Η εντεινόμενη κρίση υδάτων της Κίνας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η εντεινόμενη κρίση υδάτων της Κίνας

Μια ξηρασία στην Κίνα θα αποτελούσε παγκόσμια καταστροφή

Σε τμήματα της Βόρειας Κίνας, τα επίπεδα των υπόγειων υδάτων έχουν μειωθεί κατά ένα μέτρο ετησίως, προκαλώντας την κατάρρευση των φυσικών υπόγειων υδροφορέων αποθήκευσης νερού, κάτι που έχει προκαλέσει καθίζηση του εδάφους και έχει θέσει σε κίνδυνο τις δυνατότητες των υδροφορέων για μελλοντικό επαναγέμισμα. Αναγνωρίζοντας τον επείγοντα χαρακτήρα του προβλήματος, η κυβέρνηση της Κίνας το 2003 ξεκίνησε το Έργο Μεταφοράς Νερού από Νότο προς Βορρά αξίας 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο αντλεί νερό από παραπόταμους του ποταμού Yangtze για να αναπληρώσει τον ξηρό βορρά. Για να ενισχύσει τις βροχοπτώσεις (και μερικές φορές να δημιουργήσει καλύτερο καιρό, για παράδειγμα, για τις τελετές των Ολυμπιακών Αγώνων και τις επετειακές εκδηλώσεις του κόμματος), η Κίνα έχει επίσης αναπτύξει αεροσκάφη και ρουκέτες για να καλύψει τα σύννεφα με ιωδιούχο άργυρο ή υγρό άζωτο, μια διαδικασία γνωστή ως σπορά σύννεφων. Έχει επίσης μετεγκαταστήσει την βαριά βιομηχανία μακριά από τις περιοχές με τη μεγαλύτερη πίεση στα ύδατα και επενδύει μαζικά σε υποδομές διαχείρισης νερού, με τον υφυπουργό Υδάτινων Πόρων, Wei Shanzhong, να εκτιμά τον Απρίλιο του 2022 ότι η ετήσια επένδυση σε έργα που σχετίζονται με το νερό θα μπορούσε να φτάσει τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.

Ωστόσο, αυτές οι προσπάθειες μπορεί να είναι ανεπαρκείς για να αποτρέψουν μια κρίση. Παρά τα εξαιρετικά καινοτόμα προγράμματα για την βελτίωση της διαθεσιμότητας νερού, ορισμένοι μελετητές εκτιμούν ότι η παροχή νερού θα μπορούσε να υπολείπεται της ζήτησης κατά 25% έως το 2030 -μια κατάσταση που εξ ορισμού θα επιβάλει σημαντικές προσαρμογές στην κοινωνία. Οι μέχρι σήμερα εμπειρίες στην πεδιάδα της Βόρειας Κίνας ενισχύουν την ανησυχία και καταδεικνύουν την κλίμακα της πρόσθετης αναγκαίας υδραυλικής παρέμβασης. Παρά την σχεδόν μια δεκαετία εισαγωγής αποθεμάτων νερού στην κοιλάδα Yangtze σε περιοχές υψηλής πίεσης όπως το Πεκίνο, η μεγάλης κλίμακας εξάντληση των αποθηκευμένων υπόγειων υδάτων συνεχίζεται σε άλλες κοντινές περιοχές, όπως η Hebei και η Tianjin.

ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΝΕΡΟ, ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΦΑΓΗΤΟ

Η ηγεσία της Κίνας γνωρίζει καλά ότι οι λιμοί που προκλήθηκαν από την ξηρασία βοήθησαν στην ανατροπή τουλάχιστον πέντε από τις 17 δυναστείες της Κίνας. Έτσι, για αιώνες, οι ηγέτες της χώρας έδωσαν έμφαση στη μεγιστοποίηση της παραγωγής σιτηρών για την διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας, μια πολιτική που συνέχισε η αναπτυξιακή ατζέντα του ΚΚΚ. Η πολιτική έχει γίνει ιδιαίτερα σημαντική από τα πρώτα χρόνια του εικοστού πρώτου αιώνα, καθώς ο στρατηγικός ανταγωνισμός μεταξύ Κίνας και Ηνωμένων Πολιτειών εντείνεται [1]. Τα τελευταία 20 χρόνια, η πολιτική της κινεζικής κυβέρνησης έχει προσφέρει κίνητρα στους αγρότες για να μεγιστοποιήσουν την παραγωγή καλαμποκιού, ρυζιού, και σιταριού ώστε να επιτύχουν επίπεδα «αυταρκείας» (τα επίπεδα παραγωγής καθορίζονται ως ποσοστό επί της κατανάλωσης) που γενικά υπερβαίνουν το 90%. Η άντληση των υπόγειων υδάτων έπαιξε τεράστιο ρόλο σε αυτό το επίτευγμα και μετέτρεψε την ξηρή πεδιάδα της Βόρειας Κίνας στο «καλάθι ψωμιού» της χώρας. Τα αγροκτήματα στην πεδιάδα της Βόρειας Κίνας παράγουν περίπου το 60% του σιταριού της Κίνας, το 45% του καλαμποκιού, το 35% του βαμβακιού, και το 64% των φιστικιών της. Η παραγωγή της περιοχής με περισσότερους από 80 εκατομμύρια τόνους σιταριού είναι ίση με την ετήσια παραγωγή της Ρωσίας και η σχεδόν 125 εκατομμύρια τόνοι [παραγωγή] καλαμποκιού είναι σχεδόν τριπλάσια από την προπολεμική παραγωγή της Ουκρανίας [2].

Αλλά για να διατηρήσουν αυτές τις σοδειές, τα αγροκτήματα και οι πόλεις αντλούν νερό πολύ πιο γρήγορα από όσο η φύση μπορεί να το αναπληρώσει. Δορυφορικά δεδομένα υποδηλώνουν ότι κάθε χρόνο μεταξύ 2003 και 2010, η Βόρεια Κίνα έχασε ποσότητα υπόγειων υδάτων ίση με περισσότερο από το διπλάσιο από εκείνο που καταναλώνει το Πεκίνο ετησίως. Καθώς τα επίπεδα των υπόγειων υδάτων πέφτουν, πολλοί αγρότες αγωνίζονται να βρουν νέες πηγές. Μερικοί σκάβουν μεγαλύτερα, βαθύτερα πηγάδια, συχνά με μεγάλο κόστος˙ αλλά οι συνεχείς υπεραντλήσεις μπορεί να καταστήσουν το νερό μη προσβάσιμο, ανεξάρτητα από την προθυμία των αντλούντων να δαπανήσουν σε βαθύτερα πηγάδια και νέα τεχνολογία άντλησης.

Εάν η πεδιάδα της Βόρειας Κίνας υποστεί απώλεια στις σοδειές κατά 33% λόγω ανεπάρκειας νερού, η Κίνα θα έπρεπε ενδεχομένως να αντισταθμίσει εισάγοντας περίπου το 20% του διεθνώς εμπορευόμενου καλαμποκιού στον κόσμο και το 13% του σιταριού. Ένα τέτοιο σενάριο δεν είναι εκτός του πεδίου των πιθανοτήτων. Σκεφτείτε ότι μια ξηρασία στις αρχές του 2022 μείωσε την αναμενόμενη καλλιέργεια καλαμποκιού της Αργεντινής κατά 33%. Επιπλέον, εάν μια ξηρασία περιόριζε τις αποδόσεις ρυζιού στη νότια Κίνα ή στην Heilongjiang (στην εύφορη βορειοανατολική Κίνα), αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερα σοκ στην αγορά δεδομένου του δυσανάλογου μεριδίου της Κίνας στην κατανάλωση ρυζιού. Και τα τρία βασικά δημητριακά είναι ζωτικής σημασίας για εκατοντάδες εκατομμύρια καταναλωτές χαμηλότερου εισοδήματος παγκοσμίως, με το καλαμπόκι ως βασικό προϊόν στην Λατινική Αμερική, το σιτάρι ζωτικής σημασίας στη Μέση Ανατολή και την Βόρεια Αφρική, και το ρύζι απαραίτητο σε όλη την Ασία.