Εχθροί προ των πυλών

Σε εκείνο το σημείο, εξαρτιόταν πλέον από τους «οικοδεσπότες» της Σιγκαπούρης να διαλύσουν το σχέδιο. Το ISD επικεντρώθηκε στην τεχνική και τη φυσική επιτήρηση των τρομοκρατών για να βεβαιωθεί ότι είχε ανακαλύψει το σύνολο των πυρήνων, την ηγεσία τους, το οικονομικό δίκτυό τους, καθώς και τα πρόσωπα με τα οποία επικοινωνούσαν. Μια γυναίκα παρατηρήθηκε να σκιτσάρει το σπίτι του υπουργού Άμυνας. Κατέληξε να είναι μια αθώα φοιτήτρια αρχιτεκτονικής, η οποία ολοκλήρωνε μια εργασία που της είχε ανατεθεί. Ένας άλλος άνδρας εμφανιζόταν στη στάση του λεωφορείου απέναντι από την πρεσβεία περίπου την ίδια ώρα κάθε ημέρα, αλλά ποτέ δεν επιβιβάστηκε σε ένα λεωφορείο. Χάζευε στη στάση για μερικά λεπτά και στη συνέχεια έφευγε με τα πόδια από τον δρόμο που ήρθε. Για αρκετές ημέρες στη σειρά, κατάφερε να ξεφύγει από τις αρχές. Όταν τον συνέλαβαν αποδείχθηκε ότι ήταν ένας απλός πολίτης που ήταν υπό τις διαταγές γιατρού να περπατάει ένα χιλιόμετρο την ημέρα. Η στάση μας ήταν ακριβώς μισό χιλιόμετρο από το διαμέρισμά του.

Η κατάσταση της αβεβαιότητας συνεχίστηκε για περίπου δέκα μέρες, όταν, με τεράστια ανακούφιση μου, το ISD διεξήγαγε ένα πανεθνικό «σκούπισμα» τρομοκρατικών πυρήνων. Στις 9 Δεκεμβρίου, συνέλαβε 15 τρομοκράτες. Τον επόμενο Αυγούστου έπιασε άλλους 21.

Δυστυχώς, τα καλά νέα στη Σιγκαπούρη σύντομα μετατράπηκαν σε άσχημα λίγους μήνες αργότερα στο Μπαλί. Όπως αποκάλυψε η JI αργότερα, είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η Σιγκαπούρη ήταν δύσκολος στόχος και ότι έπρεπε να βρεθεί ένας ευκολότερος. Στις 12 Οκτωβρίου 2002, η οργάνωση πυροδότησε μια σειρά από βόμβες σε εστιατόρια και νυχτερινά κέντρα διασκέδασης στο Μπαλί, στα οποία συχνάζουν τουρίστες από τη Δύση. Μεταξύ των 202 νεκρών ήταν και επτά Αμερικανοί. Οι εκρήξεις, όπως κι εκείνες στην Κένυα και την Τανζανία, αποτέλεσαν μία από τις δεκάδες τρομοκρατικές επιθέσεις στην ιστορία που έχουν σκοτώσει πάνω από 200 άτομα.

Μόλις δέκα χρόνια αργότερα, οι μαχητές ακολούθησαν την παλιά ασχολία τους με επιθέσεις σε πρεσβείες - αυτή τη φορά με θανατηφόρα επιτυχία. Η επίθεση στη Βεγγάζη βρίσκεται ακόμη υπό έρευνα, αλλά είναι σαφές ότι πρόκειται για μια καλά σχεδιασμένη από την ηγεσία της αλ Κάιντα επίθεση που διείσδυσε γρήγορα στις περιμέτρους του προξενείου και συνέτριψε το προσωπικό ασφαλείας, με αποτέλεσμα το θάνατο του πρέσβη των ΗΠΑ και άλλων τριών. Δεν υπάρχει κανένας καλός λόγος για το ότι ο Κρις Στίβενς είναι νεκρός σήμερα και εγώ είμαι ζωντανός. Όπως μας υπενθυμίζουν οι επιθέσεις στην Κένυα, την Τανζανία, το Μπαλί και πρόσφατα στη Λιβύη, παρόλο που εκλαμβάνουμε τους τρομοκράτες ως φανατικούς, είναι επίσης μεθοδικοί και κάνουν καλούς υπολογισμούς. Η αντιτρομοκρατία δεν απαιτεί τίποτα λιγότερο σε μεθοδολογία και υπολογισμό.

Η εμπειρία μου στη Σιγκαπούρη μου προσφέρει επίσης κι άλλα σημαντικά μαθήματα, όπως:

Πρώτον, ο στενός συντονισμός με την κυβέρνηση της χώρας υποδοχής είναι απαραίτητος. Ακόμη και η πιο προστατευμένη διπλωματική εγκατάσταση δεν μπορεί να αμυνθεί σε μια επίθεση διαρκείας. Βέβαια, είχα το πλεονέκτημα μιας εξαιρετικά ικανής κυβέρνησης της χώρας υποδοχής και σύγχρονες εγκαταστάσεις στην πρεσβεία. Η κυβέρνηση της Σιγκαπούρης αξίζει υψηλούς επαίνους για τον επαγγελματισμό και την ανταπόκρισή της. Πήρε στα σοβαρά τα καθήκοντά της για τους Αμερικανούς που είχαν εγκατασταθεί στη χώρα - και διέθετε τους ανθρώπους και τα συστήματα ώστε να κάνουν τη διαφορά.

Δεύτερον, η καλή πληροφόρηση σώζει ζωές. Η ικανότητά μας να πάρουμε τις πρώτες πληροφορίες από τους Βρετανούς και από το ISD, καθώς και μέσω των δικών μας δυνατοτήτων συλλογής πληροφοριών, μας βοήθησαν να προβλέψουμε τι θα κάνει η αλ Κάιντα στη συνέχεια και να επινοήσουμε μηχανισμούς για την αντιμετώπισή της. Είναι, ακόμη ασαφείς οι αμερικανικές δυνατότητες συλλογής πληροφοριών στη Λιβύη.

Τρίτον, η δημοτικότητα δεν θα πρέπει να συγχέεται με την ασφάλεια. Το επισήμανα ώστε να καταδειχθεί στο ευρύ κοινό ότι οι Αμερικανοί ήμαστε έτοιμοι να υψώσουμε το ανάστημά μας, αλλά ότι πρέπει να το πράττουμε με χαμηλούς τόνους. Στη Λιβύη, μερικά από τα πιο οδυνηρά σχόλια για τη δολοφονία του Στίβενς στη Βεγγάζη ήταν εκείνα για το πόσο δημοφιλής ήταν στη Λιβύη - πώς είχε συνεργαστεί με τις ομάδες των ανταρτών για να βοηθήσει στην ανατροπή του καθεστώτος του Μουαμάρ αλ-Καντάφι. Το γεγονός αυτό είναι σημαντικό, αλλά δεν σχετίζεται άμεσα με την ασφάλειά του. Εμμέσως, πιθανότατα υπονόμευσε την ασφάλεια του. Παραδόξως, η τεράστια προσπάθεια που έκανε ο Στίβενς στην αποστολή του –η σχέση του με το λαό της Λιβύης, το προσωπικό του θάρρος και τα επαναστατικά διαπιστευτήριά του - τον μετέτρεψε σε στόχο–τρόπαιο.

Τέταρτον, είναι σημαντικό να εργαζόμαστε με αυτά που έχουμε. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει τεράστιους πόρους, αλλά η πρόσβαση σε αυτούς περιορίζεται από τη γραφειοκρατία και από τις ανάγκες που προκύπτουν εν καιρώ πολέμου. Μια υπάλληλος της πρεσβείας στη Σιγκαπούρη κάποτε σχολίασε ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα δαπανήσει περισσότερα χρήματα για την κηδεία ενός ατόμου από ό,τι θα δαπανούσε για την προστασία του. Ο ισχυρισμός αυτός δεν είναι αληθής, φυσικά, αλλά τονίζει το γεγονός ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ τείνει να ενεργεί πιο γρήγορα αφού έχει ξεσπάσει μια κρίση.

Πέμπτον, η διαχείριση, η εκπαίδευση, το ηθικό και η επικοινωνία παίζουν ρόλο. Υπάρχει ένας λόγος για το ότι οι πρεσβευτές θα πρέπει να διεξάγουν συνεντεύξεις για την είσοδο κάθε νέας πρόσληψης στην πρεσβεία. Βοηθάει στο να δημιουργηθεί ένα πρότυπο επικοινωνίας και ευθύνης από την αρχή. Ομοίως, υπάρχει λόγος για να παραβρίσκονται οι πρεσβευτές στα «μπάρμπεκιου» των πεζοναυτών τις Παρασκευές. Πρόκειται για κοινωνικές συναντήσεις, οι οποίες επιτρέπουν σε κάθε μέλος της ομάδας της πρεσβείας να θέσει το θέμα της επιλογής τους. Πήγα στο σκοπευτήριο όχι μόνο επειδή πίστευα ότι θα μπορούσα σύντομα να βρεθώ να πυροβολώ τους τρομοκράτες, αλλά και επειδή ήταν ένας αποτελεσματικός τρόπος για να επικοινωνήσω με τους πεζοναύτες και να προβάλω ηγεσία.