Τι φέρνει η πίεση για λύση στο κυπριακό | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Τι φέρνει η πίεση για λύση στο κυπριακό

Οι Έλληνες, οι Τούρκοι και η στάση ΕΕ και ΗΠΑ

Η Τουρκία, για να υλοποιήσει το νέο δόγμα στο οποίο φαίνεται ότι έχει παγιδευτεί λόγω της διολίσθησης της κυβέρνησης Ερντογάν προς τον Ισλαμισμό και την σταδιακή εγκατάλειψη του κοσμικού κράτους, είναι υποχρεωμένη εν όψει τής δυναμικής άνθισης των ισλαμικών κινημάτων και κυβερνήσεων στις αραβικές χώρες της Βορείου Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, να αντιπαρατεθεί στο Ισραήλ που είναι ο «κοινός εχθρός» και ο συνδετικός κρίκος που ενώνει τις αραβικές αλλά και τις μουσουλμανικές γενικώς χώρες. Στο παρελθόν, η Τουρκία αποτελούσε φίλη χώρα για το Ισραήλ. Για παράδειγμα, το Ισραήλ χρησιμοποιούσε τον εναέριο χώρο τής Τουρκίας επειδή διαθέτει βάθος για αεροπορικά γυμνάσια. Ενδεικτικό είναι ότι στην επέτειο των 75 χρόνων τής Τουρκικής Δημοκρατίας, πριν από μερικά χρόνια, οι Εβραϊκές Οργανώσεις των Ηνωμένων Πολιτειών καταχώρησαν ολοσέλιδες διαφημίσεις στις μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδες τής χώρας τους συγχαίροντας την Τουρκία για την επέτειο και ευχαριστώντας την επειδή εδέχθη Εβραίους μετά την αποπομπή τους από την Ισπανία τον Μεσαίωνα, καθώς και για την «ανεξιθρησκία» που επέδειξαν προς αυτούς. Αυτά τώρα έχουν αλλάξει. Με γοργά βήματα η Τουρκία απομακρύνεται από το Ισραήλ, παρά τις πιέσεις και προτροπές των ΗΠΑ. Ενδεικτικό είναι ότι ενώ ο Νετανιάχου εζήτησε συγγνώμη από τον Ερντογάν για το Mavi Marmara, ο Ερντογάν απαιτεί εξωπραγματικές αποζημιώσεις για τα θύματα, και επέμενε να πραγματοποιήσει επίσκεψη στην Γάζα, κάτι για το οποίο το Ισραήλ και οι Ηνωμένες Πολιτείες ήσαν κάθετα αντίθετοι.

Πρόσφατα επεισόδια της αντιπαράθεσης αυτής είναι η δήλωση της Τουρκίας σε διεθνές forum ότι ο σιωνισμός είναι ρατσισμός, κάτι που ξεσήκωσε παγκόσμιες διαμαρτυρίες και καταδίκες, και το τελευταίο ότι το Ισραήλ ευθύνεται για το πραξικόπημα κατά των Αδελφών Μουσουλμάνων στην Αίγυπτο. Η θέση που πήρε ο Ερντογάν επιθετικά υπέρ των Αδελφών Μουσουλμάνων στην Αίγυπτο και κατά του Στρατού, καταδεικνύει ανάγλυφα την μελλοντική πορεία τής Τουρκίας η οποία είναι: ολίσθηση προς σκληρό, θεοκρατικό καθεστώς, ταύτιση με ακραία ισλαμικά καθεστώτα της Μέσης Ανατολής, προσπάθεια ποδηγετήσεως των καθεστώτων αυτών και διατήρηση αποστάσεων από τις ΗΠΑ και την Δύση, τις οποίες η Τουρκία βλέπει πλέον ότι αποδυναμώνονται παγκοσμίως και περιορίζουν την παρουσία τους στην περιοχή τής Μέσης Ανατολής και πιστεύει ότι η συμμαχία μαζί τους δεν εξυπηρετεί την Τουρκία στον ίδιο βαθμό όπως προηγουμένως.

Το νέο αυτό δόγμα της Τουρκίας έχει αρχίσει να γίνεται αντιληπτό από τα κέντρα διαμόρφωσης πολιτικής των Ηνωμένων Πολιτειών όπως μαρτυρούν διάφορα σοβαρά δημοσιεύματα. Στις 20 Αυγούστου, 2013, το Hudson Institute δημοσίευσε μελέτη του Seth Cropsey, ανώτερου αναλυτή τού Ινστιτούτου και στελέχους των κυβερνήσεων Reagan και Bush του πρεσβύτερου, η οποία εισηγείται ότι οι ΗΠΑ πρέπει να αναθεωρήσουν τις απαρχαιωμένες ιδέες περί Τουρκίας και να ενδυναμώσουν την συμμαχία τους με την Ελλάδα και την Κύπρο. Συγκεκριμένα γράφει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα έχουν δυσκολίες μεγάλες να επηρεάσουν τα γεγονότα στην περιοχή αν συνεχίζουν να βλέπουν την Άγκυρα ως σύμμαχο όπως ήταν την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου. Και παραθέτει τη ρήση του John Meynard Keynes ότι «η δυσκολία είναι να αποδράσει κανείς από παλιές ιδέες».

Μια άλλη αξιόλογη εξέλιξη είναι η αφύπνιση των Εβραϊκών οργανώσεων των Ηνωμένων Πολιτειών αναφορικά με το νέο πολιτικό δόγμα της Τουρκίας. Ήδη, γίνονται όλο και περισσότερες επαφές μεταξύ των εβραϊκών και ελληνικών οργανώσεων, και το Ισραηλινό λόμπι βλέπει πλέον την Τουρκία με πολύ πιο κριτικό μάτι. Όχι μόνο οι αντίστοιχες οργανώσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αρχίσει στενές επαφές αλλά και πολύ προσφάτως το ίδιο συμβαίνει και σε διακρατικό επίπεδο μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδος. Η συμμαχία των τριών κρατών είναι η μόνη ρεαλιστική εξέλιξη για την εξασφάλιση ενέργειας από την Ευρώπη. Μετά τον περιορισμό τού ενδιαφέροντος των Ηνωμένων Πολιτειών στην Μέση Ανατολή που συναρτάται με την απόκτηση αυτάρκειας στο εγγύς μέλλον των ενεργειακών αναγκών της λόγω της νέας τεχνολογίας εξόρυξης υδρογονανθράκων και φυσικού αερίου από σχιστόλιθο, η Ευρώπη πρέπει πλέον να αναλάβει μεγαλύτερο ρόλο στην διαφύλαξη, προάσπιση και εκμετάλλευση των ενεργειακών της αποθεμάτων για να μην παραμένει όμηρος τής Ρωσίας και των αραβικών κρατών της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής. Για το λόγο αυτό και μόνο, είναι επάναγκες να υπερασπίσει την Ελλάδα και να διατηρήσει την Κύπρο ελληνική και ανεξάρτητη.

Για να επανέλθουμε στην Κύπρο, είναι γενικώς παραδεκτό ότι τυχόν συμφωνία στο κυπριακό εξυπακούεται πολύ μεγάλες υποχωρήσεις εκ μέρους τού επίσημου κράτους, δηλαδή της ελληνοκυπριακής διοίκησης. Ήδη, από τις μέχρι τώρα συνομιλίες είναι εμφανές ότι έχουν γίνει μεγάλες υποχωρήσεις οι οποίες ενδεχομένως θα αποτυπωθούν στην τελική συμφωνία. Εφ’ όσον τελικώς υπάρξει συμφωνία η εξουσία θα μοιραστεί με τους Τουρκοκύπριους. Είναι, όμως, παγκοίνως αποδεκτό ότι στο Τουρκοκυπριακό κρατίδιο πλειοψηφούν οι έποικοι από την Τουρκία, αλλά και τα πράγματα να ήταν διαφορετικά, θα ήταν σχεδόν αδύνατο το κρατίδιο αυτό να έχει δική του ανεξάρτητη φωνή και πολιτική. Πάντοτε θα άγεται και θα φέρεται από την μητροπολιτική Τουρκία των 80 εκατ. κατοίκων. Δοθείσης τής πολιτικής που είναι φανερό ότι θα ακολουθεί η Τουρκία, δηλαδή αποστασιοποίηση από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη, το ένα συστατικό στοιχείο τού Κυπριακού κράτους θα είναι εσαεί η «πέμπτη φάλαγγα» η οποία θα πασχίζει πάντοτε για τα γενικότερα συμφέροντα της Τουρκίας και του Ισλαμισμού. Το κράτος θα είναι απονευρωμένο και δεν θα είναι σε θέση να εφαρμόζει πολιτικές που θα προωθούν τα αμιγή συμφέροντα της Κύπρου.