Η Ρωσία χάνει την Ινδία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η Ρωσία χάνει την Ινδία

Πώς ο ελιγμός του Πούτιν στην Ουκρανία καταδίκασε μια μακρά συνεργασία

Σήμερα, λίγα είναι αυτά που συνδέουν τις δύο χώρες. Η Ινδία έχει περιορισμένα κίνητρα να παραμείνει στενά δεμένη με την Ρωσία, πέραν της κληρονομικής σχέσης που βασίζεται στο συρρικνούμενο πλέον αμυντικό εμπόριο της. Το 2021, το εμπόριο μεταξύ Ινδίας και Ρωσίας άξιζε περίπου 13 δισεκατομμύρια δολάρια. Λιγότεροι από 30.000 Ινδοί ζουν στην Ρωσία και λιγότεροι Ινδοί μιλούν ρωσικά από ό,τι κατά την διάρκεια του αποκορυφώματος της φιλίας Σοβιετικής Ένωσης - Ινδίας κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Συγκριτικά, το εμπόριο Ινδίας-ΗΠΑ άθροισε 157 δισεκατομμύρια δολάρια το 2021 και 4,2 εκατομμύρια άνθρωποι ινδικής καταγωγής διαμένουν στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Όχι μόνο υπάρχει μικρή επαφή ανθρώπων με ανθρώπους μεταξύ της Ινδίας και της Ρωσίας και ελάχιστο εμπόριο, αλλά η νέα γενιά της στρατηγικής κοινότητας της Ινδίας δεν ενδιαφέρεται για την Ρωσία. Η δεξαμενή των ειδικών της Ρωσίας για την Ινδία συρρικνώνεται. Η παλιά ελίτ της Ινδίας ήταν πιο υποστηρικτική προς την Ρωσία, αλλά οι νεότεροι Ινδοί ηγέτες και στοχαστές έχουν λιγότερους λόγους να ρέπουν προς την Μόσχα —μια διαδικασία που ξεκίνησε στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου [11] και είναι ακόμη πιο έντονη σήμερα. Η Ρωσία, για όλο και περισσότερους Ινδούς, είναι ένας φίλος, του οποίου η χρησιμότητα βρίσκεται σε οριστική παρακμή. Όταν οι Ινδοί σκέφτονται τις στρατηγικές τους συνεργασίες, η Ρωσία αναφέρεται σε παρελθόντα χρόνο και οι Ηνωμένες Πολιτείες σε μέλλοντα.

Η εξάρτηση της Ινδίας από την Ρωσία θα συνεχίσει να φθίνει με την πάροδο του χρόνου καθώς αυτή θα στηρίζεται σε εναλλακτικούς στρατιωτικούς προμηθευτές όπως η Γαλλία, το Ισραήλ και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Παρόλο που τα όπλα των ΗΠΑ έρχονται συχνά με όρους (σε αντίθεση με τις ρωσικές ή ακόμα και τις γαλλικές πωλήσεις όπλων), η αυξανόμενη διπλωματική εμπιστοσύνη μεταξύ της Ινδίας και των Ηνωμένων Πολιτειών πιθανώς θα οδηγήσει σε όλο και στενότερους αμυντικούς δεσμούς και σε αναπτυσσόμενες συμφωνίες αγορών.

Ένας κρίσιμος τομέας όπου η Ρωσία υπήρξε χρήσιμη για την Ινδία ήταν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, όπου συχνά βοηθούσε την Ινδία να αντιταχθεί στην υιοθέτηση κυρώσεων ή άλλων ψηφισμάτων. Αλλά πολλοί αναλυτές και πρώην υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στο Νέο Δελχί σήμερα πιστεύουν ότι η Γαλλία ή ακόμη και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να βοηθήσουν την Ινδία να επιδιώξει τα συμφέροντά της στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Επιπλέον, η Ινδία θα μπορούσε να αρχίσει να ανησυχεί ότι η Κίνα ίσως επηρεάσει τις ψήφους μιας αποδυναμωμένης Ρωσίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Η Κίνα και η Ρωσία βρίσκονται πιο κοντά [12] από ποτέ, και είναι μόνο θέμα χρόνου να αρχίσει η Κίνα να ασκεί κάποια επιρροή στην ανεξαρτησία της εξωτερικής πολιτικής της κουρασμένης από τον πόλεμο Ρωσίας. Εάν επαναληφθούν οι αψιμαχίες μεταξύ των ινδικών και των κινεζικών δυνάμεων στα σύνορα των Ιμαλαΐων, για παράδειγμα, η Κίνα θα μπορούσε να ασκήσει πίεση στην Ρωσία να σταματήσει να παρέχει διπλωματική υποστήριξη ή όπλα και πολεμοφόδια στην Ινδία.

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία [13] έχει επιταχύνει την εξέλιξη μιας πιο οριστικής αναδιάταξης, με την Ρωσία και την Κίνα να έρχονται πιο κοντά και την Ινδία να παρασύρεται προς την Δύση. Ακόμα κι αν η Μόσχα και το Νέο Δελχί καταβάλλουν σοβαρή προσπάθεια να διατηρήσουν την σχέση τους, οι δομικοί περιορισμοί, όπως οι αυξανόμενοι σινο-ρωσικοί δεσμοί, οι στενότερες σχέσεις Ινδίας-ΗΠΑ και η αυξανόμενη γεωπολιτική ασυμβατότητα μεταξύ των δύο πλευρών είναι βέβαιο ότι θα δημιουργήσουν ένα πρόσκομμα μεταξύ τους.

Ωστόσο, η σχέση Μόσχας-Νέου Δελχί έχει αρκετό έρμα για να μην βυθιστεί στο άμεσο μέλλον. Ούτε η Ινδία θα κάνει σύντομα μια αποφασιστική ρήξη με την Ρωσία. Η σχέση θα συνεχίσει να επιμένει, ή να τρεμοπαίζει, σε μια ατελή κατάσταση και με φθίνουσες αποδόσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα. Καθώς θα συμβαίνει αυτό, οι Δυτικοί σχολιαστές πρέπει να φροντίσουν να κατανοήσουν τις λεπτές κινήσεις της Ινδίας ως κάτι περισσότερο από υπεκφυγές. Η Ινδία μπορεί να μην συμμορφώνεται με την γραμμή, αλλά ετοιμάζεται να πηδήξει και να την περάσει.