Η επιστροφή της Ρωσίας

«Όλοι οι χαζοί Ρώσοι είναι νεκροί». Έτσι έλεγαν Ουκρανοί αξιωματούχοι τον Ιούλιο του 2022, καθώς προσπαθούσαν να εξηγήσουν γιατί ο ρωσικός στρατός είχε εγκαταλείψει την υπερβολικά φιλόδοξη στρατηγική και τις ερασιτεχνικές τακτικές που καθόριζαν την συμπεριφορά του κατά τις πρώτες εβδομάδες του πολέμου. Πιθανότατα ήταν πολύ νωρίς για αυτό το ευφυολόγημα. Οι Ρώσοι συνέχισαν να κάνουν πολλά ανόητα πράγματα και μάλιστα εξακολουθούν να κάνουν. Αλλά σε γενικές γραμμές, η διαίσθηση των Ουκρανών το καλοκαίρι φαίνεται τώρα να είναι σωστή: όσον αφορά την συνολική στρατιωτική στρατηγική, η Μόσχα φαίνεται να έχει γίνει πιο έξυπνη.

Στρατιώτες υπέρ της Ουκρανίας κοντά στην Lyman στην Ουκρανία, τον Δεκέμβριο του 2022. Viacheslav Ratynskyi / Reuters
--------------------------------------------------

Οι ρωσικές στρατηγικές αποφάσεις αρχίζουν επιτέλους να αποκτούν στρατιωτικό νόημα. Η μερική επιστράτευση των εφέδρων που διέταξε ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, τον Σεπτέμβριο ενίσχυσε τις ρωσικές δυνάμεις στο μέτωπο. Η εκστρατεία βομβαρδισμών κατά των ουκρανικών ενεργειακών υποδομών που ξεκίνησε τον Οκτώβριο αναγκάζει την Ουκρανία και τους συμμάχους της να εκτρέψουν πόρους προς την υπεράσπιση του αστικού πληθυσμού της χώρας, ο οποίος είναι ευάλωτος στις χειμωνιάτικες καιρικές συνθήκες [1] ελλείψει ηλεκτρικής ενέργειας. Και η απόσυρση των ρωσικών δυνάμεων από την πόλη Χερσώνα τον Νοέμβριο έσωσε τις ικανές μονάδες από την καταστροφή και τις απελευθέρωσε για δράση αλλού.

Τον Ιούλιο, υποστήριξα [2] ότι ο πόλεμος ήταν σε αδιέξοδο. Δεδομένων των επακόλουθων επιτυχιών της Ουκρανίας με την απελευθέρωση εδαφών μέσα και γύρω από τις πόλεις Χερσώνα και Χάρκοβο, η εκτίμησή μου ήταν σαφώς πρόωρη. Αλλά αξίζει να σημειωθεί ότι η Ουκρανία κατάφερε αυτές τις επιτυχίες κατά την διάρκεια της περιόδου κατά την οποία οι δυνάμεις της Ρωσίας ήταν στο πιο αδύναμο σημείο τους και η ηγεσία της ήταν στα χειρότερά της. Παρά τις προόδους του Κιέβου, η ζοφερή αλήθεια παραμένει ότι τότε και τώρα, η αναλογία των ρωσικών απωλειών προς τις ουκρανικές απώλειες είναι ένα προς ένα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ΗΠΑ.

Αυτός δεν είναι ένας πόλεμος που απλά εξελίσσεται υπέρ της Ουκρανίας. Αντίθετα, μετατρέπεται σε έναν πόλεμο φθοράς, έναν ανταγωνισμό στον οποίο τα όποια κέρδη της κάθε πλευράς θα έρθουν μόνο με μεγάλο κόστος. Ακόμα και τα αμυδρά περιγράμματα αυτού του μέλλοντος θα έπρεπε να κάνουν τόσο την Ουκρανία όσο και τη Ρωσία να επιθυμούν να το αποφύγουν, αλλά καμία χώρα δεν φαίνεται έτοιμη να διαπραγματευτεί, πόσω μάλλον να κάνει τους δύσκολους συμβιβασμούς που θα μπορούσαν να παράσχουν τα συστατικά μιας διευθέτησης.

Η Ουκρανία και οι υποστηρικτές της ίσως να ελπίζουν ότι η Ρωσία θα συνέλθει και απλά θα εγκαταλείψει τον πόλεμο, αλλά αυτό το αποτέλεσμα φαίνεται απίθανο. Ίσως επίσης να ελπίζουν σε μια ρωσική κατάρρευση στο μέτωπο ή στο εσωτερικό, αλλά οι πιθανότητες και των δύο σεναρίων είναι επίσης μικρές. Η πιο ελπιδοφόρα πορεία θα ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες να ωθήσουν τις δύο πλευρές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, καθώς μόνο η Ουάσινγκτον έχει την δύναμη να το κάνει. Αλλά έχει αποφασίσει να μην το πράξει. Και έτσι ο πόλεμος συνεχίζεται, με τραγικό ανθρώπινο κόστος.

ΦΡΕΣΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ

Το αρχικό σχέδιο του Πούτιν —να ανατρέψει την ουκρανική κυβέρνηση με επιδρομή ειδικών επιχειρήσεων και αερομεταφερόμενων δυνάμεων— απέτυχε θεαματικά. Οι Ρώσοι προσπάθησαν να σώσουν την εκστρατεία μετακινώντας μεγάλους αριθμούς αρμάτων μάχης, πυροβολικού, πεζικού, και υποστηρικτικών στρατευμάτων στην ξηρά, αλλά αυτή η προσπάθεια τα πήγε λίγο καλύτερα απέναντι στις συνεχείς ουκρανικές ενέδρες.

Καθώς οι ελπίδες του Πούτιν για μια γρήγορη και εύκολη νίκη εξαφανίστηκαν στο πεδίο της μάχης, οι απώλειες και στις δύο πλευρές αυξήθηκαν. Ο υπολογισμός του αριθμού των απωλειών είναι δύσκολος. Η αμερικανική κοινότητα πληροφοριών έχει δημοσιεύσει εκτιμήσεις που ανεβάζουν τον αριθμό των συνολικών απωλειών σε 100.000 για τους Ρώσους και 100.000 για τους Ουκρανούς. Δεν είναι σαφές πώς προέκυψαν αυτοί οι αριθμοί, αλλά από την ουκρανική πλευρά, δύσκολα συμφωνούν με τους 13.000 στρατιωτικούς θανάτους που δηλώνουν οι Ουκρανοί αξιωματούχοι ότι ο στρατός τους έχει υποστεί και ακολουθούν την αναλογία νεκρών προς τραυματίες που αντιμετώπισαν οι αμερικανικές δυνάμεις στο Ιράκ. Αν χρησιμοποιηθεί η αναλογία που βίωσαν οι αμερικανικές δυνάμεις στο ευρωπαϊκό θέατρο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο αριθμός των ουκρανικών απωλειών είναι μάλλον πιο κοντά στις 50.000. Δεδομένης της άποψης των Αμερικανών αξιωματούχων ότι οι απώλειες ήταν περίπου συγκρίσιμες, οι ρωσικές απώλειες θα πρέπει να βρίσκονται στο ίδιο εύρος: 50.000 έως 100.000 απώλειες.

Δεδομένου ότι οι περισσότερες απώλειες σημειώνονται σε μάχιμες μονάδες, τόσο για την Ουκρανία όσο και για την Ρωσία, η εκτίμηση αυτή σημαίνει ότι κάθε στρατός έχει χάσει από θάνατο ή τραυματισμό σχεδόν τόσους στρατιώτες μάχης όσους διέθετε στην αρχή του πολέμου. Είναι αλήθεια ότι οι ελαφρά τραυματίες ίσως να έχουν επιστρέψει στο μέτωπο ή θα επιστρέψουν σύντομα. Αλλά ακόμη και αν αυτός ο παράγοντας εξαλείψει αποτελεσματικά τις μισές απώλειες κάθε πλευράς, η κάθε πλευρά εξακολουθεί να έχει χάσει μόνιμα το μισό αρχικό προσωπικό στα τάγματα τεθωρακισμένων και πεζικού της -μια σημαντική μείωση της μαχητικής ισχύος.

Για να αποκαταστήσουν αυτήν την δύναμη, τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία προσπάθησαν να αναπληρώσουν τις τάξεις τους. Η Ουκρανία κατάφερε να αναπληρώσει τον στρατό της σχετικά αποτελεσματικά. Μέρος του πλεονεκτήματός της προήλθε από τις δεκάδες χιλιάδες Ουκρανών που, πρόθυμοι να υπερασπιστούν την χώρα τους, προσφέρθηκαν εθελοντικά στη μάχη εκείνους τους πρώτους μήνες. Αλλά είναι πιθανό ότι ο πραγματικός άσσος στο μανίκι της Ουκρανίας ήταν οι δεκάδες χιλιάδες έμπειροι βετεράνοι που είχαν πολεμήσει στη Ντονμπάς από το 2014 και εντάχθηκαν στην εφεδρική δομή του ουκρανικού στρατού μόλις ολοκλήρωσαν την αρχική περίοδο υπηρεσίας τους. Πολλοί από αυτούς χρησιμοποιήθηκαν για να φθάσουν οι αρχικές δυνάμεις της Ουκρανίας σε πλήρη ισχύ κατά την στιγμή της εισβολής, αλλά κάποιοι πιθανώς παρέμειναν διαθέσιμοι για να χρησιμεύσουν ως αντικαταστάτες για τους νεκρούς και τους τραυματισμένους στρατιώτες καθώς περνούσαν οι μήνες.

Στον αγώνα για να αναπληρώσει τις απώλειες στο πεδίο της μάχης, η Ρωσία είχε ένα σαφές μειονέκτημα, επειδή ο Πούτιν είχε στείλει τις καλύτερες δυνάμεις του στην Ουκρανία. Για την αρχική φάση της εισβολής, ο ρωσικός στρατός φαίνεται να έχει δεσμεύσει περίπου τους μισούς από τους κύριους σχηματισμούς του -περίπου 40 ταξιαρχίες. Είναι πιθανό ότι αυτές οι 40 ταξιαρχίες περιλάμβαναν τους περισσότερους από τους έμπειρους στρατιώτες της Ρωσίας. Οι περισσότερες ρωσικές μονάδες μάχης διαθέτουν μεγάλο αριθμό στρατευμένων που υπηρετούν παράλληλα με επαγγελματίες στρατιώτες, αλλά ο Πούτιν είχε επιμείνει να μην σταλούν στρατεύσιμοι στο μέτωπο. Κατ' ανάγκη, λοιπόν, οι 40 ταξιαρχίες που έμειναν πίσω απογυμνώθηκαν από το καλύτερα εκπαιδευμένο προσωπικό τους.

Η φύρδην-μίγδην δύναμη αντικατάστασης που η Ρωσία συγκέντρωσε στις αρχές του καλοκαιριού απέτυχε άσχημα στο πεδίο της μάχης. Οι ρωσικές μονάδες γίνονταν όλο και πιο αδύναμες και οι Ρώσοι διοικητές έπρεπε να κλέψουν δυνάμεις από ένα τμήμα του μετώπου για να ενισχύσουν άλλα τμήματα. Οι Ουκρανοί όρμησαν, εκμεταλλευόμενοι την ισχνή ρωσική άμυνα, ιδίως στο Χάρκοβο, για να απελευθερώσουν περισσότερα εδάφη στην εντυπωσιακή προέλασή τους στις αρχές Σεπτεμβρίου. Ο Πούτιν συνειδητοποίησε ότι χρειαζόταν περισσότερα στρατεύματα.

Εξ ου και η διαταγή του για την επιστράτευση [3] των Ρώσων εφέδρων, που ανακοινώθηκε στα τέλη Σεπτεμβρίου. Παρ' όλα τα ανέκδοτα σχετικά με τους άπειρους νεοσύλλεκτους, τους υποβαθμισμένους στρατώνες, τον ανεπαρκή εξοπλισμό, και την περιορισμένη εκπαίδευση, η επιστράτευση φαίνεται να είναι μια λογική απάντηση στα επιχειρησιακά και τακτικά προβλήματα του ρωσικού στρατού. Η Ρωσία έχει ανακοινώσει ως στόχο 300.000 επιπλέον στρατιώτες και τα μαθηματικά βγαίνουν. Ο στρατός χρειάζεται 200.000 νέους στρατιώτες για να επαναφέρει σε πλήρη ισχύ τις 40 ταξιαρχίες που έμειναν πίσω στην Ρωσία, συν 100.000 για να αναπληρώσει τους στρατιώτες που σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν στη μάχη.

Αν και ορισμένοι επιστρατευμένοι Ρώσοι έφεδροι μπορεί να μην έχουν στρατιωτικές δεξιότητες, πολλοί πιθανόν να έχουν. Ακόμη και πριν από την εισβολή, ο ρωσικός στρατός εκπαίδευε περίπου 250.000 στρατεύσιμους κάθε χρόνο και τους έστελνε πίσω στην πολιτική ζωή. Η επιστράτευση βρήκε σίγουρα πολλούς από αυτούς τους άνδρες. Ομολογουμένως, για να αποτρέψει την άμεση καταστροφή, η Ρωσία έστειλε στο μέτωπο ένα μείγμα εκπαιδευμένων και μη εκπαιδευμένων, ικανών και ανίκανων, χωρίς μεγάλη ανανεωτική εκπαίδευση. Αλλά περίπου 200.000 στρατιώτες λαμβάνουν πιο ουσιαστική εκπαίδευση στην Ρωσία και την Λευκορωσία.

Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών αναμφίβολα κάνουν ό,τι μπορούν για να καταλάβουν αν αυτή η προσπάθεια είναι σοβαρή. Το 1982, ένα διυπηρεσιακό υπόμνημα πληροφοριών [4] κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι Σοβιετικοί θα μπορούσαν να επιστρατεύσουν εφέδρους, να τους επανεκπαιδεύσουν, και να είναι έτοιμοι για επιθετικές επιχειρήσεις σε περίπου έναν μήνα. Εάν η σημερινή ρωσική εκπαιδευτική προσπάθεια είναι κάτι περισσότερο από απλό θέατρο -μετρώντας επιπλέον χρόνο για να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι ο ρωσικός στρατός είναι σε χειρότερη κατάσταση από τον σοβιετικό προκάτοχό του- 40 φρέσκες και μετρίως εκπαιδευμένες ταξιαρχίες θα πρέπει να είναι έτοιμες για μάχη μέσα σε αρκετούς μήνες. Το τι θα κάνουν οι Ρώσοι με αυτές τις δυνάμεις μένει να το δούμε. Το λιγότερο, αυτές οι ταξιαρχίες θα ενισχύσουν την άμυνα στο μέτωπο και θα αυξήσουν σημαντικά το κόστος των ουκρανικών προσπαθειών να ανακτήσουν τα εδάφη τους στις τέσσερις περιοχές που διεκδικεί η Ρωσία. Θα μπορούσαν ακόμη και να χρησιμοποιηθούν για να ανανεώσουν την επίθεση, αν και δεδομένης της δύναμης και της αποφασιστικότητας που έχει επιδείξει ο ουκρανικός στρατός, μια τέτοια κίνηση δεν θα ήταν συνετή.

ΜΙΑ ΕΞΥΠΝΗ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ

Όπως και η επιστράτευση, η αποχώρηση της Ρωσίας από την πόλη Χερσώνα τον Νοέμβριο είχε στρατιωτική λογική. Όπως παρατήρησε ο ίδιος ο Πούτιν, η γραμμή επαφής μεταξύ των ρωσικών και των ουκρανικών δυνάμεων ήταν μεγάλη, εκτεινόμενη σχεδόν σε 1.000 μίλια, και οι ρωσικές δυνάμεις ήταν διάσπαρτες. Η επιτυχής πρόοδος της Ουκρανίας στο Χάρκοβο τον Σεπτέμβριο μείωσε το μέτωπο που έπρεπε να υπερασπιστεί η Ρωσία σε περίπου 600 μίλια. Αλλά ακόμη και αυτό δεν ήταν αρκετά μικρό. Οι ρωσικές δυνάμεις ήταν εκτεθειμένες στην δυτική πλευρά του Δνείπερου ποταμού στην Χερσώνα. Η έξυπνη στρατιωτική απόφαση ήταν να αποσυρθούν, και μετά από πολλές αμφιταλαντεύσεις και σημαντική ουκρανική στρατιωτική πίεση, αυτό ακριβώς έκανε η Ρωσία. Το γεγονός ότι ο Πούτιν ήταν πρόθυμος να κάνει κάτι που σαφώς δεν επιθυμούσε να κάνει, υποδηλώνει ότι τώρα έχει κάποια εμπιστοσύνη στους διοικητές του -και ότι ορισμένοι από αυτούς δίνουν σωστές στρατιωτικές συμβουλές.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι Ρώσοι αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν, και το γεγονός και μόνο ότι αναγκάστηκαν να το κάνουν αυτό αναμφίβολα αναστάτωσε τον Πούτιν. Αλλά οι Ρώσοι πραγματοποίησαν μια από τις δυσκολότερες στρατιωτικές επιχειρήσεις: να υποχωρήσουν κατά την διάρκεια μιας μεγάλης επίθεσης χωρίς να υποστούν την διάλυση ή τον αφανισμό των δυνάμεών τους. Δεν ήταν μικρό κατόρθωμα να μετακινήσουν περίπου 20.000 στρατιώτες και το μεγαλύτερο μέρος του πολεμικού τους εξοπλισμού κατά μήκος του Δνείπερου, αφού οι ουκρανικές δυνάμεις είχαν καταστρέψει βασικές γέφυρες. Και ακόμη και ενώ βρίσκονταν υπό την έντονη παρακολούθηση των μυστικών υπηρεσιών από την Δύση και την Ουκρανία, κατάφεραν να διατηρήσουν το στοιχείο του αιφνιδιασμού. Μέχρι το τέλος, κανείς στην Ουκρανία ή στο ΝΑΤΟ δεν φαινόταν να είναι απόλυτα σίγουρος ότι οι ρωσικές δυνάμεις αποχωρούσαν. Οι μονάδες της οπισθοφυλακής τους διατήρησαν μια συνεκτική άμυνα, παρόλο που πρέπει να γνώριζαν ότι οι σύντροφοί τους πιο κοντά στο ποτάμι διέφευγαν.

Με κάποιο τρόπο, οι Ρώσοι κατάφεραν να επισκευάσουν τις κατεστραμμένες γέφυρες ενώ βρίσκονταν υπό πυρά, να στήσουν πλωτές γέφυρες, και να χρησιμοποιήσουν πορθμεία για να βγάλουν τους ανθρώπους και τον εξοπλισμό τους έξω, υπερασπιζόμενοι κάθε οδό διαφυγής από την ουκρανική επίθεση. Ο ουκρανικός στρατός θα πρέπει τώρα να πολεμήσει αυτές τις μονάδες κάπου αλλού, ίσως κάτω από λιγότερο ευνοϊκές συνθήκες. Έστω και μέσω μιας δαρβινικής διαδικασίας, ο ρωσικός στρατός βρήκε επιτέλους κάποιους ικανούς σχεδιαστές και διοικητές στο πεδίο της μάχης.

Από κάθε άποψη, οι Ρώσοι εγκαθίστανται για να υπερασπιστούν το μικρότερο μέτωπο που δημιούργησαν οι τακτικές ήττες και οι υποχωρήσεις τους -και το κάνουν με πρόσφατα ενισχυμένες μονάδες μάχης. Σύμφωνα με αναφορές στον Τύπο και δορυφορικές εικόνες, τα ρωσικά στρατεύματα σκάβουν αμυντικές θέσεις σε όλο το μήκος της γραμμής επαφής και κατασκευάζουν διαδοχικά φράγματα από τσιμεντένια εμπόδια και καταφύγια. Πιθανώς επίσης σπέρνουν το έδαφος με νάρκες, ένα απλό και πατροπαράδοτο όπλο του ρωσικού στρατού. Πιο πλήρως επανδρωμένες μονάδες σε μικρότερα μέτωπα και καλά προετοιμασμένες αμυντικές θέσεις είναι τα συστατικά μιας δυνητικά αποτελεσματικής άμυνας. Αν το ρωσικό στρατιωτικό ηθικό δεν καταρρεύσει πραγματικά και δεν προκαλέσει μαζικές ανταρσίες και λιποταξίες, οι Ουκρανοί θα πρέπει να αναλάβουν το αιματηρό έργο της εκδίωξης αυτών των μονάδων από τις νέες τους θέσεις.

ΒΟΜΒΑΡΔΙΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΝΙΚΗ;

Τέλος, οι Ρώσοι έχουν εξαπολύσει μια πονηρά αποτελεσματική εκστρατεία βομβαρδισμών κατά της παραγωγής, της μεταφοράς, και της διανομής ηλεκτρικής ενέργειας της Ουκρανίας. Τα πλήγματα κατά του ηλεκτρικού δικτύου της Ουκρανίας είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά -και όχι μόνο επειδή θα μπορούσαν να μετατρέψουν τον χειμώνα σε έναν σκληρό αγώνα επιβίωσης για τους Ουκρανούς πολίτες. Η εκστρατεία αυτή δεν έχει αποδειχθεί αποφασιστική μέχρι στιγμής, αλλά όπως οι περισσότερες εκστρατείες στρατηγικών βομβαρδισμών, επιβάλλει άμεσο και έμμεσο στρατιωτικό κόστος.

Τα σύγχρονα στρατιωτικά συστήματα αεράμυνας, διοίκησης και ελέγχου, και συλλογής πληροφοριών λειτουργούν με ηλεκτρική ενέργεια, και αν δεν μπορούν να την πάρουν από το δίκτυο, πρέπει να την πάρουν από γεννήτριες. Αλλά η μετάβαση αυτή δεν είναι τόσο εύκολη όσο το γύρισμα ενός διακόπτη και μπορεί να υποβαθμίσει την απόδοση αυτών των συστημάτων. Επιπλέον, η εξάρτηση από γεννήτριες θέτει πρόσθετες απαιτήσεις για καύσιμα στο στρατιωτικό σύστημα υλικοτεχνικής υποστήριξης της Ουκρανίας. Οι θερμικές υπογραφές που παράγονται από τις γεννήτριες, εν τω μεταξύ, προσθέτουν ένα ακόμη σημείο δεδομένων που οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να δημιουργήσουν μια πιο ακριβή εικόνα των ουκρανικών δυνάμεων.

Η εκστρατεία βομβαρδισμών της Ρωσίας επιβάλλει επίσης κόστος ευκαιρίας: οι Ουκρανοί πρέπει να δαπανήσουν πόρους για να προσαρμοστούν στις επιθέσεις, και ήδη έχουν καταστήσει την υπεράσπιση των υποδομών ηλεκτρικής ενέργειας από αεροπορικές επιδρομές μια στρατιωτική και διπλωματική προτεραιότητα. Η σημαντική βιομηχανία όπλων και πυρομαχικών της χώρας εξαρτάται από την ηλεκτρική ενέργεια, όπως και μεγάλο μέρος του σιδηροδρομικού συστήματος που μεταφέρει πολεμικό υλικό στην χώρα. Με ένα κατεστραμμένο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας, οι στρατιώτες και οι πολίτες της Ουκρανίας θα πρέπει να βασίζονται περισσότερο σε τρένα που κινούνται με ντίζελ και γεννήτριες ντίζελ ή να στραφούν σε γεννήτριες που τροφοδοτούνται από το σπάνιο φυσικό αέριο. Αυτές οι ανάγκες θα εκτρέψουν ακόμα περισσότερα καύσιμα που θα μπορούσαν διαφορετικά να χρησιμοποιηθούν για στρατιωτικές επιχειρήσεις, ή απλά θα επιβάλουν μεγαλύτερο κόστος στους συμμάχους της Ουκρανίας, οι οποίοι θα πρέπει να παραδώσουν τα καύσιμα. Η Δύση βοηθά την Ουκρανία να επισκευάσει το δίκτυο όσο καλύτερα μπορεί, ενώ δέχεται συνεχείς επιθέσεις. Αλλά από την ρωσική οπτική γωνία, αυτά είναι καλά νέα, καθώς οι επισκευές καταναλώνουν πόρους που δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την υποστήριξη των μαχών στο μέτωπο.

Το πιο ανησυχητικό πράγμα σχετικά με την εκστρατεία βομβαρδισμών της Ρωσίας είναι ότι η Μόσχα γνωρίζει τι κάνει. Οι Ρώσοι πλήττουν μικρό αριθμό στόχων με σχετικά λίγα όπλα και παράγουν δυσανάλογα [σημαντικά] αποτελέσματα. Παρόλο που Αμερικανοί και Βρετανοί αξιωματούχοι έχουν τακτικά προβλέψει ότι ο ρωσικός στρατός θα εξαντλήσει τα αποθέματα πυρομαχικών του, προφανώς κάπου τα έχει βρει. Η καλά εκτελεσμένη εκστρατεία της Ρωσίας υποδηλώνει ότι η πολεμική της αεροπορία, η οποία μέχρι στιγμής είχε μικρή επιτυχία όταν επρόκειτο να επιτεθεί στις χερσαίες δυνάμεις της Ουκρανίας, έχει διδαχθεί κάτι από τα λάθη του παρελθόντος.

ΔΕΝ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΤΕΛΟΣ ΣΤΟΝ ΟΡΙΖΟΝΤΑ

Η Μόσχα φαίνεται τώρα συμφιλιωμένη με έναν απλό πολεμικό στόχο: να κρατήσει το έδαφος που έχει καταλάβει. Και φαίνεται να έχει καταλήξει σε δύο νέες στρατιωτικές στρατηγικές για την επιδίωξη αυτού του στόχου. Η πρώτη, όπως αποδεικνύεται από την υποχώρηση από την Χερσώνα, την επιστράτευση εφέδρων, και την κατασκευή νέων φραγμών, είναι να δημιουργηθεί μια πυκνή άμυνα και να υποχρεωθούν οι Ουκρανοί να πληρώσουν ακριβά για κάθε προσπάθεια ανάκτησης εδάφους. Η δεύτερη, όπως αποδεικνύεται από την εκστρατεία βομβαρδισμών, είναι να εκμεταλλευτεί την ευπάθεια της ηλεκτρικής υποδομής της Ουκρανίας για να εκτρέψει πόρους από την ουκρανική πολεμική προσπάθεια στο μέτωπο, καθιστώντας την συνέχιση του πολέμου επώδυνη για την ουκρανική κοινωνία και ακόμα πιο δαπανηρή για τους συμμάχους.

Ο Πούτιν ίσως να ελπίζει ότι αυτή η προσέγγιση θα φέρει τελικά την Ουκρανία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ή ίσως απλώς να ελπίζει ότι το ατελείωτο κόστος θα αναγκάσει την Ουκρανία να σταματήσει σταδιακά τις επιθέσεις της χωρίς να παραχωρήσει τίποτα, με αποτέλεσμα μια άλλη παγωμένη σύγκρουση. Πολύ λίγοι άνθρωποι γνωρίζουν ποια είναι η συνολική πολεμική στρατηγική της Ρωσίας, αν έχει καν μια τέτοια. Είναι επίσης πιθανό ότι η πρόσφατη περίοδος λογικών στρατιωτικών αποφάσεων και ικανής εφαρμογής θα αποδειχθεί περιστασιακή παρά μια ένδειξη [για το μέλλον των επιχειρήσεων]. Το πιο μυστηριώδες ερώτημα τώρα είναι εάν οι προσπάθειες της Ρωσίας να εκπαιδεύσει μεγάλο αριθμό μονάδων ικανών για μάχη θα λειτουργήσουν. Και είναι ένα ανοιχτό ερώτημα εάν η Μόσχα έχει, ή μπορεί να κατασκευάσει ή να εισάγει, τα όπλα και τα πυρομαχικά που χρειάζονται για έναν ακόμη χρόνο έντονων μαχών. Αλλά αν μπορέσει να δημιουργήσει αυτές τις νέες μονάδες και να συνεχίσει να πολεμά λογικά, ο πόλεμος μπορεί να συνεχιστεί με την σημερινή του μορφή: μια βάναυση εκτεταμένη μάχη.

Ο πόλεμος της Ρωσίας φαίνεται να έχει μετατραπεί από αλλαγή καθεστώτος σε αρπαγή γης. Εάν το Κρεμλίνο μπορεί να συνεχίσει να λαμβάνει στρατιωτικές αποφάσεις που είναι απλώς λογικές και να ενεργεί βάσει αυτών με τρόπους που είναι απλώς επαρκείς, σε έναν χρόνο από τώρα, οι Δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών ίσως να μετρούν άλλες 50.000 έως 100.000 απώλειες για κάθε πλευρά και τα Δυτικά κοινοβούλια ίσως να συζητούν για άλλα 100 δισεκατομμύρια δολάρια οικονομικής και στρατιωτικής βοήθειας για την Ουκρανία. Προς το παρόν, η διπλωματία έχει ελάχιστες πιθανότητες να αλλάξει αυτήν την τροχιά, επειδή και οι δύο πλευρές έχουν επενδύσει τόσο πολύ πολιτικά στον πόλεμο. Η κάθε [πλευρά] πιστεύει ότι η νίκη είναι δυνατή και η ήττα αδιανόητη.

Εάν το ήθελαν, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να αναπτύξουν μια διπλωματική στρατηγική για να περιορίσουν τη μαξιμαλιστική σκέψη τόσο στην Ουκρανία όσο και στην Ρωσία. Αλλά μέχρι σήμερα, έχουν δείξει ελάχιστο ενδιαφέρον να χρησιμοποιήσουν τη μόχλευσή τους για να προσπαθήσουν ακόμη και να παροτρύνουν τις δύο πλευρές [να καθίσουν] στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Όσοι από εμάς στην Δύση προτείνουμε μια τέτοια διπλωματική προσπάθεια επικρινόμαστε τακτικά. Εάν ετούτο το αιματηρό, δαπανηρό, και επικίνδυνο αδιέξοδο συνεχιστεί για έναν ακόμη χρόνο, ίσως αυτό να αλλάξει.

Σύνδεσμοι:
[1] http://www.foreignaffairs.com/ukraine/can-ukraine-survive-winter
[2] https://www.foreignaffairs.gr/articles/73748/barry-r-posen/oi-apithanes-...
[3] https://www.foreignaffairs.gr/articles/73834/michael-kimmage-kai-maria-l...
[4] https://www.cia.gov/readingroom/docs/1982-11-01a.pdf

Copyright © 2023 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/ukraine/russia-rebound-moscow-recovered-m...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition