Η άλλη αντεπίθεση για να σωθεί η Ουκρανία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η άλλη αντεπίθεση για να σωθεί η Ουκρανία

Ένα νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα ανάκαμψης
Περίληψη: 

Οι Δυτικές χώρες θα πρέπει να προετοιμαστούν να χρησιμοποιήσουν τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για να χρηματοδοτήσουν την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, η κυβέρνηση του Ρώσου προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν, και όχι οι Δυτικοί φορολογούμενοι, θα πρέπει να επωμιστεί το μεγαλύτερο μέρος του κόστους.

Ο LAWRENCE H. SUMMERS είναι ομότιμος πρόεδρος και καθηγητής Οικονομικών της έδρας Charles W. Eliot στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Διετέλεσε Υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ από το 1999 έως το 2001 και Διευθυντής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου από το 2009 έως το 2010.
Ο PHILIP ZELIKOW είναι καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια και διακεκριμένος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Hoover του Πανεπιστημίου Στάνφορντ. Πρώην διπλωμάτης των ΗΠΑ και εκτελεστικός διευθυντής της Επιτροπής 9/11, έχει εργαστεί για πέντε προεδρικές κυβερνήσεις.
Ο ROBERT B. ZOELLICK διετέλεσε Εμπορικός Αντιπρόσωπος των ΗΠΑ από το 2001 έως το 2005 και Πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας από το 2007 έως το 2012. Είναι συγγραφέας του βιβλίου με τίτλο America in the World: A History of U.S. Diplomacy and Foreign Policy [1].

Καθώς οι Ουκρανοί διακινδυνεύουν την ζωή τους αγωνιζόμενοι για την εθνική τους επιβίωση, οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι ευρωπαϊκές χώρες, και οι σύμμαχοί τους θα πρέπει να προετοιμάσουν μια δική τους αντεπίθεση κατά της ρωσικής επιθετικότητας: ένα μαζικό νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα ανάκαμψης που θα αρχίσει να λειτουργεί από το επόμενο έτος. Αυτή η αντεπίθεση θα είναι μη βίαιη, με επίκεντρο την οικονομική και πολιτική ανασυγκρότηση. Αλλά θα βοηθούσε στην εξασφάλιση μιας διαρκούς ουκρανικής νίκης. Ένα φιλόδοξο πρόγραμμα ανάκαμψης που θα θυμίζει το σχέδιο Μάρσαλ θα στήριζε την Ουκρανία, θα έκανε την Ευρώπη πιο ασφαλή, θα φώτιζε το μέλλον των γύρω περιοχών, και θα αναζωογονούσε το ίδιο το ευρωπαϊκό σχέδιο. Αυτό θα ήταν ένας πραγματικός θρίαμβος έναντι της προσπάθειας της Ρωσίας να βυθίσει την Ευρώπη πίσω σε μια πιο σκοτεινή εποχή.

16062023-1.jpg

Κάτοικοι και διασώστες εργάζονται ανάμεσα στα συντρίμμια στο σημείο ενός κτιρίου κατοικιών που επλήγη από ρωσικό πύραυλο, εν μέσω της επίθεσης της Ρωσίας στην Ουκρανία, στην πόλη Uman, στην περιοχή Cherkasy, στην Ουκρανία, τον Απρίλιο του 2023. Carlos Barria / Reuters
------------------------------------------

Για να αποκτήσει το σχέδιο αυτό αξιοπιστία, οι Δυτικές χώρες θα πρέπει να προετοιμαστούν να χρησιμοποιήσουν τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για να χρηματοδοτήσουν την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ έχει ήδη εγκρίνει έναν διεθνή μηχανισμό για την αποζημίωση της Ουκρανίας για τις απώλειες, τις ζημιές, και τα πλήγματα που υπέστη κατά την διάρκεια του πολέμου, και ένα τέτοιο σχέδιο μπορεί να δώσει στη Μόσχα μια ακόμη ευκαιρία για να συμμορφωθεί με τις διεθνείς υποχρεώσεις της. Αλλά με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, η κυβέρνηση του Ρώσου προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν, και όχι οι Δυτικοί φορολογούμενοι, θα πρέπει να επωμιστεί το μεγαλύτερο μέρος του κόστους.

Η στρατιωτική στρατηγική της Ρωσίας είναι να καταστρέψει την Ουκρανία, να την ξεπεράσει σε έναν πόλεμο φθοράς, και να διασφαλίσει ότι μια ελεύθερη και αναπτυσσόμενη Ουκρανία δεν θα επισκιάσει το όλο και πιο απομονωμένο και διεφθαρμένο δικτατορικό καθεστώς του Πούτιν. Τον Φεβρουάριο, ο ιστορικός, Stephen Kotkin, δήλωσε στην The New Yorker ότι οι Ουκρανοί δεν έχουν ακόμη κερδίσει επειδή «χρειάζονται το σπίτι τους και οι Ρώσοι το καταστρέφουν», συνεχίζοντας να περιγράφει την στρατηγική του Πούτιν ως «"Δεν μπορώ να το έχω; Κανείς δεν μπορεί να το έχει!"»

Οι φίλοι της Ουκρανίας δεν αντιμετώπισαν την στρατηγική της Ρωσίας για ερείπωση. Η Ουκρανία έχασε το 29% του ΑΕΠ της το 2022. Περισσότεροι από 13 εκατομμύρια Ουκρανοί έχουν εκτοπιστεί. Ο ιδιωτικός τομέας της χώρας έχει υποστεί ριζική ζημιά, και ο πληθωρισμός τρέχει στο 27%.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι χώρες της ΕΕ έχουν παράσχει περίπου 3 δισεκατομμύρια δολάρια το μήνα (100 εκατομμύρια δολάρια την ημέρα) για να διατηρήσουν την λειτουργία της κυβέρνησης της Ουκρανίας, καθώς δεν μπορεί να αντέξει περισσότερο χρέος. Αλλά η Παγκόσμια Τράπεζα εκτιμά ότι η Ουκρανία θα χρειαστεί περίπου άλλα 14 δισεκατομμύρια δολάρια σε επιχορηγήσεις μόνο φέτος για να καλύψει τις πιο επείγουσες ανάγκες ανασυγκρότησης. Για τα επόμενα δέκα χρόνια, όπως υπολογίζει η Παγκόσμια Τράπεζα, η ανάκαμψη και η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας θα κοστίσει περισσότερα από 400 δισεκατομμύρια δολάρια. Και κανένας από αυτούς τους αριθμούς δεν περιλαμβάνει το κόστος της ανοικοδόμησης στα ουκρανικά εδάφη που κατέχει σήμερα η Ρωσία. Παρόλο που ένα μεγάλο μέρος της βοήθειας θα μπορούσε τελικά να προέλθει από ιδιώτες επενδυτές, τα ιδιωτικά χρήματα θα ακολουθήσουν ή θα εξασφαλιστούν μόνο από πολύ μεγάλες επιχορηγήσεις δημόσιων πόρων. Πολλές ανάγκες, από την ανοικοδόμηση των υποδομών έως την εκκαθάριση των εκρηκτικών υλών, δεν θα αντιμετωπιστούν καθόλου από ιδιωτικές επενδύσεις.

Η Ρωσία θα πρέπει να αναλάβει το μεγαλύτερο μέρος του κόστους αυτού. Πρόκειται για μια περίσταση μοναδική στην ιστορία που, καθώς εξαπέλυσε την μεγαλύτερη διεθνή εισβολή από το 1942, ο επιτιθέμενος άφησε τα μέσα για την αποζημίωση των θυμάτων του στην δικαιοδοσία των νομοταγών κρατών. Αυτά τα τώρα παγωμένα ρωσικά κρατικά χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία ανέρχονται πιθανώς σε περίπου 300 δισεκατομμύρια δολάρια. Τα περισσότερα από τα κεφάλαια διατηρούνται σε ευρώ, με το μεγαλύτερο μέρος αυτών των συμμετοχών της ΕΕ να συγκεντρώνεται στο γραφείο συμψηφισμού Euroclear του Βελγίου. Αλλά σημαντικά ρωσικά χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία έχουν επίσης δεσμευτεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο (συμπεριλαμβανομένων των Νήσων Κέιμαν), την Ελβετία, και αρκετές άλλες χώρες.

Δεν είναι σωστό ή πρακτικό να περιμένουμε από τους Δυτικούς φορολογούμενους να πληρώσουν το κόστος της ανοικοδόμησης αντί της Ρωσίας. Το σημερινό Κογκρέσο των ΗΠΑ είναι απίθανο να είναι τόσο γενναιόδωρο όσο το προηγούμενο στην έγκριση συμπληρωματικών πιστώσεων για εξωτερική οικονομική βοήθεια προς την Ουκρανία. Η μεταβίβαση των παγωμένων ρωσικών αποθεμάτων στην Ουκρανία θα ήταν ηθικά σωστή, στρατηγικά σοφή, και πολιτικά σκόπιμη.

«ΜΕΤΑ ΤΗ ΝΙΚΗ»

Οι Ουκρανοί ελπίζουν ότι το μέλλον τους θα είναι πολύ διαφορετικό από το παρελθόν τους. Όταν κοιτάζουν μπροστά σε αυτό που έρχεται «μετά τη νίκη», όπως τους αρέσει να το λένε, θέλουν πολιτικές μεταρρυθμίσεις καθώς και οικονομική πρόοδο. Θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα πρόγραμμα ανάκαμψης που θα χρηματοδοτείται εν μέρει από τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας για να τους βοηθήσει να φτάσουν εκεί.