Πώς η Κίνα εξάγει αυταρχισμό | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Πώς η Κίνα εξάγει αυταρχισμό

Τα χρήματα και η τεχνολογία του Πεκίνου τροφοδοτούν την καταστολή παγκοσμίως

Η Κίνα προσφέρει προνομιακή πρόσβαση στην αγορά [της] σε φιλικές κυβερνήσεις, ακαδημαϊκά ιδρύματα, και επιχειρήσεις, αλλά προβαίνει σε οικονομικά αντίποινα εναντίον εκείνων που θεωρεί εχθρικές προς τα συμφέροντα της Κίνας. Απειλεί επίσης Κινέζους αντιφρονούντες και τις οικογένειές τους, παρακολουθεί Κινέζους φοιτητές στο εξωτερικό, προσπαθεί να αποσιωπήσει τον ακαδημαϊκό λόγο που θεωρεί προσβλητικό για το Πεκίνο, και προσπαθεί να ελέγξει τον τρόπο με τον οποίο οι ξένοι εκπαιδεύονται σχετικά με την Κίνα. Το Πεκίνο έχει επίσης επιδιώξει να επεκτείνει το αποτύπωμά του στα ξένα μέσα ενημέρωσης, να ελέγξει τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης στο εξωτερικό, και να στρέψει τους Κινέζους πολίτες της διασποράς εναντίον κομμάτων ή υποψηφίων που θεωρεί ότι απειλούν τα συμφέροντά του. Συνολικά, αυτές οι ενέργειες αποτελούν μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την ενημέρωση, την διαμόρφωση, και τον τελικό έλεγχο των αντιλήψεων της Κίνας σε όλο τον κόσμο.

Η δεύτερη κατηγορία αντιδημοκρατικών δράσεων είναι αυτές που λαμβάνουν χώρα στις αναπτυσσόμενες χώρες. Σε αντίθεση με τον ανεπτυγμένο κόσμο, όπου ο πολιτικός και οικονομικός εξαναγκασμός της Κίνας και η διπλωματία του «Πολεμιστή Λύκου» (“Wolf Warrior”) προκάλεσαν μια αυξανόμενη αντίδραση [3], το Πεκίνο έτυχε θερμότερης υποδοχής σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, όπου οι ελίτ ελπίζουν να διδαχθούν από ένα πολιτικό σύστημα που επέτρεψε τη μεταμόρφωση της Κίνας στην δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Σε έναν αυξανόμενο αριθμό εύθραυστων δημοκρατιών, το Πεκίνο έχει αιχμαλωτίσει μικρές ομάδες διεφθαρμένων ελίτ και τις βοήθησε να συγκεντρώσουν την εξουσία με το να τις μονώσει από τις απαιτήσεις της κοινωνίας των πολιτών και εφαρμόζοντας κινεζική τεχνολογία [4] για να καταστείλουν τους πολίτες τους και να τις βοηθήσει να διατηρήσουν την εξουσία επ' αόριστον. Έτσι εξάγει το ΚΚΚ τον αυταρχισμό σε όλο τον κόσμο: όχι μέσω σεμιναρίων για τη μαρξιστική ιδεολογία, όπως ισχυρίστηκαν ορισμένοι αναλυτές, αλλά μέσω ενός ευρέος φάσματος αντιδημοκρατικών δραστηριοτήτων.

Η Κίνα το κάνει αυτό λιγότερο από επιθυμία να διαδώσει την ιδεολογία της από όσο για να επεκτείνει την επιρροή και το οικονομικό της πλεονέκτημα. Οι ευνοούμενοι εταίροι της δεν είναι ένθερμοι οπαδοί του μαρξισμού-λενινισμού, αλλά μάλλον αξιωματούχοι, επιχειρηματικοί ηγέτες, μεγιστάνες των μέσων ενημέρωσης, και άλλοι οι οποίοι βλέπουν την υιοθέτηση ενός μη δημοκρατικού μοντέλου διακυβέρνησης που συγκεντρώνει την εξουσία στα χέρια των λίγων -και κλείνει απ’ έξω τους πολλούς- ως μια οδό για μακροπρόθεσμη επιρροή. Αυτή η προτίμηση για αντιδημοκρατικούς συνεργάτες, σε συνδυασμό με τις αδιαφανείς και διεφθαρμένες επενδυτικές πρακτικές της Κίνας, διαβρώνουν ακόμη περισσότερο τους δημοκρατικούς θεσμούς, καθώς οι σκοτεινές συμφωνίες που συνάπτονται από κινεζικές τράπεζες και κρατικές επιχειρήσεις ενθαρρύνουν μια πιο διεφθαρμένη και εκτός λογοδοσίας κατηγορία πολιτικών ελίτ που είναι πολύ πρόθυμες να υπονομεύσουν την μακροπρόθεσμη ευημερία της χώρας τους με αντάλλαγμα το προσωπικό όφελος.

Η Κίνα προσφέρει κάτι παραπάνω από απλή έμπνευση για ένα μη δημοκρατικό μοντέλο διακυβέρνησης: παρέχει τα εργαλεία, την κατάρτιση, και τους πόρους που επιτρέπουν στους ηγέτες να αγνοήσουν τις απαιτήσεις των δημοκρατικών χωρών για καλή διακυβέρνηση και σεβασμό των ατομικών δικαιωμάτων ως προϋπόθεση βοήθειας και επενδύσεων. Το ΚΚΚ πραγματοποιεί τακτικά μεγάλης κλίμακας προγράμματα κατάρτισης για ξένους αξιωματούχους σχετικά με τον τρόπο καθοδήγησης της κοινής γνώμης, τον έλεγχο της κοινωνίας των πολιτών, και την εφαρμογή πολιτικών κυβερνοασφάλειας κινεζικού τύπου στις χώρες καταγωγής τους. Ένας αυξανόμενος αριθμός χωρών έχει αντλήσει έμπνευση από την Κίνα για να επιδιώξει νόμους που ελέγχουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή για να δημιουργήσει τείχη προστασίας στο Διαδίκτυο με βάση το δικό της κινεζικό «Μεγάλο Τείχος Προστασίας» (“Great Firewall”) . Η Κίνα παρέχει επίσης όλο και πιο εξελιγμένη τεχνολογία παρακολουθήσεων και εκπαίδευση εσωτερικής ασφάλειας σε καθιερωμένες αυταρχικές και εύθραυστες δημοκρατικές κυβερνήσεις, επιτρέποντάς τους να καταστείλουν καλύτερα τις διαφωνίες και να ελέγχουν τους πολίτες τους. Σε χώρες όπως η Ουγκάντα και η Ζάμπια, οργανώσεις που συνδέονται με το ΚΚΚ μοιράστηκαν τεχνολογία και εκπαίδευση με κυβερνήσεις αυταρχικές και τείνουσες προς τον αυταρχισμό, επιτρέποντάς τους να παρακολουθούν τους πολίτες τους, τα μέσα ενημέρωσης, και την κοινωνία των πολιτών, και να επιβάλλουν κατασταλτικούς κανόνες στο Διαδίκτυο.

Το ΚΚΚ έχει επίσης κάνει πιο ξεκάθαρη πολιτική παρέμβαση με το να εμπλακεί άμεσα στις πολιτικές διαδικασίες άλλων κυρίαρχων χωρών για την υποστήριξη πολιτικών [υποκειμένων] και πολιτικών [δράσεων] φιλικών προς την Κίνα και με το να αναθέσει σε τοπικές ομάδες πολιτών και δημοσιογράφων για να παρεμποδίσει τις αρνητικές απεικονίσεις της διεθνούς εμπλοκής της Κίνας και να προστατεύσει τους δεσμούς της με διεφθαρμένες τοπικές ελίτ. Αυτές οι προσπάθειες δεν αποσκοπούν στην ανατροπή των δημοκρατιών ή άλλων ιδεολογικά ανόμοιων καθεστώτων, αλλά στην διασφάλιση ότι θα επικρατήσουν οι φιλικές προς την Κίνα πολιτικές και το επενδυτικό κλίμα ανεξάρτητα από το ποιος είναι στην εξουσία. Παρ' όλα αυτά, τέτοιες προσπάθειες διαβρώνουν την υπευθυνότητα των ηγετών απέναντι στους πολίτες τους, αποδυναμώνουν την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης και της κοινωνίας των πολιτών, και τελικά επηρεάζουν το περιβάλλον για να ευνοήσουν τους μη φιλελεύθερους ηγέτες που θέλουν να εισάγουν στοιχεία του κινεζικού μοντέλου διακυβέρνησης στα πολιτικά συστήματα των χωρών τους. Αυτού του είδους η πολιτική εισβολή διατηρεί την μορφή ενός δημοκρατικού συστήματος, ενώ παράλληλα αφαιρεί την πραγματική ουσία μιας λειτουργικής δημοκρατίας από μέσα, καθιστώντας την διολίσθηση προς τον αυταρχισμό πιο δύσκολο να εντοπιστεί.