Η αφορμή του οικονομικού πολέμου στην Ευρώπη

Η επιχειρούμενη πολιτική ποδηγέτηση από την πλευρά της Γερμανίας ουσιαστικά στοχεύει στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου, το σύνολο των οποίων βρίσκεται αντιμέτωπο με την προοπτική -κοντινή ή μακρύτερη- μίας γερμανικής επιτροπείας, με πρόφαση την σωτηρία του ευρώ και την
ανάγκη για ενιαία δημοσιονομική πολιτική .

Στην περίπτωση της Ελλάδας, το σχέδιο φαίνεται να εφαρμόζεται αλλά ήδη στην Πορτογαλία έχουν αρχίσει να διατυπώνονται αιτήματα για επαναδιαπραγμάτευση. Και, φυσικά, Ελλάδα και Πορτογαλία είναι πολύ μικρές για να αντιδράσουν μεμονωμένα -αν και το σημερινό μοντέλο της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης μπορεί να επηρεάσει σημαντικές αποφάσεις αφού το δικαίωμα veto , δεν συναρτάται από την οικονομική τους κατάσταση. Το ευρωπαϊκό παζλ, όμως, περιπλέκεται με την προσθήκη της Ισπανίας και της Ιταλίας στο γκρουπ των «προβληματικών» οικονομιών. Ήδη, η παρελκυστική πολιτική της κυβέρνησης Μπερλουσκόνι δείχνει ότι ο δρόμος για την εφαρμογή του «γερμανικού μοντέλου» θα είναι μακρύς και επίπονος.

Πάντως, ακόμα μεγαλύτερη δυνητική απειλή μπορεί να αποβεί η Γαλλία, η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη:
- με την προοπτική υποβάθμισης του χρέους της
- με πιθανές αλλαγές στην πολιτική ηγεσία από τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές.

Αν και μέχρι στιγμής οι Κυβερνήσεις των χωρών του ευρωπαϊκού νότου δεν φαίνεται να αντιμετωπίζουν την γερμανική πολιτική με ένα «μέτωπο του νότου», οι συνεχώς εντεινόμενες πιέσεις στο εσωτερικό τους μπορεί να οδηγήσουν είτε σε αλλαγή πολιτικής είτε στην ανάδειξη νέων πολιτικών δυνάμεων με σαφώς διαφοροποιημένες προτεραιότητες. Το σίγουρο είναι ότι το πολιτικό περιβάλλον του ευρωπαϊκού νότου είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε ενίσχυση των ευρωσκεπτικιστών και στην διαμόρφωση μίας ενιαίας πλατφόρμας με σημείο αναφοράς την γερμανική προσπάθεια να ελέγξει πολιτικά και οικονομικά την γηραιά ήπειρο.

Η προοπτική αυτή μπορεί να επηρεάσει ακόμα και τις προτεραιότητες την γερμανικής πολιτικής καθώς η εμπειρία του τελευταίου αιώνα έχει διδάξει ότι η δημιουργία συνασπισμών στην Ευρώπη λειτούργησε ως ανάχωμα στις γερμανικές επιδιώξεις. Η πρόσφατη αντίδραση βουλευτών του συντηρητικού κόμματος της Μ. Βρετανίας μπορεί να δώσει ένα στίγμα για τις ενδεχόμενες νέες πολιτικές ισορροπίες αλλά και τις πιθανές ανατροπές.

Για πολλούς ιστορικούς , η συμφωνία του Μονάχου ήταν εκείνη που έθεσε την «κόκκινη γραμμή» στην ανοχή των δημοκρατικών απέναντι στο Γ΄ Ραϊχ. Αν η συμφωνία του συμβουλίου κορυφής των Βρυξελλών σηματοδοτήσει ανάλογες αντιδράσεις τότε μπορούμε να συμπεράνουμε ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται, όπως πάντα, ως κακόγουστη φάρσα.

Copyright © 2014 Foreign Affairs, The Hellenic Edition.
All rights reserved