Ένας κόσμος μετά την Roe; | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ένας κόσμος μετά την Roe;

Γιατί οι μάχες της άμβλωσης στην Αμερική δεν θα σταματήσουν τη μεταρρύθμιση στο εξωτερικό
Περίληψη: 

Η παγκόσμια τάση έχει σιγά-σιγά μετακινηθεί προς τη μεγαλύτερη πρόσβαση στην άμβλωση. Όποια και αν είναι η μοίρα της Roe στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι άλλες χώρες θα αποφασίσουν τις δικές τους πολιτικές για την άμβλωση όπως αυτές κρίνουν σκόπιμο.

Η NINA BROOKS είναι επίκουρη καθηγήτρια στο School of Public Policy του University of Connecticut.
H MINZEE KIM είναι επίκουρη καθηγήτρια κοινωνιολογίας στο Ewha Womans University της Νοτίου Κορέας.
Η ELIZABETH HEGER BOYLE είναι καθηγήτρια κοινωνιολογίας στο University of Minnesota.
Ο WESLEY LONGHOFER είναι επίκουρος καθηγητής οργάνωσης και διαχείρισης στο Goizueta Business School του Emory University.

Από ημέρα σε ημέρα, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ (US Supreme Court) θα εκδώσει μια ετυμηγορία που είναι πιθανό να ανατρέψει την απόφασή του 1973 για την Roe εναντίον Wade, την υπόθεση που επιβεβαίωσε το συνταγματικό δικαίωμα στην άμβλωση [στμ: η απόφαση εκδόθηκε στις 24 Ιουνίου 2022]. Η ανατροπή της Roe θα είχε βαθιές επιπτώσεις στην πρόσβαση στην άμβλωση στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μια τέτοια απόφαση θα είχε επίσης επιπτώσεις στο εξωτερικό, ιδιαίτερα εάν μια δικαστική απόφαση δώσει κίνητρο στις μελλοντικές προεδρικές κυβερνήσεις των ΗΠΑ ώστε να πιέσουν για περιορισμούς στην άμβλωση σε άλλα μέρη του κόσμου.

28062022-1.jpg

Διαδηλώνοντας εναντίον των περιορισμών στην άμβλωση στην Βαρσοβία, στην Πολωνία, τον Ιανουάριο του 2021. Aleksandra Szmigiel / Reuters
-------------------------------------------------------

Είναι σημαντικό, ωστόσο, να μην υπερεκτιμάται η επιρροή των ΗΠΑ στην παγκόσμια πολιτική για τις αμβλώσεις. Η υπόθεση του 1973 αποτέλεσε ορόσημο στο να επιτραπεί η πρόσβαση στην άμβλωση και λειτούργησε ως παράδειγμα για τους υποστηρικτές της άμβλωσης σε όλο τον κόσμο. Όμως, στα 50 χρόνια έκτοτε, τo διεθνές μήνυμα των Ηνωμένων Πολιτειών σχετικά με την άμβλωση υπήρξε μη συνεκτικό. Η νομοθεσία των ΗΠΑ κατέστησε νόμιμες τις αμβλώσεις στο εσωτερικό, αλλά η πρόσθετη νομοθεσία που ακολούθησε έδωσε στις κυβερνήσεις των ΗΠΑ τα εργαλεία για να περιορίσουν την πρόσβαση στο εξωτερικό. Πράγματι, οι Ηνωμένες Πολιτείες, με πολιτικές που στην χειρότερη περίπτωση είναι παρεμποδιστικές και στην καλύτερη περίπτωση ασυνεπείς, έχουν συμβάλλει καθοριστικά στην παρεμπόδιση της διεθνούς συμφωνίας για την φιλελευθεροποίηση της άμβλωσης. Ωστόσο, η παγκόσμια τάση έχει σιγά-σιγά μετακινηθεί προς τη μεγαλύτερη πρόσβαση στην άμβλωση. Όποια και αν είναι η μοίρα της Roe στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι άλλες χώρες θα αποφασίσουν τις δικές τους πολιτικές για την άμβλωση όπως αυτές κρίνουν σκόπιμο.

TO ΚΥΜΑ ΜΕΓΑΛΩΝΕΙ

Χώρες όπως η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο επέβαλαν για πρώτη φορά πολιτικές που απαγορεύαν την άμβλωση στις αρχές του δέκατου ένατου αιώνα - και τις αναπαρήγαγαν σε όλο τον κόσμο, δηλώνοντας ότι οι δικοί τους νόμοι είναι οι νόμοι των αποικιών τους. Αλλά δυνάμεις που ώθησαν την πολιτική προς την αντίθετη κατεύθυνση αναδύθηκαν λίγο αργότερα. Στην Ευρώπη, στις αρχές του εικοστού αιώνα, τα σοσιαλιστικά κόμματα πίεσαν για εξαιρέσεις από την απαγόρευση της άμβλωσης, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών που υπέφεραν από την φτώχεια. Η σοβιετική κυβέρνηση ήταν η πρώτη που νομιμοποίησε την άμβλωση κατά παραγγελία το 1920, μολονότι περιοδικά ανακαλούσε και επανέφερε αυτή την πολιτική τις επόμενες δεκαετίες. Το να επιτραπεί η άμβλωση σε περιορισμένες περιστάσεις, κέρδισε ευρύτερη δημόσια υποστήριξη σε όλη την Ευρώπη, όταν τα ποσοστά των αμβλώσεων αυξήθηκαν την δεκαετία του 1930, κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης. Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1960, οι χώρες σε όλο τον κόσμο κινούνταν προς την φιλελευθεροποίηση. Το Ηνωμένο Βασίλειο ψήφισε τον νόμο περί αμβλώσεων (Abortion Act) το 1967, η Σιγκαπούρη ενέκρινε τον νόμο περί αμβλώσεων το 1969, η Ινδία θέσπισε τον νόμο περί ιατρικού τερματισμού της εγκυμοσύνης (Medical Termination of Pregnancy Act) το 1971 και το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ αποφάνθηκε για την Roe εναντίον Wade το 1973. Όταν η Κίνα [1] εισήγαγε την πολιτική του ενός παιδιού το 1979, η εφαρμογή της προϋπέθετε την πρόσβαση στην άμβλωση.

Το κύμα φιλελευθεροποίησης της άμβλωσης στις δεκαετίες του 1960 και του 1970 συνέπεσε με μια γενική άνοδο της παγκόσμιας προσοχής στα ζητήματα των δικαιωμάτων των γυναικών [2], όπως οι ίσες ευκαιρίες απασχόλησης, η ποινικοποίηση της ενδοοικογενειακής βίας και οι μη διακρίσεις στους νόμους περί ιδιοκτησίας και κληρονομιάς. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών κήρυξε την [περίοδο από το] 1975 έως το 1984 «Δεκαετία της Γυναίκας», και το 1979 υιοθέτησε μια συνθήκη – ορόσημο για τα δικαιώματα των γυναικών, την Σύμβαση για την Εξάλειψη όλων των Μορφών Διακρίσεων κατά των Γυναικών (Convention for the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women), η οποία έκτοτε έχει υπογραφεί από σχεδόν όλες τις χώρες του κόσμου. Αλλά ακόμη και όταν κάποιες χώρες συμπεριέλαβαν την πρόσβαση στην άμβλωση στην εγχώρια νομοθεσία, άλλες αντιτάχθηκαν στην πρακτική και η ισχυρή αντι-κινητοποίηση άφησε το ζήτημα εκτός διεθνών συμφωνιών. Η άμβλωση δεν αναφερόταν στην Συνθήκη του 1979, ούτε έχει συμπεριληφθεί στους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας (Millenial Development Goals) του ΟΗΕ ή στους μεταγενέστερους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (Sustainable Development Goals) ως στοιχείο της προόδου όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών. Επίσης, στην Διεθνή Διάσκεψη για τον Πληθυσμό και την Ανάπτυξη (International Conference on Population and Development), το 1994 στο Κάιρο, η Καθολική Εκκλησία σχημάτισε στρατηγικές συμμαχίες με τις αντιπροσωπείες των κυρίως καθολικών και μουσουλμανικών χωρών, ώστε να εμποδίσει τις προσπάθειες των οργανώσεων για τα δικαιώματα των γυναικών να προσθέσουν γλώσσα που έθετε επί τάπητος την άμβλωση στα έγγραφα της διάσκεψης.

Η ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ROE