Τα λόγια για την δημοκρατία είναι φτηνά

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, ανέλαβε τα καθήκοντα του δεσμευόμενος να θέσει την παγκόσμια δημοκρατική ανανέωση στο επίκεντρο της εξωτερικής πολιτικής του. Τον Δεκέμβριο, μετά από μήνες πυρετώδους σχεδιασμού, η κυβέρνησή του πέτυχε ένα εξέχον μέρος αυτής της ατζέντας: συγκάλεσε μια Σύνοδο Κορυφής για την Δημοκρατία με εταίρους από όλο τον κόσμο. Η εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε εικονικά, συγκέντρωσε σχεδόν 100 ηγέτες για να συζητήσουν πώς θα αντιμετωπίσουν τον αυταρχισμό, πώς θα καταπολεμήσουν την διαφθορά, και πώς θα υπερασπιστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, στην Ουάσιγκτον, D.C., Δεκέμβριος 2021 . Leah Millis / Reuters
--------------------------------------

Η παρούσα στιγμή απαιτεί αίσθηση του επείγοντος. Οι προκλήσεις για την δημοκρατία, συμπεριλαμβανομένης της αντιφιλελεύθερης διολίσθησης σε χώρες όπως η Βραζιλία και η Ινδία και των πραξικοπημάτων στη Μιανμάρ και στο Σουδάν, συνεχίζουν να πολλαπλασιάζονται παγκοσμίως. Σε αυτό το σκηνικό, η Ουάσιγκτον πρέπει να καθορίσει τις προτεραιότητές της υπέρ της δημοκρατίας με ρεαλιστικό αλλά φιλόδοξο τρόπο. Αυτό σημαίνει, μεταξύ άλλων στόχων, να αναγνωρίσει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μακρά ιστορία να υπερασπίζονται μεγαλοφώνως την δημοκρατία κατ’ αρχήν, αλλά να [κάνουν] συμβιβασμούς για την δημοκρατία στην πράξη. Αυτή η συνήθεια δεν θα υπηρετήσει καλά την Ουάσιγκτον τα επόμενα χρόνια. Η μοίρα της δημοκρατίας, τελικά, κρέμεται από μια κλωστή σε πολύ συγκεκριμένα μέρη σε όλο τον κόσμο. Η ικανότητα του Μπάιντεν να χειριστεί αυτές τις ξεχωριστές και τοπικές προκλήσεις θα καθορίσει αναπόφευκτα το εάν η κυβέρνησή του θα επιτύχει στην προσπάθειά της να στηρίξει την παγκόσμια δημοκρατία.

Για να αξιοποιήσουν την ενέργεια που παράχθηκε από την σύνοδο κορυφής, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να κινηθούν γρήγορα από την υψηλή ρητορική της συνόδου στην συγκεκριμένη δράση επί τόπου. Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει την ανάπτυξη ενός πλαισίου για τον εντοπισμό των τόπων όπου η δημοκρατία απειλείται ιδιαίτερα και την επαναβεβαίωση της δημοκρατικής ανανέωσης ως κεντρικής προτεραιότητας στις εξειδικευμένες για κάθε χώρα πολιτικές της Ουάσιγκτον. Μετά από έναν χρόνο συζητήσεων σε υψηλό επίπεδο, ο Μπάιντεν χρειάζεται μια ατζέντα για την δημοκρατία για το δεύτερο έτος της θητείας του που απαιτεί σκληρή δουλειά —όχι να αιθεροβατεί.

Η ΘΕΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ

Η Σύνοδος Κορυφής για την Δημοκρατία ολοκλήρωσε τον πρώτο χρόνο των προσπαθειών του Μπάιντεν να αποκαταστήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες ως τον κορυφαίο υποστηρικτή της παγκόσμιας δημοκρατίας. Η διήμερη διαδικτυακή εκδήλωση περιελάμβανε σχόλια από τον ίδιο τον Μπάιντεν, προηχογραφημένες ομιλίες από τους συμμετέχοντες αρχηγούς των αντιπροσωπειών, συζητήσεις σε πάνελ, και πολυάριθμες παράλληλες εκδηλώσεις στις οποίες συμμετείχαν οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και επίσημοι εκπρόσωποι.

Οι εκτιμήσεις για την αξία της συνόδου κορυφής ποίκιλλαν ευρέως. Οι επικριτές επισήμαναν την συμπερίληψη χωρών με αμφίβολα δημοκρατικά διαπιστευτήρια, ερωτήματα σχετικά με τον ρόλο της Ουάσιγκτον ως οικοδεσπότη ενός τέτοιου φόρουμ δεδομένης της θλιβερής κατάστασης της δημοκρατίας των ΗΠΑ, και τους κινδύνους ενίσχυσης των διχασμών στην διεθνή γεωπολιτική –συντάσσοντας, για παράδειγμα, τις ευθυγραμμισμένες με τις ΗΠΑ δημοκρατίες ενάντια στην αυταρχική Κίνα [1] και την Ρωσία [2]. Αντίθετα, οι θιασώτες της [συνόδου] περιέγραψαν την συγκέντρωση ως απόδειξη ότι ο Μπάιντεν επανεκκινούσε τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες και αναπλήρωνε την παραμέληση [3] που έδειξε ο προκάτοχός του, Ντόναλντ Τραμπ, για την παγκόσμια δημοκρατία.

Μολονότι ο πλήρης αντίκτυπος της συνόδου κορυφής παραμένει ασαφής, η συγκέντρωση εξυπηρέτησε τουλάχιστον δύο σκοπούς. Πρώτον, ήταν ένα σημαντικό γεγονός σηματοδότησης -μια δημόσια επιβεβαίωση ότι η δημοκρατία είναι κεντρικής σημασίας για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ και ότι ο Μπάιντεν σκοπεύει να συνεργαστεί με άλλα κράτη για την ενδυνάμωση της δημοκρατίας σε όλο τον κόσμο. Το γεγονός ότι οι πρέσβεις της Κίνας και της Ρωσίας στις Ηνωμένες Πολιτείες ένιωσαν υποχρεωμένοι να συν-συντάξουν ένα δοκίμιο στο [περιοδικό] The National Interest, αντικρούοντας [4] την σύνοδο κορυφής και υπογραμμίζοντας την δική τους δημοκρατική φερεγγυότητα ενίσχυσε ακούσια το μήνυμα της Ουάσιγκτον ότι η δημοκρατία είναι το ανώτερο πολιτικό σύστημα.

Δεύτερον, η σύνοδος κορυφής επιτάχυνε την ανάπτυξη γραφειοκρατικής πολιτικής. Αποφασισμένη να παρουσιάσει ένα σύνολο επιτεύξιμων [στόχων], η ομάδα του Μπάιντεν σημείωσε απτή πρόοδο [5] στο διάστημα πριν την εκδήλωση, αναπτύσσοντας μια σειρά νέων πρωτοβουλιών, εστιασμένων στην δημοκρατία και στα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτά περιλαμβάνουν την βοήθεια για ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο, τα εργαλεία για να διασφαλιστεί ότι οι εκλογές είναι ελεύθερες και δίκαιες, και τις προσπάθειες για την προώθηση της τεχνολογίας που θα διασφαλίσει τις δημοκρατικές διαδικασίες. Το «πακετάρισμα» αυτών των πρωτοβουλιών από την κυβέρνηση στην «Προεδρική Πρωτοβουλία για Δημοκρατική Ανανέωση» (Presidential Initiative for Democratic Renewal) ήταν ένα σχετικά λαμπερό λούστρο σε έναν σχετικά περιορισμένο συνδυασμό παλιών και νέων προγραμμάτων. [Η σύνοδος κορυφής] απέφυγε επίσης ορισμένα σημαντικά αλλά ακανθώδη ζητήματα, όπως η αρωγή για την ασφάλεια. Ωστόσο, η σύνοδος κορυφής δημιούργησε πολλές αξιόλογες πρωτοβουλίες —ιδίως στις εγχώριες και διεθνείς προσπάθειες κατά της διαφθοράς.