Η επερχόμενη ανάπτυξη των κινεζικών όπλων | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η επερχόμενη ανάπτυξη των κινεζικών όπλων

Το Πεκίνο είναι έτοιμο να κυριαρχήσει στην αγορά όπλων χαμηλού κόστους

Ακόμη και πριν από τις σημερινές δυσκολίες της Ρωσίας, η Κίνα είχε διαφοροποιήσει τις προσφορές προϊόντων της ώστε να αντιγράψει την στρατηγική της Ρωσίας να παράγει προσιτά υποκατάστατα των Δυτικών εξοπλισμών υψηλής τεχνολογίας. Οι περισσότερες χώρες της υποσαχάριας Αφρικής χρησιμοποιούν κινεζικά όπλα, αλλά οι πωλήσεις στην περιοχή αποτελούν μόνο το 19% [6] των κινεζικών εξαγωγών. Περισσότερο από το 75% των κινεζικών εξαγωγών πηγαίνουν σε ασιατικές χώρες όπου η Κίνα έχει αρχίσει να επεκτείνει το δίκτυο βιομηχανικής παραγωγής της. Το Πακιστάν, για παράδειγμα, συν-παράγει πλέον πολλά κινεζικά οπλικά συστήματα, όπως το τανκ Al-Khalid [7] και το μαχητικό αεροσκάφος JF-17 Thunder [8]. Πιο πρόσφατα, εκτός από όπλα κόστους, η Κίνα έχει αρχίσει να πουλά οπλικά συστήματα υψηλότερων προδιαγραφών σε εξέχοντες πελάτες: τον Απρίλιο, άρχισε να πουλά αντιαεροπορικούς πυραύλους στην Σερβία [9] και τον Ιούνιο η Αργεντινή σηματοδότησε το ενδιαφέρον της για μαχητικά αεροσκάφη JF-17. Η Κίνα είναι πλέον ο μεγαλύτερος εξαγωγέας drones στον κόσμο και έχει αρχίσει να πουλάει τα μοντέλα Wing Loong και CH-4 σε πελάτες που συνήθιζαν να αγοράζουν αμερικανικά, γαλλικά, βρετανικά, και ρωσικά [drones] —μια λίστα χωρών που περιλαμβάνει την Αίγυπτο, το Ιράκ, την Ιορδανία, και την Σαουδική Αραβία.

Η μακρά παράδοση της Κίνας στο να αποκτά ξένη τεχνολογία τής δίνει ένα προβάδισμα στην αγορά [χαμηλού] κόστους. Μια επίσημη προσέγγιση που αποκαλείται «εισάγω, αφομοιώνω, απορροφώ, και επανεφεύρω», που παρουσιάστηκε το 2006, ενθαρρύνει τις κινεζικές εταιρείες «να αποκτήσουν ξένη τεχνολογία και στην συνέχεια να “επανεφεύρουν” αυτά τα προϊόντα για τις εγχώριες αγορές». Αυτές οι προσπάθειες μειώνουν το κόστος ανάπτυξης και συμβάλλουν στην βελτίωση της ποιότητας των όπλων κινεζικής παραγωγής.

Ένα τελευταίο πλεονέκτημα αφορά τα στοιχεία σπάνιων γαιών, μια ομάδα 17 μετάλλων, συμπεριλαμβανομένου του ερβίου και του νεοδύμιου, τα οποία είναι κρίσιμης σημασίας για την κατασκευή κάποιων από τους πιο σύγχρονους αμυντικούς εξοπλισμούς. Δεδομένου ότι η εξόρυξη και η επεξεργασία των στοιχείων σπάνιων γαιών παράγει μεγάλες ποσότητες τοξικών αποβλήτων, οι χαλαροί περιβαλλοντικοί κανονισμοί της Κίνας την έχουν βοηθήσει να κυριαρχήσει στο παγκόσμιο εμπόριο αυτών των μετάλλων. Στο παρελθόν η Κίνα έχει περιορίσει τις πωλήσεις στοιχείων σπάνιων γαιών για να καταναγκάσει άλλες χώρες, και το 2019 απείλησε να περιορίσει τις πωλήσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες ως απάντηση στους δασμούς του τότε προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, στα κινεζικά προϊόντα. Εάν η Κίνα επρόκειτο να περιορίσει τις εξαγωγές στοιχείων σπάνιων γαιών στις Ηνωμένες Πολιτείες, θα μπορούσε να εμποδίσει την παραγωγή συστημάτων υψηλών προδιαγραφών, συμπεριλαμβανομένου του F-35 —για να μην αναφέρουμε τα κατευθυνόμενα πυρομαχικά, τα αεροσκάφη, και τις πολλές άλλες τεχνολογίες που βασίζονται σε αυτά τα ορυκτά για την παραγωγή τους.

ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΗΠΑ

Η διευρυμένη κινεζική συμμετοχή στην αγορά όπλων κόστους θα μπορούσε να διευρύνει την γεωπολιτική της εμβέλεια, ενόσω θα μείωνε την πρόσβαση των ΗΠΑ σε ξένα λιμάνια και βάσεις. Η Κίνα έχει ήδη χρησιμοποιήσει τις πωλήσεις όπλων για να εξασφαλίσει δικαιώματα στρατιωτικών βάσεων και να αναπροσανατολίσει τις κυβερνήσεις-αποδέκτες μακριά από την επιρροή των ΗΠΑ. Η άρνηση των Νήσων του Σολομώντος να επιτρέψουν την προσέγγιση αμερικανικών και βρετανικών πλοίων του πολεμικού ναυτικού σε λιμάνια τον Αύγουστο, μόλις λίγους μήνες αφότου υπέγραψαν μια συμφωνία ασφαλείας με την Κίνα τον Απρίλιο, θα μπορούσε να προαναγγέλλει μια νέα εποχή στην οποία η ικανότητα παγκόσμιων ελιγμών των ΗΠΑ θα αμφισβητείται όλο και περισσότερο.

Για να ανατρέψουν τις φιλοδοξίες της Κίνας στην αγορά όπλων κόστους, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να βοηθήσουν τους εταίρους τους να αναπτύξουν τις δικές τους παραγωγικές ικανότητες. Οι εταιρείες των ΗΠΑ δεν χρειάζεται να συμμετέχουν άμεσα στην αγορά όπλων κόστους, αλλά η κυβέρνηση των ΗΠΑ μπορεί να συνεργαστεί στενά με τα συμμαχικά έθνη για να ανταποκριθούν στις ανάγκες αυτής της αγοράς.

Για να επιτρέψουν στις Ηνωμένες Πολιτείες και στους συμμάχους τους να ανταγωνιστούν στην αγορά κόστους, οι ΗΠΑ θα πρέπει να μεταρρυθμίσουν τμήματα των Κανονισμών Διεθνούς Κυκλοφορίας Όπλων (International Traffic in Arms Regulations, ITAR), ενός ρυθμιστικού καθεστώτος που περιορίζει την εξαγωγή στρατιωτικών τεχνολογιών. Ενώ η προστασία του τεχνολογικού πλεονεκτήματος των Ηνωμένων Πολιτειών παραμένει κρίσιμης σημασίας για την εθνική ασφάλεια, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να καθιερώσουν προσωρινές παραμέτρους στους ITAR για να διευκολύνουν την εξαγωγή παλαιότερων όπλων και να επιτρέψουν στους εταίρους τους να ξεκινήσουν την παραγωγή τους. Για να διευκολύνουν τις συνεργασίες μεταξύ αμερικανικών εταιρειών και ξένων αμυντικών βιομηχανιών, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει επίσης να δημιουργήσουν ένα σύστημα αιτημάτων για να άρουν τους περιορισμούς των ITAR σε μεμονωμένα προϊόντα. Η αμερικανική εμπλοκή με συμμαχικούς κατασκευαστές επιτρέπει στις Ηνωμένες Πολιτείες να διατηρήσουν μια παρουσία στην αγορά [χαμηλού] κόστους όταν η άμεση συμμετοχή είναι δύσκολη. Οι στοχευμένες μεταρρυθμίσεις των ITAR θα μπορούσαν να διευκολύνουν τον σχηματισμό ενός συνασπισμού κρατών-παραγωγών όπλων που θα υπερέχει της Κίνας στην αγορά κόστους.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να παράσχουν κίνητρα —όπως φορολογικές περικοπές και διαγραφές χρέους— ώστε οι αμερικανικές εταιρείες να συν-παράγουν οικονομικά προσιτά ποιοτικά όπλα με χώρες εταίρους. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να συνεργαστούν με τη Νότιο Κορέα και την Ινδία για την βελτίωση των εκπαιδευτών τζετ και ελαφρών πολεμικών αεροσκαφών τους, Golden Eagle και Tejas, του οβιδοβόλου K9 Thunder της Νοτίου Κορέας, και του ελαφρού άρματος μάχης της Ινδίας για την αγορά κόστους.