Η παγίδα της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας

Την Κυριακή 5/2 και την επομένη Κυριακή 12/2/2023, 561.000 Ελληνοκύπριοι (Ε/Κ) ψηφοφόροι, εξέλεξαν τον 8ο Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας για μια θητεία πέντε ετών. Ο προερχόμενος από τον Δημοκρατικό Συναγερμό (ΔΗΣΥ) και Υπουργός Εξωτερικών από το 2018 έως το 2022, ανεξάρτητος υποψήφιος, Νίκος Χριστοδουλίδης, που είχε την στήριξη από το ΔΗΚΟ, το ΕΔΕΚ, την ΔΗΠΑ, και την Αλληλεγγύη, κατά τον Α' γύρο των προεδρικών εκλογών έλαβε την πρώτη θέση, με ποσοστό 32,04% των ψήφων, έναντι 29,6% του υποστηριζόμενου από το ΑΚΕΛ, Ανδρέα Μαυρογιάννη, που πήρε την δεύτερη θέση, ενώ στον Β' γύρο εξελέγη με 51,92% και ανακηρύχθηκε νέος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, διαδεχόμενος τον απερχόμενο Νίκο Αναστασιάδη, επικρατώντας του έτερου υποψηφίου, που έλαβε το 48,08% των ψήφων.

Ο Κύπριος πρόεδρος, Νίκος Χριστοδουλίδης, κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, στην Γεροσκήπου, κοντά στην Πάφο, στην Κύπρο, στις 12 Φεβρουαρίου 2023. REUTERS/Yiannis Kourtoglou
----------------------------------------------------------------------

Με το πέρας της εκλογών και μετά από εύλογο χρονικό διάστημα, αφού προέκυψε ο φονικός σεισμός που κόστισε στην κατοχική Τουρκία άνω των 45.000 ζωών, αναμένεται η επανεκκίνηση της διαδικασίας επίλυσης του Κυπριακού που είχε σταματήσει μετά την αποτυχία των συνομιλιών του Κραν Μοντανά το καλοκαίρι του 2017. Αναμένοντας την πολιτική του νέου ηγέτη της Κυπριακής Δημοκρατίας σχετικά με το Κυπριακό ζήτημα, πολλές είναι οι προκλήσεις που θα χρειαστεί να ξεπεράσει, ακόμα και στο εσωτερικό για να διασφαλίσει τα συμφέροντα του διεθνώς αναγνωρισμένου κράτους του, από την αρπακτική διάθεση της Τουρκίας.

ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΝΕΟ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Το μεγάλο ερώτημα είναι αν ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης θα συνεχίσει την απαρέγκλιτη υποστήριξη της καταστρεπτικής λύσης για την κρατική υπόσταση του δεύτερου ελληνικού κράτους της Μεσόγειου, δηλαδή αυτήν της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας (ΔΔΟ) και την συνεπακόλουθη πολιτική ισότητα των δυο κοινοτήτων, που εξισώνει την Ελληνοκυπριακή πλειοψηφία με την τουρκοκυπριακή μειοψηφία ή θα αλλάξει θέση. Ένας λόγος για αλλαγή, έστω μερικώς, της επίσημης θέσεως του νέου ηγέτη, θα ήταν η βοήθεια από το ΔΗΣΥ, το κόμμα από το οποίο προέρχεται και που πλέον βρίσκεται σε κρίση, καθώς ο υποψήφιος που υποστήριξε για την Προεδρία, ο Αβέρωφ Νεοφύτου, ήρθε τρίτος στον Α' γύρο με ποσοστό 26,11%. Το ΔΗΣΥ εκτός από κατηγορίες που το αφορούν για διαφθορά, αγωνίζεται για να κρατήσει στις τάξεις του το σκληρό δεξιό και «εθνικόφρον» κομμάτι του πολιτικού ακροατηρίου του, παρουσιάζοντας διαρροές προς τους ακροδεξιούς του Εθνικού Λαϊκού Μετώπου (ΕΛΑΜ). Είναι γεγονός πως την αύξηση του ποσοστού του ΕΛΑΜ δεν επιθυμούν οι περισσότεροι στην Μεγαλόνησο, αφού αυτό είχε σχέσεις με τη ναζιστική Χρυσή Αυγή (ιδρύθηκε το 2008 και αρχικά επιχειρήθηκε να εγγραφεί στο μητρώο κομμάτων του Υπουργείου Εσωτερικών ως «Χρυσή Αυγή-πυρήνας Κύπρου») κερδίζοντας ψήφους λαϊκίζοντας, για θέματα όπως το Μεταναστευτικό [1].

Ο νέος Πρόεδρος άλλωστε έχει να αντιμετωπίσει πλείστα προβλήματα σε όλους τους τομείς που ταλανίζουν την Κυπριακή Δημοκρατία, όπως την πίεση στην οικονομία, με τον πληθωρισμό να καλπάζει όπως και σε όλες της χώρες της Ευρώπης λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, το μεταναστευτικό που γίνεται ολοένα διογκούμενο, και την διαφθορά που μαστίζει τον κρατικό μηχανισμό. Με το Κυπριακό να παραμένει σε τέλμα, δεν θα πρέπει να αποκλείεται ότι τα προβλήματα θα πιέσουν τον πρόεδρο Χριστοδουλίδη σε τέτοιο βαθμό ώστε να κάνει υποχωρήσεις στο εθνικό θέμα. Σε αυτό το πλαίσιο δεν θα πρέπει να αποκλείονται και ψευδείς κατηγορίες εις βάρος του για «ρωσοφιλία». Από την άλλη, πολλοί καταξιωμένοι αναλυτές υποστηρίζουν πως αν ο νέος Πρόεδρος συνεχίσει την διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού όπως αυτή σταμάτησε στο Κραν Μοντανά, θα αποτελέσει μοιραίο πολιτικό λάθος του, ήδη από την αρχή της θητείας του. Για αυτό η κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας θα κρίνει πολλά και για το μέλλον της διαδικασίας λύσης.

Επίσης, πολλά θα κρίνει η συνεργασία του νέου Προέδρου με τον νέο αρχηγό του ΔΗΣΥ, καθώς και η συνέχεια της υποστήριξής του από τα κόμματα που του συμπαραστάθηκαν στις εκλογές, παράλληλα με τον περιορισμό του επικίνδυνου ΕΛΑΜ. Η πάντα δεδομένη εσωτερική πίεση που θα ασκηθεί στον πρόεδρο Χριστοδουλίδη για να αποδεχθεί την Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία και το πολιτικό κλίμα στην Μεγαλόνησο με τον Νεοφύτου (απερχόμενο αρχηγό του ΔΗΣΥ) να τον εχθρεύεται ανοικτά, δυστυχώς θα δείχνει την ελληνική πλευρά αποσυσπειρωμένη, δίνοντας όπλα στους Τούρκους για να διατείνονται ότι οι Ελληνοκύπριοι δεν επιθυμούν λύση, όταν οι Τούρκοι την τορπιλίζουν, απαιτώντας πια το διχοτομικό τετελεσμένο των «δύο κρατών» [2].

ΤΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΛΥΣΗΣ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ

Η ΔΔΟ είναι το τελευταίο στάδιο της οριστικής διευθέτησης του Κυπριακού ζητήματος, όπως αυτό ξεκίνησε από το Ενωτικό δημοψήφισμα του 1950 και τον αντιαποικιακό αγώνα της ΕΟΚΑ λίγο αργότερα, το 1955, εναντίον της επικυριαρχίας της Βρετανίας. Η τελευταία επανέφερε τους Τούρκους στη Μεγαλόνησο, από την οποία είχαν παραιτηθεί, ρητά κάθε δικαιώματος, με τα άρθρα 20, 21, και 27 της Συνθήκης της Λωζάννης του 1923. Με την δράση της ΕΟΚΑ να προκαλεί σοβαρότατα προβλήματα στην Βρετανία, εκείνη αναγκάζεται να παραχωρήσει ανεξαρτησία, αφού πρώτα η τουρκοκυπριακή κοινότητα είχε διαρρήξει τους δεσμούς της με την ελληνοκυπριακή, συντασσόμενη με τους αποικιοκράτες.