Γιατί αποτυγχάνουν οι Συμφωνίες του Αβραάμ

Η έκρηξη του εποικισμού είναι το φυσικό αποτέλεσμα του σχεδίου του Τραμπ «Ειρήνη για την Ευημερία» (Peace To Prosperity), μιας πρότασης για μια ισραηλινο-παλαιστινιακή διευθέτηση που προηγήθηκε των Συμφωνιών του Αβραάμ. Το σχέδιο, που αναπτύχθηκε σε στενή συνεργασία με την δεξιά κυβέρνηση του Ισραήλ, πρόσφερε έναν οδικό χάρτη για το πώς το Ισραήλ θα μπορούσε να διατηρήσει τον μόνιμο έλεγχο στην Δυτική Όχθη. Αυτό που ο Τραμπ αποκάλεσε «συμφωνία του αιώνα» θα είχε επιλύσει όλα τα ζητήματα τελικού καθεστώτος μεταξύ των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων προς όφελος του Ισραήλ: το Ισραήλ θα είχε κυριαρχία στην Δυτική Όχθη, κανένας Παλαιστίνιος πρόσφυγας δεν θα επιτρεπόταν να επιστρέψει στην πατρίδα του, ακόμη και οι Ισραηλινοί οικισμοί που θα κατέληγαν εντός των συνόρων του νέου παλαιστινιακού κράτους θα παρέμεναν υπό τον ισραηλινό έλεγχο και το Ισραήλ θα είχε ολόκληρη την Ιερουσαλήμ ως αποκλειστική του πρωτεύουσα, εκτός από ελάχιστες πυκνοκατοικημένες παλαιστινιακές περιοχές. Τα περιφερειακά έργα που οραματιζόταν το σχέδιο θα επέτρεπαν κυριολεκτικά στο Ισραήλ να διασχίσει με μπουλντόζες την διεθνώς αναγνωρισμένη πράσινη γραμμή που το χωρίζει από τα κατεχόμενα εδάφη, ώστε να δημιουργήσει ένα «Μεγαλύτερο Ισραήλ», [το οποίο θα ήταν] ενισχυμένο από, χρηματοδοτούμενα από δωρητές, καλώδια τηλεπικοινωνιών, αγωγούς φυσικού αερίου, τουριστικές διαδρομές, και μεταφορικά δίκτυα.

Όταν, όπως ήταν αναμενόμενο, οι Παλαιστίνιοι αρνήθηκαν να ζήσουν χωρίς πολιτικά ή κοινωνικά δικαιώματα υπό τη μόνιμη υποταγή στο Ισραήλ, οι Συμφωνίες του Αβραάμ άνοιξαν μια πολιτική «πίσω πόρτα» για να εφαρμοστεί το σχέδιο χωρίς την παλαιστινιακή συναίνεση. Το σύμφωνο ενθάρρυνε επίσης τους υπερεθνικιστές του Ισραήλ, ιδιαίτερα στην Ιερουσαλήμ. Παλαιστίνιοι και ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας έχουν επανειλημμένα συγκρουστεί στο τέμενος al Aqsa, στην πλατεία των Τεμενών, το οποίο διοικείται από ένα ισλαμικό καταπίστευμα που διαχειρίζεται η Ιορδανία˙ η status quo πολιτική ήταν, στην ουσία, «οι Μουσουλμάνοι προσεύχονται, οι μη Μουσουλμάνοι επισκέπτονται». Όλο και περισσότερο, ωστόσο, οι Εβραίοι προσεύχονται ανοιχτά εκεί. Οι Χριστιανοί της Ιερουσαλήμ δεν απολαμβάνουν ασυλία από την επιθετικότητα των οργανώσεων Ισραηλινών εποίκων: με δικαστικές εντολές ανά χείρας, έποικοι έχουν παρενοχλήσει Χριστιανούς και έχουν εμποδίσει ατιμώρητα την πρόσβασή τους σε ιερές τοποθεσίες, και το Ισραήλ έχει θέσει όρια στην παρουσία των Παλαιστινίων Χριστιανών στις λειτουργίες του Πάσχα στην Εκκλησία του Παναγίου Τάφου.

Δεν φαίνεται να υπάρχει ενδιαφέρον για ειρήνευση μεταξύ της ηγεσίας του Ισραήλ. Ενώ ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Ναφτάλι Μπένετ, έχει εκφράσει ότι είναι ανοικτός στο να δώσει περισσότερες άδειες σε Παλαιστίνιους για να εργαστούν στο Ισραήλ και σε ορισμένες από τις συζύγους τους να διαμείνουν νόμιμα στην Δυτική Όχθη, έχει απορρίψει την ιδέα των συνομιλιών με τους Παλαιστίνιους. Όμως, όπως δήλωσε ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας, Μπένι Γκαντζ, τον Φεβρουάριο, οι Παλαιστίνιοι δεν πρέπει να περιμένουν ένα πλήρες κράτος ως αποτέλεσμα, ακόμη και εάν συνεχιστούν οι ειρηνευτικές συνομιλίες.

Τα γεγονότα που ακολούθησαν υποδηλώνουν την έναρξη μιας ιντιφάντα που θα θυμίζει εκείνη που ξεκίνησε το 2000, όταν οι ισραηλινο-παλαιστινιακές διαπραγματεύσεις κατέρρευσαν και ο Αριέλ Σαρόν επισκέφθηκε το συγκρότημα του τεμένους al Aqsa, στην προεκλογική εκστρατεία του για την ισραηλινή πρωθυπουργία. Τον περασμένο Δεκέμβριο, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (Israel Defense Forces) παραδέχτηκαν την «πυροβολήστε στο ψαχνό» [2] (shoot to kill) πολιτική τους για τους Παλαιστίνιους που πετούν πέτρες και άλλους που δεν αποτελούν άμεση απειλή. Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι σχεδόν 50 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί μεταξύ του Ιανουαρίου και του Μαρτίου, μια πενταπλάσια αύξηση σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους. Ένοπλοι Παλαιστίνιοι -τόσο πολίτες του Ισραήλ όσο και κάτοικοι της Δυτικής Όχθης- έχουν σκοτώσει 18 ανθρώπους εντός του Ισραήλ, όπου οι Ισραηλινοί είχαν μια αίσθηση ασφάλειας. Οι ισραηλινές επιχειρήσεις έρευνας και σύλληψης και οι πυροβολισμοί στα σημεία ελέγχου έχουν οδηγήσει σε αυξανόμενους θανάτους Παλαιστινίων. Μεταξύ των θυμάτων βρισκόταν η Ghada Sabateen, μια άοπλη, μερικώς τυφλή 47χρονη δασκάλα και μητέρα έξι παιδιών. Εν μέσω αυτής της κλιμάκωσης, ο Μπένετ έχει δώσει εντολή στους Ισραηλινούς να φέρουν όπλα και ο ηγέτης της Χαμάς, Yahya Sinwar, απειλεί να αναβιώσει τις επιθέσεις αυτοκτονίας. Όλα τα σημάδια δείχνουν ότι η κατάσταση θα χειροτερέψει.

ΕΙΔΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΜΠΑΪΝΤΕΝ

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, έχει δηλώσει την σθεναρή υποστήριξή του τόσο για την λύση των δύο κρατών όσο και για τις Συμφωνίες του Αβραάμ. Ωστόσο, έχει αφήσει σε ισχύ τις πολιτικές του προκατόχου του, που αντιμετωπίζουν τους οικισμούς στην Δυτική Όχθη ως μέρος του κυρίαρχου εδάφους του Ισραήλ. Στο ένα θέμα της πολιτικής ατζέντας από την εποχή του Τραμπ που η κυβέρνηση Μπάιντεν ανυπομονεί να αποσύρει -το κλείσιμο του προξενείου των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ, που κάποτε χρησίμευε ως η de facto πρεσβεία για τους Παλαιστίνιους- το Ισραήλ αρνείται να συνεργαστεί. (Το πρώην προξενείο ενσωματώθηκε στην πρεσβεία των ΗΠΑ στο Ισραήλ λίγο καιρό αφότου ο Τραμπ κήρυξε την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ και μετέφερε την πρεσβεία εκεί).