Το πρόβλημα με το μοντέλο του Xi για την Κίνα | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το πρόβλημα με το μοντέλο του Xi για την Κίνα

Γιατί οι επιτυχίες του καθίστανται παθητικό

Η οικονομική ύφεση έχει επίσης προκαλέσει κοινωνική δυσαρέσκεια. Οι απεργίες σε πολλές επαρχίες έχουν χαλυβδώσει τους χειριστές γερανών καθώς και τους εργαζόμενους στην παράδοση τροφίμων [28] και τις παραδόσεις [προϊόντων] με φορτηγάκια (van). Μια πανεθνική απεργία οδηγών φορτηγών ξέσπασε το καλοκαίρι του 2018, καθώς η διαδικτυακή πλατφόρμα Manbang δημιούργησε ένα ανταγωνιστικό σύστημα υποβολής προσφορών που άσκησε πιέσεις προς τα κάτω στα τέλη μεταφορών, υπογραμμίζοντας το δυνητικά αποδιοργανωτικό αποτέλεσμα [29] της οικονομίας μερικής απασχόλησης (gig economy) στο κινεζικό εργατικό δυναμικό. Ωστόσο, πιο ανησυχητική για τον Xi ήταν πιθανόν η είδηση ότι πανεπιστημιακές μαρξιστικές ομάδες συνέκλιναν [30] στο εργοστάσιο Jasic Technology της [πόλης βορείως του Χονγκ Κονγκ] Shenzhen για να σταθούν δίπλα στους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους κομματικούς υπαλλήλους για να υποστηρίξουν τις προσπάθειες να οργανωθούν ανεξάρτητα εργατικά συνδικάτα. Η διαδήλωση τερματίστηκε γρήγορα, αλλά η ηθική νομιμοποίηση των αιτημάτων της μένει ακόμα να αντιμετωπιστεί. Ταυτόχρονα, ευρέα κοινωνικά κινήματα που διασχίζουν ηλικίες, φύλα και τάξεις, όπως αυτά που υποστηρίζουν τα δικαιώματα των γυναικών και των LGBTQ, έχουν αναδυθεί παράλληλα με τις παραδοσιακές διαμαρτυρίες σχετικά με το περιβάλλον, τους μισθούς και τις συντάξεις.

Η ενοποίηση της εξουσίας του Xi δεν κοστίζει μόνο στην οικονομία της Κίνας, αλλά δημιουργεί υποψίες γύρω από τις επιχειρήσεις της στο εξωτερικό. Η εμβάθυνση της διείσδυσης του κόμματος σε κινεζικές επιχειρήσεις οδήγησε όλες τις κινεζικές εταιρείες να θεωρηθούν ως εκτεταμένοι κλάδοι του ΚΚΚ. Ξένες επιχειρήσεις και κυβερνήσεις δεν έχουν πλέον εμπιστοσύνη ότι μια κινεζική εταιρεία -ιδιωτική ή μη- μπορεί να αντισταθεί σε μια οδηγία του ΚΚΚ. Εξαιτίας αυτής της εκτίμησης, είναι επιφυλακτικές στο να αντλήσουν τεχνολογία που φτιάχνεται από την κινεζική εθνική πρωταθλήτρια Huawei [31] σε κρίσιμες υποδομές τους.

Ακόμη και το σχέδιο Belt and Road κινδυνεύει να καμφθεί υπό το βάρος των φιλοδοξιών του. Ορισμένες χώρες, μεταξύ των οποίων το Μπαγκλαντές, η Μαλαισία, η Μιανμάρ, το Πακιστάν και η Σιέρρα Λεόνε, επανεξέτασαν τις συμφωνίες που έχουν κάνει με την Κίνα, καθώς τα χρέη τους έχουν αυξηθεί ή/και γιατί οι ανησυχίες για το περιβάλλον, την απασχόληση και την διοίκηση δεν έχουν αντιμετωπιστεί. Ορισμένοι ειδικοί εντός της Κίνας αμφισβητούν [32] τώρα την σοφία των ξένων επενδύσεων της χώρας, καθώς πολλές από τις μεγάλες κρατικές επιχειρήσεις που οδηγούν τα προγράμματα του Belt and Road αυξάνουν δραματικά [33] τους δείκτες χρέους προς περιουσιακά στοιχεία –πολύ πέραν εκείνων που υφίστανται επιχειρήσεις άλλων χωρών.

Εν μέσω αυτής της αναταραχής, οι προσπάθειες του Xi για την προβολή της κινεζικής ήπιας ισχύος έχουν αποτύχει [34]. Η δρακόντεια μεταχείριση του μουσουλμανικού πληθυσμού των Ουιγούρων στην [επαρχία] Xinjiang από το Πεκίνο και η απαγωγή ξένων πολιτών στην Κίνα, όπως του Σουηδού πολίτη Gui Minhai ή των Καναδών Michael Kovrig και Michael Spavor, υπονομεύουν τις προσπάθειές του να διαμορφώσει ένα θετικό αφήγημα διεθνούς δέσμευσης και ηγεσίας. Επιπλέον, η κινητοποίηση των φοιτητών του Πεκίνο που βρίσκονται σε όλο τον κόσμο για πολιτικούς και οικονομικούς σκοπούς, όπως το να καταδίδουν άλλους φοιτητές που δεν ακολουθούν την γραμμή του Κομμουνιστικού Κόμματος, έχει οδηγήσει σε αντίδραση [35] σε αρκετές χώρες. Επιπλέον, οι κανονισμοί του Xi δημιούργησαν ένα δύσκολο επιχειρησιακό περιβάλλον για ξένους μη κυβερνητικούς οργανισμούς και επιχειρήσεις, τα δύο σώματα που υποστηρίζουν περισσότερο την βαθύτερη δέσμευση με την Κίνα.

Ο ΠΑΡΑΓΩΝ ΤΡΑΜΠ

Η αντίδραση της διοίκησης του Trump στον Xi έχει κάνει τα πράγματα χειρότερα για το Πεκίνο. Προφανέστερα, η επιβολή δασμών της κυβέρνησης των ΗΠΑ σε κινεζικές εξαγωγές 250 δισεκατομμυρίων δολαρίων [36] προς τις Ηνωμένες Πολιτείες έχει εξασθενήσει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών στην Κίνα και έχει προκαλέσει ορισμένες πολυεθνικές εταιρείες να μετατοπίσουν ή να εξετάσουν τη μετατόπιση της παραγωγής τους από την Κίνα σε άλλες χώρες. Πιο βαθιά, όμως, η διοίκηση και το Κογκρέσο υιοθέτησαν μια πιο απροκάλυπτη προσέγγιση για την κινεζική παγκόσμια επιθετικότητα. Ο Λευκός Οίκος ενίσχυσε τις σχέσεις με την Ταϊβάν, αύξησε τον αριθμό [37] των επιχειρήσεων ελευθερίας της ναυσιπλοΐας στην θάλασσα της Νότιας Κίνας, περιόρισε [38] τις κινεζικές επενδύσεις σε τομείς βασικής τεχνολογίας των ΗΠΑ, αύξησε την διεθνή προσοχή στις κινεζικές πρακτικές επί των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και άρχισε να ανταγωνίζεται άμεσα την Πρωτοβουλία Belt and Road μέσω επενδύσεων σε υποδομές σε συνεργασία με άλλες χώρες όπως η Αυστραλία, η Ιαπωνία και η Νέα Ζηλανδία, καθώς και με την δημιουργία ενός νέου ιδρύματος χρηματοδότησης για την ανάπτυξη [39] την U.S. International Development Finance Corporation.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι οι μόνες που αντιστέκονται στις χάρες του Xi. Την άνοιξη του 2018, σε δημοσκοπήσεις του Pew Research Center [40], ένας μέσος όρος 63% από 25 χώρες, δήλωσαν ότι προτιμούν έναν κόσμο στον οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι η ηγετική δύναμη, ενώ το 19% προτίμησε την Κίνα (αν και ο ίδιος ο Donald Trump δεν πήγε καλά στις δημοσκοπήσεις σε σύγκριση με τον Xi Jinping). Οι δημοκρατίες της αγοράς συλλογικά έχουν υιοθετήσει ορισμένα μέτρα παρόμοια με εκείνα των Ηνωμένων Πολιτειών και παρά την αμφισβήτηση του Trump για την σπουδαιότητα των εταίρων και των συμμάχων, η ομάδα του αποδείχθηκε εξαιρετικά έμπειρη στον συντονισμό της προσέγγισης πολλών από αυτές τις χώρες. Ακόμη και στην Κίνα, ορισμένοι διανοούμενοι και επιχειρηματίες δηλώνουν ήσυχα στους ξένους που τους επισκέπτονται ότι η διοίκηση Trump παρέχει ένα σημαντικό ανάχωμα ενάντια στις χειρότερες υπερβολές του σημερινού κινεζικού μοντέλου.

Ο ΧΙ 2.0