Το Αφγανιστάν του Πούτιν

Στην αρχική της φάση, η σοβιετική εισβολή ήταν πολύ πιο επιτυχημένη από αυτή του Πούτιν στην Ουκρανία. Μια χιονισμένη παραμονή Χριστουγέννων, τα σοβιετικά αερομεταφερόμενα στρατεύματα -μαζί με ειδικές μονάδες της OMON, του τμήματος πολιτοφυλακής του Σοβιετικού Υπουργείου Εσωτερικών- κατέλαβαν γρήγορα στρατηγικούς στόχους στην Καμπούλ, δολοφόνησαν τον Αφγανό ηγέτη, Hafizullah Amin, και βασικά μέλη της κυβερνώσας ομάδας του, και τον αντικατέστησαν με τον εκλεκτό τους, τον φιλοσοβιετικό Babrak Karmal, ο οποίος εισήλθε στην Καμπούλ με τα τανκς των σοβιετικών εισβολέων. [Οι Σοβιετικοί] μετακίνησαν δυνάμεις κατοχής στις μεγάλες πόλεις του Αφγανιστάν –στην Jalalabad στα ανατολικά, στην Kandahar στα νότια, στην Herat στα δυτικά, και στην Mazar-e Sharif στα βόρεια. Η αεροπορική βάση Bagram, βόρεια της Καμπούλ, έγινε γρήγορα βάση της Σοβιετικής Πολεμικής Αεροπορίας. Μέσα σε λίγες εβδομάδες, η Σοβιετική Ένωση είχε θέσει το Αφγανιστάν φαινομενικά υπό έλεγχο.

Όπως και ο Πούτιν [1] στην Ουκρανία, ωστόσο, οι Σοβιετικοί υποτίμησαν σοβαρά την Δυτική απάντηση. Την στιγμή που ελήφθη η απόφαση για επίθεση στο Αφγανιστάν, οι εκτιμήσεις της KGB είχαν υποδείξει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν απίθανο να αμφισβητήσουν σοβαρά την εισβολή. Οι Αμερικανοί είχαν αποσυρθεί από το Βιετνάμ μόλις λίγα χρόνια νωρίτερα, και ο εκλαμβανόμενος ως αδύναμος πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζίμι Κάρτερ, ήταν απορροφημένος με την αμερικανική κρίση των ομήρων στο Ιράν. Αλλά η Δύση βρισκόταν σε πολύ υψηλότερη επιφυλακή από όσο ανέμεναν οι Ρώσοι. Φοβούμενος ότι η μη απάντηση θα ενθάρρυνε τις διεθνείς φιλοδοξίες της ΕΣΣΔ, ο πρόεδρος Κάρτερ κινήθηκε γρήγορα για να ακυρώσει νέες προξενικές συμφωνίες και μεγάλες πωλήσεις σιταριού από την Σοβιετική Ένωση και ανακοίνωσε μποϊκοτάζ στους επερχόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μόσχας του 1980. Διέταξε επίσης παρασκηνιακά την CIA να αρχίσει να προμηθεύει μυστικά το αφγανικό κίνημα αντίστασης με εξοπλισμό, συμπεριλαμβανομένων φονικών υλικών. Μέσα σε λίγες εβδομάδες, η CIA είχε παραδώσει χιλιάδες τουφέκια Enfield .303 στο Πακιστάν για διανομή στους Μουτζαχεντίν, και σύντομα έστελνε επίσης ρουκέτες, όλμους, και τουφέκια. Η συνολική χρηματοδότηση από τις ΗΠΑ στην αφγανική αντίσταση αυξήθηκε από περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια τον πρώτο χρόνο σε 500 εκατομμύρια δολάρια τον τέταρτο χρόνο˙ τα τελευταία δύο χρόνια του πολέμου, θα ξεπερνούσε το 1 δισεκατομμύριο δολάρια.

Η αδυναμία της Σοβιετικής Ένωσης να προβλέψει τόσο την ισχύ της αντίστασης όσο και την έκταση της Δυτικής υποστήριξης είχε καταστροφικές συνέπειες. Αυτό που οι Σοβιετικοί ηγέτες είχαν υποθέσει ότι θα ήταν μια γρήγορη και εύκολη στρατιωτική επέμβαση, μετατράπηκε σε μια αιματηρή δεκαετή μάχη. Η ανθρώπινη καταστροφή της σύγκρουσης αντήχησε σε όλη την περιοχή: περίπου ένα εκατομμύριο Αφγανοί σκοτώθηκαν, ενάμισι εκατομμύριο τραυματίστηκαν, τρία εκατομμύρια αναζήτησαν καταφύγιο στο Ιράν και το Πακιστάν, και άγνωστος αριθμός εκτοπίστηκε στο εσωτερικό -όλοι από έναν πληθυσμό λιγότερων από 20 εκατομμυρίων ανθρώπων. Η ίδια η Σοβιετική Ένωση παραδέχτηκε τελικά ότι έχασε περισσότερους από 15.000 στρατιώτες στην σύγκρουση, μολονότι ο αριθμός αυτός είναι πιθανώς πολύ πιο κοντά στους 25.000. Μέχρι την ανάληψη της εξουσίας από τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, το 1985, οι σοβιετικοί ηγέτες που είχαν εξαπολύσει τον Κόκκινο Στρατό στο Αφγανιστάν είχαν αποχωρήσει από το προσκήνιο, αλλά η ΕΣΣΔ συνέχιζε να χάνει αίμα, πλούτο, και την διεθνή της φήμη στον πόλεμο. Τελικά, με την εξοπλισμένη από τις ΗΠΑ αντίσταση στο Αφγανιστάν να προελαύνει όλο και περισσότερο, ο Γκορμπατσόφ έδωσε στους στρατηγούς του έναν χρόνο για να αναστρέψουν την κατάσταση, αλλά [εκείνοι] δεν μπορούσαν. Στις 15 Φεβρουαρίου 1989, οι Σοβιετικοί τελικά αποσύρθηκαν.

Σηματοδοτώντας την ήττα των Σοβιετικών, η απόσυρση [τους] από το Αφγανιστάν [2] εκκίνησε μια εκπληκτική σειρά γεγονότων που θα άλλαζαν τον κόσμο. Οι χώρες εντός του σοβιετικού μπλοκ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας είδαν μια εξουθενωμένη Σοβιετική Ένωση να εγκαταλείπει το Αφγανιστάν και συμπέραναν ορθώς ότι ο νέος σοβιετικός ηγέτης, Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, δεν θα είχε τα κότσια για νέες στρατιωτικές περιπέτειες. Έτσι, τον Μάιο του 1989, η ουγγρική κυβέρνηση, ίσως η πιο διανοούμενη από τους σοβιετικούς εταίρους, έκοψε τα συρματοπλέγματα στα σύνορά της με την Αυστρία, επιτρέποντας σε εκατοντάδες Ανατολικογερμανούς να διαφύγουν στην Δυτική Γερμανία. Τον επόμενο μήνα, στις πρώτες ελεύθερες εκλογές για πάνω από έξι δεκαετίες, ο λαός της Πολωνίας ψήφισε υπέρ του Πολωνού αντιφρονούντα και βραβευμένου με Νόμπελ Ειρήνης, Λεχ Βαλέσα, καταψηφίζοντας ουσιαστικά πάνω από τέσσερις δεκαετίες κομμουνισμού. Εκείνο το καλοκαίρι, οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις της Δευτέρας στην Ανατολική Γερμανία αυξήθηκαν σε αριθμό και σε καθαρή δυναμικότητα, μέχρι τη νύχτα της 9ης Νοεμβρίου 1989, όταν πλήθη Ανατολικογερμανών διαδηλωτών παραβίασαν το Τείχος του Βερολίνου. Λιγότερο από έναν χρόνο αργότερα, η Τσεχοσλοβακία και η Ρουμανία είχαν αντιγράψει το παράδειγμά της [ερχόμενες σε] ρήξη με τη Μόσχα, η Ανατολική και η Δυτική Γερμανία επανενώθηκαν -ως μέλος του ΝΑΤΟ- και το 1991 η Ουκρανία κήρυξε την ανεξαρτησία της. Την δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων του 1991, μια μικρή ομάδα Ρώσων στρατιωτών βγήκε στον τοίχο του Κρεμλίνου, κατέβασε το κόκκινο και χρυσό σφυροδρέπανο για τελευταία φορά, και ύψωσε την ρωσική λευκή, μπλε, και κόκκινη τρίχρωμη [σημαία].