Όλοι χάσαμε το Αφγανιστάν

Μόνο τα τελευταία χρόνια οι εκθέσεις άρχισαν να αντικατοπτρίζουν μια πιο ανησυχητική πραγματικότητα. Το 2017 [5] και ξανά το 2019 [6], υπήρχαν αναφορές ότι δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες-«φάντασμα» έβγαιναν από τους καταλόγους -υποδηλώνοντας ότι δεν υπήρχαν ποτέ κοντά στους 330.000 στρατιώτες για να πολεμήσουν τους Ταλιμπάν, πόσω μάλλον 352.000. Η έκθεση του Υπουργείου Άμυνας τον Δεκέμβριο του 2020 [7] προς το Κογκρέσο σημείωσε ότι μόνο «περίπου 298.000 άτομα των ANDSF ήταν επιλέξιμα για αμοιβή», υπονοώντας το επαναλαμβανόμενο πρόβλημα με τους στρατιώτες-«φαντάσματα» και τις λιποταξίες.

Ο Ειδικός Γενικός Επιθεωρητής για την Ανασυγκρότηση του Αφγανιστάν (Special Inspector General for Afghanistan Reconstruction, SIGAR) επισήμανε επίσης τακτικά προβλήματα παρακολούθησης εξοπλισμού και μισθών. Η σπατάλη, η απάτη, και η κακή διαχείριση των πόρων που προορίζονταν να μεταμορφώσουν τον αφγανικό στρατό υπονόμευσαν περαιτέρω την ικανότητα μάχης του ANDSF. Το μέτρο της σπατάλης και της απάτης ανέρχεται σε δισεκατομμύρια δολάρια, με την διαφθορά να αφορά συχνά ανώτερους αξιωματούχους της αφγανικής κυβέρνησης. Ο SIGAR κατάφερε όντως να αποκαλύψει πολλά από αυτά, αλλά έπρεπε να γίνουν περισσότερα για να σταματήσουν.

ΤΟ ΔΙΑΒΡΩΤΙΚΟ ΑΔΙΕΞΟΔΟ

Στο πεδίο της μάχης από το 2013 και μετά, οι Ταλιμπάν φάνηκε να κερδίζουν έδαφος κάθε χρόνο σε αυτό που ονομάστηκε «διαβρωτικό αδιέξοδο» στην διάλεκτο της Ουάσινγκτον -ακόμη και με τον θάνατο του ιδρυτή των Ταλιμπάν, Μουλά Ομάρ, το 2013, την δολοφονία του διαδόχου του το 2016, και τους βαρύτερους συμμαχικούς βομβαρδισμούς στον πόλεμο το 2018-19.

Οι σπόροι για αυτό το διαβρωτικό αδιέξοδο σπάρθηκαν νωρίς. Η αποτυχία επένδυσης στην αστυνομία και τον στρατό του Αφγανιστάν τα πρώτα χρόνια μετά το 2001 σήμαινε απώλεια πολύτιμου χρόνου για την δημιουργία μιας ικανής πολεμικής δύναμης όταν οι Ταλιμπάν βρίσκονταν σε άμυνα. Η δημιουργία μιας αεροπορίας δεν είχε προτεραιότητα για περισσότερο από μια δεκαετία˙ η εκπαίδευση μιας νέας γενιάς Αφγανών πιλότων ξεκίνησε μόλις το 2009 και ήταν πιο αργή από όσο ήταν απαραίτητο λόγω της απόφασης μετάβασης του αφγανικού στόλου από τα ρωσικά σκάφη στα Black Hawks. Και ενώ η αφγανική αεροπορία είχε πρόσφατα θεωρηθεί σχετικά αποτελεσματική, κάθε επιτυχία υπονομεύτηκε από την απόφαση φέτος να αποσυρθούν οι χιλιάδες συμβασιούχοι που παρείχαν συντήρηση και υποστήριξη για τις επιχειρήσεις, καθώς οι σύμβουλοι των ΗΠΑ άρχισαν να αποχωρούν το 2019.

Πράγματι, η αποτυχία μεταφοράς των υπηρεσιών των 18.000 συμβασιούχων που συνεργάστηκαν με τον αφγανικό στρατό -ή η παροχή οικονομικών εγγυήσεων για την κάλυψη των εξόδων- αποδείχθηκε βλαβερή για την κυβέρνηση της Καμπούλ, αν και είναι τώρα ασαφές το εάν οι ANDSF θα είχαν πολεμήσει ακόμη και διαθέτοντας αυτήν την υποστήριξη. Αυτές οι υπηρεσίες ενδέχεται να είχαν διατηρήσει την ροή υλικοτεχνικής υποστήριξης στις ANDSF στο πεδίο και την συντήρηση της αφγανικής αεροπορίας παρά την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων. Αντ' αυτού, η σε μια νύχτα αναχώρηση των ΗΠΑ από την Αεροπορική Βάση Bagram, ένα βασικό σημείο εφοδιαστικής, θα γίνει ένα διαρκές σύμβολο της στρατιωτικής μας αποτυχίας στο Αφγανιστάν. (Η αποτυχία διατήρησης μιας ικανότητας logistics [στμ: επιμελητείας] είχε μια άλλη συνέπεια: την παρεμπόδιση της εκκένωσης του προσωπικού της πρεσβείας και δεκάδων χιλιάδων Αφγανών, πέρα από απλώς τους διερμηνείς, οι οποίοι συνεργάστηκαν με τον αμερικανικό στρατό, την διπλωματική αποστολή, και προγράμματα βοήθειας).

Εν τω μεταξύ, η αντιεξεγερτική στρατηγική που υιοθετήθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες δεν απέδειξε ποτέ μια ικανότητα να επιφέρει σταθερά κέρδη. Όπως είπε σε συνέντευξή του ο πρώην αρχηγός ΓΕΕΘΑ, Mike Mullen, την προηγούμενη εβδομάδα, αντιτάχθηκε στην παράταση του κύματος [αυξημένου στρατιωτικού προσωπικού] των ΗΠΑ μετά το 2011 επειδή «αν δεν είχαμε σημαντική πρόοδο ή δεν δείχναμε σημαντική πρόοδο κατά την διάρκεια 18 μηνών ή περίπου τόσο, τότε είχαμε λάθος στρατηγική και χρειαζόμασταν πραγματικά να επανυπολογίσουμε». Ωστόσο, μέχρι την απόφαση της απόσυρσης, ένας τέτοιος επανυπολογισμός δεν έγινε ποτέ.

Χρόνο με τον χρόνο, οι Αφγανοί στρατιώτες περνούσαν μήνες χωρίς αμοιβή και χωρίς τα απαραίτητα εφόδια για να αμυνθούν. Πιο πρόσφατα, οι πρωτεύουσες των επαρχιών δεν φάνηκε να έχουν ενισχυθεί επαρκώς, παρόλο που ήταν σαφές πριν από 18 μήνες ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες σκόπευαν να αποσύρουν τα στρατεύματά τους εντός ενός έτους από την συμφωνία της Ντόχα που συνήψε η κυβέρνηση Τραμπ με τους Ταλιμπάν τον Φεβρουάριο του 2020. Καθώς η προέλαση των Ταλιμπάν εντάθηκε τις τελευταίες εβδομάδες, οι Αφγανοί στρατιώτες επίσης εγκαταλείφθηκαν από τους διοικητές και τους πολιτικούς ηγέτες τους, οι οποίοι επί πάνω από 20 χρόνια απέτυχαν οικτρά να κερδίσουν εθνική αφοσίωση. Είναι εντυπωσιακό το πόσο ανίκανη ήταν η κυβέρνηση του Αφγανιστάν να εκφράσει οποιαδήποτε συνεγερτική φωνή για το έθνος καθώς οι άμυνές του κατέρρεαν. Αυτό το περιβάλλον εξηγεί το γιατί οι ANDSF δεν πολέμησαν τις τελευταίες ημέρες.