Οι διαδηλώσεις του Ιράν δεν αφορούν μόνο τις τιμές των καυσίμων

Οι διαμαρτυρίες συνέβησαν σε μεγάλο βαθμό σε νομούς με μεγάλους αστικούς πληθυσμούς: Όσο πιο πυκνοκατοικημένος ήταν ο νομός, τόσο πιο πιθανό ήταν να υπάρξει μια ημέρα διαδηλώσεων τόσο στο σημερινό κύμα όσο και στην διάρκεια της περιόδου 2017-18. Το εύρημα αυτό δεν προκαλεί έκπληξη, διότι οι κρίσιμες μάζες των ανθρώπων μπορούν να σχηματιστούν ευκολότερα στους δρόμους των μεγαλύτερων πόλεων. Επίσης δεν είναι έκπληξη το γεγονός ότι, αφού ελέγξαμε το μέγεθος του αστικού πληθυσμού σε κάθε νομό, διαπιστώσαμε μια θετική και σημαντική επίδραση από το μέγεθος του νεαρού αρσενικού πληθυσμού ηλικίας 15 έως 25 ετών.

Οι κοινωνικοί επιστήμονες μιλούν για αυτό το φαινόμενο ως η καμπύλη (bulge) των νέων [14], πράγμα που σημαίνει ότι οι δυσανάλογα μεγάλες ομάδες νεολαίας κάνουν τις χώρες ή τις περιοχές ευάλωτες σε ταραχές, εμφύλιους πολέμους ή εγκληματικές δραστηριότητες. Ο λόγος είναι ότι τα κράτη δυσκολεύονται να παρέχουν θέσεις εργασίας και πόρους σε πολύ μεγάλους πληθυσμούς νεαρών. Δυσαρεστημένοι με την κατανομή των πόρων, αυτοί οι θυμωμένοι νεαροί άνδρες είναι επιρρεπείς στο να ενταχθούν σε αστικές ταραχές, για παράδειγμα. Η Ισλαμική Δημοκρατία αγωνίστηκε εδώ και καιρό για να προσφέρει θέσεις εργασίας και ευκαιρίες στον νεανικό πληθυσμό της. Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι η απογοήτευση αυτής της [πληθυσμιακής] ομάδας συνέβαλε σε αυτό το τελευταίο κύμα διαμαρτυριών. Περιέργως, δεν βρίσκουμε το ίδιο μοτίβο για το κύμα διαμαρτυριών του 2017-18 -ένα εύρημα που υποδηλώνει ότι τα παράπονα αυτής της πληθυσμιακής ομάδας έχουν πολιτικοποιηθεί και ενεργοποιηθεί τα τελευταία δύο χρόνια.

ΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΚΥΜΑ

Οι σημερινές διαμαρτυρίες έχουν αναδυθεί σε μέρη με κάποια διακριτά, κοινά χαρακτηριστικά. Είναι αναπτυγμένοι, πολυπληθείς και αστικοποιημένοι νομοί με μεγάλο αριθμό νεαρών ανδρών. Και είναι τόποι όπου σημαντικός αριθμός ψηφοφόρων επιλέγουν είτε να μην ψηφίσουν είτε να ψηφίσουν υπέρ του μετριοπαθούς υποψηφίου. Τέτοιοι νομοί πιθανόν να παραμείνουν στην πρώτη γραμμή της αντιπολιτευτικής πολιτικής δραστηριότητας στο Ιράν.

Εάν είναι αληθές, όπως υποδηλώνουν τα ευρήματά μας, ότι οι μη ψηφίσαντες και οι ψηφίσαντες υπέρ των μετριοπαθών υποψηφίων έχουν συγκλίνει στην προσφυγή σε διαδηλώσεις στους δρόμους, τότε οι κατασταλτικές τακτικές που έχουν αντιμετωπίσει αυτές τις διαμαρτυρίες πιθανόν θα φέρουν ακόμα πιο κοντά μεταξύ τους αυτές τις ομάδες. Στην πραγματικότητα, καλλιτέχνες, μεταρρυθμιστές πολιτικοί και φυλακισμένοι ηγέτες του Πράσινου Κινήματος [15], οι περισσότεροι εκ των οποίων υποστήριξαν σιωπηρά ή ανοιχτά τους μετριοπαθείς υποψήφιους στις πρόσφατες εκλογές, έχουν κάνει δηλώσεις που καταδικάζουν την καταστολή της κυβέρνησης και απαιτούν διαρθρωτικές αλλαγές στην ιρανική πολιτική. Εάν τα αισθήματα αυτά επικρατούν μεταξύ των μετριοπαθών ψηφοφόρων και εκείνων που δεν ψηφίζουν πάντα, το Ιράν θα μπορούσε να δει μια μείωση της προσέλευσης στις κοινοβουλευτικές και προεδρικές εκλογές το 2021 και το 2022.

Η Ισλαμική Δημοκρατία έχει βασιστεί από καιρό στις εκλογές για να κερδίσει υποστήριξη και νομιμοποίηση. Αλλά τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι όταν μη-εκλογικοί θεσμοί εμποδίζουν τους Ιρανούς πολίτες να επιτύχουν τους στόχους που επιδιώκουν ως ψηφοφόροι, μπορεί αντ’ αυτού να στραφούν στις διαδηλώσεις. Το καθεστώς έχει χρησιμοποιήσει βαρύ χέρι για να ανταποκριθεί στις τελευταίες ενέργειες στους δρόμους. Αλλά η καταστολή δεν θα αντιμετωπίσει κανέναν από τους παράγοντες που αναγνώρισε η ανάλυσή μας ως ότι συμβάλλουν σε αυτό το κύμα διαμαρτυριών, και έτσι είναι πιθανό ότι ένα παρόμοιο κύμα θα αναδυθεί στον απόηχο του τωρινού.

Copyright © 2019 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/iran/2019-12-04/irans-protests-a...