Μια νίκη των λαϊκιστών στην Αυστρία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Μια νίκη των λαϊκιστών στην Αυστρία

Το Κόμμα της Ελευθερίας εισέρχεται στην κυβέρνηση

Όταν ο Kurz έγινε αρχηγός του ÖVP τον Μάιο του 2017, ζήτησε αμέσως νέες εκλογές. Το πολιτικό περιβάλλον της Αυστρίας ήταν παρόμοιο με εκείνο που αντιμετώπιζε η Μέρκελ στην Γερμανία. Το ÖVP και οι Χριστιανοδημοκράτες της Μέρκελ είναι στενά συνδεδεμένοι, και αμφότεροι οι πολιτικοί αντιμετώπιζαν ένα πολιτικό περιβάλλον στο οποίο οι συζητήσεις για τη μετανάστευση και την δημόσια ασφάλεια αποσπούσαν την προσοχή από τα καλά νέα για την ισχυρή οικονομική ανάκαμψη. Όμως, ενώ η Μέρκελ επέλεξε μια κεντρώα προσέγγιση, ο Kurz πήγε το κόμμα του πολύ πιο δεξιά. Το έπραξε εν μέρει για να κλέψει ψηφοφόρους από το FPÖ, το οποίο ηγείτο στις δημοσκοπήσεις. Ωστόσο, είχε επίσης κίνητρο από τις βαθιές πολιτικές και φιλοσοφικές διαφορές με την αριστερά, την οποία κατηγόρησε για το πνίξιμο της οικονομίας με υπερβολικούς κανονισμούς και υψηλούς φόρους. Αυτό απέκλεισε έναν άλλο συνασπισμό με τους Σοσιαλδημοκράτες, με τους οποίους το ÖVP είχε κυβερνήσει από το 2006.

Κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Kurz παρουσίασε τον εαυτό του ως κάποιον που θα ωθούσε την Αυστρία προς τα εμπρός, αλλά πάντα παρέμεινε ασαφής ως προς την ουσία αυτής της αλλαγής. Στα ζητήματα που τελικά κατέληξαν να κυριαρχήσουν στις εκλογές, τη μετανάστευση και τους πρόσφυγες, ο Kurz πήρε θέσεις τόσο πολύ δεξιές που το FPÖ αισθάνθηκε υποχρεωμένο να εγκαταλείψει την αρχικά πιο μετριοπαθή πλατφόρμα του και να επιτεθεί στον Kurz ως αντιγραφέα και όψιμο ακόλουθο. Το νέο πρόγραμμα του ÖVP θεωρεί την εισροή προσφύγων ως μορφή παράνομης μετανάστευσης, την οποία θέλει να σταματήσει κατηγορηματικά. Το κόμμα έχει σχεδιάσει μια σειρά μέτρων για να καταστήσει την Αυστρία έναν ανεπιθύμητο προορισμό για τους πρόσφυγες, από την παροχή στήριξης σε είδος παρά με μετρητά μέχρι την λήψη χρημάτων και τιμαλφών από αιτούντες άσυλο ώστε να βοηθήσουν να πληρώσουν για την διευθέτηση και την φροντίδα τους. Τα νέα προστατευτικά μέτρα προτείνουν οι αλλοδαποί εργαζόμενοι να πληρώνουν στην αυστριακή κοινωνική ασφάλιση για πέντε χρόνια προτού μπορέσουν να λάβουν παροχές. Στην πραγματικότητα, ακόμη και οι πολίτες της ΕΕ θα έχουν περιορισμένα εργασιακά δικαιώματα και παροχές σε σχέση με τους Αυστριακούς εργαζόμενους.

29122017-2.jpg

Πολίτες διαμαρτύρονται για την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης, στην Βιέννη, τον Δεκέμβριο του 2017. HEINZ-PETER BADER / REUTERS
-----------------------------------------------------

Το ÖVP αφιέρωσε επίσης μεγάλη προσοχή σε αυτό που αποκαλεί «πολιτικό Ισλάμ», το οποίο ισχυρίζεται ότι αποτελεί μέγα κίνδυνο για τον αυστριακό πολιτισμό και την παράδοση, και οδηγεί στην δημιουργία «παράλληλων κοινωνιών» που χρησιμεύουν ως χώρος αναπαραγωγής για τρομοκράτες. Στα ντιμπέιτ, ο Kurz χρησιμοποίησε ξενοφοβική και ισλαμοφοβική ρητορική, επανειλημμένα μιλώντας εναντίον μιας «λανθασμένης ανοχής» προς το Ισλάμ. Σε μια αξέχαστη διαμάχη στην τηλεόραση, ο Kurz και ο ηγέτης του FPÖ, Heinz-Christian Strache, επιχειρηματολογούσαν ποιος από τους δυο ήταν πιο κοντά στον Orban και θα μπορούσε να μιμηθεί καλύτερα τις πολιτικές του. Ο Kurz και ο Strache μίλησαν επίσης για την προσέγγιση της Αυστρίας πιο κοντά στα κράτη του Visegrad, μια ομάδα χωρών της Κεντρικής Ευρώπης που συχνά έρχονται σε αντίθεση με τις Βρυξέλλες για τη μετανάστευση και την φιλελεύθερη δημοκρατία. Ενώ ο Strache ήταν πολύ σαφής στα αιτήματά του, ο Kurz παρέμεινε πιο προσεκτικός, αφήνοντας ανοικτό το πόσο μακριά θα ήταν διατεθειμένος να πάει όταν να επρόκειτο να αμφισβητήσει την ΕΕ.

29122017-3.jpg

Η πόλη Hall στο Τιρόλο, στην Αυστρία, τον Δεκέμβριο του 2017. DOMINIC EBENBICHLER / REUTERS
--------------------------------------------------------------

ΚΑΙ ΤΩΡΑ, ΤΙ;

Μετά την εκλογική νίκη του, ο Κούρτς έπρεπε να δείξει ότι θα είναι σε θέση να σχηματίσει γρήγορα μια κυβέρνηση ώστε να αντιπαραβληθεί τόσο με το δύστροπο προηγούμενο υπουργικό συμβούλιο όσο και με την ανεπίλυτη πολιτική κατάσταση στην γειτονική Γερμανία. Σε αυτό βοήθησε η επιθυμία του FPÖ να επιστρέψει στην κυβέρνηση για πρώτη φορά από το 2005. Το κόμμα είχε μετριάσει την ρητορική του και υιοθέτησε πιο ουσιαστικές θέσεις από ό, τι στο παρελθόν. Ο Strache επισκέφθηκε επανειλημμένα το Ισραήλ για να αντιμετωπίσει τις εναντίον του κατηγορίες περί αντισημιτισμού και αποδείχθηκε πρόθυμος να συνεργαστεί με τον Alexander Van der Bellen, τον αριστερόστροφο πρόεδρο της Αυστρίας, με το να προτείνει αποδεκτές υπουργικές υποψηφιότητες.

Ένα ενδιαφέρον χαρακτηριστικό της νέας κυβέρνησης είναι ότι όλοι οι υπουργοί του FPÖ είναι πολιτικοί βετεράνοι, ενώ οι υπουργοί του ÖVP είναι ως επί το πλείστον εξωκομματικοί παράγοντες που είναι προσωπικά ευγνώμονες στον Kurz. Στο παρελθόν, τέτοιοι υπουργοί επιλέγονταν συχνά από ισχυρές παρατάξεις εντός του κόμματος για να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους και, ως εκ τούτου, πίεζαν περισσότερο ή λιγότερο τον ηγέτη του κόμματος. Επιπλέον, ο Αυστριακός καγκελάριος, αντίθετα με τον Γερμανό ομόλογό του, δεν έχει επίσημη αρμοδιότητα να παρεμβαίνει στην αυτόνομη εξουσία λήψης αποφάσεων των μελών του υπουργικού συμβουλίου. Η σημερινή σύνθεση της κυβέρνησης, ωστόσο, πιθανόν θα επιτρέψει στον Kurz να ασκήσει ουσιαστική εξουσία πάνω στις επιλογές του υπουργικού συμβουλίου του.