Η τελευταία ευκαιρία να σταματήσει η Βόρεια Κορέα;

Οι δοκιμές οπλικών συστημάτων της περασμένης εβδομάδας χάλασαν αυτό που ήταν μια ασυνήθιστα ήσυχη περίοδος στο μέτωπο της Βόρειας Κορέας, υπενθυμίζοντας στην κυβέρνηση Μπάιντεν ότι ο ζήλος της χώρας για τα πυρηνικά όπλα θα απαιτήσει τελικά την προσοχή του Λευκού Οίκου.

Συνήθως σε αυτό το διάστημα σε μια νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ, ο πρόεδρος έχει ήδη δει την Βόρεια Κορέα να πραγματοποιεί έναν αριθμό δοκιμών βαλλιστικών πυραύλων ή πυρηνικών. Αυτό συμβαίνει επειδή το καθεστώς του Kim στην Πιονγκγιάνγκ λατρεύει να δοκιμάζει τους νεοεκλεγέντες Αμερικανούς ηγέτες. Πράγματι, οι προκλήσεις της Βόρειας Κορέας συγκεντρώνονται κοντά στις προεδρικές και ενδιάμεσες εκλογές των ΗΠΑ στο Κογκρέσο, μια τάση [1] που ισχύει ιδιαίτερα κατά τους τελευταίους εκλογικούς κύκλους. Θυμάστε όταν ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο Ιάπωνας πρωθυπουργός, Σίνζο Άμπε, κάθισαν στριμωγμένοι από τις αναφορές για πυραυλικές δοκιμές της Βόρειας Κορέας κατά την διάρκεια του δείπνου στο Μαρ-α-Λάγκο μόνο τρεις εβδομάδες μετά την ορκωμοσία του Τραμπ; Και όταν ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα χαιρετίστηκε με μια εκτόξευση πυραύλου τον Απρίλιο του 2009, ακολουθούμενη από πυρηνική δοκιμή κατά την διάρκεια του πρώτου του Σαββατοκύριακου της Ημέρας Μνήμης ως πρόεδρος; Μέχρι την περασμένη εβδομάδα, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δεν είχε αντιμετωπίσει τίποτα από αυτά, παρόλο που οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν λάβει μέρος σε γεγονότα που συνήθως αναστατώνουν την Βόρεια Κορέα, όπως η πραγματοποίηση μιας συνόδου κορυφής και η πραγματοποίηση κοινών στρατιωτικών ασκήσεων με τη Νότια Κορέα τους τελευταίους μήνες.

Ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας, Κιμ Γιονγκ Ουν, στην Πιονγκγιάνγκ της Βόρειας Κορέας, τον Αύγουστο του 2021. KCNA / Reuters
----------------------------------------------------

Αλλά ο Βορειοκορεάτης ηγέτης, Κιμ Γιονγκ Ουν, δεν έχει ενεργήσει σύμφωνα με το σενάριο για λόγους που μπορεί να έχουν να κάνουν με την [ασθένεια] COVID-19, της οποίας ο αντίκτυπος στην χώρα παραμένει σε μεγάλο βαθμό άγνωστος στον έξω κόσμο. Ωστόσο, η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν πρέπει να αισθάνεται άνετα με την σχετική έλλειψη προκλήσεων μέχρι τώρα. Αν και οι διαξιφισμοί της Βόρειας Κορέας παραμένουν συγκρατημένοι, μια κρίση μαίνεται καθώς η Πιονγκγιάνγκ συνεχίζει αθόρυβα να αναπτύσσει οπλικά συστήματα που θα μπορούσαν να απειλήσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα όπλα που δοκιμάστηκαν την περασμένη εβδομάδα δεν φαίνεται να έχουν την ικανότητα να φτάσουν στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη. Οι κρατικές ειδήσεις της Βόρειας Κορέας περιέγραψαν έναν πύραυλο κρουζ μικρού ύψους που εκτόξευσε ως «στρατηγικό όπλο», υποδηλώνοντας την φιλοδοξία του Κιμ να εκτοξεύσει πυρηνικό πύραυλο κρουζ, τον οποίο διαθέτουν σήμερα μόνο λίγες χώρες. Εκτόξευσε επίσης έναν βαλλιστικό πύραυλο μικρού βεληνεκούς από μια πλατφόρμα σιδηροδρομικών μεταφορών στις 15 Σεπτεμβρίου. Αυτό υποδηλώνει μια ικανότητα εκτόξευσης από κινητή βάση, κάτι που μαζί με το προωθητικό στερεών καυσίμων (το οποίο οι Βορειοκορεάτες έχουν ήδη παράξει) θα δυσκόλευε περισσότερο τις Ηνωμένες Πολιτείες να χτυπήσουν προληπτικά έναν πύραυλο πριν από την εκτόξευσή του. Αυτές είναι όλες δυνατότητες που κάνουν τον πυρηνικό αποτρεπτικό παράγοντα της Βόρειας Κορέας πιο επιβιώσιμο και αδιαπέραστο σε ένα πρώτο χτύπημα των ΗΠΑ.

Αλλά αυτές οι δοκιμές δεν είναι τα μόνα ανησυχητικά σημάδια. Το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων της Βόρειας Κορέας προχωράει «ολοταχώς», επιβεβαίωσε ο Rafael Grossi, επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας [2] αυτήν την εβδομάδα. Τα πρώτα στοιχεία περί αυτού περιελάμβαναν θερμικές δορυφορικές εικόνες που καταγράφηκαν τον Μάρτιο και αναλύθηκαν από το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών. Αυτές οι εικόνες έδειχναν στοιχεία (signatures) θερμότητας στην πυρηνική εγκατάσταση Yongbyon, υποδηλώνοντας ότι το καθεστώς είχε ξαναρχίσει την επανεπεξεργασία πλουτωνίου και εμπλουτισμένου ουρανίου για ένα οπλοστάσιο βομβών που τώρα εκτιμάται ότι είναι μεταξύ 20 και 40. Οι ειδικοί περιμένουν τώρα άλλα δύο αναπόφευκτα γεγονότα: την επίδειξη πυραύλου οπλισμένου με πολλαπλές κεφαλές και ενός επιχειρησιακού βαλλιστικού πυραύλου που να εκτοξεύεται από υποβρύχιο. Η κατεύθυνση είναι σαφής: η Βόρεια Κορέα θέλει να έχει μια σύγχρονη δύναμη που να μπορεί να εμπλακεί σε πυρηνικές μάχες, που να μπορεί να απειλήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες με πυραύλους οι οποίοι μπορούν να φέρουν πολλαπλές κεφαλές και είναι αδιαπέραστοι από τις άμυνες για βαλλιστικούς πυραύλους, και που μπορεί να επιβιώσει και να ανταποδώσει αξιόπιστα εναντίον μιας προληπτικής επίθεσης από τις ΗΠΑ. Εάν επιτύχει αυτούς τους στόχους, τότε η πυρηνικοποίηση της Βόρειας Κορέας δεν θα αντιστραφεί ποτέ, ακόμη και με την βία.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση Μπάιντεν θα πρέπει τελικά να αποφασίσει το πώς θα σταματήσει την Βόρεια Κορέα [3] προτού ξεπεράσει αυτό το όριο. Υπάρχουν δύο δρόμοι για να βγει από αυτή την δύσκολη θέση. Μπορεί να περιμένει μια κρίση και να διακινδυνεύσει μια άλλη κατάσταση κοντά στον πόλεμο, όπως εκείνη που αντιμετώπισε ο Τραμπ το 2017. Ή μπορεί να δράσει τώρα, ξαναβάζοντας την διπλωματία σε τροχιά μέσω ανθρωπιστικής βοήθειας που περιλαμβάνει αμερικανικά εμβόλια COVID-19 και επισιτιστική βοήθεια, αμφότερα τα οποία έχει ανάγκη η χώρα.

Η ΑΝΑΜΟΝΗ ΤΑΙΡΙΑΖΕΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ… ΓΙΑ ΤΗΝ ΩΡΑ

Ο τρόπος με τον οποίο η κυβέρνηση Μπάιντεν θα προσεγγίσει αυτή την δύσκολη κατάσταση είναι ασαφής. Η πολιτική της ήταν σκόπιμα χαμηλών τόνων [4], δεν έδειχνε ούτε επείγουσα ανάγκη ούτε ενθουσιασμό για να μαζέψει τα κομμάτια από προηγούμενες συμφωνίες και να βρει μια διπλωματική πορεία προς τα εμπρός. Σε μεγάλο βαθμό αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η ομάδα εθνικής ασφάλειας του Μπάιντεν, που το σύνολο των μελών ης απέκτησαν εμπειρία επί του θέματος κατά την διάρκεια της προεδρίας Ομπάμα, είναι βαθιά σκεπτικιστική για τις προθέσεις της Βόρειας Κορέας για αποπυρηνικοποίηση και έχει πολλά άλλα να αντιμετωπίσει αυτή την στιγμή.

Δεν έχει γίνει ακόμη μια ομιλία οποιουδήποτε αξιωματούχου της διοίκησης που να προσφέρει πλήρη διευκρίνιση της πολιτικής πέρα από την υπόσχεση της εκπροσώπου Τύπου του Λευκού Οίκου, Τζεν Ψάκι, ότι ο Μπάιντεν δεν θα ακολουθήσει τις φτιαγμένες για την τηλεόραση συναντήσεις του Τραμπ [5] ή την στρατηγική υπομονή του Ομπάμα. Ο Sung Kim, ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για την Βόρεια Κορέα, δήλωσε πρόθυμος να συναντηθεί με τους Βορειοκορεάτες «οπουδήποτε και οποτεδήποτε», αλλά οι περισσότεροι παρατηρητές στην Ουάσινγκτον αισθάνονται από την διοίκηση επιφύλαξη παρά ενθουσιασμό όταν πρόκειται για σχέσεις με την Πιονγκγιάνγκ. Επιπλέον, τώρα που τελείωσαν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, η ηγεσία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ επικεντρώθηκε αποκλειστικά στην διπλωματική αποστολή στην χώρα αυτή, πράγμα που σημαίνει ότι δεν υπάρχει πολύς χρόνος για προσοχή υψηλού επιπέδου για την Βόρεια Κορέα. Αν δεν συζητούν για το Αφγανιστάν, οι ξένοι αξιωματούχοι που επισκέπτονται [την Ουάσινγκτον] δεν μπορούν να έχουν πολύ χρόνο με ανώτατους αξιωματούχους στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ ή στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας.

Ο Κιμ έχει τις δικές του ανησυχίες. Η απελπιστική οικονομική κατάσταση [6] -κατακλυσμένη από πλημμύρες και ένα 21μηνο κλείσιμο των συνόρων μεταξύ Βόρειας Κορέας και Κίνας που προκλήθηκε από την πανδημία- έχει κάνει την Πιονγκγιάνγκ να εστιάσει προς το εσωτερικό. Το καθεστώς επίσης δεν έχει κανένα ενδιαφέρον να απαντήσει στις εκκλήσεις για δέσμευση από αυτό που θεωρεί ότι είναι μια ανίκανη κυβέρνηση στη Νότια Κορέα. Επιπλέον, η Κίνα δεν έχει κάνει τίποτα για να προωθήσει την διπλωματία. Αν μη τι άλλο, η σύνδεση της συνεργασίας της Κίνας για την Βόρεια Κορέα με τις παραχωρήσεις των ΗΠΑ στις διμερείς σχέσεις με το Πεκίνο σημαίνει ότι η Κίνα δεν θα κάνει τίποτα από μόνη της για να σπάσει το αδιέξοδο. Σύντομα, όλα αυτά έδωσαν στον Μπάιντεν το περιθώριο για να βάλει την Βόρεια Κορέα σε αναμονή.

Αλλά αυτή η περίοδος σχετικής ησυχίας είναι πιθανό να διαλυθεί περαιτέρω πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους, αν όχι νωρίτερα, καθώς ο Kim πιθανότατα θα επιστρέψει στην παλιά του συμπεριφορά. Ο καταναγκασμός, άλλωστε, είναι ο φυσικός τρόπος αλληλεπίδρασης της Βόρειας Κορέας με τον έξω κόσμο. Στο παρελθόν, οι Ηνωμένες Πολιτείες βασίστηκαν στην διπλωματία για να μειώσουν τις εντάσεις. Αυτή η φορά, ωστόσο, μπορεί να μην είναι η ίδια. Τούτο συμβαίνει επειδή, καθώς η Βόρεια Κορέα πλησιάζει στην ολοκλήρωση των πυρηνικών της δυνατοτήτων, οι προκλήσεις θα μπορούσαν να γίνουν πιο σημαντικές και επικίνδυνες. Για παράδειγμα, η Βόρεια Κορέα μπορεί να αποκτήσει και να δοκιμάσει ένα πολλαπλά ανεξάρτητα στοχεύσιμο όχημα επανεισόδου, το οποίο θα μπορούσε να αποφύγει τα αμυντικά συστήματα των ΗΠΑ˙ έναν διηπειρωτικό βαλλιστικό πύραυλο˙ ή έναν βαλλιστικό πύραυλο που να εκτοξεύεται από υποβρύχιο. Η ομάδα του Μπάιντεν επίσης απεχθάνεται να αποκλιμακώνει χωρίς σημαντική πρόοδο. Σίγουρα δεν πρόκειται να απαντήσει σε προκλητικές χειρονομίες με σύνοδο κορυφής [σε επίπεδο] αρχηγού κράτους ή με προσωπικές προσβολές στον Κιμ. Για να αποφύγει την οδό μιας αποδυναμωμένης διπλωματίας, η κυβέρνηση Μπάιντεν ίσως να αισθανθεί την ανάγκη να απαντήσει δυναμικά: για παράδειγμα, επιβάλλοντας τη μη διάδοση [των πυρηνικών] με έναν αποκλεισμό. Αλλά η Βόρεια Κορέα δεν θα κάνει πίσω. Αυτό θα σήμαινε περισσότερες δοκιμές, πιο προκλητικές στρατιωτικές ασκήσεις, και μια κρίση παρόμοια με εκείνη που ξέσπασε τον πρώτο χρόνο του Τραμπ.

Η COVID-19 ΑΝΟΙΓΕΙ ΕΝΑ ΠΑΡΑΘΥΡΟ

Η συνήθης απάντηση σε αυτό το πρόβλημα είναι να επιβληθούν περισσότερες κυρώσεις στην Βόρεια Κορέα προκειμένου να αναγκαστεί να σταματήσει τα εξοπλιστικά προγράμματά της, έστω και προσωρινά. Αυτή η επιλογή μπορεί να φαίνεται ως καλή πολιτική στην Ουάσινγκτον, αλλά είναι αναποτελεσματική [7], κυρίως επειδή η Βόρεια Κορέα ουσιαστικά έχει βάλει τον εαυτό της υπό τις πιο αυστηρές κυρώσεις στην ιστορία της κρατώντας κλειστά τα σύνορά της με την Κίνα από τον Ιανουάριο του 2020 για να αποτρέψει την εξάπλωση της COVID -19. Με τις κυρώσεις να είναι ανούσιες, η μόνη απάντηση στον περιορισμό της πυρηνικής απειλής είναι η διπλωματία. Και ο καλύτερος τρόπος για να φτάσει κάποιος εκεί είναι μέσω της ανθρωπιστικής βοήθειας που θα βοηθούσε την Βόρεια Κορέα να σταματήσει την εξάπλωση της COVID-19 και επίσης να ανακουφίσει τον πόνο των χρόνιων ελλείψεων τροφίμων που μαστίζουν την χώρα. Με τα κατάλληλα πρωτόκολλα επαλήθευσης, η ανθρωπιστική βοήθεια δεν θα παραβίαζε καμία από τις τρέχουσες κυρώσεις εναντίον της Βόρειας Κορέας σύμφωνα με τα ισχύοντα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τη νομοθεσία των ΗΠΑ.

Παραμένει άγνωστο πόσα κρούσματα ή θανάτους από την COVID-19 έχει υποστεί η Βόρεια Κορέα. Μέχρι σήμερα, η χώρα έχει αναφέρει μηδέν, αριθμός για τον οποίο αξιωματούχοι των ΗΠΑ και της Νότιας Κορέας είναι σκεπτικοί. Αλλά τα μέτρα που έχει λάβει η χώρα για να κρατήσει τον ιό απ’ έξω έχουν πλήξει εξαιρετικά τον πληθυσμό της. Το εμπόριο με την Κίνα μειώθηκε κατά 90 % και οι τιμές των τροφίμων αυξάνονται. Αλλά ο Kim έχει ήδη απορρίψει μια προσφορά περίπου τριών εκατομμυρίων εμβολίων κινεζικής παραγωγής από την COVAX, την προσπάθεια που υποστηρίζει ο ΟΗΕ για την διανομή εμβολίων σε χώρες που έχουν ανάγκη, υποστηρίζοντας ότι η Βόρεια Κορέα δεν τα χρειάζεται τόσο όσο τα έθνη που έχουν πληγεί περισσότερο. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Βόρεια Κορέα [8] δεν ενδιαφέρεται για τα κινεζικά εμβόλια λόγω ερωτημάτων σχετικά με την αποτελεσματικότητά τους. Το ότι ο Kim απέρριψε μια προσφορά αυτό το καλοκαίρι περίπου δύο εκατομμυρίων δόσεων [του εμβολίου] της Oxford-AstraZeneca, επίσης οργανωμένη από την COVAX, οφειλόταν σε ανησυχίες για πιθανές παρενέργειες. Αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει μια ευκαιρία για τις Ηνωμένες Πολιτείες, των οποίων τα εμβόλια -που κατασκευάστηκαν από τις Pfizer-BioNTech, Moderna, και Johnson & Johnson- πιστεύεται ότι είναι τα ασφαλέστερα και πιο αποτελεσματικά.

Η επισιτιστική ανασφάλεια της Βόρειας Κορέας παρέχει επίσης ένα άνοιγμα για την διπλωματία. Ο συνδυασμός του αποκλεισμού των συνόρων στο εμπόριο και οι σοβαρές εποχιακές πλημμύρες έχουν επηρεάσει τα αποθέματα τροφίμων της Βόρειας Κορέας. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ εκτιμά ότι φέτος υπάρχει έλλειψη 850.000 τόνων, και υπάρχουν αναφορές στα μέσα ενημέρωσης ότι το δημόσιο σύστημα διανομής τροφίμων έχει καταρρεύσει. Η παροχή τροφίμων και λιπασμάτων θα μπορούσε να προέλθει από τη Νότια Κορέα, η οποία θέλει απεγνωσμένα να βελτιώσει τις δια-κορεατικές σχέσεις ως μια κληρονομιά της σημερινής κυβέρνησης στους τελευταίους επτά μήνες της θητείας της.

Τα εμβόλια και τα τρόφιμα μπορεί να φαίνονται σαν μικρό ζήτημα και μια παράκαμψη από την αποπυρηνικοποίηση. Αλλά η ανθρωπιστική βοήθεια θα αντιμετώπιζε τις επείγουσες ανάγκες του λαού της Βόρειας Κορέας, θα προωθούσε την αλληλεγγύη με τη Νότια Κορέα, και θα καθιστούσε λιγότερο πιθανό ότι ο Κιμ θα πραγματοποιούσε μεγάλες προκλήσεις δια των όπλων. Επιπλέον, μια συμφωνία για την παροχή βοήθειας από τις ΗΠΑ θα μείωνε την κινεζική επιρροή στην Πιονγκγιάνγκ. Και, τέλος, μπορεί απλώς να δημιουργήσει κάποια δυναμική για περαιτέρω διπλωματία.

Εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι πρόθυμες να επιδιώξουν [να δώσουν] τέτοια βοήθεια, τότε μπορούν να ρίξουν τα ζάρια, να περιμένουν την επόμενη πυρηνική δοκιμή από την Βόρεια Κορέα, και να ελπίζουν ότι η παραδοσιακή διπλωματία μπορεί να σώσει την κατάσταση. Αλλά με όλα τα άλλα που πρέπει να αντιμετωπίσει ο Μπάιντεν, δύσκολα χρειάζεται άλλη μια κρίση.

Σύνδεσμοι:
[1] https://beyondparallel.csis.org/dprk-provocations-likely-around-u-s-pres...
[2] https://www.reuters.com/article/northkorea-nuclear-iaea-idINV9N2IE02B
[3] https://www.foreignaffairs.com/articles/north-korea/2020-11-17/engaging-...
[4] https://www.foreignaffairs.com/articles/north-korea/2021-03-25/it-time-r...
[5] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/2020-04-29/keeping...
[6] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/2021-07-29/grand-b...
[7] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/2021-08-24/united-...
[8] https://www.nbcnews.com/news/world/north-korea-rejects-astrazeneca-covid...

Copyright © 2021 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/north-korea/2021-09-22/last-chan...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition