Ο Ντανιέλ Ορτέγκα και ο ήπιος αυταρχισμός στη Νικαράγουα

Αυτό το ρεκόρ οικονομικής ανάπτυξης βοήθησε σίγουρα τον Ortega στις εκλογές του περασμένου Σαββατοκύριακου. Αλλά θα επωφεληθεί επίσης από την αδυναμία των δύο κύριων υποψηφίων της αντιπολίτευσης. Ο ένας είναι ο Arnoldo Aleman, ο οποίος υπηρέτησε ως πρόεδρος από το 1997 ως το 2002, αλλά αργότερα καταδικάστηκε για διαφθορά και οι Ηνωμένες Πολιτείες αρνήθηκαν να του δώσουν βίζα εισόδου στην χώρα. Η υποψηφιότητα Αλεμάν, δίχασε και έριξε το ηθικό της αντιπολίτευσης. Αξιόπιστες πηγές καταδεικνύουν ότι ο Ortega ενθάρρυνε και, ενδεχομένως, συνέβαλε στη χρηματοδότηση της εκστρατείας του Αλεμάν. Ο άλλος υποψήφιος της αντιπολίτευσης είναι ο Fabio Gadea, μιά λαϊκή, 79 ετών προσωπικότητα του ραδιοφώνου. Ο Gadea υποστηρίζεται από ένα αμάλγαμα κεντροδεξιών και κεντροαριστερών κομμάτων, κανένα από τα οποία δεν έχει αρκετά χρήματα ή οργανωτική δύναμη για να διεξαγάγει μια ισχυρή προεκλογική εκστρατεία. Σε παλιότερες εκλογές, οι αντίπαλοι των Σαντινίστας χρησιμοποίησαν αποτελεσματικά εκστρατείες εκφοβισμού με αντικομουνιστικό περιεχόμενο.

Αλλά με τα ανοιχτού ροζ χρώματος πανό που είχαν τη φωτογραφία ενός χαμογελαστού Ortega και με συνθήματα όπως «χριστιανισμός, σοσιαλισμός και Αλληλεγγύη – Ενότητα για την κοινή ευημερία», οι Σαντινίστας διέλυσαν τον φοβικό παράγοντα φέτος. Ο μετριασμένος, μη συγκρουσιακός τόνος του Ortega απευθύνθηκε στο 40% των ψηφοφόρων που αυτοπροσδιορίζονται ως «κεντρώοι» - οι ταλαντευόμενοι ψηφοφόροι που αποτελούν το απολύτως απαραίτητο κλειδί για κάθε υποψήφιο που θέλει να προκαλέσει εκλογικά τους Σαντινίστας. Οι προεκλογικές δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι αυτοί οι μη κομματικοποιημένοι ψηφοφόροι παρατάσσονταν πίσω από τον Ortega και μάλιστα σε πρωτοφανείς αριθμούς.

Η Μεγάλη Συμμαχία Δημοσίου - Ιδιωτών

Η επιτυχία του Ortega στην οικονομική πολιτική υποστηρίχθηκε από μια πολιτική συμμαχία με την ελίτ των επιχειρήσεων. Μια περίτεχνη σειρά ομάδων εργασίας με εκπροσώπους του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα καθώς και υψηλού επιπέδου συναντήσεις μεταξύ κορυφαίων καπιταλιστών της Νικαράγουας και υπουργών της κυβέρνησης διατηρούν ζεστές τις μεταξύ τους σχέσεις. Ο Jose Adan Aguerri, ο επικεφαλής του κορυφαίου Συνδέσμου Επιχειρήσεων της Νικαράγουα, περιέγραψε την προσέγγιση αυτή ως «επικοινωνία που φέρνει αποτελέσματα».

«Οι καλές οικονομικές επιδόσεις του έθνους είναι το αποτέλεσμα ενός ανοικτού πολιτικού διαλόγου", δήλωσε ο Aguerri σε συνέντευξή του. «Ξέρουμε ότι θα εισακουστούμε, δεν φοβούνται μια ξαφνική αλλαγή των κανόνων του παιχνιδιού». Ο Aguerri πρόσθεσε ότι, κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων ετών, το κυριαρχούμενο από τους Σαντινίστας νομοθετικό σώμα έχει θεσπίσει 45 νόμους σχετικά με την επιχειρηματικότητα, όλους εγκεκριμένους από τον ιδιωτικό τομέα, οι οποίοι έχουν βελτιώσει αισθητά το επιχειρηματικό κλίμα. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του τρέχοντος έτους, οι ηγέτες του επιχειρηματικού κόσμου διακήρυξαν την προτίμησή τους στην πολιτική συνέχεια και σταθερότητα που εξασφαλίζεται από τον Ortega. Η άρνησή τους να χρηματοδοτήσουν τις προεκλογικές εκστρατείες των πολιτικών αντιπάλων του Ορτέγκα καταδίκασε τις υποψηφιότητές τους.

Μερικώς επειδή οι συναδέλφοί του Σαντινίστας ελέγχουν πολλά συνδικάτα και οργανώσεις λαϊκής βάσης, ο Ortega κατάφερε επίσης να αποφύγει εργασιακές διαφωνίες και κοινωνική αναταραχή. Με την ανάληψη της εξουσίας το 2006, ο Ortega αύξησε τον κατώτατο μισθό, αλλά αργότερα συνέδεσε τους μισθούς με την παραγωγικότητα. Σήμερα, στη Νικαράγουα, το κόστος εργασίας είναι πολύ ανταγωνιστικό σε σχέση με τις παγκόσμιες αγορές.

Η κυβέρνηση Ortega υπήρξε επίσης σχετικά επιτυχής στην οικοδόμηση των υποδομών της χώρας, κάτι που αποτελεί προϋπόθεση για επικερδείς επενδύσεις. Υπό την προηγούμενη κυβέρνηση, οι συχνές διακοπές παροχής ηλεκτρικής ενέργειας άφηναν τις επιχειρήσεις και τους πολίτες χωρίς κλιματισμό και πόσιμο νερό. Ο Ortega προσήλκυσε διεθνείς επενδύσεις σε υδροηλεκτρική, αιολική και γεωθερμική ενέργεια, που έχουν οδηγήσει στη βελτίωση της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος. Επιπλέον, οι ισπανικές και οι μεξικανικές τηλεπικοινωνιακές εταιρείες επέκτειναν με ταχείς ρυθμούς το διαδίκτυο στη χώρα καθώς και το δίκτυο κινητής τηλεφωνίας. Η κυβέρνηση Ortega έχει, επίσης, βελτιώσει τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Όντως, πριν από τις εκλογές, καινούργια λεωφορεία που κατασκευάζονται στη Ρωσία και το Μεξικό έφτασαν πάνω στην ώρα για να εντυπωσιάσουν τους αναποφάσιστους ψηφοφόρους.

Εύνοια στους φτωχούς

Η υποστήριξη στους Σαντινίστας διακόπτεται ανάμεσα στις ταξικές γραμμές, αλλά το κόμμα δεν έχει ξεχάσει τους φτωχούς στις αστικές και αγροτικές περιοχές, οι οποίοι αποτελούν και την εκλογική τη βάση του. Ο Ortega μείωσε το κόστος για την υγειονομική περίθαλψη και τη δημόσια εκπαίδευση, επιδότησε τα εισιτήρια των δημόσιων λεωφορείων και τα τιμολόγια της ηλεκτρικής ενέργειας, και δώρισε μεταλλικές στέγες στους κατοίκους των παραγκουπόλεων. Η κυβέρνησή του παρέσχε από πέντε κότες και έναν κόκορα σε χιλιάδες αγροτικές οικογένειες, για την παραγωγή νεοσσών προς μελλοντική κατανάλωση και φρέσκα αυγά για τις τοπικές αγορές. Δημιούργησε, επίσης, προγράμματα χαμηλότοκων δανείων και κατάρτιση για γυναίκες μικρο-επιχειρηματίες στις αγροτικές περιοχές. Με μια ιδιαίτερα έξυπνη κίνηση, η κυβέρνηση εγκατέστησε φώτα στα γήπεδα επαγγελματικού μπέιζμπολ, έτσι ώστε οι εργαζόμενοι να μπορούν να παρακολουθήσουν το δημοφιλές άθλημα σε νυχτερινούς αγώνες.

Συνολικά, ο συνδυασμός της οικονομικής ανάπτυξης και των στοχευμένων ενισχύσεων μείωσε αισθητά τα ποσοστά φτώχειας. Σύμφωνα με αναλύσεις τόσο από της κυβέρνησης όσο και ιδιωτικών ερευνητικών ινστιτούτων, το ποσοστό των νικαραγουανών που ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας μειώθηκε αισθητά κατά τη διάρκεια της προεδρίας Ortega. Σε απάντηση, η υποστήριξη στους Σαντινίστας αυξήθηκε ανάμεσα στην αγροτιά, τους φτωχούς, τις γυναίκες και τους ιδεαλιστές νεότερους ψηφοφόρους.