Το υψηλό τίμημα της κυριαρχίας του δολαρίου

Για όλους αυτούς τους λόγους, κανένα άλλο νόμισμα δεν μπορεί να αντικαταστήσει το δολάριο των ΗΠΑ [2]. Όταν η βασιλεία του δολαρίου τερματιστεί τελικά, το ίδιο θα κάνει και το σημερινό παγκόσμιο καθεστώς εμπορίου και κεφαλαίου. Μόλις οι Ηνωμένες Πολιτείες (και οι άλλες αγγλόφωνες οικονομίες που παίζουν παρόμοιο ρόλο) σταματήσουν να απορροφούν έως και το 80% της πλεονάζουσας παραγωγής και της πλεονάζουσας αποταμίευσης των πλεονασματικών χωρών όπως η Βραζιλία, η Κίνα, η Γερμανία, η Ρωσία, και η Σαουδική Αραβία, οι χώρες αυτές δεν θα είναι πλέον σε θέση να έχουν πλεονάσματα. Και χωρίς πλεονάσματα, θα αναγκαστούν να μειώσουν την εγχώρια παραγωγή, ώστε να μην υπερβαίνει πλέον την αδύναμη εγχώρια ζήτηση. Με άλλα λόγια, μόνο η ευρεία χρήση του δολαρίου επέτρεψε τις τεράστιες ανισορροπίες που χαρακτήρισαν την παγκόσμια οικονομία τα τελευταία 50 χρόνια.

ΕΝΑΣ ΜΕΤΑ-ΔΟΛΑΡΙΑΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ;

Αλλά ένα απαραίτητο δολάριο δεν είναι καλό πράγμα, ούτε για τις Ηνωμένες Πολιτείες ούτε για τον υπόλοιπο κόσμο. Η παγκόσμια οικονομία θα ήταν καλύτερα αν οι Ηνωμένες Πολιτείες σταματούσαν να διευκολύνουν τις παγκόσμιες αποταμιευτικές ανισορροπίες που επέτρεπαν στις πλεονασματικές οικονομίες να αμβλύνουν την παγκόσμια ζήτηση. Η αμερικανική οικονομία ειδικότερα θα ωφελείτο επειδή δεν θα ήταν πλέον αναγκασμένη να απορροφά, μέσω υψηλότερης ανεργίας ή μεγαλύτερου χρέους, τις επιπτώσεις των μερκαντιλιστικών πολιτικών των πλεονασματικών χωρών. Η Ουάσιγκτον και η Wall Street θα έβλεπαν τις εξουσίες τους να περιορίζονται, αλλά οι αμερικανικές επιχειρήσεις θα αναπτύσσονταν ταχύτερα και οι Αμερικανοί εργαζόμενοι θα κέρδιζαν περισσότερα.

Ωστόσο, η μετάβαση σε έναν μετα-δολαριακό κόσμο δεν θα είναι εύκολη. Αυτό που παραλείπεται σε μεγάλο μέρος της συζήτησης σχετικά με την ενδεχόμενη κατάρρευση του δολαρίου είναι το πόσο οικονομικά ανατρεπτική θα είναι η αλλαγή αυτή για τις χώρες με επίμονο πλεόνασμα, οι οποίες θα πρέπει να μειώσουν δραματικά ολόκληρες βιομηχανίες που σήμερα είναι προσανατολισμένες στις εξαγωγές. Η μετάβαση θα απαιτήσει περισσότερα από την απλή επιλογή ενός νέου νομίσματος στο οποίο θα εκφράζονται οι εμπορικές συναλλαγές. Θα περιλαμβάνει την οικοδόμηση ριζικά διαφορετικών δομών για το εμπόριο και τις ροές κεφαλαίων. Και ενώ αυτές ίσως να είναι πιο βιώσιμες και επωφελείς για την οικονομία των ΗΠΑ μακροπρόθεσμα, η υιοθέτησή τους θα είναι περίπλοκη και επώδυνη για τις πλεονασματικές οικονομίες του κόσμου.

Η απάντηση στο ερώτημα του Λούλα σχετικά με το ποιος όρισε το δολάριο των ΗΠΑ ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα είναι ειρωνική: ήταν οι πλεονασματικές χώρες όπως η Βραζιλία και η Κίνα. Και παρά τα όσα ίσως να λένε οι ηγέτες τους, καμία από αυτές δεν βιάζεται να ανατρέψει το σημερινό σύστημα. Μέχρις ότου οι χώρες αυτές μετασχηματίσουν ριζικά τις εγχώριες οικονομίες τους -ή μέχρις ότου οι Ηνωμένες Πολιτείες αποφασίσουν ότι δεν θα πληρώνουν πλέον το απότομο οικονομικό κόστος της εκτέλεσης του διευκολυντικού τους ρόλου-, αυτές και ο υπόλοιπος κόσμος δεν θα έχουν άλλη επιλογή από το να αποδεχτούν την συνεχιζόμενη κυριαρχία του δολαρίου των ΗΠΑ.

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.amazon.com/Trade-Wars-Are-Class-International/dp/0300244177
[2] https://www.foreignaffairs.com/united-states/dollar-still-dominates

Copyright © 2023 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/united-states/high-price-dollar-dominance

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition