Φιλελευθερισμός και δημοκρατία στην Δύση

Αλλά, οι νέοι εθνικιστές και οι κατ' όνομα συμπατριώτες τους στα Δεξιά τείνουν να διχάζονται σχετικά με τα θετικά σημεία της εγκατάλειψης του φιλελευθερισμού στο όνομα της δημοκρατίας. Η σχέση μεταξύ πολιτικού φιλελευθερισμού και πολιτικής ελευθερίας καθίσταται ολοένα και πιο ασαφής. Η απομείωση της πολιτικής ελευθερίας είναι πιο δυσάρεστη στους «κλασικούς» φιλελεύθερους όπως οι Αμερικανοί συντηρητικοί και οι ελευθεριακοί [libertarians], οι οποίοι υπερασπίζονται την «περιορισμένη κυβέρνηση» απ' όσο στους «σύγχρονους» φιλελεύθερους ή προοδευτικούς, οι οποίοι ευνοούν την χρήση της κυβέρνησης για την επίτευξη φιλελεύθερων στόχων. Από αυτή την άποψη, το πιο ανησυχητικό χάσμα που αντιμετωπίζει το σημερινό φιλελεύθερο κατεστημένο δεν είναι μεταξύ φιλελευθερισμού και δημοκρατίας, αλλά μεταξύ του πολιτικού φιλελευθερισμού της Δυτικής παγκόσμιας τάξης και της πολιτικής ελευθερίας [εντός] της τάξης των ΗΠΑ. Γιατί αν ο Tocqueville έχει δίκιο ότι η δημοκρατική ζωή ωθεί ακόμα και τους υπέρ της ελευθερίας λαϊκιστές στην αγκαλιά του φιλελεύθερου έθνους-κράτους, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι οι δυσαρεστημένοι δημοκράτες μπορούν επίσης να συμφιλιωθούν με μια φιλελεύθερη τάξη, [που είναι] παγκόσμια στην εμβέλεια και την ταυτότητά της. Οι φιλελεύθεροι πρέπει να κατανοήσουν ότι η διεθνής, θεσμική ποικιλία του φιλελευθερισμού που έχει αγκυρώσει την μεταπολεμική τάξη, είναι υπό επίθεση από την Δεξιά επειδή έχει σταματήσει να προσφέρει τα εθνικά αγαθά της πολιτικής ταυτότητας, της κοινωνικής αλληλεγγύης, της οικονομικής σταθερότητας και της πολιτιστικής συνοχής που ακόμη κι ένα αντιδημοκρατικό φιλελεύθερο έθνος-κράτος μπορεί να προσφέρει. Και στον βαθμό που οι φιλελεύθεροι των ΗΠΑ θεωρούνται περιφρονητικοί και εχθρικοί σε αυτά τα αγαθά, και αυτοί επίσης, θα παραμείνουν υπό επίθεση.

Δυστυχώς, μια βαθιά έλλειψη ενημέρωσης σχετικά με αυτές τις δυναμικές είναι πολύ συνηθισμένη ανάμεσα στους κορυφαίους φιλελεύθερους των ΗΠΑ. Ο Ben Rodes, ο πρώην σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα, έγραψε στο Tweeter στις 6 Ιουλίου [12] ότι «Στον παγκόσμιο ανταγωνισμό μεταξύ των φιλελεύθερων αξιών και των αντιδημοκρατικών κινήσεων, η ρητορική του Trump εγείρει ερωτήματα σχετικά με την πλευρά στην οποία βρίσκονται οι ΗΠΑ». Από μια άποψη, όλοι γνωρίζουν τι εννοούσε ο Rodes: Η απροθυμία του Trump να χαρακτηρίσει την Ρωσία του Βλάντιμιρ Πούτιν ως ιδεολογικό και πολιτιστικό εχθρό αποτελεί σκάνδαλο για τους φιλελεύθερους, επειδή ένα καθεστώς τόσο αυταρχικό όσο της Μόσχας δεν μπορεί ποτέ να είναι φιλικό προς την Δύση. Αλλά σε ένα άλλο επίπεδο, ο υπερήφανος ισχυρισμός ότι ο φιλελευθερισμός και η δημοκρατία πορεύονται χέρι-χέρι, μοιάζει σαν πράξη ηθελημένης τύφλωσης στον απόηχο των ετών του Ομπάμα, όταν πολλοί φιλελεύθεροι εξέφραζαν δίκαιη αγαλλίαση όταν η εκτελεστική εξουσία ανέλαβε την διακυβέρνηση για το κλίμα, την μετανάστευση και άλλα ζητήματα με τα ίδια της τα χέρια. Αυτές οι ενέργειες υπογράμμισαν το πόσο η ιστορία της μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001 εποχής ήταν μια ιστορία ανεξέλεγκτου αντιδημοκρατικού φιλελευθερισμού, από τους ακήρυχτους απελευθερωτικούς πολέμους στο Αφγανιστάν, το Ιράκ, την Λιβύη και την Συρία μέχρι την κινητοποίηση της ομοσπονδιακής γραφειοκρατίας ως εμπροσθοφυλακής της κοινωνικής δικαιοσύνης. Οι φιλελεύθεροι, υπόδουλοι σε αυτά τα επιτεύγματα, και στα μέσα [που βρίσκονται] πίσω από αυτά [τα επιτεύγματα], είναι κακώς τοποθετημένοι για να δομήσουν την υπόθεση ότι οι πολιτικοί τους αντίπαλοι είναι η πραγματική απειλή για την δημοκρατία.

Από την άλλη πλευρά, είναι λογικό ότι όσο περισσότερο οι πιο πολλοί Αμερικανοί φιλελεύθεροι είναι πρόθυμοι να κάνουν ουσιαστικές παραχωρήσεις στους εθνικιστές σε θέματα όπως οι εμπορικές διαπραγματεύσεις, οι υποδομές, η αγροτική ανάπτυξη, η σταθερότητα των μισθών και των τιμών, και ο ρυθμός της μετανάστευσης, τόσο λιγότερο θα πρέπει να μετριάσουν την εσωτερική ατζέντα τους. Ωστόσο, το πρόβλημα παραμένει ότι η παγκόσμια φιλελεύθερη τάξη μπορεί να μην επιβιώσει, εκτός αν κάνει εξίσου σημαντικές παραχωρήσεις, όπως η μείωση του ρόλου των οργανώσεων της «παγκόσμιας διακυβέρνησης», η συγκράτηση της επιρροής των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και η περιστολή του εύρους των στρατιωτικών επιχειρήσεων, προς τα εκλογικά σώματα στα Δεξιά και τα Αριστερά που πιστεύουν ότι η Δυτική τάξη ως σύνολο έχει γίνει υπερβολικά φιλελεύθερη με την αντιδημοκρατική έννοια. Παρά την πίεση αυτή, οι Αμερικανοί φιλελεύθεροι σήμερα είναι γενικά απρόθυμοι να παραιτηθούν από την ιδέα μιας παγκόσμιας φιλελεύθερης τάξης που περιλαμβάνει τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε τελική ανάλυση, η τάξη αυτή, όπως υπογράμμισε ο Μπαράκ Ομπάμα, υποσκάπτει την υπόσχεση μιας μορφής δημοκρατικής ζωής που ξεπερνά τον τοπικό χαρακτήρα και την διάσπαση μιας ανθρώπινης φυλής που χωρίζεται λιγότερο ή περισσότερο παράλογα στα έθνη-κράτη. Δυστυχώς, το φιλελεύθερο όνειρο της «παγκόσμιας δημοκρατίας» υπ' αυτή την παραπλανητική έννοια είναι σήμερα λιγότερο ευρέως διαδεδομένο από όσο μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, όταν φαινόταν τόσο προορισμένο να πραγματοποιηθεί. Εάν οι φιλελεύθεροι θέλουν πραγματικά μια μάχη σε αυτό το μειονεκτικό έδαφος, να είστε σίγουροι: Θα την αποκτήσουν.

Copyright © 2017 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/2017-07-21/liberal...