Αμερικανικές εκλογές 2012: Η επιλογή | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Αμερικανικές εκλογές 2012: Η επιλογή

Η δημοκρατία των ΗΠΑ βαδίζει σε ένα συννεφιασμένο μέλλον

Άλλες παρόμοιες σχετικά αμφίρροπες πολιτείες, μικρότερες σε μέγεθος και γι’αυτό λιγότερο σημαντικές, είναι το Νιού Χάμσαιρ, η πιο συντηρητική πολιτεία της περιοχής της «Νέας Αγγλίας» που αν δεν είχε ψηφίσει τον Τζορτζ Μπους το 2000 θα είχε εκλεγεί ο Αλ Γκορ, το Ουισκόνσιν, μια πολιτεία αρκετά φιλελεύθερη με παράδοση, ωστόσο, στις εναλλακτικές και απρόβλεπτες επιλογές, η Άιοβα, που έχει χαρακτηριστικά παρόμοια με του Οχάιο ως μια προέκταση της «μεσοδύσης» στα δυτικά, η Νεβάδα και το Κολοράντο, αμφότερες νοτιοδυτικές πολιτείες κοντά στο Μεξικό με έντονη μετανάστευση τόσο φιλελεύθερων στρωμάτων από τη δυτική ακτή όσο και ισπανόφωνων από το Μεξικό, και η Βόρεια Καρολίνα, που επηρεάζεται από τη γειτονική Βιρτζίνια. Τελικά, το πιθανότερο είναι οι 18 εκλέκτορες του Οχάιο να κρίνουν το αποτέλεσμα, όπως και το 2004, επιβεβαιώνοντας την παράδοση από το 1964 που θέλει τη συγκεκριμένη πολιτεία να πηγαίνει πάντα με τον νικητή. Η βοήθεια που πρόσφερε ο Ομπάμα στην τοπική αυτοκινητοβιομηχανία, χάρη στην οποία αυτή ανέκαμψε στη συνέχεια θεαματικά, ίσως σταθεί το κλειδί για την επανεκλογή του.

Η ΘΕΣΜΙΚΗ ΕΜΠΛΟΚΗ

Το εκλογικό αποτέλεσμα, όποιο κι αν είναι, δεν πρόκειται να επιλύσει το πρόβλημα κυβερνησιμότητας που κατατρέχει την Αμερική, ολοένα και περισσότερο, τις τελευταίες δεκαετίες. Ενδεχομένως, μάλιστα, να το επιδεινώσει. Αν επανεκλεγεί ο Ομπάμα, που είναι και οριακά το πιθανότερο, θα έχει να αντιμετωπίσει μία εχθρική Βουλή των Αντιπροσώπων που θα κυριαρχείται από τους ακραίους μεταξύ των Ρεπουμπλικάνων. Ενδεχομένως, οι Δημοκρατικοί να καταφέρουν να διατηρήσουν οριακά την πλειοψηφία στη Γερουσία, εξαιτίας των ατυχέστατων επιλογών μερικών υποψηφίων από τους Ρεπουμπλικάνους, κάτι που φαίνεται πως θα τους στοιχίσει μια-δυο πολύτιμες έδρες. Ακόμα κι έτσι, οι Δημοκρατικοί θα απέχουν πολύ από τις 60 έδρες που είναι απαραίτητες στη Γερουσία για να επιταχύνουν τη νομοθετική διαδικασία και να εξουδετερώνουν την κωλυσιεργία των αντιπάλων τους.

Εάν κερδίσει ο Ρόμνεϊ, μένει να αποδειχτεί ποιός Ρόμνεϊ εξελέγη; Ο ακραίος υποψήφιος των προκριματικών που δήλωνε ότι είναι «υπερ-συντηρητικός» ή ο κεντρώος επιχειρηματίας από τη Μασαχουσέτη; Το πιθανότερο είναι ότι ο ίδιος είναι πιο κοντά στον πραγματιστή κυβερνήτη παρά στον ιδεολόγο υποψήφιο. Όμως, το πώς θα πολιτευθεί εξαρτάται και από τις εκλογές στο Κογκρέσο. Αν οι Ρεπουμπλικάνοι κερδίσουν και τη Γερουσία, κι έτσι καταφέρουν να ελέγξουν και τη νομοθετική και την εκτελεστική εξουσία, τότε πολλές φιλελεύθερες κατακτήσεις και κοινωνικές δαπάνες κινδυνεύουν.

Όπως είναι γνωστό, οι εκλογές στη Γερουσία αφορούν το ένα τρίτο των μελών της κάθε φορά και οι γερουσιαστές εκλέγονται για έξι χρόνια. Οι γερουσιαστές που μάχονται το 2012 για την επανεκλογή τους είχαν εκλεγεί το 2006, χρονιά θριάμβου για τους Δημοκρατικούς, και, κατά συνέπεια, οι Δημοκρατικοί έχουν πολύ περισσότερες έδρες να χάσουν από τους Ρεπουμπλικάνους. Οι λιγοστοί Ρεπουμπλικάνοι γερουσιαστές που κατεβαίνουν στις εκλογές προέρχονται από ακραιφνείς Ρεπουμπλικανικές περιφέρειες μιας και είναι αυτοί που επέζησαν του Δημοκρατικού τσουνάμι του 2006. Όμως, και στην περίπτωση που κερδίσουν την πλειοψηφία οι Ρεπουμπλικάνοι, είναι βέβαιο ότι οι Δημοκρατικοί θα χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο προκειμένου να εμποδίσουν για δύο χρόνια, μέχρι τις εκλογές του 2014, τις όποιες αλλαγές.

Το Αμερικανικό πολιτικό σύστημα εμφανίζεται εξαιρετικά προβληματικό και ανίκανο να δώσει λύσεις σε χρόνια προβλήματα της Αμερικανικής κοινωνίας. Το βασικό πρόβλημα της Αμερικής σήμερα είναι πολιτικό και αφορά τη δυσλειτουργία της κεντρικής εξουσίας. Αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι, συν τω χρόνω, εξαφανίστηκαν οι μετριοπαθείς νομοθέτες που μπορούσαν να συνεργαστούν μεταξύ τους ξεπερνώντας τους κομματικούς διαχωρισμούς και κυριάρχησαν οι ακραίοι και των δύο πλευρών. Αυτό έχει να κάνει με τη διάδοση των προκριματικών εκλογών, από τη δεκαετία του 1960 και μετά, που μετέφερε την εξουσία από τα κομματικά επιτελεία στη λαϊκή βάση των κομμάτων, αλλά και με την επαναχάραξη των εκλογικών περιφερειών με στόχο την ενίσχυση της μίας ή της άλλης κομματικής πλειοψηφίας. Χάρη στη νέα τεχνολογία που παρέχει ακρίβεια στην εκλογική αποτύπωση μιας περιοχής, δημιουργήθηκαν συμπαγείς εκλογικές περιφέρειες, όπου κυριαρχούν απόλυτα είτε οι Ρεπουμπλικάνοι είτε οι Δημοκρατικοί. Αποτέλεσμα είναι οι περισσότερες έδρες της Βουλής να μην κρίνονται στις εκλογές αυτές καθεαυτές αλλά στις προκριματικές. Σε αυτές ψηφίζουν οι πιο φανατικοί της κομματικής βάσης και εκλέγουν αντίστοιχους υποψήφιους.

Η ΜΕΤΑΛΛΑΞΗ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ

Πέρα, ωστόσο, από αυτές τις αλλαγές που αφορούν και τα δύο κόμματα αξίζει να σημειωθεί ότι μια ακόμα βασική αιτία για τη δυσλειτουργία του Αμερικανικού πολιτικού συστήματος είναι η μετάλλαξη του Ρεπουμπλικανικού κόμματος από εκπρόσωπο των παλιών επιχειρηματικών αστικών στρωμάτων σε εκφραστή της φοβικής και λαϊκιστικής «αγανάκτησης» της φθίνουσας λευκής (και μάλιστα ανδρικής) πλειοψηφίας που αντιδρά στην αθρόα έλευση των μεταναστών και την κάμψη των «παραδοσιακών αξιών» της Αμερικανικής κοινωνίας. Η μετάλλαξη αυτή σε κόμμα διαμαρτυρίας από κόμμα διακυβέρνησης, με όλη την απώλεια σε πραγματισμό που αυτή συνεπάγεται, αφορά κυρίως τη Βουλή και όχι τη Γερουσία ή τις Πολιτείες. Έτσι όμως έχει καταστήσει τη νομοθέτηση, ακόμα και για κρίσιμα ζητήματα όπως η αύξηση του ορίου δανεισμού του αμερικανικού δημοσίου ή η αποφυγή του δημοσιονομικού στραγγαλίσματος της οικονομίας με τη λήξη σειράς φοροαπαλλαγών στο τέλος του 2012, εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση. Οι συνέπειες αυτής της δυσλειτουργίας δεν επηρεάζουν μόνο τις ΗΠΑ αλλά αφορούν και όλο τον υπόλοιπο κόσμο.

Οι Δημοκρατικοί παλεύουν να αποτινάξουν τη ρετσινιά του αλαζονικού ελιτισμού, του κοσμοπολιτισμού και του μειωμένου πατριωτισμού και του προστάτη όσων «νέμονται» το δημόσιο ταμείο.