Στην αρχή κυνήγησαν τους ισλαμιστές…

Η Αίγυπτος είναι τώρα στα πρόθυρα μια παρόμοιας εκστρατείας για να απαλλάξει την χώρα από τους ισλαμιστές. Οι στρατιωτικοί ηγέτες έχουν χρεώσει τα μέλη τής Μουσουλμανικής Αδελφότητας με τρομοκρατικά χτυπήματα και δολοφονίες [4], κι εξετάζουν το ενδεχόμενο να ανακηρύξουν επίσημα την Αδελφότητα ως τρομοκρατική οργάνωση και να την απαγορεύσουν εντελώς [5]. Παρά το γεγονός ότι ο Χόσνι Μουμπάρακ, πάλαι ποτέ ισχυρός της Αιγύπτου, δεν είχε επιτρέψει στη Μουσουλμανική Αδελφότητα να συμμετάσχει επίσημα στην πολιτική, ακόμα και αυτός δεν έφθασε στο σημείο να απαγορεύσει την οργάνωση, συνεπώς και η σκέψη ακόμη μιας τέτοιας κίνησης, σε συνδυασμό με την πρωτοφανή σύλληψη της ανώτατης ηγεσίας τής Αδελφότητας αποδεικνύει πόσο μακριά είναι διατεθειμένος να φθάσει ο στρατός. Φυσικά, η Αδελφότητα που ηγείτο της κυβέρνησης υπό τον πρώην πρόεδρο Μοχάμεντ Μόρσι, δεν ήταν και πρότυπο δημοκρατίας, και τα μέλη της Αδελφότητας έχουν όντως καταφύγει στη βία μετά τον εκτοπισμό του. Αλλά, οι κατηγορίες για τρομοκρατία αποτελούν μια σημαντική κλιμάκωση της αντι - ισλαμιστικής ρητορικής από το στρατιωτικό πραξικόπημα και μετά, κι επιτρέπει στο στρατό να δικαιολογήσει όλες τις δράσεις του, στο όνομα της ασφάλειας.

Επιπλέον, οι κοσμικοί αντίπαλοι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, πολλοί από τους οποίους αντιτίθενται στη στρατιωτική διακυβέρνηση μετά την ανατροπή τού Μουμπάρακ, όχι μόνο δεν βγήκαν στους δρόμους, αλλά υποστηρίζουν και ενεργά την εκστρατεία κατά της Αδελφότητας. Περίπου όπως οι Τυνήσιοι ομόλογοί τους πριν από δύο δεκαετίες, οι Αιγύπτιοι κοσμικοί έχουν πείσει τους εαυτούς τους ότι η κυβέρνηση επιδιώκει να εξαλείψει μόνο τους ισλαμιστές, και όχι όλους τους πολιτικούς τής αντιπολίτευσης. Ο εχθρός τού εχθρού τους, όπως νομίζουν πολλοί από αυτούς, είναι φίλος τους. Αυτή η αντίληψη εξαπλώνεται επίσης μεταξύ των λιγότερο φανατικών κοσμικών Αιγύπτιων, με πρώην ψηφοφόρους του Μόρσι και Αιγύπτιους που συμπαθούσαν προηγουμένως την Αδελφότητα να εγκωμιάζουν τις κινήσεις του στρατού [6].

Για τον στρατό, η υποστήριξη από τα κοσμικά κόμματα και τους απλούς Αιγύπτιους είναι ζωτικής σημασίας. Η απομάκρυνση του Μόρσι από τον στρατό κατέστη δυνατή μόνο με την παρουσία εκατομμυρίων διαδηλωτών στους δρόμους. Ομοίως, η διεύρυνση της καταστολής εναντίον της Μουσουλμανικής Αδελφότητας υπήρξε πολύ πιο εύκολο έργο, δεδομένης της πολιτικής και ρητορικής υποστήριξης που έχει λάβει ο στρατός από τους Αιγύπτιους φιλελεύθερους. Στην περίπτωση που εξέχουσες φιλελεύθερες και κοσμικές φωνές κατήγγειλαν τις κινήσεις τού στρατού, μπορεί να μην έμπαινε οριστικό τέλος στα συνολικά προβλήματα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, αλλά θα μπορούσαν να περιορίσουν την εμβέλεια της δράσης του στρατού, με τον ίδιο τρόπο που η δημόσια κατακραυγή κατά την τελευταία στρατιωτική κυβέρνηση οδήγησε σε εσπευσμένες εκλογές και σε μια μεταβατική διαδικασία. Ωστόσο, προς το παρόν, οι κοσμικοί της Αιγύπτου φαίνεται να στηρίζουν απολύτως το στρατό.

Η άποψη αυτή είναι κοντόφθαλμη. Εξετάζοντας ευρύτερα το ζήτημα, τα κοσμικά κόμματα της Αιγύπτου θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι το αυταρχικό τζίνι είναι εξαιρετικά δύσκολο να μπει πίσω στο μπουκάλι αφότου έχει απελευθερωθεί στο όνομα της εθνικής ασφάλειας. Παρά το γεγονός ότι ο στρατός είναι πιθανό να επιστρέψει στα στρατόπεδά του κάποια στιγμή, και να συνεχίσει να κυβερνά από το παρασκήνιο - έχει υποσχεθεί την διεξαγωγή εκλογών το 2014 -, δεν θα επιτρέψει σε κοσμικά κόμματα να οικοδομήσουν ένα δημοκρατικό σύστημα, πόσο μάλλον ένα φιλελεύθερο. Οι Αιγύπτιοι θα ξυπνήσουν με άσχημο τρόπο, εάν πιστεύουν ότι μόνο και μόνο επειδή ο στρατός δεν έχει ακόμα θέσει σε εφαρμογή μέτρα που να καταστέλλουν ολόκληρη την πολιτική αντιπολίτευση ή δεν έχει αρχίσει να συλλαμβάνει κοσμικά στελέχη, τελικά δεν θα το πράξει. Όπως θυμούνται πολύ καλά οι Αιγύπτιοι, η δήθεν προσωρινή κατάσταση έκτακτης ανάγκης που είχε τεθεί σε εφαρμογή μετά τη δολοφονία του προέδρου Ανουάρ Σαντάτ το 1981, διήρκεσε 31 χρόνια. Τώρα, δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι η σημερινή ενός μηνός κατάσταση έκτακτης ανάγκης θα λάβει τέλος μαζί με τις πολιτικές τύχες τής Μουσουλμανικής Αδελφότητας.

Αν η ιστορία αποτελεί κάποιου είδους οδηγό για το μέλλον, οι αυταρχικές κυβερνήσεις δεν περιορίζουν την καταστολή που ασκούν σε μια μόνο κατηγορία αντιπάλων, και τα αναγκαστικά μέτρα που λαμβάνονται στο όνομα της ασφάλειας μετατρέπονται πάντα σε κάτι μεγαλύτερο. Οι κοσμικοί θα πρέπει να σκεφτούν δύο φορές πριν επευφημήσουν την εκστρατεία τού καθεστώτος εναντίον τής Μουσουλμανικής Αδελφότητας και άλλων ισλαμιστών, ανεξάρτητα τού ποιο είδος γλώσσας χρησιμοποιεί η κυβέρνηση για να καλύψει τις αντιδημοκρατικές δράσεις της. Το μάθημα της Τυνησίας είναι ότι μόλις τελειώσουν οι ισλαμιστές, θα έρθει η σειρά της κοσμικής αντιπολίτευσης.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/139872/michael-j-koplow/first-the...

Σύνδεσμοι:

[1] http://ottomansandzionists.com

[2] https://twitter.com/mkoplow

[3] http://www.nytimes.com/1989/04/10/world/tunisia-is-pulling-a-democratic-rabbit-out-of-a-dictator-s-hat.html

[4] http://english.alarabiya.net/en/News/middle-east/2013/08/18/State-media-Muslim-Brotherhood-supporters-face-murder-terrorism-probe-.html

[5] http://www.latimes.com/world/middleeast/la-fg-egypt-brotherhood-20130821,0,1579894.story

[6]http://www.washingtonpost.com/world/middle_east/egyptian-authorities-finalizing-hosni-mubaraks-release/2013/08/22/fb850a88-0b29-11e3-8974-f97ab3b3c677_story.html