Το παιχνίδι της Γαλλίας

Ο Macron ήταν ανώτερος συνεργάτης του Hollande στο Élysée όταν εκτυλίσσονταν αυτά τα γεγονότα και άφησαν βαθιά ίχνη στην σκέψη του για την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε μια συνέντευξή του τον Ιούνιο, κατέδειξε μια σαφή σύνδεση μεταξύ της αντιστροφής του Ομπάμα στην Συρία και της επιθετικότητας του Πούτιν στην Ουκρανία, η οποία κατέστρεψε την αρχιτεκτονική ασφάλειας της Ευρώπης. «Όταν σχεδιάζεις κόκκινες γραμμές, αν δεν ξέρεις πώς να τις κάνεις σεβαστές, αποφασίζεις να είσαι αδύναμος», είπε. Συνέχισε: «Τι ώθησε τον Πούτιν να δράσει σε άλλα θέατρα επιχειρήσεων; Το γεγονός ότι είδε πως είχε μπροστά του ανθρώπους που έχουν κόκκινες γραμμές αλλά δεν τις επιβάλλουν».

Ο Macron περιμένει να φύγουν οι καλεσμένοι του από το παλάτι Ελιζέ στο Παρίσι, τον Ιούλιο του 2017. PHILIPPE WOJAZER / REUTERS
----------------------------------------------------------------------------------

ΠΩΣ ΝΑ ΧΕΙΡΙΣΤΕΙΣ ΤΟΝ TRUMP

Αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Macron, φρέσκος από μια εκλογική μάχη κατά των πολιτικών δυνάμεων που ο Τραμπ έμοιαζε έτοιμος να προωθήσει, κατέστησε σαφές ότι δεν θα υποταχθεί στον πρόεδρο των ΗΠΑ. Σε μια συνάντηση του ΝΑΤΟ στις 25 Μαΐου, ο Macron κατόρθωσε να αποτρέψει την προφανή προσπάθεια του Trump να τον κυριαρχήσει κατά την διάρκεια μιας χειραψίας. Δεν άργησε να εκμεταλλευτεί το επεισόδιο. «Έτσι διασφαλίζεις ότι είσαι σεβαστός», δήλωσε στους δημοσιογράφους. «Πρέπει να δείξεις ότι δεν θα κάνεις μικρές παραχωρήσεις -ούτε καν συμβολικές». Ο Macron συνέχισε με ένα αξιόλογο τηλεοπτικό διάγγελμα προς τον αμερικανικό λαό ως απάντηση στην απόσυρση του Trump από την συμφωνία για το κλίμα του Παρισιού, καλώντας Αμερικανούς επιστήμονες, και «υπεύθυνους πολίτες» να «βρουν μια δεύτερη πατρίδα» στην Γαλλία. Και ξεκίνησε μια εκστρατεία για να «κάνει πάλι σπουδαίο τον πλανήτη», η οποία κέρδισε την προσοχή στα κοινωνικά μέσα. Για μια στιγμή, φαινόταν σαν ο Macron να επιτίθεται μονομερώς στον Trump και να κάνει τον εαυτό του ηγέτη του Δυτικού φιλελευθερισμού.

Στο Παρίσι, οι άρχοντες της εξωτερικής πολιτικής πήγαν στα τηλεοπτικά στούντιο, μόλις κρύβοντας τον ενθουσιασμό τους: Τώρα ήταν η στιγμή να επιδείξουμε μια γκωλική ανεξαρτησία, ισχυρίστηκαν. Ο Dominique de Villepin, πρώην υπουργός Εξωτερικών και πρώην πρωθυπουργός, ισχυρίστηκε ότι η Γαλλία έπρεπε να επανέλθει στην παραδοσιακή πορεία της «διαμεσολάβησης» και της «εξισορρόπησης» μεταξύ των δυνάμεων. Μια δημόσια συζήτηση μαινόταν στους κύκλους του Παρισιού σχετικά με το αν ο Hollande -και, πριν από αυτόν, ο Σαρκοζί- είχαν πάρα πολύ «ατλαντικό» προσανατολισμό, επικίνδυνα ευθυγραμμισμένοι με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό δύσκολα ταίριαζε με τα γεγονότα, λαμβάνοντας υπόψη τις διμερείς εντάσεις που υπήρχαν τόσο υπό τον Σαρκοζί όσο και υπό τον Hollande. Αλλά ο Macron θεωρείτο ότι θα προσέφερε μια καλοδεχούμενη διόρθωση πορείας.

Όμως, εκείνοι που ήλπιζαν για μια πλήρη σύγκρουση με τις Ηνωμένες Πολιτείες θα απογοητεύονταν. Ο Macron, όπως αποδείχθηκε, αναγνώρισε ότι ο αντι-Τραμπισμός δύσκολα μπορεί να χρησιμεύσει ως η ιδέα που θα κινητοποιεί πίσω από την γαλλική εξωτερική πολιτική. Έχει επιλέξει τα λόγια του προσεκτικά, επιθυμώντας διακαώς να διατηρήσει τις σχέσεις με τον Λευκό Οίκο. Σε αντίθεση με την Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, η οποία έχει αντιταχθεί δημοσίως στον Τραμπ για την έλλειψη δέσμευσής του προς τις Δυτικές αξίες, ο Macron έχει στοχεύσει χαλαρά -για παράδειγμα, επικρίνοντας την στάση της κυβέρνησης του Τραμπ για την κλιματική αλλαγή αντί να δηλώσει, όπως έκανε η Μέρκελ, ότι δεν μπορεί να βασιστεί πλέον στις ΗΠΑ. Κατά την προετοιμασία για τις ομοσπονδιακές εκλογές στην Γερμανία τον Σεπτέμβριο, η Μέρκελ είχε αναμφίβολα συνειδητοποιήσει τους κινδύνους να φανεί να συμφωνεί με τον Τραμπ στο οτιδήποτε. Ο Macron είναι πολύ λιγότερο περιορισμένος. Τον Μάιο, μετά από συνάντηση με τον Trump στην σύνοδο κορυφής του G-7, είπε ότι, παρά τις διαφορές τους, βρήκε τον Trump «ρεαλιστή» και «κάποιον που ακούει και είναι πρόθυμος να εργαστεί». Ο Macron έφτασε μέχρι το σημείο να προσκαλέσει τον Trump στον φετινό εορτασμό της ημέρας της Βαστίλης στο Παρίσι. Η ομάδα του Macron χαρακτήρισε την χειρονομία ως έχουσα στόχο να τιμηθεί ο μακρόχρονος ρόλος των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ευρώπη, αλλά ήταν δύσκολο να μην το δει κανείς ως μια προσπάθεια να παράξει καλή χημεία με τον Trump.

Για τον Macron, ο ανταγωνισμός με τον νέο ηγέτη των ΗΠΑ έχει απλώς πάρα πολλά μειονεκτήματα -πάνω απ’ όλα, την προοπτική να τεθεί σε κίνδυνο η συνεργασία στην αντιτρομοκρατία. Οι Γάλλοι αξιωματούχοι θεωρούν ως πρωταρχική την εθνική ασφάλεια. Για χρόνια, η Γαλλία τοποθετείται ως ο πιο ενεργός Ευρωπαίος σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών όσον αφορά την αντιτρομοκρατία και, από τις τρομοκρατικές επιθέσεις του 2015 στο Παρίσι και του 2016 στη Νίκαια, αυτό αποδείχθηκε πιο αληθινό από ποτέ. Δεν είναι μυστήριο το γιατί: Με τους περιορισμένους αμυντικούς πόρους της, η Γαλλία δεν μπορεί να αντέξει να χάσει την βοήθεια των ΗΠΑ στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους (ISIS) και άλλων τρομοκρατικών ομάδων, είτε στην Μέση Ανατολή είτε στην ζώνη Σαχέλ. Η εκλογή του Trump δεν θα αλλάξει την κεντρική θέση της αντιτρομοκρατίας στην σχέση. Πράγματι, ο Macron δήλωσε ότι η αντιτρομοκρατία είναι η «προτεραιότητα νούμερο ένα» και η πρώτη του συνάντηση με τον Trump επικεντρώθηκε στην καταπολέμηση του ISIS. Όμως, η εκλογή του Trump είναι πιθανόν να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο η Γαλλία διαχειρίζεται την σχέση. Όπως και άλλοι σύμμαχοι των ΗΠΑ, η Γαλλία αγωνίζεται να πλοηγηθεί σε μια ολοένα και πιο δυσδιάκριτη δομή εξουσίας της Ουάσινγκτον.

EUROVISION