Το αέναο χάος της Λιβύης

Η επίθεση του Haftar είναι ένα επικίνδυνο στοίχημα: Μια γρήγορη και ριζική αλλαγή στο έδαφος θα μπορούσε ενδεχομένως να οδηγήσει σε κατάπαυση του πυρός που θα έσπαζε την κατοχή των πολιτοφυλακών επί της πρωτεύουσας και, κατά συνέπεια, της GNA. Θα μπορούσε επίσης να είναι πρόδρομος μιας προσπάθειας του Haftar να καθιερώσει μια αυταρχική διακυβέρνηση στην χώρα. Και αν υπάρχει ένα μακρύ αδιέξοδο, η χώρα θα μπορούσε να δει μια δραματική κλιμάκωση ενός πολέμου δια πληρεξουσίων, με το Κατάρ και τη Μουσουλμανική Αδελφότητα να υποστηρίζουν την GNA και την Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, να υποστηρίζουν τον Haftar. Τις τελευταίες μέρες, η πολιορκία του Haftar αποκάλυψε διαιρέσεις μέσα στις πολιτοφυλακές που συνδέονται με την GNA, οι οποίες είναι διχασμένες σχετικά με τον ρόλο του ISIS και των τζιχαντιστών που συνδέονται με την Αλ Κάιντα στην τρέχουσα μάχη. Έχει επίσης διχάσει την διεθνή κοινότητα: Η Ευρωπαϊκή Ένωση καλεί τον Haftar να σταματήσει την προώθησή του, αλλά το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ δεν κατάφερε να εγκρίνει σχέδιο ψηφίσματος [7] που καταδικάζει την επίθεση.

Υποθέτοντας ότι ο LNA καταφέρει να πάρει την Τρίπολη -και ότι η διεθνής κοινότητα θα αποδεχθεί αυτό το αποτέλεσμα- πώς μπορεί μια λιβυκή κυβέρνηση να εξασφαλίσει πολιτική νομιμοποίηση; Πρώτον, ο ΟΗΕ θα πρέπει να εισαγάγει μια ειρηνευτική δύναμη που θα παρακολουθεί τον LNA, θα βοηθήσει στην διάλυση και τον αφοπλισμό των υπολοίπων πολιτοφυλακών της χώρας και θα βοηθήσει στη μεταπολεμική σταθεροποίηση.

Ο Λίβυος νομικός ειδικός Azza Maghur έχει υποστηρίξει πειστικά ότι κάθε νομικό ψήφισμα για την κρίση της Λιβύης θα πρέπει να προέρχεται από την Βουλή των Αντιπροσώπων, η οποία είναι το τελευταίο νομικά εκλεγμένο όργανο στην χώρα. Σε αυτό το σενάριο, η Βουλή των Αντιπροσώπων θα εξυπηρετούσε απλά ως το όργανο επικύρωσης ενός νέου εκλογικού νόμου και μιας αποτελεσματικής, τεχνοκρατικής προσωρινής κυβέρνησης που θα μπορούσε να καθοδηγήσει την χώρα μέχρι να είναι έτοιμη για εθνικές εκλογές. Μια τέτοια προσέγγιση θα ήταν κοντά σε εκείνη που οραματίστηκε η πρώτη κυβέρνηση μετά τον Καντάφι, το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο (National Transitional Council), προτού οι Ισλαμιστές και οι Ηνωμένες Πολιτείες το πιέσουν να προκηρύξει εκλογές. Μετά τις εκλογές, θα ξεκινήσει και πάλι η διαδικασία ολοκλήρωσης του σχεδίου συντάγματος.

Εάν ο Haftar πιστέψει ότι η διεθνής κοινότητα δεν θα υποστηρίξει την GNA ούτε θα επιτρέψει μια στρατιωτική δικτατορία, πιθανότατα θα πεισθεί να συνεχίσει να διαδραματίζει τον ρόλο του επικεφαλής του LNA, λογοδοτώντας σε μια νόμιμη κυβέρνηση. Εναλλακτικά, μπορεί να συμμετάσχει στην πολιτική διαδικασία ως ένας από τους πολλούς υποψήφιους για πολιτικό αξίωμα.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν χρειάζεται να κάνουν πολλά για να βοηθήσουν. Η διοίκηση του Trump μπορεί να αποφύγει να πέσει στην ίδια παγίδα με του προκατόχου του, με το να μην συμμετάσχει στην υστερία για τον Haftar και τον LNA, αλλά επίσης με το να κάνει οδυνηρά ξεκάθαρο προς τον Haftar ότι πρέπει να περιορίσει τον εαυτό του στην διασφάλιση της χώρας, χωρίς να διώκει αντιπάλους και να συγκεντρώνει εξουσία.

Copyright © 2019 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/libya/2019-04-19/libyas-perpetua...

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.bloomberg.com/news/articles/2019-04-08/pompeo-warns-libyan-w...
[2] https://www.nytimes.com/2014/08/09/opinion/president-obama-thomas-l-frie...
[3] https://www.clingendael.org/sites/default/files/2018-10/diversity_securi...
[4] https://www.theguardian.com/world/2018/jul/23/mother-and-child-drown-aft...
[5] https://thearabweekly.com/challenges-face-salames-new-blueprint-libya
[6] https://www.washingtonpost.com/news/monkey-cage/wp/2018/11/21/with-a-lac...
[7] https://www.bbc.com/news/world-africa-47980573