Ο Πούτιν θα χάσει τον πόλεμό του | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ο Πούτιν θα χάσει τον πόλεμό του

Και ο κόσμος πρέπει να προετοιμαστεί για αστάθεια στην Ρωσία
Περίληψη: 

Η παλίρροια του πολέμου του Πούτιν στην Ουκρανία μετατοπίζεται ολοένα και περισσότερο εναντίον της Ρωσίας και είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα καταλήξει σε μια καταστροφική ρωσική ήττα. Αυτή δεν θα είναι η πρώτη φορά που η Μόσχα ξεκινά μια φιλόδοξη στρατιωτική περιπέτεια αναζητώντας πρόσθετο έδαφος, μόνο για να βρεθεί ξεπερασμένη και ταπεινωμένη.

Ο ANDERS ASLUND είναι ανώτερος συνεργάτης στο Stockholm Free World Forum και ο συγγραφέας του βιβλίου με τίτλο Russia’s Crony Capitalism: The Path from Market Economy to Kleptocracy [1].

Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, δύσκολα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την ομιλία του της 9ης Μαΐου για την Ημέρα της Νίκης, μια ετήσια αργία που σηματοδοτεί την παράδοση των Ναζί στους Σοβιετικούς, για να κηρύξει τη νίκη στην στρατιωτική εκστρατεία του κατά της Ουκρανίας. Ούτε χρησιμοποίησε την αφορμή για να κηρύξει γενική επιστράτευση, όπως είχαν προβλέψει ορισμένοι αναλυτές. Αντίθετα, μιλώντας από ένα podium στην Κόκκινη Πλατεία της Μόσχας, ο Πούτιν ακουγόταν σαν οδυνηρά χαμένος, γκρινιάζοντας ότι οι απειλές του ΝΑΤΟ τον «ανάγκασαν» να ενεργήσει προληπτικά στη Ντονμπάς.

26052022-1.jpg

Ο πυργίσκος ενός κατεστραμμένου ρωσικού άρματος μάχης στην [πόλη] Zalissia, στην Ουκρανία, τον Μάιο του 2022. Zohra Bensemra / Reuters
----------------------------------------------

Τρεις μήνες μετά την έναρξη της κακοσχεδιασμένης εισβολής του στην Ουκρανία, φαίνεται όλο και πιο πιθανό ότι η προσπάθεια του Πούτιν να απελευθερώσει τη Ντονμπάς από το Κίεβο θα μείνει στη μνήμη ως μια από τις πιο θεαματικές αποτυχίες στην σύγχρονη στρατιωτική ιστορία. Τα ρωσικά στρατεύματα έχασαν τη μάχη για το Κίεβο μέσα στον πρώτο μήνα της σύγκρουσης και τώρα αγωνίζονται να σημειώσουν πρόοδο στην ανατολική Ουκρανία. Εν τω μεταξύ, συνεχίζουν να υφίστανται καταστροφικές απώλειες: έως τις 16 Μαΐου, σύμφωνα με το Υπουργείο Άμυνας της Ουκρανίας [2], οι ουκρανικές δυνάμεις είχαν σκοτώσει περισσότερους από 28.000 Ρώσους στρατιώτες. Το ερώτημα τώρα είναι αν η εθνική ταπείνωση που αντιμετωπίζει η Ρωσία μοιάζει περισσότερο με τον ρωσο-ιαπωνικό πόλεμο του 1905, που σηματοδότησε την αρχή του τέλους της τσαρικής εποχής, ή με την αποτυχημένη προσπάθεια του Ιωσήφ Στάλιν να καταλάβει την Φινλανδία στον Χειμερινό Πόλεμο του 1939-1940.

ΠΑΡΑΛΥΤΙΚΗ ΔΙΑΦΘΟΡΑ

Η συστημική διαφθορά έχει περιορίσει την ικανότητα της Ρωσίας να πολεμά με επιτυχία έναν πόλεμο. Για παράδειγμα, από το 2013, ο Πούτιν έχει αναθέσει τουλάχιστον 3,2 δισεκατομμύρια δολάρια σε συμβάσεις στρατιωτικών προμηθειών στον φίλο του Yevgeny Prigozhin —ο οποίος παρείχε στα ρωσικά στρατεύματα τόσο πενιχρές προμήθειες τροφίμων που έχουν καταφύγει σε λεηλασίες παντοπωλείων απλώς για να τραφούν. Τα φτηνά, κακώς κατασκευασμένα κινεζικά ελαστικά έχουν κατηγορηθεί για την επιβράδυνση της προέλασης των ρωσικών στρατιωτικών νηοπομπών. Σύμφωνα με αναφορές [3] από την υπηρεσία καταπολέμησης της διαφθοράς της Ουκρανίας, ένας εργολάβος προμήθευε στα ρωσικά στρατεύματα αυτά που διαφημίζονταν ως αλεξίσφαιρα γιλέκα, αλλά τα οποία αποδείχθηκε ότι ήταν γεμάτα με χαρτόνι αντί για θωρακισμένες πλάκες.

Ο στρατός της Ουκρανίας, αντίθετα, έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία. Εκατοντάδες χιλιάδες Ουκρανοί έχουν προσφερθεί εθελοντικά για να υπερασπιστούν την πατρίδα τους. Χάρη στον οκταετή πόλεμο στη Ντονμπάς, δεκάδες χιλιάδες Ουκρανοί στρατιώτες έχουν εμπειρία μάχης και πολλοί έχουν επωφεληθεί από την εκπαίδευση των ΗΠΑ και της Βρετανίας. Τα Δυτικής κατασκευής αντιαρματικά όπλα και τα αντιαεροπορικά συστήματα Stinger της Ουκρανίας έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματικά και οι Δυτικοί σύμμαχοί της ενισχύουν τις προμήθειες όπλων και στρατιωτικού εξοπλισμού.

Μετά την εισβολή της Ρωσίας στις 24 Φεβρουαρίου, οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους επέβαλαν γρήγορα κυρώσεις για να πνίξουν την οικονομία της Ρωσίας. Οι Δυτικές κυρώσεις δεν έχουν πλέον στόχο να αποτρέψουν την Ρωσία, αλλά να αποδυναμώσουν την ρωσική οικονομία και να μειώσουν την ικανότητά της να συνεχίσει πολέμους. Ουσιαστικά, οι Δυτικές κυρώσεις στοχεύουν τώρα τις μεγάλες ρωσικές κρατικές τράπεζες. Το G-7 πάγωσε τα διεθνή συναλλαγματικά αποθέματα της Ρωσικής Κεντρικής Τράπεζας και αφαίρεσε πολλές ρωσικές τράπεζες από το SWIFT, το διεθνές σύστημα ανταλλαγής μηνυμάτων για τις διατραπεζικές συναλλαγές. Σε απάντηση, η ρωσική κυβέρνηση ρυθμίζει την οικονομία όλο και περισσότερο, βλάπτοντας περαιτέρω την πολεμική προσπάθεια του Πούτιν. Μέσα σε μια και μόνο μέρα, ο Πούτιν εξαφάνισε τα περισσότερα από τα οικονομικά κέρδη που είχε κάνει η Ρωσία από το 1991.

ΜΕΤΑΤΟΠΙΖΟΜΕΝΕΣ ΠΑΛΙΡΡΟΙΕΣ

Η παλίρροια του πολέμου του Πούτιν στην Ουκρανία μετατοπίζεται ολοένα και περισσότερο εναντίον της Ρωσίας και είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα καταλήξει σε μια καταστροφική ρωσική ήττα. Αυτή δεν θα είναι η πρώτη φορά που η Μόσχα ξεκινά μια φιλόδοξη στρατιωτική περιπέτεια αναζητώντας πρόσθετο έδαφος, μόνο για να βρεθεί ξεπερασμένη και ταπεινωμένη.

Ένας παραλληλισμός που έρχεται στο μυαλό είναι ο Χειμερινός Πόλεμος του 1939-40, μια εκστρατεία στο περιθώριο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, κατά την οποία ο ίδιος ο Στάλιν αποφάσισε να εισβάλει στην Φινλανδία και να δημιουργήσει την δική του φινλανδική κυβέρνηση. Ο Κόκκινος Στρατός απέτυχε να κάνει πρόοδο ενάντια στον μικρό αλλά γενναίο φινλανδικό στρατό και υπέστη τρομερές απώλειες. Όμως οι παραλληλισμοί τελειώνουν εκεί. Όταν η προσπάθεια απέτυχε, ο Στάλιν άφησε επαγγελματίες στρατηγούς να αναλάβουν την διοίκηση, δίνοντας στον αρχηγό του επιτελείου του σοβιετικού στρατού, Στρατάρχη Μπόρις Σαπόσνικοφ, πλήρη εξουσία για τις επιχειρήσεις στο φινλανδικό θέατρο. Μετά από τρεις μήνες, ο Στάλιν συμφώνησε με μια συνθήκη ειρήνης με περιορισμένα κέρδη και με τεράστιο τίμημα. Ο Πούτιν, αντίθετα, δεν έχει παραιτηθεί από την διοίκηση υπέρ των στρατηγών του. Αντίθετα, ενίσχυσε τον έλεγχο των σωμάτων [του στρατού] και οι Ουκρανοί ηγέτες δεν είναι διατεθειμένοι να παραδώσουν οποιαδήποτε γη που χάθηκε μετά τις 23 Φεβρουαρίου.