Πώς μπορεί η Ελλάδα να αντιμετωπίσει στρατιωτικές απειλές;

Είναι λογικό μια τέτοια πρόταση που αλλάζει όλη τη μέχρι σήμερα φιλοσοφία αντιμετώπισης της τουρκικής απειλής να προκαλεί προβληματισμό, να αντιμετωπίζεται με σχετική επιφυλακτικότητα και φυσικά να γεννά ερωτήματα σε ό,τι αφορά στην δυνατότητα υλοποίησής της και στην αποτελεσματικότητά της. Θεωρώ, όμως, πως είναι μονόδρομος η προσαρμογή του Στρατηγικού Σχεδιασμού στο πλέον πιθανό, σήμερα, σενάριο, αυτό της προσβολής νήσου στο Αιγαίο και στην Κύπρο, αρκεί να συμφωνήσουμε πως δεν είναι δυνατόν οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις στον Έβρο να μείνουν αμέτοχες, ταγμένες σε άμυνα, περιμένοντας μια τουρκική επίθεση, την στιγμή που στο Αιγαίο και την Κύπρο θα διεξάγονται επιχειρήσεις. Η άμυνα, άλλωστε, αποτελεί προσωρινή κατάσταση, η οποία επιλέγεται λόγω αδυναμίας, με στόχο πάντα την δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για την ανάληψη επιθετικής δράσης σύμφωνα με τον Κλαούζεβιτς (On War). Από την στιγμή, όμως ,που ο εχθρός δεν θα επιτεθεί στην Θράκη αλλά στο νησιωτικό χώρο ή/και στην Κύπρο, είναι ξεκάθαρο πως η άμυνα δεν μπορεί να αποτελέσει επιλογή αποφασιστικού πλήγματος για την επίτευξη του πολιτικού σκοπού του πολέμου (υποστήριξη των κυριαρχικών δικαιωμάτων Ελλάδας-Κύπρου), ο οποίος σε περιορισμένη μορφή (λόγω επιλογής της Τουρκίας) θα έχει ξεκινήσει στο Αιγαίο ή/και στην Κύπρο. Στην περίπτωση αυτή, που αποτελεί το βασικό σήμερα σενάριο, η αντεπίθεση στην Θράκη, στο πλαίσιο του δόγματος ολοκληρωτικού πολέμου, είναι μονόδρομος και βασική επιλογή αποτελεσματικής αποτροπής. Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει πως οι ένοπλες δυνάμεις στον Έβρο δεν θα μπορέσουν να εκτελέσουν επιχειρήσεις άμυνας, αν απαιτηθεί.

Ως αντίλογο εκείνων που μέσα από τις δικές τους αναλύσεις θεωρούν αδύνατη μια τέτοια επιχείρηση, αφού επικαλεστώ και πάλι τον Κλαούζεβιτς σύμφωνα με τον οποίο «… ο πόλεμος στηρίζεται σε ένα παιχνίδι δυνατοτήτων, πιθανοτήτων, καλοτυχιών και κακοτυχιών, όπου η αυστηρή λογική αναγωγή πολύ συχνά γίνεται ένα άχρηστο κι αναποτελεσματικό νοητικό εργαλείο» [1], παραθέτω το ακόλουθο ιστορικό γεγονός.

«Εγώ κύριε Πρόεδρε δεν καταγίνομαι με το χι συν ψι και τας γωνίας αποκλίσεως. Ξεύρω να πω ένα πράγμα. Καράβια άνευ ικανού εμψύχου υλικού, είναι μόλυβδος βαρύς βυθιζόμενος εντός ύδατος. Σας διαβεβαιώ ότι με τα καράβια που έχομε θα κάμουμε καλά την δουλειά μας». Ήταν η απάντηση του Αρχηγού Στόλου, Παύλου Κουντουριώτη, προς τον απογοητευμένο από τις αναλύσεις των επιτελών περί αναλογίας δυνάμεων, πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο που προήδρευε του Πολεμικού Συμβουλίου τον Σεπτέμβριο του 1912. Η απάντηση αυτή ανακούφισε τον Βενιζέλο και τον οδήγησε με αισιοδοξία να λάβει την σημαντική για την Ελλάδα απόφαση να προχωρήσει η χώρα στον πόλεμο μαζί με τις άλλες βαλκανικές χώρες εναντίον της Τουρκίας. Αργότερα ο Βενιζέλος θα του στείλει την παρακάτω επιστολή: «Φίλτατε Ναύαρχε. Είκοσι ένα χρόνια κλείουν σήμερα από την ημέρα που με την ναυμαχία της Έλλης εξησφάλισες την κατά θάλασσαν υπεροπλίαν της Ελλάδος και των συμμάχων της και έτσι εξησφάλισες την τελικήν νίκην των. Όλοι οι Έλληνες σου είμεθα ευγνώμονες διά την νίκην σου αυτήν. Περισσότερον από όλους εκείνος, που γνωρίζει, ότι χωρίς την αδάμαστον αποφασιστικότητά σου και την πίστιν σου εις την κατά θάλασσαν νίκην μας, δεν θα απεφασίζαμεν να λάβωμεν μέρος εις τον πρώτον Βαλκανικόν Πόλεμον, με αποτέλεσμα ότι, αν μεν νικούσαν οι Σέρβοι και οι Βούλγαροι, τα όριά μας θα έμεναν οριστικώς εις την Μελούνα ή το πολύ θα έφθαναν στον Αλιάκμονα, αν δε νικούσαν οι Τούρκοι, η ζωή των ομογενών της Αυτοκρατορίας θα απέβαινεν ανυπόφορος. Με εξαίρετον τιμήν και αγάπην, Ελευθ. Κ. Βενιζέλος» [2].

Το ιστορικό, λοιπόν, αυτό γεγονός είναι η απάντηση σε όσους θεωρούν εξαιρετικά δύσκολη και παρακινδυνευμένη μια τέτοια αποστολή. Τίποτα στο πόλεμο δεν είναι εύκολο. «Κουντουριώτες» χρειάζονται που θα εμπνεύσουν και θα προετοιμάσουν-εκπαιδεύσουν κατάλληλα το προσωπικό των ενόπλων δυνάμεων για να μπορούν να δώσουν, με την ίδια αποφασιστικότητα, την ίδια απάντηση στην πολιτική ηγεσία εάν ποτέ χρειαστεί και κυρίως να πετύχουν τα ίδια με εκείνον αποτελέσματα στα πεδία των μαχών. Αυτός είναι ο ρόλος των ενόπλων δυνάμεων και των ηγετών τους. Για όποιον δεν μπορεί να ανταποκριθεί η παραίτηση είναι μονόδρομος. Καμιά δικαιολογία δεν μπορεί να σταθεί σε μια νέα ήττα. Ο Jean Lambert Alphonse Colin [3] υποστήριζε πως κανείς δεν πρέπει να γίνεται δεκτός στην ηγεσία του Στρατού εάν από την φύση του δεν κλίνει προς την επίθεση.

Και βέβαια, οφείλω να διευκρινίσω πως η πρόταση αλλαγής στρατηγικού σχεδιασμού με τη δημιουργία σοβαρής και αξιόπιστης απειλής στον Έβρο (με τις εκεί υπάρχουσες δυνάμεις) δεν επιφέρει καμία μεταβολή (αποδυνάμωση) στην άμυνα των νήσων και της Κύπρου. Αντίθετα, εκτιμώ πως υπάρχουν περιθώρια αναβάθμισης της άμυνας στον χώρο αυτό (Αιγαίο-Κύπρος) μέσω της μεταρρύθμισης (αναδιοργάνωσης) των ενόπλων δυνάμεων, και θεωρώ επιβεβλημένη την εξάντληση όλων των δυνατοτήτων ενίσχυσης του πολεμικού ναυτικού και της πολεμικής αεροπορίας μέσω της μέγιστης δυνατής διαθεσιμότητας των υφιστάμενων μέσων (ανταλλακτικά-συντήρηση) αλλά και της προμήθειας νέων στην βάση, πάντα, των οικονομικών δυνατοτήτων της χώρας.