Ο δρόμος προς την D-Day

Φιγούρα νευρική, σαν ξωτικό, με άψογη στολή μάχης και χοντροπάπουτσα, ο Μοντγκόμερι σηκώθηκε όρθιος με το δείκτη του στο χέρι. Το στενό, πανούργο πρόσωπό του ήταν μεταξύ των πιο αναγνωρίσιμων στην Βρετανική Αυτοκρατορία, ένα πρόσωπο που θα μπορούσες να κοιτάζεις επίμονα στο Κλάριτζ ή να τραβήξει τα βλέμματα στο Στραντ. Αλλά πριν προλάβει να αρθρώσει μια λέξη, ένα απότομo χτύπημα ακούστηκε. Ο ήχος έγινε οξύτερος. Ένας «νιφάδας» άνοιξε διάπλατα την πόρτα της Αίθουσας Προτομών, και μπήκε κορδωμένος ο Αντιστράτηγος Τζορτζ Πάττον, ένας κατακόκκινος, θηριώδης Αμερικανός στρατάρχης, ραμμένος πρόσφατα από τους ράφτες της Σάβιλ Ρόου με ένα κατά παραγγελία πανωφόρι, ένα κατά παραγγελία παντελόνι, και κατά παραγγελία μπότες. Πάντα πρόθυμος να σκηνοθετήσει την είσοδό του, ο Πάττον είχε διασχίσει το Λονδίνο σε μια τεράστια μαύρη Πάκαρντ, που έφερε μεγάλα διακριτικά τριών αστέρων και διπλή κόρνα λεωφορείου. Αγνοώντας τον συνοφρυωμένο Μοντγκόμερι, ο Πάττον πήγε και κάθισε στη θέση του, στη δεύτερη σειρά, με τη λαχτάρα της συμμετοχής σε έναν πόλεμο που ο ίδιος κατηγορούσε, χωρίς να εξηγεί γιατί, ως «καταραμένη μαλακία». «Είναι πολύ ευχάριστο να είσαι διάσημος», είχε γράψει ο Πάττον στην σύζυγό του, Βεατρίκη. «Ίσως να είναι κακό για την ψυχή».

Με ένα απότομο κούνημα του δείκτη του, ο Μοντγκόμερι ανέβηκε στον χάρτη του τελευταίου επιπέδου. Ρίχνοντας ματιές στις σημειώσεις του - 20 σύντομα σημεία, γραμμένα με τον καθαρό γραφικό του χαρακτήρα στο ατσαλάκωτο χαρτί – ο Μοντγκόμερι ξεκίνησε να μιλάει με τη διαπεραστική του φωνή, αρθρώνοντας κάθε συλλαβή, με τρόπο τόσο ευθύ όσο και τα παντελόνια του. «Υπάρχουν τέσσερις στρατιές υπό τις διαταγές μου», είπε, δύο συνθέτουν τη δύναμη επίθεσης της Νορμανδίας και δύο ακόμη που θα ακολουθήσουν προς εκμετάλλευση του προγεφυρώματος. «Πρέπει να βρούμε τον τρόπο να φθάσουμε στην ακτή και να βρούμε ένα καλό προκάλυμμα προτού ο εχθρός μπορέσει να μεταφέρει επαρκείς ενισχύσεις για να μας πετάξει έξω», συνέχισε. «Προωθημένα τμήματα του στρατού πρέπει να διεισδύσουν βαθιά στην ενδοχώρα, και γρήγορα, την D-Day. Αυτό θα ανατρέψει τα σχέδια του εχθρού και θα τείνει να τον κρατήσει μακριά, όσο εμείς θα ενισχύουμε τη δύναμή μας. Πρέπει να κερδίσουμε χώρο πολύ γρήγορα, και να εδραιώσουμε καλά τα κέρδη μας στο εσωτερικό».

Ο κόλπος του Σηκουάνα, που βρίσκεται στο βεληνεκές περίπου 200 στρατιωτικών αεροδρομίων στο Ηνωμένο Βασίλειο, είχε οριστεί ως το σημείο τής εισβολής πάνω από έναν χρόνο νωρίτερα εξαιτίας των επίπεδων αμμωδών παραλιών του και της εγγύτητάς του στο Χερβούργο, ένα ζωτικό γαλλικό λιμάνι απαραίτητο για τις προμήθειες των ορδών των εισβολέων. Είναι αλήθεια ότι η ακτογραμμή τού Πα-ντε-Καλαί ήταν πιο κοντά, αλλά κρίθηκε «στρατηγικά επισφαλής», επειδή οι εκεί μικρές παραλίες όχι μόνο ήταν εκτεθειμένες στις καταιγίδες της Μάγχης, αλλά και είχαν τύχει της πιο μεγάλης οχύρωσης στη Γαλλία. Μηχανικοί υπό τον ικανό Βρετανό αντιστράτηγο Φρέντερικ Μόργκαν είχαν ενδελεχώς διερευνήσει άλλα πιθανά σημεία αποβίβασης, από τη γαλλική περιοχή της Βρετάνης μέχρι την Ολλανδία, και τα είχαν βρει ανεπαρκή. Μυστικές αποστολές προς επιθεώρηση των παραλιών του «Ηγεμόνα», με μικρά υποβρύχια που εκμεταλλεύονταν το φεγγαρόφωτο, σε αυτό που το Βασιλικό Ναυτικό ονόμαζε «θρασεία αναγνώριση», είχαν διασκεδάσει τις ανησυχίες περί κινούμενης άμμου και άλλων κινδύνων. Ως απόδειξη, καταδρομείς έφεραν από τη Νορμανδία δείγματα άμμου σε σακούλες, δοκιμαστικούς σωλήνες, και προφυλακτικά Durex.

Η θέση των αποβάσεων ήταν ζωτικής σημασίας, γιατί αν η Overlord αποτύγχανε, ολόκληρη η επιχείρηση θα αντιμετώπιζε μια φριχτή κατάρρευση. Αλλά, προτού οι δυνάμεις εισβολής καταλάμβαναν οποιοδήποτε έδαφος, θα έπρεπε να αντιμετωπίσουν «ένα άσχημο υδάτινο μέρος που αποκαλείτο «Κανάλι», όπως θα το περιέγραφε αργότερα η επίσημη ιστορία τής εισβολής του αμερικανικού στρατού. Η Μάγχη έχει πλάτος μόλις 35 χλμ στο στενότερο σημείο της. Ωστόσο, επί σχεδόν χίλια χρόνια, όσοι στρατοί εισέβαλαν, είχαν να αντιμετωπίσουν μια εχθρική ακτή που τους έφερνε μάλλον θλίψη παρά δόξα. «Η μόνη λύση», είχε πει ένας Βρετανός μηχανικός χαριτολογώντας, «είναι να ρυμουλκήσουμε τη μια ακτή κοντά στην άλλη μόλις θα έχουμε επιτεθεί». Το αμερικανικό Υπουργείο Πολέμου είχε φθάσει να μελετήσει μέχρι και μια σήραγγα κάτω από το βυθό της θάλασσας: μια λεπτομερή μελέτη έκρινε το έργο «εφικτό», και απαιτούσε ένα χρόνο και 15.000 άνδρες για να ανασκάψουν 55.000 τόνους χώματος. Οι πιο συνετοί αμφισβητούσαν το σχέδιο ως «στρατηγικά και λειτουργικά» περίπλοκο, κάνοντας λόγο για την αδημονία ολόκληρης της Έβδομης γερμανικής Στρατιάς καθώς θα περίμενε τον πρώτο που θα έβγαινε από τη σήραγγα. Η μελέτη μπήκε στο αρχείο.

Η παρουσίαση του Μοντγκόμερι επικεντρώθηκε κυρίως στις τεχνικές λεπτομέρειες των αποβάσεων αλλά ο στρατηγός έκλεισε με μια διαφορετική νότα. «Οι στρατιώτες που θα στείλoυμε σε αυτό το μέρος, θα πρέπει να το πιστεύουν», δήλωσε, με βλέμμα που άστραφτε. «Τίποτα δεν πρέπει να τους σταματήσει. Αν μπορούμε να τους στείλουμε στη μάχη με αυτόν τον τρόπο, τότε θα πετύχουμε». Μετά το μεσημεριανό γεύμα και μια σειρά από ενημερώσεις από άλλους αξιωματικούς, ο Αϊζενχάουερ σηκώθηκε και είπε λίγα λόγια ευγνωμοσύνης, σημειώνοντας ότι ο Χίτλερ είχε «χάσει τη μια και μοναδική ευκαιρία να καταστρέψει με μια μόνο βόμβα το σύνολο της ανώτατης διοίκησης των συμμαχικών δυνάμεων». Ο Τσώρτσιλ είπε δύο τρία αποχαιρετιστήρια λόγια, κρατώντας τα πέτα από το παλτό του και με τα δύο χέρια. «Mην περιμένετε όλα να πάνε σύμφωνα με το σχέδιο. Η ευελιξία θα είναι ένας από τους καθοριστικούς παράγοντες», είπε. «Πρέπει να πάρουμε ρίσκα». Ευχήθηκε σε όλους «ο Θεός μαζί σας». «Σφίγγομαι με αυτή την επιχείρηση. Επαναλαμβάνω, σφίγγομαι τώρα με αυτή την επιχείρηση».