Το τίμημα της υποχώρησης

Οι άλλοι σύμμαχοι και στρατηγικοί εταίροι της Ουάσιγκτον στη Μέση Ανατολή ήταν επίσης αξιοσημείωτα σιωπηλοί. Η Αίγυπτος είναι ένας μακρόχρονος στρατηγικός σύμμαχος των ΗΠΑ και ευεργετηθείς της αμερικανικής γενναιοδωρίας, αλλά αγοράζει επίσης όπλα από την Ρωσία και χρειάζεται την συνεργασία της Μόσχας για να διατηρήσει την σταθερότητα στην γειτονική Λιβύη. Η Αίγυπτος δεν ενδιαφέρεται να πάρει θέση εναντίον του Πούτιν για την Ουκρανία, ιδιαιτέρως σε μια στιγμή στην οποία η κυβέρνηση Μπάιντεν μόλις αποφάσισε να συνεχίσει την αναστολή [2] της βοήθειας ύψος 130 εκατομμυρίων δολαρίων των ΗΠΑ στην Αίγυπτο, λόγω της απροθυμίας του αιγυπτιακού καθεστώτος να επιτρέψει στον λαό του μεγαλύτερες ελευθερίες. (Υπό αυτή την έννοια, οι αυταρχικές τακτικές του Αιγύπτιου προέδρου, Αμπντέλ Φάτεχ αλ-Σίσι, είναι πλησιέστερες σε αυτές του Πούτιν παρά στις δημοκρατικές αξίες που η κυβέρνηση Μπάιντεν προσπαθεί απελπισμένα να πείσει την Αίγυπτο να ασπαστεί).

Η Σαουδική Αραβία έχει βαθείς δεσμούς με τις Ηνωμένες Πολιτείες και στο παρελθόν ήταν σταθερός σύμμαχος στην προσπάθεια περιορισμού του σοβιετικού κομμουνισμού στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Συχνά έχει χρησιμοποιήσει την ικανότητά της να αυξάνει την παραγωγή πετρελαίου για να μειώνει τις τιμές, κάθε φορά που οι Ηνωμένες Πολιτείες χρειάζονταν από αυτήν να το κάνει. Στην κρίση της Ουκρανίας, ωστόσο, οι Σαουδάραβες δεν συνεργάζονται —τουλάχιστον όχι ακόμη. Μια σφικτή αγορά πετρελαίου -το προϊόν μιας ταχύτερα από το αναμενόμενο ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας από τις καταστροφές της πανδημίας της COVID-19- και η προσδοκία για διαταραχές στον εφοδιασμό που προκλήθηκαν από την κρίση στην Ουκρανία, οδήγησαν τις τιμές πάνω από τα 90 δολάρια το βαρέλι. Εάν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία, η τιμή αναμένεται να εκτιναχθεί στα 120 δολάρια. Ετούτα θα ήταν άσχημα νέα για τις προσπάθειες του Μπάιντεν να περιορίσει τον πληθωρισμό στην οικονομία των ΗΠΑ πριν από τις ενδιάμεσες εκλογές στο τέλος αυτού του έτους. Ωστόσο, η Σαουδική Αραβία φαίνεται αδιαπέραστη στις εκκλήσεις του Αμερικανού συμμάχου της.

Ένας λόγος γι' αυτό είναι ο θυμός του Σαουδάραβα πρίγκιπα διαδόχου, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν (MBS), για τον τρόπο με τον οποίον του συμπεριφέρθηκε η κυβέρνηση Μπάιντεν. Κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας των ΗΠΑ το 2020, ο Μπάιντεν αναφέρθηκε στην Σαουδική Αραβία ως «παρία» και, μετά την εκλογή του, απέφυγε τον MBS ως τιμωρία για την εντολή του πρίγκιπα για την δολοφονία και τον διαμελισμό του Τζαμάλ Κασόγκι, ενός Σαουδάραβα αντιφρονούντα που ήταν αρθρογράφος στην [εφημερίδα] Washington Post. Μολονότι ο Μπάιντεν έχει αποφύγει [να επιβάλει] κυρώσεις στον MBS, αρνήθηκε να ασχοληθεί μαζί του, αναθέτοντας αυτό το καθήκον στον Lloyd Austin, τον Υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ. Μετά από έναν χρόνο αυτής της συμπεριφοράς, ο MBS φαίνεται να έχει απηυδήσει. Τον περασμένο Σεπτέμβριο ακύρωσε την επίσκεψη του Austin στην Σαουδική Αραβία με ειδοποίηση μιας ημέρας και, σύμφωνα με αρκετούς ανώτερους αξιωματούχους της κυβέρνησης, ανυπομονεί για ένα τηλεφώνημα από τον πρόεδρο πριν απαντήσει στις εκκλήσεις της κυβέρνησης.

Ο Μπάιντεν μπορεί ακόμη να σηκώσει το τηλέφωνο και να απορροφήσει την [αρνητική] αντίδραση των προοδευτικών στο κόμμα του και της συντακτικής ομάδας της Washington Post. Αλλά δεν είναι σε καμία περίπτωση σίγουρο ότι ο MBS θα ανταποκρινόταν θετικά ακόμη και τότε. Η Ρωσία καραδοκεί στον υπολογισμό του με τρόπο που δεν ίσχυε για την Σαουδική Αραβία τις προηγούμενες δεκαετίες. Η Ρωσία εξάγει τώρα σχεδόν τόσο πετρέλαιο όσο η Σαουδική Αραβία και πρόσφατα ανέλαβε ηγετικό ρόλο στον ΟΠΕΚ+, τον οργανισμό των παραγωγών πετρελαίου που ελέγχει τις τιμές, ορίζοντας ποσοστώσεις παραγωγής για όλα τα μέλη του. Η Σαουδική Αραβία κυριαρχούσε στον ΟΠΕΚ, αλλά στην αρχή της πανδημίας το 2020, όταν η ζήτηση μειώθηκε δραματικά, ο MBS ενεπλάκη σε έναν πόλεμο μείωσης των τιμών με τη Μόσχα, που οδήγησε την τιμή του πετρελαίου σχεδόν στο μηδέν. Ο Τραμπ παρενέβη και μεσολάβησε για μια συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και Σαουδικής Αραβίας που μείωσε δραστικά την παραγωγή πετρελαίου του ΟΠΕΚ και έκανε τη Μόσχα εταίρο του Ριάντ στον καθορισμό των τιμών του πετρελαίου. Το να απαντήσει τώρα στην έκκληση του Μπάιντεν, θα απαιτούσε από τον MBS να σπάσει την συμφωνία του με τον Πούτιν, καθώς και να εγκαταλείψει τα απροσδόκητα κέρδη από την άνοδο της τιμής, τα οποία χρειάζεται για να τροφοδοτήσει τα φιλόδοξα εκσυγχρονιστικά έργα του.

Στο παρελθόν, η Σαουδική Αραβία δεν θα είχε διστάσει, υπολογίζοντας ότι το να ανταποκριθεί στον Αμερικανό σύμμαχό της την στιγμή της ανάγκης του, ήταν σαν να πληρώνει ένα ασφάλιστρο που θα εγγυάτο ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα ήταν εκεί για να υπερασπιστούν την Σαουδική Αραβία όποτε χρειαζόταν. Αλλά αυτό το σύμφωνο κατέρρευσε τον Σεπτέμβριο του 2019, όταν οι πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας στο Abqaiq δέχθηκαν επίθεση από ιρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους που κατέστρεψαν το 50% της παραγωγής πετρελαίου της. Αντί να σπεύσει να υπερασπιστεί την Σαουδική Αραβία, ο Τραμπ υπεξέφυγε και στην συνέχεια σημείωσε ότι ήταν μια επίθεση στην Σαουδική Αραβία και όχι στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εάν αποφάσιζε να ανταποκριθεί, ο Τραμπ υποσχέθηκε ότι οι Σαουδάραβες θα έπρεπε να πληρώσουν για αυτό.

Η περιφρόνηση του Τραμπ για τις παραδοσιακές δεσμεύσεις ασφαλείας των ΗΠΑ ενέτεινε τις αμφιβολίες που είχαν ήδη εγερθεί από την απόφαση του Ομπάμα το 2013 να μην επιβάλει την δεδηλωμένη από αυτόν τον ίδιο κόκκινη γραμμή κατά του καθεστώτος Άσαντ στην Συρία, όταν εκείνος χρησιμοποίησε χημικά όπλα εναντίον του λαού του. Ο Μπάιντεν συνέχισε αυτή την τάση, υποβαθμίζοντας τη Μέση Ανατολή, καθώς έκανε πρώτη του προτεραιότητα την καταπολέμηση της Κίνας. Όταν τερμάτισε τον «αέναο πόλεμο» στο Αφγανιστάν και έφερε στην πατρίδα τα εναπομείναντα στρατεύματα των ΗΠΑ και τους Αμερικανούς πολίτες με μια χαοτική εκκένωση, οι ηγέτες της Μέσης Ανατολής κατέληξαν σε ένα κοινό συμπέρασμα: οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν ήταν πλέον ένας αξιόπιστος εταίρος στην ασφάλεια της περιοχής.