Η απερισκεψία του πονταρίσματος του Πακιστάν στην Κίνα | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η απερισκεψία του πονταρίσματος του Πακιστάν στην Κίνα

Γιατί το να στηρίζεται στο Πεκίνο είναι ένα κακό στοίχημα

Τον Ιούλιο, μια λαϊκή εξέγερση στην Σρι Λάνκα ανέτρεψε την κυβέρνηση και έστειλε βιαστικά τον πρόεδρό της στην εξορία. Η εξέγερση ζυμωνόταν εδώ και μήνες στον απόηχο της οικονομικής κατάρρευσης της χώρας, αλλά παρόλα αυτά έπιασε απροετοίμαστους τους παρατηρητές. Σε σουρεαλιστικές σκηνές, οι διαδηλωτές κατέλαβαν το προεδρικό ανάκτορο, κολύμπησαν στην πισίνα, δείπνησαν στην κουζίνα, έκαναν βόλτα στα υπνοδωμάτια και διεξήγαγαν στυλιζαρισμένες συναντήσεις στις αίθουσες συνεδριάσεων.

03082022-1.jpg

Ο Πακιστανός πρωθυπουργός Imran Khan και ο Κινέζος ηγέτης Li Keqiang κάνοντας χειραψία στο Πεκίνο, τον Οκτώβριο του 2019. Pool / Reuters
-------------------------------------------------------

Τέτοιες εικόνες από την Σρι Λάνκα κατέπληξαν τις οικονομίες που έχουν έλλειψη ρευστότητας σε όλη τη Νότια Ασία, μια ταραγμένη περιοχή που μαστίζεται από ασταθείς κυβερνήσεις, τοξικό εθνικισμό, βίαιο εξτρεμισμό και τις ανησυχητικές συνέπειες της διευρυνόμενης επιρροής της Κίνας. Από την Ντάκα έως το Ισλαμαμπάντ, οι κυβερνήσεις της περιοχής έχουν εξετάσει το χάος στην Κολόμπο και έχουν αναρωτηθεί εάν θα ήταν οι επόμενες.

Η δεινή κατάσταση της Σρι Λάνκα προήλθε από την κατάρρευση της οικονομίας της, στον απόηχο της κορύφωσης των τιμών των εμπορευμάτων και μιας εντυπωσιακής κρίσης χρέους. Προσφέρει ένα πικρό μάθημα σε άλλες παραπαίουσες οικονομίες [που βρίσκονται] σε παρόμοιες καταστάσεις, ειδικά σε εκείνες που, όπως η Σρι Λάνκα, βασίζονται υπερβολικά στην Κίνα. Συμπεριλαμβανομένης της Σρι Λάνκα, 42 χώρες μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος, όπως το Τζιμπουτί, το Κιργιστάν, το Λάος και η Ζάμπια, φέρεται να έχουν αναλάβει σημαντικές υποχρεώσεις χρέους προς την Κίνα, αξίας άνω του 10% του ΑΕΠ. Η πανωλεθρία της Σρι Λάνκα είναι ιδιαίτερα αφυπνιστική για το Πακιστάν [1], μια χώρα που εξαρτάται υπερβολικά από τα κινεζικά δάνεια. Το Πακιστάν έχει δεσμεύσει μεγάλο μέρος της ελπίδας του για ανάπτυξη στην επιδίωξη κινεζικών επενδύσεων. Ωστόσο, παρά το αυξανόμενο κόστος δανεισμού, οι Πακιστανοί ηγέτες πιστεύουν ακόμη ότι το στοίχημα της χώρας με την Κίνα αξίζει τον κόπο. Εάν κάνουν λάθος, η σχέση με την Κίνα απειλεί να αφήσει το Πακιστάν ευάλωτο στην αυξανόμενη πολιτική αναταραχή, εν μέσω μιας ήδη επικίνδυνης οικονομικής πτώσης.

ΠΥΡΙΤΙΔΑΠΟΘΗΚΗ

Εξαιτίας του μεγέθους της χώρας, το διακύβευμα είναι ακόμη μεγαλύτερο στο Πακιστάν από όσο ήταν στην Σρι Λάνκα [2]. Το Πακιστάν είναι η πατρίδα του πέμπτου μεγαλύτερου πληθυσμού στον κόσμο και μιας οικονομίας 340 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Τα τελευταία έξι χρόνια, η οικονομική παραγωγικότητα έχει πέσει σε ιστορικά χαμηλά, τα εγχώρια έσοδα και τα συναλλαγματικά αποθέματα έχουν συρρικνωθεί, το νόμισμα έχει υποτιμηθεί, η ανεργία εκτινάσσεται στα ύψη και η πολιτική διαφθορά [3] έχει αυξηθεί. Το συνολικό εξωτερικό χρέος της χώρας έχει σχεδόν διπλασιαστεί από το 2016 και μετά, φτάνοντας στα μνημειώδη 131 δισεκατομμύρια δολάρια. Ο συναγερμός χτυπά, ακόμη και όταν οι ηγέτες του Πακιστάν που φιλονικούν αρνούνται να ακούσουν.

Αγωνιζόμενο να αποφύγει την χρεοκοπία, το Πακιστάν βρίσκεται πλέον σε ένα όργιο δανεισμού για να χρηματοδοτήσει τις δαπάνες του και να ανταποκριθεί στις αποπληρωμές του χρέους του. Τον Ιούνιο, η ασταθής νέα κυβέρνηση του Πακιστάν δανείστηκε άλλα 2,3 δισεκατομμύρια δολάρια από την Κίνα για να ενισχύσει τα συναλλαγματικά της αποθέματα. Διαπραγματεύτηκε επίσης την συνέχιση ενός πακέτου διάσωσης 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (International Monetary Fund), το οποίο περιελάμβανε την αύξηση των τιμών των καυσίμων και των τιμολογίων της ηλεκτρικής ενέργειας, βαθιά αντιδημοφιλή μέτρα που προκάλεσαν δημόσια αντίδραση. Η κυβέρνηση έχει προσπαθήσει να κάνει τους Πακιστανούς να αποδεχτούν την πραγματικότητα των δύσκολων καιρών, προτρέποντάς τους να περιορίσουν την κατανάλωση τσαγιού ώστε να συμβάλουν στη μείωση του εκκρεμούς λογαριασμού των 600 εκατομμυρίων δολαρίων της χώρας για εισαγωγές τσαγιού.

Μολονότι αυτά τα βραχυπρόθεσμα μέτρα θα μπορούσαν να κερδίσουν χρόνο για το Πακιστάν, δεν θα εξασφαλίσουν την οικονομική αυτάρκεια του. Το Πακιστάν διακινδυνεύει ένα αποτέλεσμα πολύ πιο επικίνδυνο από αυτό της Σρι Λάνκα· η πολιτική του έχει γίνει όλο και πιο ταραχώδης τα τελευταία χρόνια εξαιτίας των ενεργειών των ηγετών του, του υπερβάλλοντος ζήλου του στρατού και ενός βαθιά πολωμένου πληθυσμού. Ένα αναπτυσσόμενο επιτελείο Πακιστανών ηγετών, που προσυπογράφουν ένα είδος ισλαμικού εθνικισμού [4], έχει καταστήσει τις ισλαμιστικές ομάδες μαχητών ολοένα και πιο επικρατούσες· άλλοι υποδαυλίζουν επικίνδυνα αντιαμερικανικά αισθήματα για να κερδίσουν την υποστήριξη του κοινού. Μια πυριτιδαποθήκη αιτιάσεων ίσως εκραγεί, καθώς οι απλοί Πακιστανοί γίνονται φτωχότεροι και πιο θυμωμένοι.

ΤΟ ΙΣΡΑΗΛ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ

Οποιαδήποτε μελέτη της επικίνδυνης οικονομικής κατάστασης του Πακιστάν πρέπει να περιλαμβάνει την Κίνα [5]· το Ισλαμαμπάντ οφείλει σχεδόν το ένα τέταρτο του εξωτερικού χρέους του στο Πεκίνο. Αλλά κανένας Πακιστανός ηγέτης δεν έχει τολμήσει να αμφισβητήσει την άνιση σχέση της χώρας με τον γείτονά της στον βορρά, φιμώνοντας κάθε κριτική στην Κίνα. Το Πακιστάν σπεύδει να επιπλήξει την γειτονική του Ινδία για τις επιθέσεις και την περιθωριοποίηση του μειονοτικού μουσουλμανικού πληθυσμού της Ινδίας, αλλά έχει αρνηθεί να καταδικάσει την κατάφωρη κακομεταχείριση του μουσουλμανικού πληθυσμού των Ουιγούρων από την Κίνα.

Σύμφωνα με αναφορές, ένας Κινέζος αξιωματούχος περιέγραψε κάποτε το Πακιστάν σε Αμερικανό ομόλογό του ως «το Ισραήλ της Κίνας», ένα μέτρο της συγκριτικής δύναμης της συμμαχίας. Ο κύριος πυλώνας της οικονομικής σχέσης μεταξύ των δύο χωρών είναι μια δέσμευση για κινεζικές επενδύσεις 62 δισεκατομμυρίων δολαρίων —σχεδόν το ένα πέμπτο του ΑΕΠ του Πακιστάν— στον Οικονομικό Διάδρομο Κίνας-Πακιστάν (China – Pakistan Economic Corridor), ένα έργο που είναι το μεγαλύτερο πρόγραμμα σε μια μόνο χώρα, του εκτεταμένου επενδυτικού προγράμματος υποδομών Πεκίνου, γνωστό ως Πρωτοβουλία Ζώνη και Οδός (Belt and Road Initiative).

Ο οικονομικός διάδρομος που ξεκίνησε το 2015 περιλαμβάνει την ανάπτυξη ενός δικτύου υποδομών μεγάλης κλίμακας στο Πακιστάν, συμπεριλαμβανομένων ενός μεγάλου θαλάσσιου λιμένα, ενός σιδηροδρομικού έργου 7,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενός συστήματος μετρό 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Λαχόρη, υδροηλεκτρικών σταθμών, εκατοντάδων μιλίων συνδεσιμότητας οπτικών ινών μεταξύ των δύο χωρών (που κατασκευάζει και διαχειρίζεται ο κινεζικός τηλεπικοινωνιακός κολοσσός Huawei) και πολλαπλών ειδικών οικονομικών ζωνών. Η δέσμευση της Κίνας υπερβαίνει το αθροιστικό σύνολο των άμεσων ξένων επενδύσεων και της εξωτερικής αρωγής προς το Πακιστάν από άλλες πηγές, συμπεριλαμβανομένων [αυτών] από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η κλίμακα της κινεζικής εμπλοκής είναι τεράστια, αλλά τα επακόλουθά της είναι σχετικά ανάμικτα. Η φύση αυτών των επενδύσεων έχει ενισχύσει αισθητά την επιρροή των κινεζικών εταιρειών και υπηκόων στην πολιτική του Πακιστάν. Με την ευκαιρία, η πακιστανική κυβέρνηση έχει δεχτεί να πληρώσει έναν υπερχρεωμένο λογαριασμό 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων για δύο σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και έχει παραχωρήσει καθολικές φορολογικές απαλλαγές σε κινεζικά έργα, προκαλώντας απώλεια εθνικών εσόδων. Λόγω του ότι τα περισσότερα από αυτά τα έργα απαιτούν μηχανήματα από την Κίνα, ο λογαριασμός των εισαγωγών του Πακιστάν έχει αυξηθεί περισσότερο. Εν τω μεταξύ, τα κινεζικά έργα έχουν κάνει ελάχιστα για να ενισχύσουν την απασχόληση των υπηκόων του Πακιστάν, διότι πολλές κινεζικές εταιρείες προτιμούν να φέρνουν το δικό τους εργατικό δυναμικό και να στεγάζουν αυτούς τους εργάτες σε νεόδμητες οικιστικές αποικίες, όπου σπάνια αλληλεπιδρούν με τον τοπικό πληθυσμό. Σε κάποιες περιπτώσεις, τα κινεζικά επενδυτικά έργα οδήγησαν σε αρπαγές γης, απείλησαν τον βιοπορισμό των Πακιστανών αλιέων και εκτόπισαν πλήθος ντόπιων, δημιουργώντας ευρύτερη αστάθεια.

Σιγά-σιγά, οι Πακιστανοί συνειδητοποιούν το πρόβλημα του να βρίσκονται τόσο εμπλεκόμενοι στην επενδυτική μηχανή του Πεκίνου στο εξωτερικό. Η αρχική ευφορία που υποδέχτηκε τις κινεζικές επενδύσεις εξανεμίζεται. Οι Πακιστανοί ηγέτες αρχίζουν να εξετάζουν προσεκτικά την κλίμακα των υποχρεώσεων χρέους της χώρας, ειδικά καθώς τα τελευταία δύο χρόνια η Κίνα έχει γίνει πιο διστακτική να επενδύσει περισσότερο στο Πακιστάν, λόγω προβληματισμών ασφαλείας και ανησυχιών για την απόδοση των επενδύσεων. Παρά την συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με την Κίνα, οι εξαγωγές του Πακιστάν παραμένουν σε μεγάλο βαθμό στάσιμες. Κατά την διάρκεια του οικονομικού έτους 2020-2021, το διμερές εμπόριο άθροισε πάνω από 17 δισεκατομμύρια δολάρια, αλλά οι εξαγωγές από το Πακιστάν αποτέλεσαν μόλις 2,3 δισεκατομμύρια δολάρια.

Στον ενεργειακό τομέα, η πακιστανική κυβέρνηση έχει δυσκολευτεί να πληρώσει στους Κινέζους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας έναν ληξιπρόθεσμο λογαριασμό άνω του 1,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αντίθετα, το Πακιστάν έχει επιδιώξει περισσότερα κινεζικά δάνεια για να καλύψει αυτό το κόστος. Ρεπορτάζ των media αναφέρουν ότι περισσότερες από δύο ντουζίνες κινεζικές εταιρείες που εκτελούν ενεργειακά έργα στο Πακιστάν έχουν απειλήσει να παύσουν την λειτουργία τους εάν δεν γίνουν οι καθυστερημένες πληρωμές. Εν τω μεταξύ, μεγάλο μερίδιο των κονδυλίων που προορίζονται για κινεζικά έργα ηλεκτρικής ενέργειας έχουν χρηματοδοτήσει την κατασκευή σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από άνθρακα, που εξαρτώνται από εισαγόμενο άνθρακα, προσθέτοντας στον λογαριασμό των εισαγωγών του Πακιστάν.

ΕΝΑ ΛΙΜΑΝΙ ΣΤΟ ΠΟΥΘΕΝΑ;

Οι ταλαιπωρίες του λιμανιού Gwadar [6] είναι χαρακτηριστικές των προβλημάτων που ελλοχεύουν στο Πακιστάν. Οι Κινέζοι έχουν δώσει ιδιαίτερη εστίαση [7] στην κατασκευή του Gwadar, ενός θαλάσσιου λιμανιού στην ακτή της Αραβικής Θάλασσας της επαρχίας Balochistan, υποσχόμενοι να επεκτείνουν την πρόσβαση στη Μέση Ανατολή. Μισθωμένο το 2017 για 40 χρόνια στην κινεζική κυβέρνηση, το Gwadar [8] λειτουργεί από την China Overseas Ports Holding Company–Pakistan, μια κινεζική κρατική εταιρεία που λαμβάνει το 91% των κερδών που παράγονται από τις δραστηριότητες στο λιμάνι.

Ωστόσο, από τότε που η κινεζική εταιρεία ανέλαβε τον έλεγχο, το λιμάνι έχει σημειώσει αμελητέα πρόοδο στην ανάπτυξη της εμπορικής του δραστηριότητας. Τα κινεζικά πλοία προφανώς βρίσκονται συχνά στο λιμάνι, αλλά μεταφέρουν πολύ λιγότερους από τους αρχικά υποσχεθέντες 13 εκατομμύρια τόνους φορτίου ετησίως. Βασικά ζητήματα όπως η παροχή νερού και οι ελλείψεις ηλεκτρικής ενέργειας παραμένουν ανεπίλυτα. Αντίθετα, η κινεζική εταιρεία έχει επικεντρωθεί στην παροχή νερού και ενέργειας σε μόνο ελάχιστες άλλες κινεζικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται μέσα και γύρω από το λιμάνι. Η υπάρχουσα έλλειψη νερού και ηλεκτρικού ρεύματος έχει καθυστερήσει επί χρόνια, κατά ειρωνεία της τύχης, ένα προγραμματισμένο εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας 300 μεγαβάτ στο Gwadar. Επιπλέον, η εταιρεία έχει αρνηθεί να χρηματοδοτήσει μια μονάδα αφαλάτωσης για τους κατοίκους του Gwadar, όπως είχε αρχικά υποσχεθεί, απαιτώντας από την πακιστανική κυβέρνηση να το κάνει η ίδια. Προς το παρόν, οι κάτοικοι συνεχίζουν να εξαρτώνται από την άφιξη ακριβών υδροφόρων για την ύδρευση τους.

Ακριβώς όπως το υποστηριζόμενο από την Κίνα λιμάνι Hambantota της Σρι Λάνκα δυσκολεύτηκε να κάνει απόσβεση, το λιμάνι Gwadar δεν έχει καταφέρει να προσελκύσει μεγάλη θαλάσσια κυκλοφορία. Η σημαντική επένδυση της Κίνας ίσως έχει φανεί ως μια συμβολική νίκη του Πακιστάν, αλλά η έλλειψη οικονομικής ανάπτυξης στην χώρα και η αστάθεια στο γειτονικό Αφγανιστάν [9] -μέσω του οποίου τα αγαθά αναμένονταν να ταξιδέψουν από ξηράς από το Gwadar στην Κεντρική Ασία- έχει περιορίσει τις δραστηριότητες. Η υπερβολική εξάρτηση του Πακιστάν από την Κίνα διαιωνίζει έναν φαύλο κύκλο που είναι αντιπροσωπευτικός άλλων χωρών που έλκονται από το αναπτυξιακό μοντέλο της Κίνας. Το τεράστιο χρέος που οφείλεται στην Κίνα, σε συνδυασμό με την αμελητέα οικονομική διαφοροποίηση σε αυτές τις χώρες, καθιστά όλο και πιο πιθανό το ότι θα μπορέσουν να στραφούν μόνο στην Κίνα για οποιαδήποτε μελλοντική διάσωση.

ΣΥΝΤΡΟΦΟΙ

Πέρα από αυτά τα οικονομικά ερωτήματα, οι ανησυχίες αφθονούν στην Ινδία [10] και στην Δύση σχετικά με τις κινεζικές προθέσεις να δημιουργηθεί μια ναυτική βάση στο Gwadar, το οποίο μπορεί να γίνει λιμάνι διπλής χρήσης, που θα λειτουργεί από την Κίνα τόσο ως εμπορική όσο και ως στρατιωτική εγκατάσταση. Ένα τέτοιο λιμάνι θα ενίσχυε την κινεζική ναυτική δύναμη στον Ινδικό Ωκεανό, συμπληρώνοντας την ισχυρή ναυτική παρουσία της στο Τζιμπουτί. Το Πακιστάν διατηρεί ναυτική παρουσία στο Gwadar αλλά έχει επίσης σταθμεύσει πάνω από 15.000 στρατιωτικούς στην περιοχή για να παράσχει ασφάλεια στους Κινέζους υπηκόους.

Οι απειλές για τους Κινέζους υπηκόους και τα έργα έχουν αυξηθεί παρά τις διαβεβαιώσεις ασφαλείας του Πακιστάν. Οι εθνικιστές Baloch και άλλες ομάδες μαχητών έχουν στοχοποιήσει Κινέζους υπηκόους. Τον Απρίλιο, μια βομβιστής αυτοκτονίας επιτέθηκε στο Κινεζικό Ινστιτούτο Κομφούκιος (Chinese Confucious Institute) στο Καράτσι, σκοτώνοντας τρεις Κινέζους υπηκόους. Άλλη μια έκρηξη σε ξενοδοχείο στη νοτιοδυτική πόλη Quetta είχε στόχο τον Κινέζο πρέσβυ. Τον Ιούλιο του 2021, μια έκρηξη λεωφορείου σκότωσε εννέα Κινέζους μηχανικούς. Αυτές οι απειλές και η αυξανόμενη στρατιωτικοποίηση στην [περιοχή] Balochistan έχουν αποδυναμώσει περαιτέρω την διάθεση της Κίνας για επενδύσεις σε αυτή που είναι η φτωχότερη επαρχία του Πακιστάν.

Παρά τις δυσκολίες αυτές, η Κίνα και το Πακιστάν παραμένουν στενοί εταίροι. Μολονότι τόσο οι κινεζικές όσο και οι πακιστανικές αρχές έχουν αρνηθεί τα σχέδια για την στρατιωτικοποίηση του λιμανιού του Gwadar, η Κίνα έχει συνεχίσει να είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής όπλων του Πακιστάν. Μεταξύ του 2010 και του 2019, η Κίνα παρείχε το 70% των εισαγωγών όπλων του Πακιστάν, αξίας άνω των 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Μεταξύ του 2017 και του 2021, ένα εντυπωσιακό 47% των συνολικών παγκόσμιων εξαγωγών όπλων της Κίνας πήγε στο Πακιστάν.

Αυτή η συνεργασία έγινε πιο αισθητή από τότε που η Κίνα έφερε την Πρωτοβουλία Ζώνη και Οδός [11] στο Πακιστάν. Οι Κινέζοι φαίνεται να βοηθούν το Πακιστάν να προετοιμαστεί για έναν πιθανό συμβατικό πόλεμο με την Ινδία, παραδίδοντας, κατά παράβαση των συμφωνιών ελέγχου των εξοπλισμών, όπως το Καθεστώς Ελέγχου Πυραυλικής Τεχνολογίας (Missile Technology Control Regime), ένα ευρύ φάσμα πολεμικών αεροσκαφών, οπλισμένων drones, συστημάτων βαλλιστικών πυραύλων, συστημάτων αεράμυνας, υποβρυχίων, πολεμικών πλοίων, ελικοπτέρων μεταφοράς και αναγνώρισης, αρμάτων μάχης και κατευθυνόμενων πολεμοφοδίων. Οι δύο στρατοί έχουν επίσης διεξάγει κοινές στρατιωτικές ασκήσεις τα τελευταία χρόνια. Από την πλευρά της, η Ινδία έχει διαμαρτυρηθεί για τον Οικονομικό Διάδρομο Κίνας-Πακιστάν διότι διέρχεται από την αμφισβητούμενη περιοχή του Κασμίρ.

Για το Πακιστάν, αυτή η όλο και μεγαλύτερη συνεργασία [12] δεν είναι χωρίς τις τεχνικές προκλήσεις της. Για παράδειγμα, σύμφωνα με μέσα ενημέρωσης, μέρος του εξοπλισμού του Πακιστάν, τον οποίο προμηθεύτηκε από την Κίνα, είναι ελαττωματικός. Αυτός περιλαμβάνει την πρώτη έκδοση των κινεζικών drones Wing Loong, ένα από τα οποία συνετρίβη στην αρχή της ανάπτυξης του στο Πακιστάν. Το σύστημα αεράμυνας LY-80, ένα πρόγραμμα αναχαίτισης πυραύλων, έχει επίσης αναφέρει προβλήματα που προκαλούνται από υλικά κακής ποιότητας, διαρροές λαδιού και διακοπή δεδομένων λόγω δυσλειτουργιών του GPS. Είναι αξιοσημείωτο ότι το Πακιστάν εξαρτάται από Κινέζους κατασκευαστές για αποκλειστικό λογισμικό, ανταλλακτικά και συντήρηση.

ΔΙΔΑΧΘΕΙΤΕ ΑΠΟ ΤΑ ΛΑΘΗ ΣΑΣ

Παρά τους ενδοιασμούς, η διμερής συνεργασία συνεχίζει να αυξάνεται. Τον Απρίλιο, ο στρατηγός Qamar Javed Bajwa, αρχηγός του στρατού του Πακιστάν, δήλωσε δημόσια ότι η εμπλοκή της χώρας του με την Κίνα «αυξάνεται» και επέπληξε την Δύση διότι αρνήθηκε να επενδύσει στα στρατιωτικά [σχέδια] και στα σχέδια υποδομών του Πακιστάν. Φέτος ο στρατός έχει αυξήσει τις δαπάνες του κατά πάνω από 11%, παρά τα οικονομικά δεινά της χώρας. Εν τω μεταξύ, με τις αυξανόμενες επιθέσεις σε Κινέζους υπηκόους, η Κίνα έχει αρχίσει να αναπτύσσει ιδιωτικές εταιρείες ασφαλείας για να περιφρουρήσει τα συμφέροντά της.

Το Πακιστάν ποντάρει στο γεγονός ότι είναι πολύ πιο σημαντικό για την Κίνα και τον υπόλοιπο κόσμο από την Σρι Λάνκα. Οι παγκόσμιες επιπτώσεις του πολιτικού χάους στο Πακιστάν, μετά από μια παρόμοια οικονομική κατάρρευση, θα ήταν μεγαλύτερες από αυτές της Σρι Λάνκα, αυξάνοντας τις ελπίδες του Πακιστάν ότι οι μεγάλες δυνάμεις θα παρενέβαιναν για να κρατήσουν την χώρα στην επιφάνεια. Ετούτο δεν αποκλείει την πιθανότητα οι ελλείψεις καυσίμων και ηλεκτρικής ενέργειας να προκαλέσουν μαζικές αστικές αναταραχές, και θα μπορούσε να ξεσπάσει βία στους δρόμους μεταξύ των μεγάλων πολιτικών κομμάτων, τα οποία θα αλληλοκατηγορούνταν για την δυστυχία του λαού. Στον στρατό, ο οποίος είναι συχνά ο τελικός διαιτητής στην πολιτική του Πακιστάν, ίσως να μην αρέσει το να είναι υποχρεωμένος να πυροβολήσει συμπατριώτες του Πακιστανούς για να καταπνίξει τις βίαιες διαδηλώσεις.

Οι ηγέτες του Πακιστάν ενεργούν με κοντόφθαλμο τρόπο, παρόμοιο με αυτόν που επέδειξαν οι πολιτικοί της Σρι Λάνκα. Η ακατάπαυστη διαμάχη τους για την εξουσία, σε συνδυασμό με έναν δεσποτικό στρατό που αρνείται να αλλάξει τα επί δεκαετίες πρότυπα εξωτερικής πολιτικής της χώρας, έχει αφήσει το Πακιστάν να εξαρτάται από την Κίνα. Η υποστήριξη του Πακιστάν σε κάποιες τζιχαντιστικές ομάδες και στους Αφγανούς Ταλιμπάν [13] έχει αποξενώσει τις Δυτικές κυβερνήσεις, οδηγώντας τις στο να εμπλακούν πολύ λιγότερο με μια χώρα που ήταν κάποτε στενός σύμμαχος των ΗΠΑ.

Αντί να προσφέρουν καλοήθη παραμέληση, οι Ηνωμένες Πολιτείες [14] και οι εταίροι τους θα έκαναν καλά να προετοιμαστούν για τα ενδεχόμενα που μπορεί να ανακύψουν από την δυνητική πολιτική και οικονομική αποδιοργάνωση του Πακιστάν. Αυτή η προετοιμασία θα περιελάμβανε την λήψη τουλάχιστον των ελάχιστων μέτρων για την προστασία του Πακιστάν από τις επιπτώσεις της οικονομικής κατάρρευσης, η οποία θα περιελάμβανε την αυξημένη μετανάστευση και την ριζοσπαστικοποίηση του πληθυσμού του Πακιστάν.

Για να αποφευχθεί αυτή η μοίρα, οι ηγέτες του Πακιστάν πρέπει να καταλήξουν σε συναίνεση για επί μακρόν καθυστερημένες μεταρρυθμίσεις, όπως η μείωση των κρατικών δαπανών και ο τερματισμός της σχέσης του Πακιστάν με την τζιχαντιστική τρομοκρατία, η οποία είναι απαραίτητη για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Το άνοιγμα του εμπορίου με την Ινδία —μια αμφιλεγόμενη αλλά δυνητικά μετασχηματιστική κίνηση— θα ανακούφιζε επίσης την πίεση στις εξωτερικές υποχρεώσεις πληρωμών του Πακιστάν. Πάνω από όλα, το Πακιστάν πρέπει να μάθει να ζει σύμφωνα με τις δυνατότητές του, αντί να επιδιώκει την περιφερειακή υπεροχή μέσω της εξάρτησης από την Κίνα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες μέχρι στιγμής έχουν αντισταθεί στον πειρασμό να επενδύσουν περισσότερο από την Κίνα στο Πακιστάν. Αυτή η αυτοσυγκράτηση, σε συνδυασμό με μια ενδελεχή επανεκτίμηση της πολιτικής των ΗΠΑ έναντι του Πακιστάν, ίσως να είναι μακροπρόθεσμα μια καλύτερη στρατηγική για τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Πακιστάν, υποχρεώνοντας τους ηγέτες του Πακιστάν σε μια αναγκαία επανεκτίμηση των δικών τους λαθών.

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.foreignaffairs.com/regions/pakistan
[2] https://www.foreignaffairs.com/regions/sri-lanka
[3] https://www.foreignaffairs.com/topics/corruption
[4] https://www.foreignaffairs.com/tags/nationalism
[5] https://www.foreignaffairs.com/regions/china
[6] https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2017-10-24/chinas-62-billi...
[7] https://www.foreignaffairs.com/articles/asia/2015-12-03/costly-corridor
[8] https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2015-03-05/strategic-seaport
[9] https://www.foreignaffairs.com/regions/afghanistan
[10] https://www.foreignaffairs.com/regions/india
[11] https://www.foreignaffairs.com/china/reports-belt-and-roads-death-are-gr...
[12] https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2015-10-15/thank-you-being...
[13] https://www.foreignaffairs.com/tags/taliban
[14] https://www.foreignaffairs.com/regions/united-states

Copyright © 2022 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/china/folly-pakistans-china-gamble

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition