Έχε γειά Σαακασβίλι

Κάποια στιγμή μετά το 2008, υπήρξε μια σημαντική προσθήκη σε αυτόν τον κατάλογο που ήταν ο πλουσιότερος άνθρωπος της Γεωργίας, ο Μπιντζίνα Ιβανισβίλι. Χάρη στην αγανάκτηση που προκαλούσαν οι τακτικές εκφοβισμού των Ρώσων, ο Σαακασβίλι ξεπέρασε τη θύελλα του πολέμου τού Αυγούστου. Ωστόσο, η δυσαρέσκεια αυξανόταν, και οι Γεωργιανοί τελικά συσπειρώθηκαν γύρω από τον Ιβανισβίλι, ο οποίος αρχικά είχε υποστηρίξει την κυβέρνηση Σαακασβίλι και χρηματοδότησε πολλά από τα σχέδιά της, αλλά τα «έσπασε» μαζί της εντελώς, για λόγους που δεν έχουν ακόμη πλήρως διευκρινιστεί.

Τα τελευταία δύο χρόνια η Γεωργία κυριαρχείται από την γεμάτη μνησικακία σύγκρουση μεταξύ των δύο ανδρών. Ο Σαακασβίλι πρώτα επιχείρησε να κάνει ό,τι περνούσε από το χέρι του ως πρόεδρος για να καταστρέψει τον Ιβανισβίλι, προσπαθώντας να του παρακρατήσει το γεωργιανό διαβατήριό του, να του πάρει τα περιουσιακά στοιχεία, και να σταματήσει τις εκπομπές των μέσων ενημέρωσής του. Από τότε που κέρδισε τις εκλογές τον Οκτώβριο του 2012, ο Ιβανισβίλι έχει κάνει ό,τι μπορεί για να καταστρέψει τον Σαακασβίλι, προσπαθώντας να κόψει την χρηματοδότηση στον προεδρικό μηχανισμό και να οδηγήσει στη φυλακή ορισμένους από τους φίλους του.

ΜΕ ΤΗΝ ΣΚΕΨΗ ΣΤΗΝ ΓΕΩΡΓΙΑ

Είναι προς τιμήν τού Σαακασβίλι ότι, παρ’ όλο που ο ίδιος δεν είναι δημοκράτης, είχε αρκετή επίγνωση της υστεροφημίας του ώστε να επιτρέψει στους Γεωργιανούς να βιώσουν την πολιτική αλλαγή που τόσο ξεκάθαρα ήθελαν. Από πέρσι, η Γεωργία έχει γίνει πιο… γεωργιανή. Είναι ταυτόχρονα πιο δημοκρατική, πιο ανοιχτή, πιο εθνικιστική και Χριστιανή Ορθόδοξη. Τώρα, φαίνεται ωσάν η «πνευματική επανάσταση» τού Σαακασβίλι να ήταν ως επί το πλείστον μια οφθαλμαπάτη. Η πολύ προβεβλημένη εκστρατεία αποσταλινοποίησης που έκανε, ήταν ενδεικτική περίπτωση: η πιο αποφασιστική της κίνηση ήταν η απομάκρυνση του τεράστιου αγάλματος του Στάλιν από την πατρίδα τού δικτάτορα στο Γκόρι, αλλά έγινε χωρίς καμία δημόσια συζήτηση, και συγκάλυψε την δυσάρεστη πραγματικότητα ότι οι Γεωργιανοί τρέφουν σεβασμό στη μνήμη τού Στάλιν (μια δημοσκόπηση από το Carnegie Endowment, τον περασμένο Οκτώβριο, έδειξε ότι το 45% των Γεωργιανών είχε ακόμα θετικά συναισθήματα για τον δικτάτορα). Τώρα, οι κάτοικοι του Γκόρι θέλουν να βάλουν πάλι πίσω το άγαλμα του Στάλιν.

Από πρακτική άποψη, ο απολογισμός τής νέας κυβέρνησης είναι μέχρι στιγμής ανάμεικτος. Έχει σημειώσει πρόοδο στην αντιμετώπιση ορισμένων από τα προβλήματα που άφησε πίσω του ο Σαακασβίλι. Η δικαστική εξουσία έχει ενισχυθεί ώστε να είναι απαλλαγμένη από τον πολιτικό έλεγχο. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης είναι πολύ πιο πολυφωνικά. Το κοινοβούλιο είναι πιο ενεργό και δεν αποτελεί πλέον απλά ένα νομιμοποιητή για τα κόλπα του προέδρου. Η κυβέρνηση έχει βοηθήσει να υπάρχει πολύ μεγαλύτερη ροή στα σύνορα με την Αμπχαζία και είναι παρούσα μέχρι τη Νότια Οσετία. Αλλά, η νέα κυβέρνηση δεν διαθέτει μερικές από τις αρετές τού σιδηρού προκάτοχου της. Οι ρυθμοί ανάπτυξης έχουν επιβραδυνθεί, και τα μεγαλύτερα κοινωνικο-οικονομικά προβλήματα της Γεωργίας, εκείνα της ανεργίας και της φτώχειας στις αγροτικές περιοχές, έχουν μείνει στα ίδια επίπεδα, παρά τις υποσχέσεις τού Ιβανισβίλι. Ορισμένες αλλαγές πολιτικής, ωστόσο, που εκκρεμούσαν εδώ και καιρό, έχουν επίσης δημιουργήσει νέα προβλήματα. Η ιδιαιτέρως απαραίτητη αμνήστευση φυλάκισης, η οποία μείωσε τον πληθυσμό των φυλακών της Γεωργίας σε πιο πολιτισμένα επίπεδα, έχει επίσης αυξήσει τα ποσοστά εγκληματικότητας. Ανησυχητικό είναι επίσης το γεγονός ότι υπήρξε ένας αριθμός [1] από δυσάρεστα επεισόδια μισαλλοδοξίας και βίας εναντίον των εθνικών και των σεξουαλικών μειονοτήτων, οι οποίες αισθάνονταν ότι προστατεύονταν περισσότερο από τον φιλοδυτικό Σαακασβίλι.

Αυτή την εβδομάδα, η Γεωργία απέκτησε έναν νέο πρόεδρο με λιγότερες συνταγματικές εξουσίες, τον πρώην πρύτανη Πανεπιστημίου, Γκιόργκι Μαργκβελασβίλι. Ο Ιβανισβίλι ετοιμάζεται, επίσης, να παραιτηθεί από πρωθυπουργός. Ως αποτέλεσμα, η Γεωργία θα έχει σύντομα δύο ηγέτες, έναν πρόεδρο κι έναν πρωθυπουργό, οι οποίοι δεν είναι σχεδόν καθόλου αναγνωρίσιμοι έξω από την χώρα. Ωστόσο, δεν είναι ακόμη σαφές τι θα γίνει με τον ίδιο τον Σαακασβίλι. Το κύριο ζήτημα είναι τώρα αν θα διωχθεί ποινικά μόλις παραιτηθεί από πρόεδρος. Το ερώτημα αυτό προφανώς εξαρτάται από το αν ο εισαγγελέας θα υποβάλει αποδεικτικά στοιχεία που είναι εντόνως ενοχοποιητικά. Όμως, ουσιαστικά, το ζήτημα είναι πολιτικό. Αποτελεί δυσοίωνο σημάδι ότι η μακρά χείρα τού Σαακασβίλι, ο Βάνο Μεραμπισβίλι είναι τώρα υπό κράτηση αντιμετωπίζοντας ποινικές διώξεις για τις πράξεις του ενόσω ήταν αξιωματούχος. Υπάρχει ένα μεγάλο τμήμα τού εκλογικού Σώματος στην Γεωργία, που επίσης θα στήριζε την σύλληψη του Σαακασβίλι. Την άποψη αυτή μπορεί να συμμερίζονται και πολλοί στην κυβέρνηση, όπως, ίσως, ο ίδιος ο Ιβανισβίλι.

Ωστόσο, θα πρέπει να έχουν πλήρη επίγνωση ότι μια σύλληψη του Σαακασβίλι θα αμαυρώσει την φήμη τής Γεωργίας στο εξωτερικό. Πολλοί Γεωργιανοί δεν υποτάσσονται πλέον στη γοητεία τού Σαακασβίλι, αλλά αυτή τού έχει φέρει φίλους σε χώρες με τις οποίες η νέα κυβέρνηση της Γεωργίας θα πρέπει να διατηρήσει καλές σχέσεις. Είτε μας αρέσει είτε όχι, οι διάδοχοι του Σαακασβίλι θα πρέπει να ανεχθούν το γεγονός ότι η φήμη του θα ξεπερνάει την δική τους, τουλάχιστον στο ορατό μέλλον. Λαμβάνοντας υπόψη όλα αυτά, η πιο έξυπνη στάση τους θα είναι μάλλον να αποδεχτούν με ψυχραιμία το ειρωνικό γεγονός ότι το κυνήγι τής διεθνούς αναγνώρισης από τον Σαακασβίλι ήταν πιθανόν τόσο η αιτία τής ανατροπής του όσο και της τελικής σωτηρίας του.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/140227/thomas-de-waal/so-long-saa...