκριση με το να προχωρά μόνη της. Αλλά δεν δημιουργείται όλη η πολυμέρεια με ισότητα. Σε μια εποχή ανανεωμένου ανταγωνισμού μεγάλων δυνάμεων, χώροι όπως το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και το G-20 είναι συχνά αδιέξοδοι, ακόμη και όταν τα μέλη τους έχουν κοινά ευρέα συμφέροντα. Η κινεζική επιρροή έχει υπονομεύσει την αποτελεσματικότητα βασικών διεθνών οργανισμών, όπως ο ΠΟΥ, και οι πολυμερείς εμπορικές συμφωνίες, όπως η Trans-Pacific Partnership, στερούνται εγχώριας πολιτικής στήριξης.

Η έλλειψη αποτελεσματικών μηχανισμών για τον συντονισμό της διεθνούς δράσης έχει σαφώς απογοητεύσει τη νέα διοίκηση και δημιούργησε μια δέσμη προτάσεων για νέες διαμορφώσεις: για παράδειγμα, ένα Τ-12 που θα ενώνει τις «τεχνο-δημοκρατίες» [1]˙ ένα D-10 [2] που θα συγκεντρώνει ηγετικές δημοκρατικές δυνάμεις˙ ένα «Quad-plus» που θα συμπεριλάμβανε χώρες της Νότιας Κορέας ή της Νοτιοανατολικής Ασίας σε διάλογο με τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ιαπωνία, την Ινδία και την Αυστραλία˙ μια σύνοδος κορυφής για το κλίμα που θα ενθαρρύνει την παγκόσμια δράση, και ένας νέος συνασπισμός καταπολέμησης των πανδημιών.

Ωστόσο, η Ουάσινγκτον πρέπει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην δυνατότητα των μικρών χωρών να πάρουν προβάδισμα στην πολυμέρεια. Συχνά ούσες καλύτερα εξοπλισμένες για την πιλοτική εφαρμογή νέων προγραμμάτων και σε καλύτερη θέση για να παίξουν τον ρόλο των ειλικρινών μεσολαβητών σε ακανθώδη ζητήματα, οι μικρές χώρες είναι μερικές φορές σε καλή θέση για να ηγηθούν πολυμερών προσπαθειών με πιο ισχυρά έθνη. Αυτός ο συνδυασμός της ηγεσίας των μικρών χωρών και της συμμετοχής των μεγάλων κρατών –ας το αποκαλέσουμε «μικρο-πολυμέρεια» (“microlateralism”)- θα μπορεί να αναδειχθεί ως βασικό μέσο στην εργαλειοθήκη συλλογικής δράσης των Ηνωμένων Πολιτειών.

ΚΑΛΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΣΕ ΜΙΚΡΑ ΠΑΚΕΤΑ

Εκδοχές της μικρο-πολυμέρειας έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές στο παρελθόν, ειδικά όταν εδραιωμένες συγκρούσεις έχουν βάλει τις μεγάλες δυνάμεις τη μια εναντίον της άλλης. Στην δεκαετία του 1990, για παράδειγμα, η Νορβηγία μεσολάβησε σε παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις μεταξύ του Ισραήλ και του Οργανισμού Απελευθέρωσης της Παλαιστίνης, τελικά παράγοντας τις συμφωνίες του Όσλο που υποστηρίχθηκαν από τις ΗΠΑ. Το 1999, το Τόγκο ηγήθηκε μιας ειρηνευτικής διαδικασίας που, με την υποστήριξη της Ουάσιγκτον, βοήθησε στον τερματισμό του εμφυλίου πολέμου της Σιέρρα Λεόνε. Το 2008, ο εμίρης του Κατάρ, Sheikh Hamad bin Khalifa al-Thani, συγκάλεσε αντίπαλες φατρίες του Λιβάνου για συνομιλίες που, με την υποστήριξη της Γαλλίας, της Σαουδικής Αραβίας, του Ιράν και των Ηνωμένων Πολιτειών, παρήγαγαν την Συμφωνία της Ντόχα, τερματίζοντας 18 μήνες πολιτικής κρίσης στον Λίβανο.

Τα μικρά κράτη έχουν επίσης κινητοποιήσει με επιτυχία οικονομικούς και άλλους πόρους και έχουν εξασφαλίσει σημαντικές δεσμεύσεις από τους μεγαλύτερους ομολόγους τους. Ξεκινώντας το 2015, η υπό την ηγεσία της Ιορδανίας «Διαδικασία της Άκαμπα» έφερε κοντά μεγαλύτερα κράτη για να μοιραστούν πληροφορίες και να συντονίσουν τις προσπάθειες για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Μετά τους φρικτούς πυροβολισμούς κατά του τζαμιού στην πόλη Κράιστσερτς το 2019, η πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας, Jacinda Ardern, συνεργάστηκε με τον Γάλλο πρόεδρο, Εμμανουέλ Μακρόν, για να συγκαλέσουν κυβερνήσεις και εταιρείες του Διαδικτύου για να εκδώσουν το Christchurch Call [3], μια δέσμευση για την εξάλειψη του τρομοκρατικού και βίαιου εξτρεμιστικού περιεχομένου στο διαδίκτυο. Τον Μάρτιο του 2020, η Αυστρία ηγήθηκε του σχηματισμού του First Movers Group, δημιουργώντας έναν χώρο για χώρες όπως η Αυστραλία, η Ελλάδα, το Ισραήλ και η Σιγκαπούρη, για να συζητήσουν τις απαντήσεις στην πανδημία COVID-19. Και τον Νοέμβριο του 2020, η Φινλανδία συνέστησε την Διάσκεψη για το Αφγανιστάν, συγκεντρώνοντας 3,3 δισεκατομμύρια δολάρια σε αναπτυξιακή υποστήριξη για την καταπολεμημένη χώρα.