Ένα πραγματικό σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου στην Υεμένη

Από τότε, τα ΗΑΕ και οι σύμμαχοί τους έχουν αποκτήσει μεγαλύτερη εμπειρία. Στις έντονες πολεμικές μάχες που έλαβαν χώρα στην Hodeidah λίγο πριν την κατάπαυση του πυρός, ο συνασπισμός απελευθέρωσε τρία τετραγωνικά μίλια από την 17 τετραγωνικών μιλίων [συνολική] έκταση της πόλης μέσα σε λίγες μόνο εβδομάδες, χρησιμοποιώντας μικρής ισχύος πυρομαχικά ακριβείας για να εξουδετερώσουν τους ελεύθερους σκοπευτές των Houthi στις κατοικημένες περιοχές.

Η νίκη στην Hodeidah θα επέτρεπε στους Σαουδάραβες και τους Εμιρατινούς να στείλουν το μήνυμα στον περιφερειακό αντίπαλό τους, το Ιράν, αλλά και στον ίδιο τον λαό τους ότι είναι ισχυροί και δεν πρέπει να προκαλούνται. Εν τω μεταξύ, η απώλεια της πόλης θα πρέπει να πείσει τους Χούθι ότι δεν μπορούν να κερδίσουν και ότι αν επιμείνουν ίσως να χάσουν την κυριαρχία τους στην Σαναά και σε άλλα εδάφη που έχουν καταλάβει από το 2014. Και το γεγονός ότι το Ιράν πιθανότατα θα ενθαρρύνει τους Χούθι να συνεχίσουν να πολεμούν μια χαμένη μάχη θα πρέπει να τους βοηθήσει να καταλάβουν ότι τα συμφέροντα της Τεχεράνης δεν είναι δικά τους.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα ευνοούσαν τον συνασπισμό υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας με το να υποστηρίζουν αυτή την στρατηγική. Αν μη τι άλλο, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αποκτήσουν μόχλευση στον συνασπισμό, καθορίζοντας τους όρους υπό τους οποίους θα συναινούσαν σε μια ανανεωμένη επίθεση στην Hodeidah ή την παροχή υποστήριξης πληροφοριών. Σε αντάλλαγμα για την βοήθεια της Ουάσινγκτον, ο συνασπισμός θα πρέπει να αποδεχθεί ένα ρεαλιστικό σχέδιο ειρήνης -το οποίο θα ικανοποιεί τις απαιτήσεις των Houthi για εσωτερική ανακατανομή [περιφερειών], θα καθορίζει μια διαδικασία για την διαμόρφωση μιας νέας κυβέρνησης με κατάλληλες ρυθμίσεις για την κατανομή της εξουσίας, και ενδεχομένως θα προβλέπει μια αλλαγή στην ηγεσία από την πλευρά της κυβέρνησης. Οι Χούθι, από την πλευρά τους, θα πρέπει να διώξουν τους στρατιωτικούς συμβούλους του Ιράν και της Χεζμπολάχ του Λιβάνου και να δεχτούν μια ειρηνευτική δύναμη τρίτου μέρους που θα ασφαλίζει βασικές τοποθεσίες, όπως τα λιμάνια. Μια τέτοια δύναμη θα μπορούσε να αποτελείται από ευρωπαϊκά, αραβικά και αφρικανικά στρατεύματα, ίσως υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ, του Αραβικού Συνδέσμου ή ακόμη και των Ηνωμένων Πολιτειών.

Μια διευθέτηση μετά από διαπραγμάτευση θα ήταν το καλύτερο –ή το λιγότερο κακό- αποτέλεσμα του βίαιου πολέμου στην Υεμένη. Και μια ανανεωμένη επίθεση στην Hodeidah θα ανοίξει τον δρόμο για την εφαρμογή του. Οι Houthi θα ήταν πιο δεκτικοί σε μια γενναιόδωρη προσφορά μετά την απώλεια της πόλης. Όσον αφορά τους Σαουδάραβες, η Ουάσινγκτον θα μπορούσε να τους προειδοποιήσει ότι αν εμποδίσουν την ειρηνευτική διαδικασία, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αναστείλουν οποιαδήποτε στρατιωτική βοήθεια –κι όχι μόνο για τις επιχειρήσεις της Υεμένης. Αυτό το τελεσίγραφο θα πρέπει να τους πείσει να σταματήσουν ενώ βρίσκονται μπροστά, κυρίως επειδή η επιχείρησή τους στην Υεμένη τούς επιβαρύνει και προκαλεί πολύ κακή διάθεση [έναντί τους] διεθνώς. Μια στρατιωτική νίκη στην Hodeidah θα έδινε στον πρίγκιπα της Σαουδικής Αραβίας, Mohammed bin Salman, το φύλλο συκής που χρειάζεται για να δηλώσει νικητής και να γυρίσει στο σπίτι του.

Εμιρατινοί στρατιώτες σε πτήση πάνω από την έρημο της Υεμένης, τον Σεπτέμβριο του 2015. NOAH BROWNING / REUTERS
---------------------------------------------------------

Η προσέγγιση είναι δοκιμασμένη. Είναι παράλληλη με την στρατηγική που χρησιμοποίησαν οι διπλωμάτες των ΗΠΑ για να τερματίσουν τον εμφύλιο πόλεμο της Βοσνίας το 1995. Οι Ηνωμένες Πολιτείες βοήθησαν τους στρατιώτες των Κροατών και των Βοσνιακών Μουσουλμάνων να συντρίψουν τις σερβικές δυνάμεις της Βοσνίας και να πάρουν περίπου το ήμισυ της επικράτειάς τους. Στην συνέχεια, κατά την διάρκεια των ειρηνευτικών συνομιλιών στο Ντέιτον, στο Οχάιο, ο απεσταλμένος των ΗΠΑ, Richard Holbrooke [4], προσέφερε και στις δύο πλευρές μια συμφωνία κατανομής της εξουσίας. Οι Σέρβοι αποδέχθηκαν απρόθυμα, συνειδητοποιώντας ότι αν αρνούνταν αυτό θα σήμαινε την απώλεια όσων απέμεναν από την επικράτειά τους υπέρ του εχθρού που υποστηριζόταν από τις ΗΠΑ. Οι Κροάτες και οι Βοσνιακοί προσχώρησαν ακόμη πιο απρόθυμα, διότι ο Χόλμπρουκ απειλούσε να αποσύρει την υποστήριξη των ΗΠΑ αν δεν το έκαναν. Το σενάριο του Χόλμπρουκ θα εξυπηρετούσε τις Ηνωμένες Πολιτείες εξίσου καλά στην Υεμένη σήμερα.

ΑΣ ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΡΑΓΜΑΤΙΣΤΕΣ

Τα συμφέροντα και οι αξίες των ΗΠΑ αμφότερα απαιτούν τον τερματισμό του πολέμου στην Υεμένη. Η σύγκρουση απειλεί να ρίξει την χώρα σε λιμό. Η Αλ Κάιντα στην Αραβική Χερσόνησο εκμεταλλεύτηκε το χάος του πολέμου για να αποφύγει τις πλήρους κλίμακας κοινές αντιτρομοκρατικές προσπάθειες από τις ΗΠΑ, τα ΗΑΕ και την Υεμένη. Η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ αντιμετωπίζουν διπλωματικές και οικονομικές καταστροφές καθώς και καταστροφές για την φήμη τους. Μόνο το Ιράν επωφελείται από την παράταση αυτού του βρώμικου πολέμου.

Αλλά, το να επιτευχθεί ο τερματισμός των μαχών απαιτεί σκληρές επιλογές που μπορούν πράγματι να πετύχουν, όχι εύκολες [επιλογές] που δεν θα το κάνουν. Αν οι γραμμές μάχης παραμείνουν εκεί που είναι τώρα, οι Houthi θα έχουν ουσιαστικά νικήσει στον πόλεμο, έχοντας κερδίσει την πρωτεύουσα της Υεμένης και το μεγαλύτερο λιμάνι της. Εάν ο συνασπισμός ανακαταλάβει την Hodeidah, αντίθετα, μπορεί να αντέξει να τερματίσει τον πόλεμο ενώ ο έλεγχος των Houthi επί της Sanaa θα τους αφήσει κάποια διαπραγματευτική ισχύ. Αυτό που χρειάζεται τώρα η Υεμένη είναι σκληρότερη διπλωματία από τις ΗΠΑ, την Ευρώπη και τον ΟΗΕ, υποστηριζόμενη από αναζωογονημένη στρατιωτική πίεση. Μόνο τότε και τα δύο αντιμαχόμενα μέρη θα καταλάβουν ότι αν συνεχίσουν να πολεμούν έχουν μόνο να χάσουν.

Copyright © 2019 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.