Ο νέος Ψυχρός Πόλεμος θα μπορούσε να θερμανθεί σύντομα | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ο νέος Ψυχρός Πόλεμος θα μπορούσε να θερμανθεί σύντομα

Γιατί η Ρωσία και η Δύση ίσως κλιμακώσουν τη μάχη για την Ουκρανία

Ο Μπάιντεν, αντίθετα, δεν θεωρεί ότι υπάρχει μεγάλη ανάγκη για συνεργασία πέρα από τα ιδεολογικά σύνορα. Αντί να παρουσιάζει την σύγκρουση στην Ουκρανία ως μια διακριτή απόπειρα καταπολέμησης ενός επιθετικού πολέμου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ την έχει διατυπώσει ως μια «μάχη μεταξύ δημοκρατίας και απολυταρχίας». Στον Σι Τζινπίνγκ δεν μπορεί να αρέσει το πώς ακούγεται αυτό, και η Κίνα θα απορρίψει φυσικά τις προσπάθειες να εξωθηθεί η Ρωσία από το G-20. Όταν γίνει η σύνοδος κορυφής της ομάδας τον Νοέμβριο, ο Μπάιντεν και οι συμμαχικοί ηγέτες πρέπει να επιλέξουν μεταξύ του να μοιραστούν ένα τραπέζι με αυταρχικούς όπως ο Πούτιν και ο Σι ή του να καταστήσουν το G-20 δυσλειτουργικό σε μια εποχή όπου οι παγκόσμιες απειλές που απαιτούν συλλογική δράση –η κλιματική αλλαγή, οι πανδημίες, και η εξάπλωση τεχνολογιών που προκαλούν διαταραχές, για να αναφέρουμε μόνο μερικές– γίνονται όλο και πιο σημαντικές. Η προοπτική μιας κατάρρευσης της πολυμερούς συνεργασίας είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την παγκόσμια τάξη από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και μετά.

Ένας τελευταίος λόγος για τον οποίο αυτός ο νέος Ψυχρός Πόλεμος θα αποδειχθεί πιο επικίνδυνος από τον προηγούμενο είναι η αυξανόμενη πιθανότητα η Ρωσία να καταφύγει σε ένα πραγματικά καταστρεπτικό κυβερνοπόλεμο. Παρά την ασυμμετρία μεταξύ της Μόσχας και της Ουάσιγκτον στα παραδοσιακά μέτρα ισχύος, τα πλέον εξελιγμένα ψηφιακά όπλα της Ρωσίας είναι πιο αποσταθεροποιητικά από τους πυρηνικούς πυραύλους που απειλούσαν τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη την δεκαετία του 1980. Τα κυβερνο-όπλα δεν μπορούν να σκοτώσουν αμέσως ανθρώπους, αλλά παραμένουν ιδιαίτερα καταστρεπτικά —ικανά να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες σε χρηματοπιστωτικά συστήματα, δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, και άλλες βασικές υποδομές. Το πιο σημαντικό είναι ότι, τα κράτη είναι πολύ πιο πιθανό να χρησιμοποιήσουν κυβερνο-όπλα αντί για άλλα όπλα μαζικής καταστροφής διότι είναι ευκολότερο να κατασκευαστούν, ευκολότερο να κρυφτούν, εξαιρετικά δύσκολο να βρεθεί άμυνα εναντίον τους, και σχεδόν αδύνατο να αποτραπούν.

Η Ουάσιγκτον δεν πρέπει να παρηγορείται από το γεγονός ότι ο Πούτιν δεν έχει χρησιμοποιήσει ακόμη το πλέον καταστρεπτικό από αυτά τα όπλα. Οι αποτελεσματικές κυβερνο-επιθέσεις χρειάζονται μήνες, ίσως και χρόνια, για να σχεδιαστούν, και ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει μόλις ξεκινήσει. Ακριβώς όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη απάντησαν στην εισβολή τιμωρώντας οικονομικά την Ρωσία, η Μόσχα μπορεί να χρησιμοποιήσει τα κυβερνο-όπλα της για να παραλύσει πολιτικά τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη -στοχεύοντας τις επερχόμενες εκλογές με ολοένα μεγαλύτερα και συχνότερα κύματα παραπληροφόρησης.

ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΟΡΙΑ;

Καθώς ο νέος Ψυχρός Πόλεμος θερμαίνεται, οι ηγέτες πρέπει να ξεκινήσουν να σκέφτονται για τα όρια [3] —τα μέτρα ασφαλείας που έχουν σχεδιαστεί για να διασφαλίσουν ότι αυτή η σύγκρουση δεν θα κλιμακωθεί σε μια άμεση αντιπαράθεση μεταξύ της Ρωσίας και του ΝΑΤΟ. Για παράδειγμα, μετά την παρ’ ολίγον πυρηνική [σύγκρουση] της κουβανικής κρίσης των πυραύλων, οι ηγέτες των ΗΠΑ, της Ευρώπης, και της Σοβιετικής Ένωσης δημιούργησαν συστήματα που ήταν ασφαλή έναντι των αστοχιών —συμφωνίες ελέγχου των εξοπλισμών όπως η Συνθήκη για τις Πυρηνικές Δυνάμεις Μέσου Βεληνεκούς (Intermediate–Range Nuclear Forces Treaty, INF) και μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης όπως οι συμφωνίες Ανοικτοί Ουρανοί (Open Skies)— για να διασφαλίσουν ότι οι πόλεμοι πληρεξουσίων σε όλο τον κόσμο δεν θα πυροδοτήσουν τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Σήμερα, ωστόσο, δεν υπάρχει μια κυβερνο-ισοδύναμη της συνθήκης INF και δεν υπάρχει οδός για την διαπραγμάτευση και την επιβολής μιας [τέτοιας]. Επίσης, δεν υπάρχει εμπιστοσύνη μεταξύ του προέδρου της Ρωσίας και των Δυτικών κυβερνήσεων και είναι δύσκολο να φανταστεί κάποιος το πώς (και το πόσο χρόνο θα πάρει) να οικοδομηθεί αρκετή εμπιστοσύνη για την δημιουργία νέων κανόνων και θεσμών. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ είναι χαλασμένο ανεπανόρθωτα, και χωρίς ορατές ρεαλιστικές εναλλακτικές το καλύτερο που μπορούν να κάνουν οι ηγέτες είναι να συνεχίσουν να επικοινωνούν με ειλικρίνεια και σεβασμό για τις δυνητικές ευκαιρίες περιορισμού της ταχέως αναπτυσσόμενης βλάβης που η αντιπαράθεση μεταξύ Ρωσίας και Δύσης έχουν προκαλέσει στον κόσμο. Προς το παρόν, η διεθνής κοινότητα έχει μείνει με έναν πόλεμο που δεν έχει συμφωνημένους μηχανισμούς για τον περιορισμό της επέκτασής του.

Ωστόσο, οι ηγέτες των ΗΠΑ και της Ευρώπης πιστεύουν ότι μπορούν να αποτρέψουν την σύγκρουση από το να βγει εκτός ελέγχου. Συνεχίζουν να επιβάλλουν ολοένα αυστηρότερες κυρώσεις, να στέλνουν φονικά όπλα στο Κίεβο, να μοιράζονται πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο με τον στρατό της Ουκρανίας, να ενθαρρύνουν την περαιτέρω επέκταση του ΝΑΤΟ, και να συζητούν για το ευρωπαϊκό μέλλον της Ουκρανίας. Μιλούν σαν [να πιστεύουν ότι] η άρνησή τους να στείλουν στρατεύματα του ΝΑΤΟ στο ουκρανικό έδαφος ή να επιβάλουν μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων στον εναέριο χώρο της θα περιορίσει πραγματικά τον κίνδυνο ρωσικών αντιποίνων. Υπάρχει αξία για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους στην εφαρμογή αυτών των πολιτικών, και η Ρωσία ίσως να μην έχει ακόμη την ικανότητα να αντεπιτεθεί με μεγάλη δύναμη, αλλά όσο περισσότερο συνεχίζεται ο πόλεμος, τόσο πιο δύσκολο θα είναι για έκαστη πλευρά να εμποδίσει την κλιμάκωση των μαχών σε μια ευρύτερη σύγκρουση.