Η ενεργειακή ευκαιρία τής Αμερικής

Υπάρχουν τρεις βασικές αντιρρήσεις που ακούει κανείς για μια τέτοια προσέγγιση. Πρώτον, οι επικριτές υποστηρίζουν ότι ορισμένες από τις νέες ενεργειακές ευκαιρίες θα μπορούσαν να αποδειχθούν απατηλές. Αυτοί που προβλέπουν σχετικά με τα ενεργειακά θέματα σίγουρα έχουν «καεί» στο παρελθόν: οι τιμές του πετρελαίου εκτοξεύθηκαν κατά την πρώτη δεκαετία αυτού του αιώνα, για παράδειγμα, μετά από προβλέψεις το 1990 ότι θα παραμείνουν σε χαμηλά επίπεδα για πάντα. Δεύτερον, μια από τις πηγές καυσίμων ή μια τεχνολογία που προωθείται τώρα θα μπορούσε να καταλήξει να καταστήσει τις άλλες περιττές. Εάν το φυσικό αέριο μπορούσε να λύσει από μόνο του την κλιματική αλλαγή, για παράδειγμα, η υποστήριξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα μπορούσε να είναι χάσιμο χρόνου και χρήματος. Τέλος, κάποιες από τις επιλογές ενέργειας θα μπορούσαν ουσιαστικά να συγκρούονται μεταξύ τους ή με άλλους σημαντικούς εθνικούς στόχους. Αν είναι αδύνατη η αύξηση της αμερικανικής παραγωγής πετρελαίου ενώ επίσης θα περικόπτεται η κατανάλωση πετρελαίου στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, τότε είναι λογικό να διαλέξει κανείς την μια ή την άλλη πλευρά.

Αλλά αυτές οι αιτιάσεις δεν ευσταθούν. Επί του παρόντος, η παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και οι αποδοτικές τεχνολογίες για την κατανάλωση των αυτοκινήτων, όλα παρουσιάζουν μεγάλες προοπτικές. Κανένα από αυτά από μόνο του δεν προσφέρει μια πανάκεια. Και η συνεχής επιδίωξη όλων αυτών μαζί δεν θα υπονομεύσει ανεπανόρθωτα οποιονδήποτε κεντρικό αμερικανικό στόχο. Παράδειγμα, οι πρόσφατες αυξήσεις στην παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου, οι οποίες ωφελούν την οικονομία των ΗΠΑ και την εθνική ασφάλεια, αλλά δεν μπορούν να λύσουν όλα τα ενεργειακά προβλήματα που σχετίζονται με αυτούς τους τομείς. Μια μελέτη από την ενεργειακή εταιρεία συμβούλων IHS CERA ισχυρίζεται ότι το μόνο του το σχιστολιθικό φυσικό αέριο υποστήριξε 600.000 αμερικανικές θέσεις εργασίας το 2010, και μια άλλη μελέτη από μια ομάδα στην Citigroup υπολόγισε ότι θα υπάρξει προστιθέμενη οικονομική απόδοση αρκετών εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων αν αυξηθεί η εγχώρια παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου. Εν τω μεταξύ, η αυξανόμενη παραγωγή φυσικού αερίου έχει απελευθερώσει τις Ηνωμένες Πολιτείες από την εξάρτηση από την εισαγωγή του καυσίμου με δεξαμενόπλοια, απαλλάσσοντας τη χώρα από εμπλοκές σε πολιτικά φορτισμένες παγκόσμιες αγορές φυσικού αερίου. (Το αέριο έχει επίσης την προοπτική να αντικαταστήσει λίγο από το πετρέλαιο που χρησιμοποιείται σήμερα σε αυτοκίνητα και φορτηγά). Μια αύξηση της παραγωγής αμερικανικού πετρελαίου, εξάλλου, θα μετριάσει τις τιμές πετρελαίου παγκοσμίως και θα συμβάλει στην άμβλυνση των επιπτώσεων για την οικονομία των ΗΠΑ από μια ενδεχόμενη αναταραχή στις παγκόσμιες αγορές πετρελαίου.

Η επανάσταση στον αμερικανικό τομέα πετρελαίου και φυσικού αερίου, ωστόσο, δεν είναι πανάκεια ούτε για τα οικονομικά, αλλά ούτε για την εξωτερική πολιτική. Τα οικονομικά οφέλη που ακόμη και οι αισιόδοξοι αναλυτές προβάλλουν, υπολείπονται κατά πολύ από όσα χρειάζεται η οικονομία των ΗΠΑ για να μπει και πάλι στη σωστή τροχιά. Και ακόμα κι αν η εγχώρια παραγωγή και η αντικατάσταση του πετρελαίου με φυσικό αέριο επιτρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες να καταργήσουν όλες τις εισαγωγές πετρελαίου (μια υπόθεση που είναι πολύ «τραβηγμένη»), η χώρα θα εξακολουθεί να μην είναι ενεργειακά ανεξάρτητη με την ουσιαστική έννοια του όρου. Επειδή η τιμή του πετρελαίου σε μεγάλο βαθμό καθορίζεται στις παγκόσμιες αγορές, οι διαταραχές στη Μέση Ανατολή και σε άλλες μεγάλες πετρελαιοπαραγωγές περιοχές θα συνεχίσουν να προκαλούν εκτίναξη των τιμών στα βενζινάδικα για τους Αμερικανούς. Η μόνη διέξοδος από αυτό το πρόβλημα θα ήταν να γίνει προσπάθεια να μπλοκαριστούν οι εξαγωγές πετρελαίου από τη Βόρεια Αμερική σε περιόδους κρίσης. Αλλά μια τέτοια στρατηγική, αν δουλέψει, θα προκαλέσει έντονα προβλήματα στους συμμάχους που θα αναγκαστούν να πάρουν επιπλέον πετρέλαιο από τις ανοικτές παγκόσμιες αγορές και θα μπορούσε εύκολα να αποδειχθεί μπούμερανγκ αν αυτοί που επλήγησαν από τις κινήσεις της Ουάσιγκτον ανταπέδιδαν στην οικονομία.

Ακριβώς όπως οι αυξήσεις της παραγωγής πετρελαίου θα βοηθήσουν (αλλά δεν εξασφαλίζουν) την ισχυρή οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ και την ελευθερία δράσης στην εξωτερική πολιτική, τα κέρδη στην παραγωγή φυσικού αερίου θα διευκολύνουν, αλλά δεν μπορούν να λύσουν, το πρόβλημα της αλλαγής του κλίματος. Τα άφθονα αποθέματα φυσικού αερίου δίνουν μια μεγάλη ευκαιρία για να μειωθούν οι αμερικανικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Η καύση φυσικού αερίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας παράγει περίπου το μισό διοξείδιο του άνθρακα σε σύγκριση με την καύση του άνθρακα. Πολύ πρόσφατα, το 2010, η ηλεκτρική ενέργεια από καύση άνθρακα αντιπροσώπευε το ένα τρίτο των αμερικανικών εκπομπών διοξειδίου, και τότε οι πλέον παραδεκτές προβλέψεις έκαναν λόγο ότι το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί ελαφρώς στο άμεσο μέλλον. Όμως, στα χρόνια που ακολούθησαν, η χρήση του άνθρακα έχει μειωθεί σημαντικά και, κάτι ακόμη πιο σημαντικό, το φθηνό φυσικό αέριο έχει καταστρέψει τα σχέδια για κατασκευή νέων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα, οι οποίες δεν είναι πλέον οικονομικά ανταγωνιστικές. Αφότου κατασκευαστούν, τα εργοστάσια άνθρακα συχνά παραμένουν σε λειτουργία για πάνω από μισό αιώνα, οπότε η αποτροπή νέων κατασκευών σήμερα θα συμβάλει στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και στο μέλλον.