Η επιστροφή της Ρωσίας

Για να αποκαταστήσουν αυτήν την δύναμη, τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία προσπάθησαν να αναπληρώσουν τις τάξεις τους. Η Ουκρανία κατάφερε να αναπληρώσει τον στρατό της σχετικά αποτελεσματικά. Μέρος του πλεονεκτήματός της προήλθε από τις δεκάδες χιλιάδες Ουκρανών που, πρόθυμοι να υπερασπιστούν την χώρα τους, προσφέρθηκαν εθελοντικά στη μάχη εκείνους τους πρώτους μήνες. Αλλά είναι πιθανό ότι ο πραγματικός άσσος στο μανίκι της Ουκρανίας ήταν οι δεκάδες χιλιάδες έμπειροι βετεράνοι που είχαν πολεμήσει στη Ντονμπάς από το 2014 και εντάχθηκαν στην εφεδρική δομή του ουκρανικού στρατού μόλις ολοκλήρωσαν την αρχική περίοδο υπηρεσίας τους. Πολλοί από αυτούς χρησιμοποιήθηκαν για να φθάσουν οι αρχικές δυνάμεις της Ουκρανίας σε πλήρη ισχύ κατά την στιγμή της εισβολής, αλλά κάποιοι πιθανώς παρέμειναν διαθέσιμοι για να χρησιμεύσουν ως αντικαταστάτες για τους νεκρούς και τους τραυματισμένους στρατιώτες καθώς περνούσαν οι μήνες.

Στον αγώνα για να αναπληρώσει τις απώλειες στο πεδίο της μάχης, η Ρωσία είχε ένα σαφές μειονέκτημα, επειδή ο Πούτιν είχε στείλει τις καλύτερες δυνάμεις του στην Ουκρανία. Για την αρχική φάση της εισβολής, ο ρωσικός στρατός φαίνεται να έχει δεσμεύσει περίπου τους μισούς από τους κύριους σχηματισμούς του -περίπου 40 ταξιαρχίες. Είναι πιθανό ότι αυτές οι 40 ταξιαρχίες περιλάμβαναν τους περισσότερους από τους έμπειρους στρατιώτες της Ρωσίας. Οι περισσότερες ρωσικές μονάδες μάχης διαθέτουν μεγάλο αριθμό στρατευμένων που υπηρετούν παράλληλα με επαγγελματίες στρατιώτες, αλλά ο Πούτιν είχε επιμείνει να μην σταλούν στρατεύσιμοι στο μέτωπο. Κατ' ανάγκη, λοιπόν, οι 40 ταξιαρχίες που έμειναν πίσω απογυμνώθηκαν από το καλύτερα εκπαιδευμένο προσωπικό τους.

Η φύρδην-μίγδην δύναμη αντικατάστασης που η Ρωσία συγκέντρωσε στις αρχές του καλοκαιριού απέτυχε άσχημα στο πεδίο της μάχης. Οι ρωσικές μονάδες γίνονταν όλο και πιο αδύναμες και οι Ρώσοι διοικητές έπρεπε να κλέψουν δυνάμεις από ένα τμήμα του μετώπου για να ενισχύσουν άλλα τμήματα. Οι Ουκρανοί όρμησαν, εκμεταλλευόμενοι την ισχνή ρωσική άμυνα, ιδίως στο Χάρκοβο, για να απελευθερώσουν περισσότερα εδάφη στην εντυπωσιακή προέλασή τους στις αρχές Σεπτεμβρίου. Ο Πούτιν συνειδητοποίησε ότι χρειαζόταν περισσότερα στρατεύματα.

Εξ ου και η διαταγή του για την επιστράτευση [3] των Ρώσων εφέδρων, που ανακοινώθηκε στα τέλη Σεπτεμβρίου. Παρ' όλα τα ανέκδοτα σχετικά με τους άπειρους νεοσύλλεκτους, τους υποβαθμισμένους στρατώνες, τον ανεπαρκή εξοπλισμό, και την περιορισμένη εκπαίδευση, η επιστράτευση φαίνεται να είναι μια λογική απάντηση στα επιχειρησιακά και τακτικά προβλήματα του ρωσικού στρατού. Η Ρωσία έχει ανακοινώσει ως στόχο 300.000 επιπλέον στρατιώτες και τα μαθηματικά βγαίνουν. Ο στρατός χρειάζεται 200.000 νέους στρατιώτες για να επαναφέρει σε πλήρη ισχύ τις 40 ταξιαρχίες που έμειναν πίσω στην Ρωσία, συν 100.000 για να αναπληρώσει τους στρατιώτες που σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν στη μάχη.

Αν και ορισμένοι επιστρατευμένοι Ρώσοι έφεδροι μπορεί να μην έχουν στρατιωτικές δεξιότητες, πολλοί πιθανόν να έχουν. Ακόμη και πριν από την εισβολή, ο ρωσικός στρατός εκπαίδευε περίπου 250.000 στρατεύσιμους κάθε χρόνο και τους έστελνε πίσω στην πολιτική ζωή. Η επιστράτευση βρήκε σίγουρα πολλούς από αυτούς τους άνδρες. Ομολογουμένως, για να αποτρέψει την άμεση καταστροφή, η Ρωσία έστειλε στο μέτωπο ένα μείγμα εκπαιδευμένων και μη εκπαιδευμένων, ικανών και ανίκανων, χωρίς μεγάλη ανανεωτική εκπαίδευση. Αλλά περίπου 200.000 στρατιώτες λαμβάνουν πιο ουσιαστική εκπαίδευση στην Ρωσία και την Λευκορωσία.

Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών αναμφίβολα κάνουν ό,τι μπορούν για να καταλάβουν αν αυτή η προσπάθεια είναι σοβαρή. Το 1982, ένα διυπηρεσιακό υπόμνημα πληροφοριών [4] κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι Σοβιετικοί θα μπορούσαν να επιστρατεύσουν εφέδρους, να τους επανεκπαιδεύσουν, και να είναι έτοιμοι για επιθετικές επιχειρήσεις σε περίπου έναν μήνα. Εάν η σημερινή ρωσική εκπαιδευτική προσπάθεια είναι κάτι περισσότερο από απλό θέατρο -μετρώντας επιπλέον χρόνο για να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι ο ρωσικός στρατός είναι σε χειρότερη κατάσταση από τον σοβιετικό προκάτοχό του- 40 φρέσκες και μετρίως εκπαιδευμένες ταξιαρχίες θα πρέπει να είναι έτοιμες για μάχη μέσα σε αρκετούς μήνες. Το τι θα κάνουν οι Ρώσοι με αυτές τις δυνάμεις μένει να το δούμε. Το λιγότερο, αυτές οι ταξιαρχίες θα ενισχύσουν την άμυνα στο μέτωπο και θα αυξήσουν σημαντικά το κόστος των ουκρανικών προσπαθειών να ανακτήσουν τα εδάφη τους στις τέσσερις περιοχές που διεκδικεί η Ρωσία. Θα μπορούσαν ακόμη και να χρησιμοποιηθούν για να ανανεώσουν την επίθεση, αν και δεδομένης της δύναμης και της αποφασιστικότητας που έχει επιδείξει ο ουκρανικός στρατός, μια τέτοια κίνηση δεν θα ήταν συνετή.

ΜΙΑ ΕΞΥΠΝΗ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ

Όπως και η επιστράτευση, η αποχώρηση της Ρωσίας από την πόλη Χερσώνα τον Νοέμβριο είχε στρατιωτική λογική. Όπως παρατήρησε ο ίδιος ο Πούτιν, η γραμμή επαφής μεταξύ των ρωσικών και των ουκρανικών δυνάμεων ήταν μεγάλη, εκτεινόμενη σχεδόν σε 1.000 μίλια, και οι ρωσικές δυνάμεις ήταν διάσπαρτες. Η επιτυχής πρόοδος της Ουκρανίας στο Χάρκοβο τον Σεπτέμβριο μείωσε το μέτωπο που έπρεπε να υπερασπιστεί η Ρωσία σε περίπου 600 μίλια. Αλλά ακόμη και αυτό δεν ήταν αρκετά μικρό. Οι ρωσικές δυνάμεις ήταν εκτεθειμένες στην δυτική πλευρά του Δνείπερου ποταμού στην Χερσώνα. Η έξυπνη στρατιωτική απόφαση ήταν να αποσυρθούν, και μετά από πολλές αμφιταλαντεύσεις και σημαντική ουκρανική στρατιωτική πίεση, αυτό ακριβώς έκανε η Ρωσία. Το γεγονός ότι ο Πούτιν ήταν πρόθυμος να κάνει κάτι που σαφώς δεν επιθυμούσε να κάνει, υποδηλώνει ότι τώρα έχει κάποια εμπιστοσύνη στους διοικητές του -και ότι ορισμένοι από αυτούς δίνουν σωστές στρατιωτικές συμβουλές.