Η επιστροφή της Κόκκινης Κίνας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η επιστροφή της Κόκκινης Κίνας

Ο Σι Τζινπίνγκ επαναφέρει τον Μαρξισμό

Καμία από αυτές τις τυπικές εκφράσεις δεν εμφανίζεται στην αναφορά του 2022. Αντίθετα, το έγγραφο περιγράφει μια «σοβαρή και περίπλοκη διεθνή κατάσταση» στην οποία το κόμμα πρέπει να «προετοιμαστεί για κινδύνους σε καιρό ειρήνης». Λέει επίσης ότι η Κίνα θα πρέπει να προετοιμαστεί για την «επικίνδυνη καταιγίδα», ή jingtaohailang. Αποκαλεί την «εθνική ασφάλεια» το «θεμέλιο της εθνικής αναζωογόνησης». Και ο Xi χρησιμοποίησε την έκθεση για να ενσωματώσει τις προηγούμενες δηλώσεις του σχετικά με την ανάγκη για μια ατζέντα «απόλυτης ασφάλειας» για να διασφαλιστεί ότι η χώρα θα έχει ιδεολογική ασφάλεια, πολιτική ασφάλεια, οικονομική ασφάλεια, και στρατηγική ασφάλεια. Πράγματι, απαιτεί την «ασφαλειοποίηση» σχεδόν κάθε πτυχής της κοινωνίας. Επίσης, ζήτησε από το κόμμα να εφαρμόσει αυτήν την έννοια της απόλυτης ασφάλειας σε όλες τις εσωτερικές διαδικασίες του κόμματος. Ο Xi, φαίνεται, σηματοδοτεί ότι το ΚΚΚ και ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός της Κίνας πρέπει τώρα να είναι έτοιμοι να πολεμήσουν έναν μεγάλο πόλεμο. Και σε εγχώριο επίπεδο, αυτό σημαίνει να διατηρείται ο κινεζικός λαός υπό ακόμη πιο αυστηρή επιτήρηση και έλεγχο.

ΣΟΒΑΡΑ ΚΑΙ ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΑ

Εκτός από αυτές τις ευρείες ιδεολογικές αλλαγές, το 20o Εθνικό Συνέδριο σφράγισε μια σειρά από σημαντικές πολιτικές αλλαγές και αλλαγές στο προσωπικό. Το κόμμα κατοχύρωσε συνταγματικά τον Xi ως «κεντρικό ηγέτη της Κεντρικής Επιτροπής» και δήλωσε ότι «η Σκέψη του Xi Jinping για τον Σοσιαλισμό με Κινεζικά Χαρακτηριστικά για μια Νέα Εποχή» είναι «ο νέος Μαρξισμός του 21ου αιώνα». Απομάκρυνε περισσότερα μεταρρυθμιστικά στελέχη του κόμματος που είχαν μερικές φορές διαφωνήσει με τον Xi, όπως ο πρωθυπουργός Li Keqiang και o Wang Yang, από τη Μόνιμη Επιτροπή του Πολιτικού Γραφείου, και απομάκρυνε τον μεταρρυθμιστή Hu Chunhua από το ευρύτερο Πολιτικό Γραφείο -παρόλο που κανένας από αυτούς δεν είχε φτάσει στην ηλικία συνταξιοδότησης, τα 68. Εν τω μεταξύ, το συνέδριο επέτρεψε σε άλλους πολιτικά πιστούς πέρα από την ηλικία συνταξιοδότησης να παραμείνουν. (Ένας από αυτούς, ο Zhang Youxia, ο αντιπρόεδρος της Κεντρικής Στρατιωτικής Επιτροπής, είναι ήδη 72 ετών). Και ενώ δεν είναι ακόμη σαφές γιατί ακριβώς ο Hu Jintao, ο άμεσος προκάτοχος του Xi, αποβλήθηκε αγενώς από την διαδικασία —ένα περιστατικό που καταγράφηκε σε βίντεο που έχει αναλυθεί ατελείωτα τις τελευταίες εβδομάδες- είναι σαφές ότι ο Hu ήταν δυσαρεστημένος με το γεγονός ότι οι μεταρρυθμιστές προστατευόμενοί του απομακρύνθηκαν με συνοπτικές διαδικασίες από την κεντρική ηγεσία της χώρας. Δεδομένης της ακριβούς δυναμικής εκείνης της ημέρας η πράξη της απομάκρυνσης του Hu από την σκηνή ήταν πλούσια σε συμβολισμούς. Η Κίνα υπό τον Xi έχει πλέον ως επί το πλείστον έναν μοναδικό πρωταγωνιστή.

Η πολιτική εδραίωση δεν είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίο ο Xi αναπαράγει μέρη της στρατηγικής του Mάο. Έχει επίσης πρόθεση να ωθήσει την οικονομία της Κίνας μακριά από τον βασισμένο στην αγορά καπιταλισμό και να επιστρέψει στον κρατισμό, αποκαθιστώντας τις κρατικές επιχειρήσεις και ορίζοντας το κράτος ως τον κύριο μοχλό της τεχνολογικής καινοτομίας. Έχει ακολουθήσει αυτή την κατεύθυνση, διοχετεύοντας εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε ήδη τεράστια κρατικά «ταμεία καθοδήγησης» για συγκεκριμένες τεχνολογίες, όπως οι ημιαγωγοί. (Οι Ηνωμένες Πολιτείες ακολούθησαν το παράδειγμά του θεσπίζοντας την δική τους βιομηχανική πολιτική μέσω του CHIPS και του Science Act). Η μαρξιστική οικονομική στροφή του Xi υπογραμμίζεται από την έμφαση που δίνει στην έκθεσή του στην ανάγκη για «κοινή ευημερία» και στην οδηγία του η Κίνα να βρει τρόπους «ρύθμισης των μηχανισμών συσσώρευσης πλούτου».

Η έκθεση εργασίας αναφέρει ότι τα μέλη του κόμματος πρέπει τώρα να «καταλάβουν τόσο την κοσμοθεωρία όσο και τη μεθοδολογία του μαρξισμού-λενινισμού» και να εφαρμόσουν τα «αναλυτικά εργαλεία του διαλεκτικού και ιστορικού υλισμού» για να κατανοήσουν «τις μεγάλες προκλήσεις της εποχής». Ενισχύοντας για άλλη μια φορά αυτό το παραδοσιακό μαρξιστικό οντολογικό και γνωσιολογικό πλαίσιο για την κατανόηση του κόσμου και την ανταπόκριση σε αυτόν, ο Xi κάλεσε επίσης το κόμμα «να αναπτύξει μια νέα μορφή ανθρώπινου πολιτισμού». Αυτό επεκτείνεται τώρα στην κινεζική εξωτερική πολιτική, όπου το Πεκίνο αισθάνεται όλο και πιο άνετα χρησιμοποιώντας πίεση, επιρροή, και βία. Στο συνέδριο, ο Xi υποσχέθηκε «αυξημένη ικανότητα για να κερδίζει ο στρατός», «αυξημένο ποσοστό νέων δυνάμεων μάχης», και περισσότερη «εκπαίδευση πραγματικής μάχης». Σε μια νέα και ιδιαίτερα ανησυχητική διατύπωση, δήλωσε στην έκθεση εργασίας του ότι η κυβέρνησή του «ενήργησε με αποφασιστικότητα για να εστιάσει την προσοχή ολόκληρου του στρατού στην προετοιμασία για πόλεμο». Είπε ότι το Πεκίνο είχε «συντονίσει τις προσπάθειες για την ενίσχυση του στρατιωτικού αγώνα σε όλες τις κατευθύνσεις και τους τομείς».

Αυτές οι ιδεολογικές αλλαγές, η συνοδευτική πολιτική ρητορική, και οι νέες κατευθύνσεις πολιτικής που προκύπτουν καθιστούν σαφές ότι η Κίνα ξεφεύγει τώρα από δεκαετίες πραγματισμού στην πολιτική, οικονομική και εξωτερική πολιτική και διάθεσης για διευθετήσεις. Η Κίνα του Xi είναι δυναμική. Είναι λιγότερο διακριτικός από τους προκατόχους του, και το ιδεολογικό του σχέδιο για το μέλλον κρύβεται τώρα σε κοινή θέα. Το ερώτημα για όλους είναι αν τα σχέδιά του θα επικρατήσουν ή θα δημιουργήσουν τα δικά τους πολιτικά αντισώματα, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, τα οποία θα αρχίσουν να αντιστέκονται ενεργά στο όραμα του Xi για την Κίνα και τον κόσμο. Αλλά και πάλι, ως εν ενεργεία μαρξιστής διαλεκτικός, o Xi Jinping πιθανώς ήδη προσδοκά αυτή την αντίδραση -και προετοιμάζει όποια αντίμετρα μπορεί στην συνέχεια να δικαιολογηθούν.