Γιατί ο στραγγαλισμός της ρωσικής οικονομίας ίσως να γυρίσει ως μπούμερανγκ

Η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας έχει 650 δισεκατομμύρια δολάρια σε συναλλαγματικά αποθέματα, αλλά η Ουάσιγκτον και οι Βρυξέλλες έχουν ήδη παγώσει περισσότερα από τα μισά από αυτά τα κεφάλαια. Το Κρεμλίνο έχει επίσης αποθέματα σε χρυσό, αλλά δεν είναι σαφές το πώς θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτά τα αποθέματα. Ελάχιστες ξένες τράπεζες θα θελήσουν να τα αγοράσουν από την κεντρική τράπεζα της Ρωσίας φοβούμενες την ενεργοποίηση κυρώσεων και την επιβολή τεράστιων προστίμων. Η Ρωσία έχει αναπτύξει την εγχώρια παραγωγική της βάση τα τελευταία χρόνια. Όμως τα ρωσικά εργοστάσια που παράγουν αυτοκίνητα, αεροπλάνα, και οικιακές συσκευές χρησιμοποιούν όλα εισαγόμενα εξαρτήματα. Ως αποτέλεσμα, ολόκληρες βιομηχανίες θα μπορούσαν να κλείσουν τους επόμενους μήνες, επισπεύδοντας όχι μόνο τις ελλείψεις αγαθών, αλλά και τη μαζική ανεργία, την κατάρρευση της φορολογικής βάσης, και την αδυναμία πληρωμής μισθών στους κρατικούς υπαλλήλους. Ήδη, ο μεγαλύτερος παραγωγός αυτοκινήτων της Ρωσίας υποχρεώθηκε να σταματήσει προσωρινά την παραγωγή λόγω ελλείψεως εισαγομένων εξαρτημάτων.

Ακόμη και τα αεροπορικά ταξίδια θα παραλύσουν στην Ρωσία. Σχεδόν όλα τα ρωσικά εμπορικά αεροσκάφη εισάγονται και οι κυρώσεις της ΕΕ και των ΗΠΑ απαγορεύουν πλέον στις Δυτικές εταιρείες να προμηθεύουν ανταλλακτικά. Ως αποτέλεσμα, τεράστιος αριθμός αεροπλάνων θα πρέπει να παροπλιστεί. Ακόμη και το Διαδίκτυο, όπως το γνωρίζουν οι Ρώσοι, θα κλείσει. Το Κρεμλίνο έχει αποκλείσει την πρόσβαση στο Facebook και στο Twitter. Έχει απειλήσει να κλείσει το YouTube και θα μπορούσε να αποφασίσει να αποκλείσει ενημερωτικούς ιστότοπους όπως η Wikipedia. Εν ολίγοις, η Ρωσία θα είναι σύντομα μια από τις πιο απομονωμένες χώρες στην γη.

Δεν είναι μόνο αυτά που η Μόσχα προσπαθεί να κρατήσει εκτός, που πρέπει να φοβίζουν τους Ρώσους˙ είναι [και] αυτά που η Μόσχα προσπαθεί να κρατήσει εντός. Όλοι όσοι μπορούν να φύγουν από την χώρα θα το κάνουν. Τις τελευταίες μέρες έχω λάβει μηνύματα τόσο από φίλους όσο και από αγνώστους που ζητούν συμβουλές για το πώς θα μεταναστεύσουν. Η κυβέρνηση το κατανοεί αυτό, γι' αυτό και έχει εισαγάγει μια σειρά από μέτρα που είναι σχεδιασμένα για να κρατήσουν [στην χώρα] τους ικανούς επαγγελματίες της πληροφορίας και της τεχνολογίας, όπως η τριετής φορολογική αργία και οι υψηλά επιδοτούμενες υποθήκες και δάνεια. Αλλά τέτοια μέτρα δεν θα λειτουργήσουν. Οι ικανοί επαγγελματίες τρέχουν ήδη προς τις εξόδους. Σύντομα, επομένως, η ρωσική κυβέρνηση πιθανότατα θα εφαρμόσει βίζες εξόδου για ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων ή θα κλείσει εντελώς την χώρα. Όσοι νοσταλγούν την Σοβιετική Ένωση θα μάθουν επιτέλους πώς ήταν πραγματικά.

ΑΠΟ ΕΧΘΡΟΙ, ΣΥΜΜΑΧΟΙ

Οι Ρώσοι δεν είναι οι μόνοι που είναι απροετοίμαστοι για αυτό που πρόκειται να συμβεί. Οι Δυτικές χώρες που έχουν επιβάλει αυτές τις κυρώσεις δεν έχουν σκεφθεί καλά τις πιθανές συνέπειές τους. Τα μέτρα που κάνουν άθλια την ζωή για τους απλούς Ρώσους ίσως να έχουν το αντίθετο από το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα: μπορεί να συσπειρώσουν το κοινό πίσω από τον Πούτιν. Τα τελευταία 20 χρόνια, ο Ρώσος ηγέτης έχει κατασκευάσει μια πανίσχυρη μηχανή προπαγάνδας [3] —μια [μηχανή] που κάνει υπερωρίες από όταν ξεκίνησε η ουκρανική εισβολή. Αυτή την στιγμή, περίπου οι μισοί Ρώσοι υποστηρίζουν τον πόλεμο. (Ανάμεσά τους, αρχικά, ήταν η πεθερά μου. Έχει πτυχίο πανεπιστημίου, αλλά πίστεψε τον ισχυρισμό του Πούτιν ότι η Ουκρανία και το ΝΑΤΟ είχαν επιτεθεί στην Ρωσία και ότι η Ρωσία απλώς αμύνετο. Χρειάστηκε λίγος χρόνος για να την πείσει η σύζυγός μου ότι ο Πούτιν είχε επιτεθεί στην Ουκρανία και όχι το αντίστροφο).

Την περασμένη εβδομάδα, ο Πούτιν υπέγραψε έναν νέο νόμο που καθιστά κολάσιμη με 15 χρόνια φυλάκιση την δημοσίευση «ψευδών ειδήσεων». Περιττό να πούμε ότι όλα τα πραγματικά ρεπορτάζ για τον πόλεμο στην Ουκρανία θεωρούνται ψευδείς ειδήσεις (fake news). Ακόμη και η λέξη «πόλεμος» απαγορεύεται. Οι Ρώσοι πρέπει να αποκαλούν την σύγκρουση στην Ουκρανία «ειδική στρατιωτική επιχείρηση». Με λιγότερες εναλλακτικές πηγές πληροφόρησης να τους ανταγωνίζονται, οι προπαγανδιστές του Κρεμλίνου θα γίνουν ακόμη πιο ισχυροί. Πολλοί Ρώσοι θα πιστέψουν ότι η Ρωσία μάχεται έναν ιερό πόλεμο εναντίον της Δύσης και του ΝΑΤΟ και ότι οι Δυτικές κυρώσεις έχουν σχεδιαστεί για να κάνουν τους απλούς Ρώσους να υποφέρουν. Θα πιστέψουν, όπως το έθεσε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, την περασμένη εβδομάδα, ότι οι κυρώσεις είναι «φόρος στην ανεξαρτησία».

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους θα πρέπει επομένως να επανεξετάσουν την στρατηγική τους για τις κυρώσεις. Αντί να γίνουν εχθροί του ρωσικού λαού, στραγγαλίζοντας την ρωσική οικονομία, οι Δυτικές χώρες θα πρέπει να γίνουν σύμμαχοί του, με μια πιο στοχευμένη προσπάθεια να στριμώξουν τους ηγέτες της Ρωσίας. Η Ουάσιγκτον και οι Βρυξέλλες θα πρέπει να χαλαρώσουν ορισμένα από τα πιο σαρωτικά τιμωρητικά μέτρα τους, όπως αυτά που εμποδίζουν τους απλούς Ρώσους να έχουν πρόσβαση στα δικά τους χρήματα, να προμηθευτούν είδη πρώτης ανάγκης, και να ταξιδέψουν σε Δυτικές χώρες. Αντίθετα, θα πρέπει να στοχεύσουν μόνο τους Ρώσους ολιγάρχες και τους υψηλόβαθμους αξιωματούχους, κατάσχοντας τα περιουσιακά τους στοιχεία στο εξωτερικό και κλείνοντας τα σύνορα σε αυτούς και στα μέλη των οικογενειών τους. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη το έχουν κάνει αυτό σε κάποιο βαθμό, αλλά θα πρέπει να προχωρήσουν πολύ πιο μακριά, επιβάλλοντας κυρώσεις σε όλους τους ανώτερους κυβερνητικούς αξιωματούχους και τους υπαλλήλους των κρατικών εταιρειών καθώς και στις οικογένειές τους. Εάν συνεχίσει να στοχεύει όλους τους Ρώσους με παραλυτικές κυρώσεις, η Δύση θα φτωχοποιήσει και θα εξαθλιώσει την Ρωσία –και πιθανώς θα ενισχύσει τον Πούτιν.