Οι πειρατές επιμένουν

Μιλώντας για τη διεθνή επιχειρησιακή δράση καταπολέμησης της πειρατείας δεν μπορούμε παρά να υπογραμμίσουμε ότι το υψηλό κόστος παραμονής και διατήρησης της επιχειρησιακής ετοιμότητας των πλοίων που συμμετέχουν στις αντιπειρατικές αποστολές συνιστά, σε συνθήκες γενικευμένων οικονομικών δυσχερειών, σοβαρό ανασταλτικό παράγοντα στην απαιτούμενη ισχυρή παρουσία της διεθνούς κοινότητας στην ευρύτατη θαλάσσια περιοχή εκδήλωσης των πειρατικών επιθέσεων. Όμως, η αναμφισβήτητα δυσχερής οικονομική συγκυρία δεν πρέπει να εξασθενίσει σε τέτοιο βαθμό την παρουσία και τις επιχειρησιακές δυνατότητες των ναυτικών δυνάμεων ώστε να υποθηκευθούν τα έως τώρα επιτευχθέντα αποτελέσματα, επιτρέποντας έτσι την «αντεπίθεση» των πειρατών και την επαναφορά της κατάστασης στα προ ολίγων ετών απαράδεκτα επίπεδα.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΦΘΙΝΕΙ

Η Ελλάδα συμμετείχε εξαρχής στην επιχείρηση ATALANTA. Η δράση της συγκέντρωσε τη γενική αποδοχή για τον υψηλό επαγγελματισμό και την επιχειρησιακή αρτιότητα του ελληνικού πολεμικού ναυτικού. Μάλιστα ο πρώτος τακτικός διοικητής της ήταν έλληνας αρχιπλοίαρχος. Ορθώς αποφασίστηκε το 2008 ότι η Ελλάδα με το ισχυρό της πολεμικό ναυτικό και την εξέχουσα θέση της στην παγκόσμια ναυτιλία θα έπρεπε να δώσει ένα αποφασιστικό παρόν σε αυτήν την επιχείρηση που αποτελούσε την πρώτη αυτού του είδους, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας. Πέραν όλων των άλλων, η ενεργός συμμετοχή της χώρας αναβάθμιζε τον περιφερειακό της ρόλο και την ουσιαστική συμβολή της στη χάραξη και εφαρμογή της Κοινής Ευρωπαϊκής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, προασπίζοντας ταυτόχρονα τα ζωτικά συμφέροντα του πιο δυναμικού και εύρωστου κλάδου της ελληνικής οικονομίας. Επιπλέον, διεύρυνε και ενίσχυε το πεδίο διεθνούς και διμερούς συνεργασίας της Ελλάδας με Οργανισμούς και χώρες ιδιαίτερης επιρροής και βαρύτητας στο διεθνές γίγνεσθαι όπως ο ΟΗΕ, το ΝΑΤΟ, ο ΙΜΟ, η Αφρικανική Ένωση, οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ινδία, η Ρωσία, το Κατάρ και η Σαουδική Αραβία.

Δυστυχώς, όμως, μετά από τέσσερα χρόνια ενεργού, και κατά γενική ομολογία, ιδιαίτερα επιτυχούς συμμετοχής στην ATALANTA, τον Αύγουστο του 2011 το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας υπό την πίεση της μεγάλης οικονομικής κρίσης που αντιμετωπίζει η χώρα και των απαραίτητων δημοσιονομικών περικοπών, αποφάσισε το δραστικό περιορισμό της ελληνικής παρουσίας στην επιχείρηση.
Έτσι, τον περασμένο Μάρτιο η φρεγάτα «Ύδρα» ξεκίνησε το ταξίδι της επιστροφής, επισφραγίζοντας την απόσυρση της Ελλάδας από μια σημαντική διεθνή επιχείρηση αποκατάστασης της διεθνούς νομιμότητας, προάσπισης του διεθνούς εμπορίου και προστασίας της παγκόσμιας και, βέβαια, της ελληνικής ναυτιλίας.

Το ερώτημα είναι: δεν υπήρχε δυνατότητα περικοπής άλλων δαπανών; Εξετάσθηκαν με τη δέουσα προσοχή όλες οι άλλες εναλλακτικές λύσεις; Πόσο αξιολογείται η σημασία της διεθνούς παρουσίας και του ρόλου της χώρας;

Είναι αλήθεια ότι οι δράσεις της διεθνούς κοινότητας, η καλύτερη ενημέρωση, εκπαίδευση και ετοιμότητα των πληρωμάτων, των αρχών και των πλοιοκτητριών εταιρειών, ο αποτελεσματικότερος αποτρεπτικός εξοπλισμός των πλοίων και η διευρυνόμενη εφαρμογή του μέτρου της επιβίβασης ιδιωτικών ενόπλων φρουρών στα πλοία έχουν αξιοσημείωτα ελαττώσει το μέγεθος του προβλήματος της πειρατικής ασύμμετρης απειλής. Έτσι το 2010, από τις 219 συνολικά απόπειρες και επιθέσεις, σε κατάληψη πλοίων κατέληξαν οι 49. Το 2011, η κατάσταση εμφανίζεται επίσης βελτίωση, καθώς από τα 237 πλοία που δέχθηκαν επίθεση καταλήφθηκαν τα 28.Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν μια αναμφισβήτητα θετική πορεία και ελπιδοφόρα εξέλιξη. Θα ήταν όμως σοβαρά λανθασμένη η εκτίμηση ότι το πρόβλημα έχει τεθεί υπό έλεγχο. Ήδη τα στοιχεία του πρώτου τετραμήνου του 2012 υποδηλώνουν ότι η πειρατική δραστηριότητα, ειδικά μετά την περίοδο των μουσώνων, παρουσιάζει νέα μεγάλη έξαρση, παρά το ότι οι «επιτυχημένες» επιθέσεις και καταλήψεις πλοίων έχουν μειωθεί.

Η φύση του πειρατικού προβλήματος είναι τέτοια, που δεν επιτρέπει την εξάλειψή του σε σύντομο χρονικό διάστημα. Μονοδιάστατες και αποσπασματικές δράσεις και λύσεις δεν αρκούν. Απαιτείται συνεχής εγρήγορση και ένταση προσπαθειών σε όλα τα επίπεδα και τις πτυχές που συνθέτουν την πολύπλοκη αυτή απειλή η οποία πλήττει πολλαπλώς τη διεθνή οικονομία, το διεθνές εμπόριο, την παγκόσμια ναυτιλία και πάνω απ΄ όλα, χιλιάδες ναυτικούς και τις οικογένειές τους θέτοντας σε μεγάλο κίνδυνο την ασφάλεια και τη ζωή τους. Τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι κυβερνήσεις των κρατών μελών, ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός, τα Ηνωμένα Έθνη, το ΝΑΤΟ, η Αφρικανική Ένωση και όλοι όσοι συμβάλλουν σε αυτήν την προσπάθεια οφείλουν να προωθήσουν ολοκληρωμένες, καλά συντονισμένες, στοχευμένες και -επιτέλους- πιο αποτελεσματικές δράσεις για την επίτευξη του στόχου, που δεν είναι άλλος από την οριστική εκρίζωση της απειλής της θαλάσσιας πειρατείας.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση www.twitter.com/#!/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr