Η χρυσή ευκαιρία του ΑΚΡ

Η Τουρκία, το καλύτερο προπύργιο απέναντι σε ένα τσουνάμι ανθρώπων, φαίνεται να έχει βάλει την Ευρώπη σε δύσκολη θέση. Ωστόσο, πολλοί, μεταξύ των οποίων και ο Duvell, πιστεύουν ότι το σχέδιο της ΕΕ, ακριβώς επειδή επικεντρώνεται περισσότερο στην διατήρηση των προσφύγων έξω από την Ευρώπη από όσο στην ενσωμάτωσή τους στην Τουρκία, είναι πιθανό να αποτύχει. «Η φιλοδοξία της ΕΕ να μετατρέψει την Τουρκία σε μια εκ των πραγμάτων χώρα μετανάστευσης δεν πετυχαίνει», λέει ο Duvell. «Η Τουρκία θα πρέπει να αποδεχθεί ότι είναι μια χώρα μετανάστευσης, κάτι που σημαίνει ότι θα δώσει δικαιώματα σε αυτούς τους ανθρώπους, πρόσβαση σε θέσεις εργασίας και υπηρεσίες, καθώς και θα τους ενσωματώσει ... [και] έμπειρες χώρες υποδοχής μεταναστών, όπως η Γερμανία και η Σουηδία θα μπορούσαν να παράσχουν συμβουλές και εμπειρογνωμοσύνη και βοήθεια στον σχεδιασμό πολιτικών. Αλλά τίποτα από αυτά δεν είναι πάνω στο τραπέζι».

Η Τουρκία έχει λάβει κάποια μέτρα για την ένταξη [των προσφύγων]. Πέρυσι η Άγκυρα ίδρυσε την Γενική Διεύθυνση Διαχείρισης Μεταναστευτικών Ροών για να επιβλέπει τις κυβερνητικές δράσεις. Η θρησκευτική Αρχή της Τουρκίας, η Diyanet [22], έχει συνεργαστεί με τις τοπικές φιλανθρωπικές οργανώσεις για να διδάξει επαγγελματικές δεξιότητες και τουρκικά σε χιλιάδες [23] Σύριες γυναίκες, ελπίζοντας να δημιουργήσει ευκαιρίες απασχόλησης. Πρόσφατα, η κυβέρνηση ξεκίνησε μια πρωτοβουλία [24] για να προσελκύσει και να εκπαιδεύσει περισσότερους Σύριους δασκάλους και να δημιουργήσει περισσότερα σχολεία για τους πρόσφυγες, και ανακοίνωσε ότι η αραβική θα πρέπει να διδάσκεται ως ξένη γλώσσα σε όλα τα δημοτικά σχολεία.

Μόλις την περασμένη εβδομάδα, η Άγκυρα παρουσίασε ένα σχέδιο [25] για την δημιουργία «νέων οικισμών για τους πρόσφυγες». Η Τουρκία έχει από καιρό προσπαθήσει να αναπτύξει την βιομηχανία της και να βγει από την «παγίδα του μεσαίου εισοδήματος». Και η οικονομία της θα μπορούσε σίγουρα να επωφεληθεί από μια ώθηση, ιδιαίτερα στα επιβαρυμένα από το προσφυγικό νοτιοανατολικά, όπου η αναζωπύρωση της σύγκρουσης έπνιξε την οικονομική δραστηριότητα [26]. Με τους νέους προσφυγικούς οικισμούς της, η Άγκυρα θα μπορούσε να κατευθύνει πιο πεπειραμένους πρόσφυγες σε ειδικές οικονομικές ζώνες, να τακτοποιούνται σε λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές και να υποστηρίζονται από την διεθνή κοινότητα.

Πρόσφυγες και μετανάστες αποβιβάζονται από το επιβατηγό πλοίο Ελευθέριος Βενιζέλος στο λιμάνι του Πειραιά, την 1η Νοεμβρίου 2015. Ο αριθμός των νεκρών από πνιγμούς στην θάλασσα έχει αυξηθεί πρόσφατα καθώς ο καιρός στο Αιγαίο έχει χειροτερέψει, μετατρέποντας τους ανεμοδαρμένους θαλάσσιους διαύλους σε θανατηφόρα περάσματα για χιλιάδες πρόσφυγες που περνούν από την Τουρκία στην Ελλάδα. MICHALIS KARAGIANNIS / RETUERS
-------------------------

Οι ακαδημαϊκοί Alexander Betts και Paul Collier προτείνουν μια παρόμοια λύση [27] για την Ιορδανία στο τελευταίο τεύχος του Foreign Affairs, ονομάζοντάς την ως μια «συριακή οικονομία στην εξορία». Η ιδέα λειτούργησε για ένα εκατομμύριο και πλέον Έλληνες που εξωθήθηκαν να φύγουν από την Τουρκία πριν από έναν αιώνα. Στις δικές τους ειδικές ζώνες, υιοθέτησαν τις σύγχρονες γεωργικές πρακτικές με βοήθεια από την κυβέρνησή τους, την Κοινωνία των Εθνών και την Διεθνή Οργάνωση Εργασίας.

Οι Σύριοι στην Τουρκία έχουν ήδη επιδείξει επιχειρηματικό πνεύμα. Είναι υπεύθυνοι για το ένα τρίτο των νέων επιχειρήσεων [28] που ξεκίνησαν από αλλοδαπούς, περισσότερες από κάθε άλλη ομάδα αλλοδαπών. Άνοιξαν αρτοποιεία [29] και βιβλιοπωλεία, διαχειρίζονται ραδιοφωνικούς σταθμούς [30], και άνοιξαν fast-food με την μέθοδο του franchise. Στις πλάτες αυτών των επιχειρήσεων, οι εξαγωγές της Τουρκίας προς την Συρία έχουν υπερτριπλασιαστεί [31] κατά την διάρκεια των τριών τελευταίων ετών, επιστρέφοντας στα προ του πολέμου επίπεδα, παρά την συνεχιζόμενη σύγκρουση. Η καλύτερη ενσωμάτωση των Σύριων θα μπορούσε να κρατήσει τους επαγγελματίες από την Συρία -οδοντίατρους και γιατρούς, νοσηλευτές και μηχανικούς- από το να φύγουν προς αναζήτηση άλλων πιο πράσινων λιβαδιών.

Οι περισσότεροι από τους πρόσφυγες της Τουρκίας θα είναι εκεί τριγύρω για κάποιο χρονικό διάστημα. Ο Murat Erdogan, διευθυντής του Μεταναστευτικού και Πολιτικού Ερευνητικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Hacettepe, εκτιμά ότι [32] έως και τέσσερις στους πέντε Σύριους στην Τουρκία θα γίνουν μόνιμοι κάτοικοι. Η ένταξή τους θα συμβαδίσει με τα υποτιθέμενα οθωμανικά ιδανικά του ΑΚΡ, αλλά η Άγκυρα δεν έχει ακόμη ξεκινήσει μια σοβαρή συζήτηση γι’ αυτό. Όντες σε προεκλογική ετοιμότητα τον περισσότερο χρόνο μέσα στα τελευταία δύο έτη, οι ηγέτες της Τουρκίας έχουν επικεντρωθεί στην φροντίδα των προσφύγων από την Συρία, χωρίς να αποξενώσουν τους ψηφοφόρους τους.

Τώρα η κυβέρνηση έχει την ευκαιρία να προχωρήσει με τόλμη. Μέσα στις επόμενες μέρες, η Άγκυρα αναμένεται να κινηθεί προς την κατεύθυνση της ειρήνης με το ΡΚΚ και την πάταξη του ISIS για να βελτιώσει την ασφάλεια και να αποκαταστήσει την σταθερότητα. Θα μπορούσε επίσης να αρχίσει να επανεξετάζει την προσέγγισή της για τις αφίξεις από το εξωτερικό, καθώς και το ενδεχόμενο να εργαστεί με την ΕΕ για να διαμορφώσει μια ολοκληρωμένη πολιτική ενσωμάτωσης, που θα εξασφαλίζει την αυτονομία και τις ευκαιρίες με παράλληλη ελαχιστοποίηση της αρνητικής αντίδρασης στην ιθαγένεια.

«Καθώς η Τουρκία αρχίζει να σκέφτεται πιο βαθιά για το τι πρέπει να κάνει και τι είναι διατεθειμένη να κάνει σε σχέση με την βελτίωση των προοπτικών των προσφύγων από την Συρία», λέει ο Ulgen, «αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μια εκτίμηση των ευρύτερων πολιτικών μετανάστευσης της Τουρκίας».