Ο μύθος του πολυπολικού κόσμου

Η Κίνα αδυνατεί να εξέλθει των ακτών της και να προβάλει ισχύ στον Δυτικό Ειρηνικό Ωκεανό λόγω του στρατηγικού περιορισμού του πλέγματος Ιαπωνίας-Κορέας-Ταιβάν, της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στην περιοχή και των κρατών της Ινδοκίνας και της Νοτίου Σινικής Θάλασσας. Στα ανατολικά της η Κίνα αντιμετωπίζει ένα είδος αντίστροφου Σινικού Τείχους. Πρόκειται περί ενός γεωπολιτικού δικτύου φιλοδυτικών κρατών, το οποίο εκτείνεται από την Ιαπωνία και την Νότιο Κορέα, την Ταιβάν έως την Νότιο Σινική Θάλασσα με το Βιετνάμ, τις Φιλιππίνες, και καταλήγει στο αρχιπελαγικό κράτος της Ινδονησίας και τις αγγλοσαξονικές νησιωτικές δημοκρατίες της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας, ενώ αμερικανικές βάσεις στρατηγικώς τοποθετημένες κατά της Κίνας υπάρχουν σε ασιατικά κράτη και ως αυτόνομες εδαφικές κτήσεις στον Δυτικό Ειρηνικό Ωκεανό. Η προβολή ισχύος των θαλασσίων ΗΠΑ περιορίζει την Κίνα στην ηπειρωτική της έκταση, ενώ σε περίοδο δυνητικής αντιπαραθέσεως οι θαλάσσιες οδοί ενεργειακής τροφοδοσίας της Κίνας θα ελέγχονταν από το αμερικανικό ναυτικό. Αντιθέτως, η τροφοδοσία των ΗΠΑ δεν είναι δυνατόν να διακοπεί από έναν εξωτερικό δρώντα. Επί Ψυχρού Πολέμου οι ΗΠΑ έπρεπε να αντισταθμίζουν όχι μόνο την σοβιετική ναυτική παρουσία, αλλά να μεριμνούν και για το θεμελιώδες χερσαίο μέτωπο του ευάλωτου προγεφυρώματος της δημοκρατικής Δυτικής Ευρώπης, όπου δρούσαν πολιτικές στρατηγικές μειονότητες της ΕΣΣΔ. Αντιθέτως, έναντι της Κίνας οι ΗΠΑ δεν χρειάζονται την αποφασιστική δέσμευση χερσαίων δυνάμεων, αλλά αρκεί να αναπτύξουν την θαλάσσια ισχύ τους, ώστε να αποτρέψουν την κινεζική επιθετικότητα στον Δυτικό Ειρηνικό Ωκεανό, ενώ δεν αντιμετωπίζουν πολιτική και ιδεολογική διείσδυση αντίστοιχη με αυτήν των φιλοσοβιετικών κομμουνιστικών κομμάτων.

Εκτός από τις σταθμευμένες αμερικανικές δυνάμεις στην Ανατολική Ασία και τον Δυτικό Ειρηνικό Ωκεανό, η Κίνα είναι αντιμέτωπη με μια τεχνολογικώς προηγμένη Ιαπωνία, η οποία έχει ισχυρές εκσυγχρονισμένες ένοπλες δυνάμεις και την δυνατότητα να μεταβληθεί σε πυρηνική δύναμη. Η Κίνα αδυνατεί να καταλάβει την νησιωτική Ταιβάν, τουλάχιστον όχι χωρίς εξαιρετικώς υψηλό στρατιωτικό κόστος, τον κίνδυνο μαζικών οικονομικών κυρώσεων από τις ΗΠΑ, και την προοπτική περαιτέρω ριζικής στρατιωτικοποιήσεως των αντιπάλων γειτονικών της κρατών. Ακόμη και αν η Κίνα καταλάμβανε την Ταϊβάν, το τελικό γεωπολιτικό κόστος θα υπερέβαινε το όφελος της πολιτικής ενοποιήσεως της κομμουνιστικής και της εθνικιστικής Κίνας (Ταϊβάν), καθώς θα συνεπαγόταν την ραγδαία στρατιωτική ενίσχυση πολλαπλών ανταγωνιστικών κρατικών δρώντων στην άμεση περιφέρειά της. Η Ιαπωνία θα εξελισσόταν πιθανώς σε πυρηνική δύναμη, η Κορέα θα ενίσχυε την αμερικανική παρουσία στην επικράτειά της, ενώ αντίστοιχη αναβάθμιση της στρατιωτικής ισχύος τους και επίταση των δεσμών με τις ΗΠΑ ως εξωχώριο εξισορροπιστή θα επέλεγαν το Βιετνάμ, η Ταϊλάνδη, οι Φιλιππίνες, η Ινδονησία και, φυσικά, η Αυστραλία.

Τελική συνέπεια μιας κινεζικής επιθέσεως θα ήταν η απομόνωση της Κίνας στην ηπειρωτική κύρια επικράτειά της από τα συμμαχικά Δυτικά κράτη, ενώ η Κίνα θα διατηρούσε απλώς τον έλεγχο μόνο στο νησιωτικό προγεφύρωμα της Ταιβάν χωρίς την δυνατότητα επεκτάσεως σε έναν στρατιωτικοποιημένο Ειρηνικό Ωκεανό και μια πλήρη εχθρικών κρατών Νότιο Σινική Θάλασσα. Ακόμη και στην ειρηνική εκδοχή της προβολής επιρροής της Κίνας, αυτή έχει ως απώτατο όριο την Κεντρική Ασία και την Κασπία Θάλασσα στα δυτικά, την Ινδοκίνα στον νότο, και την Κορέα στα ανατολικά, όχι όμως τον Βόρειο Ειρηνικό Ωκεανό, την Ινδία και την Ωκεανία. Η Κίνα παραμένει περιφερειακή και όχι παγκόσμιος δύναμη, ακόμη και στο μαξιμαλιστικό σενάριο ειρηνικής υπαγωγής της Κεντρικής Ασίας, της Νοτιοανατολικής Ασίας, και της Κορέας στην ηγεμονική επιρροή της.

Η ΥΠΕΡΟΧΗ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟΥ

Ο Δυτικός κόσμος με τις ΗΠΑ ως ηγεμονικό κράτος-πυρήνα εξακολουθούν να απολαύουν σαφούς υπεροχής έναντι των αυταρχικών ευρασιατικών δυνάμεων, Ρωσίας και Κίνας και των περιφερειακών συμμάχων τους. Η ισορροπία ισχύος ΗΠΑ-Ρωσίας είναι συντριπτικά ευνοϊκή υπέρ των ΗΠΑ σε όλα τα επίπεδα: δημογραφική ισχύ, οικονομική ευρωστία, στρατιωτικές δυνατότητες, ήπια ισχύ και παγκόσμιο επιρροή στα μείζονα οικονομικά κέντρα ισχύος του πλανήτη. Οι ΗΠΑ είναι ένα κράτος 334 εκατομμυρίων έναντι 144 εκατομμυρίων της Ρωσίας, με ΑΕΠ 22,94 τρισεκατομμυρίων δολαρίων έναντι μόλις 1,493 τρισεκατομμυρίων δολαρίων της Ρωσίας. Ο αμυντικός προϋπολογισμός των ΗΠΑ για το 2022 ανέρχεται σε 801 δισεκατομμύρια δολάρια –το 38% των παγκοσμίων αμυντικών δαπανών- έναντι 290 δισεκατομμυρίων δολαρίων της Κίνας και μόλις 61 δισεκατομμυρίων δολαρίων της Ρωσίας. Βάσει των δημογραφικών προβολών, ο πληθυσμός των ΗΠΑ το 2050 θα έχει ανέλθει στα 375 εκατομμύρια, ενώ αυτός της Ρωσίας θα έχει μειωθεί στα 133 εκατομμύρια [3]. Το εκτιμώμενο ΑΕΠ των ΗΠΑ για το 2036 είναι 43,3 τρισεκατομμύρια δολάρια έναντι 3,52 τρισεκατομμυρίων δολαρίων της Ρωσίας. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους ελέγχουν τα τρία από τα τέσσερα μείζονα βιομηχανικά-οικονομικά συμπλέγματα της υφηλίου: την Βόρειο Αμερική, την Ευρώπη, και το πλέγμα Ιαπωνίας-Κορέας. Η Κίνα αποτελεί το τέταρτο βιομηχανικό-οικονομικό σύμπλεγμα και η Ινδία ένα πέμπτο υπό διαμόρφωση. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους διαθέτουν τους πλέον προηγμένους στρατούς της υφηλίου με άξονα την ισχύ των αλγοριθμικών συστημάτων και της εξειδικευμένης τεχνολογίας, και τις προηγμένες δυνατότητες επικοινωνίας, δορυφορικής κατοπτεύσεως, και επιμελητείας. Οι οικονομικές και τεχνολογικές δυνάμεις και το ανθρώπινο κεφάλαιο του ευρω-ατλαντικού συμπλέγματος ισχύος ΗΠΑ/ΕΕ είναι πολλαπλάσια και ανώτερα της ακόμη μη υλοποιηθείσης ενότητας Κίνας/Ρωσίας και εδράζονται σε αιώνες θεσμικής ανωτερότητας του Δυτικού πολιτισμού.