Ο ανθρωπιστικός εφιάλτης της Υεμένης

Ο θάνατος της επαναστατικής γενιάς της Υεμένης δημιούργησε όχι μόνο κρίση εθνικής ταυτότητας αλλά και διακυβέρνησης. Κάποτε, οι φοιτητές της Υεμένης που είχαν αποκτήσει πτυχίο στο εξωτερικό, ήταν υπερήφανοι για την επιστροφή τους στην πατρίδα ως μελλοντικοί ηγέτες της. Όμως, τα τελευταία δέκα χρόνια, μεγάλο μέρος της μορφωμένης ελίτ έχει εγκαταλείψει την χώρα, αναφέροντας την επιδείνωση της διαφθοράς και της ανικανότητας της κυβέρνησης καθώς και της έλλειψη εγχώριων ευκαιριών απασχόλησης. Οι πολιτικοί διορισμοί απονέμονται τώρα με βάση την φυλετική συμμετοχή και όχι με την κατάρτιση ή την εμπειρία, και οι τεχνοκράτες έχουν σταδιακά δώσει την θέση τους στους ευεργετούμενους από τον νεποτισμό.

Καθώς η νομιμοποίηση της κεντρικής κυβέρνησης μειώθηκε την τελευταία δεκαετία, άνοιξε ένα πολιτικό κενό. Από το 2009, εξτρεμιστικές ομάδες, συμπεριλαμβανομένης της Αλ Κάιντα στην Αραβική Χερσόνησο [6], προέκυψαν για να καλύψουν το κενό. Αλλά ήταν το βόρειο κίνημα των Houthi, ήδη οργανωμένο και αντίθετο προς την κεντρική κυβέρνηση, που ήταν τοποθετημένο για να επωφεληθεί πλήρως από την ετοιμόρροπη δημοκρατία.

ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΙΣ

Η ευκαιρία των Houthi ήρθε στις αρχές του 2011, όταν εξεγέρσεις σε μέρη όπως η Αίγυπτος και η Τυνησία ενέπνευσαν μήνες μαζικών διαμαρτυριών [7] κατά της διεφθαρμένης, αυταρχικής κυβέρνησης στην Σαναά. Εκείνον τον Φεβρουάριο, ο Abdul-Malik al-Houthi, ένας βόρειος ηγέτης ανταρτών, δήλωσε την υποστήριξή του στις αντιπολιτευτικές διαδηλώσεις και έστειλε χιλιάδες από τους οπαδούς του να συμμετάσχουν στις συγκεντρώσεις στην πρωτεύουσα. Μερικές από τις πιο δυνατές εικόνες της εξέγερσης ήταν εκείνες των μελών των φυλών με παραδοσιακές φορεσιές να διαδηλώνουν δίπλα στα μέλη του κινήματος της αστικής νεολαίας. Πενήντα χρόνια νωρίτερα, αυτές οι δύο ομάδες είχαν πολεμήσει η μια την άλλη για τον έλεγχο της Υεμένης˙ το 2011, προήλαυναν μαζί εναντίον ενός κοινού εχθρού, του Σαλέχ.

Διαδηλωτές πορεύονται κατά την διάρκεια αντικυβερνητικής διαδήλωσης στην Radfan, μια περιοχή στη νότια επαρχία Lahej της Υεμένης, τον Ιανουάριο του 2011. STRINGER / REUTERS
-----------------------------------------------------------------------------------------

Μέχρι το τέλος του έτους, η εξέγερση είχε επιτύχει τον κύριο στόχο της: Ο Σαλέχ συμφώνησε να αποχωρήσει και να αντικατασταθεί από τον αντιπρόεδρό του, τον Χαντί. Στις αρχές του 2013, οι κυβερνητικές και αντιπολιτευτικές ομάδες ξεκίνησαν μια διάσκεψη εθνικού διαλόγου που κορυφώθηκε το 2014 με ένα σχέδιο, υποστηριζόμενο από τον Χαντί, να γράψει ένα νέο σύνταγμα και να διαιρέσει την Υεμένη σε έξι επαρχίες. Τότε, ο Τζαμάλ Μπενομάρ, τότε ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για την Υεμένη, προέβλεψε ότι η συμφωνία θα οδηγήσει σε «δημοκρατική διακυβέρνηση βασισμένη στο κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ισότητα των πολιτών».

Ωστόσο, η αντιπολίτευση των Houthi απέρριψε την συμφωνία, καθώς θα εξασθενούσε περαιτέρω την δύναμη των βόρειων φυλών. Κατά την διάρκεια του 2014, αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, σε πολλές από τις οποίες ηγούνταν οι Houthi, συνέχισαν να μαίνονται. Τον Σεπτέμβριο, οι δυνάμεις των Houthi κατέλαβαν την Sanaa και στην συνέχεια στις αρχές του 2015 διέλυσαν το κοινοβούλιο, ανάγκασαν τον Hadi να παραιτηθεί και εγκατέστησαν μια επαναστατική επιτροπή για να αντικαταστήσει την κυβέρνηση της Υεμένης.

Η πρόοδος των Houthi εξενεύρισε το Riyadh. Από την ίδρυση της Σαουδικής Αραβίας, το 1932, οι ηγέτες της ανησυχούν για την ασφάλεια των νότιων συνόρων της χώρας με την Υεμένη [8]. Το 1934, η Σαουδική Αραβία πολέμησε τον πρώτο της πόλεμο εναντίον του Βασιλείου της Υεμένης για να εξασφαλίσει αυτά τα σύνορα. Σύμφωνα με την συνθήκη που τερμάτισε τον πόλεμο, η Σαουδική Αραβία προσάρτησε τρεις συνοριακές επαρχίες της Υεμένης που είχε καταλάβει κατά την διάρκεια των συγκρούσεων. Έκτοτε, η εξωτερική πολιτική της Σαουδικής Αραβίας έναντι της Υεμένης καθοδηγείται από την ανάγκη διατήρησης μιας αδύναμης κεντρικής κυβέρνησης στην Σαναά, η οποία δεν απειλεί την ασφάλεια της Σαουδικής Αραβίας. Κάθε φορά που ένα δημοφιλές κίνημα ή μια ισχυρή κεντρική αρχή φαινόταν σαν να εμφανίζεται στην Υεμένη, η Σαουδική κυβέρνηση ανταποκρινόταν με στρατιωτική δράση και οικονομική υποστήριξη σε φιλο-σαουδικές ομάδες.

Η άνοδος των Houthi ήταν η πραγματοποίηση των χειρότερων φόβων των ηγετών της Σαουδικής Αραβίας. Το 2009 και το 2010, οι διασυνοριακές αψιμαχίες μεταξύ των μαχητών Houthi και των σαουδαραβικών δυνάμεων προκάλεσαν τις πρώτες απώλειες της Σαουδικής Αραβίας κατά μήκος των συνόρων Σαουδικής Αραβίας-Υεμένης από την δεκαετία του 1960. Μετά την κατάληψη της Sanaa το 2014, η ηγεσία των Houthi απηύθυνε ανοιχτά έκκληση για πόλεμο με την Σαουδική Αραβία, χρησιμοποιώντας αιτήματα για την επιστροφή των τριών συνοριακών επαρχιών ως μια παραινετική κραυγή για το κίνημα.

Η ΣΑΟΥΔΙΚΗ ΑΡΑΒΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΙΝΕΙ